ABD, Rusya'nın Ukrayna'da "ilhak" kararını kınayarak yeni yaptırımlar getirdi

ABD Başkanı Joe Biden (EPA)
ABD Başkanı Joe Biden (EPA)
TT

ABD, Rusya'nın Ukrayna'da "ilhak" kararını kınayarak yeni yaptırımlar getirdi

ABD Başkanı Joe Biden (EPA)
ABD Başkanı Joe Biden (EPA)

ABD yönetimi, Rusya'nın Ukrayna'nın bazı bölgelerindeki "ilhak" kararını kınayarak Rus Merkez Bankası Başkanı dahil yüzlerce Rus şahıs ve kuruluşa yaptırım kararı aldı.
ABD Başkanı Joe Biden, yaptığı yazılı açıklamada, "ABD, Rusya'nın bugün egemen Ukrayna topraklarını hileli bir şekilde ilhak etme girişimini kınıyor." ifadesini kullandı.
Rusya'nın uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve Birleşmiş Milletler (BM) Sözleşmesini "ayaklar altında ezdiğini" belirten Biden, "Şüphesiz ki bu eylemlerin hiçbir meşruluğu yoktur." ifadesini kullandı.
Biden, ABD'nin her zaman Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne saygı duyacağının ve Ukrayna'ya yardımları sürdüreceğinin altını çizerek, "Bugünkü sahte ilhak iddialarına karşılık olarak, ABD ortak ve müttefikleriyle ortaklaşa yeni yaptırımlar açıklıyor. Bu yaptırımlar, Ukrayna topraklarının gayrimeşru yollarla statüsünün değiştirilmesine yönelik çabalara siyasi ya da ekonomik destek veren, Rusya'nın içinde ya da dışındaki kişi ve kuruluşlara yöneliktir." ifadelerini kullandı.
Ukrayna'ya ek 12 milyar dolar savunma yardımı öngören yasanın Kongreden geçerek imzasına gelmesini sabırsızlıkla beklediğini belirten Biden, "Uluslararası toplumun tüm üyelerini, Rusya'nın gayrimeşru ilhak çabalarını reddetmeye ve sonuna kadar Ukrayna halkının yanında olmaya davet ediyorum." çağrısında bulundu.

Yaptırımların detayları açıklandı
ABD Hazine Bakanlığı, Rusya'nın Ukrayna'nın bazı bölgelerindeki "ilhak" kararının ardından aralarında Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina ile Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak'ın da bulunduğu yüzlerce kişi ve şirkete uygulanan yaptırımın detaylarını açıkladı.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, 2 uluslararası tedarikçi, Rusya'nın finansal altyapısının 3 kilit lideri ve bazı üst düzey Rus yetkililerin yakın aile üyeleri dahil olmak üzere Rusya'nın askeri-sanayi alanından 14 kişi ile "Rusya'nın sözde referandumlarına olanak sağladığı ve Ukrayna topraklarını ilhak etmeye çalıştığı" gerekçesiyle yasama organının 278 üyesinin yaptırım listesine eklendiği bildirildi.
Açıklamada, Rusya'ya siyasi veya ekonomik destek sağlamaları halinde Rusya dışındaki uluslararası aktörlere yönelik artan yaptırım riskine karşı uyaran yeni bir kılavuzun da yayımlandığı aktarıldı.
Rusya'nın finansal teknokratlarının "Kremlin'in savaşını" desteklediği belirtilen açıklamada, Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina ve Başkan Yardımcısı Olga Skorobogatova'nın yaptırım listesine alındığı bildirildi.
Açıklamada, yaptırım uygulanan isimler arasında Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak'ın da olduğu kaydedildi.

Çin, Ermenistan ve Belarus'tan şirketler de yaptırım listesinde
Rusya'nın bazı teknoloji ve savunma şirketlerinin de yaptırım listesine eklendiği belirtilen açıklamada, savunma tedarik firması Radioavtomatika'nın Çin ve Ermenistan merkezli tedarikçi firmalarına da yaptırım uygulanacağı aktarıldı.
Açıklamada, Rusya'nın savunma sanayisine kritik malzeme tedariki sağlayan Belarus devletine ait tekstil ve elyaf üreticisi Sohim'in de yaptırım listesine alındığı bildirildi.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, konuya ilişkin açıklamasında, Ukrayna'nın bazı bölgelerinin ilhak edilmeye çalışılmasına "seyirci kalmayacaklarını" vurguladı.
Yellen, "Hazine Bakanlığı, ABD hükümeti ve müttefiklerimiz, bu savaşta ve bu sözde referandumlarda suç ortağı olan Rusya içindeki ve dışındaki kişi ve şirketlere karşı hızlı ve sert önlemler almaktan çekinmeyecek." değerlendirmesinde bulundu.
Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanlığı da aralarında Rus ve Belarus ordusu mensuplarının da bulunduğu 900'den fazla kişiye vize kısıtlaması getirildiğini açıkladı.
ABD Ticaret Bakanlığı da ülkenin ihracat kara listesine 57 şirketi ekledi.



Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
TT

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)

ABD medyası ABC News, Washington’da Beyaz Saray yakınında iki askerin silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Beyaz Saray sözcüsü, Başkan Donald Trump’ın olay hakkında bilgilendirildiğini ve Beyaz Saray’ın kapatıldığını açıkladı.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise iki Ulusal Muhafız mensubunun Washington’da silahlı saldırıya maruz kaldığını doğruladı, ancak detay vermedi.


İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
TT

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf

Financial Times, İran’daki elit çevrelerde özellikle Batı ve Arap ülkeleriyle ilişkiler konusunda dış politikanın yeniden şekillendirilmesi gerektiğine dair tartışmaların arttığını bildirdi. Bu tartışmalar, Haziran ayında İsrail ile yaşanan 12 günlük savaşın ardından gündeme geldi.

Habere göre, İran elitleri arasında bir değişim gözlemleniyor; devrimin ikinci kuşağı, üst düzey yetkililer ve yönetim içi önemli isimler bu tartışmalara dahil. Lider Ali Hamaney’in (86) görünürlüğü, İsrailli yetkililerin suikast tehdidi sonrası azaldı ve Hamaney’in yerine geçecek liderle ilgili spekülasyonlar gündeme geldi.

İçerideki pragmatik sesler arasında yer alan Hamza Safavi, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor ve Çin modelinden örnek veriyor. Eski parlamento üyesi Fazile Haşimi ise Washington ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını ve İran’ın daha açık bir sisteme doğru adım atmasını savunuyor.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığı analize göre bu tartışmaların kısa vadede sınırlı etkisi olabileceğini, ancak Hamaney sonrası dönemin temel fikir ve nüfuz mücadelesini şimdiden şekillendirdiğini belirtiyor. Halkın, ideolojik çatışmaların ekonomik ve yaşam standartları üzerindeki etkilerinden endişeli olduğu vurgulanıyor.


Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
TT

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinde düzenlenen uzlaşı toplantısında bir araya gelmiş olsalar da aralarındaki gerilim dinmedi. Tartışma, İsrail kamuoyunda büyük tepki yaratırken yorumcular bunu “öğretmenin çocukların kavgasından keyif aldığı bir anaokulu”na benzetiyor.

Anlaşmazlık, Zamir’in 7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısı sırasında yaşanan “büyük başarısızlıktan” sorumlu tuttukları üst düzey subaylara ceza vermesiyle başladı. Savunma Bakanı Katz ise bu kararların kendisine danışılmadan alındığını söyleyerek uygulamayı reddetti. Uzmanlara göre konu artık yalnızca iki isim arasındaki bir çekişme değil; hükümet ile güvenlik kurumları arasındaki güç mücadelesine dönüşmüş durumda.

Netanyahu’nun bu krizi kendi lehine kullanmaya çalıştığı belirtiliyor. Başbakanın, yaklaşan Likud iç seçimleri öncesinde Katz’ın parti içindeki konumunu zayıflatmak, aynı zamanda Zamir’in ordudaki konumunu da tartışmalı hâle getirmek istediği ifade ediliyor.

Gerilim son olarak dün gece doruğa ulaştı. Netanyahu, iki tarafı barıştırmak için Katz ve Zamir’i birlikte toplantıya çağırdı. Ancak Katz toplantıya zamanında gelmedi ve iki ayrı görüşme yapılmasını tercih ettiğini bildirdi. Netanyahu’nun da bu talebi kabul ettiği aktarıldı.

Netanyahu’dan iki tarafa da mesajlar

Başbakanlık çevreleri, basına yapılan sızıntılarla iki tarafa da mesajlar iletti. Medyaya yansıyan haberlere göre Netanyahu, Katz’ın “Genelkurmay Başkanıyla gereksiz çatışma çıkardığını ve aşırı şekilde saygısız davrandığını” düşünüyor. Öte yandan başka sızıntılarda Netanyahu’nun, “Zamir’in atanmasının hata olduğunu düşündüğü, bağımsız hareket ettiği ve görev öncesi verdiği sözlerden döndüğü” iddia edildi.

fgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, bir ordu karargahındabir araya geliyor. (İsrail hükümeti)

Bu sızıntılar kamuoyunda tartışma yaratınca, bu kez “askerî çevrelerin kasıtlı olarak gerilimi artırmak için bilgi sızdırdığı” iddia edildi. Netanyahu’ya yakın isimler, başbakanın Katz’ı da Zamir’i de görevden almayı planlamadığını savundu.

Çatışmanın kökeni

Gerilim, Zamir’in Hamas saldırısı sırasında güney cephesinden sorumlu komutanlara disiplin cezaları vermesi ve terfi listesini bakanlığa danışmadan hazırlamasıyla büyüdü. Katz, buna karşılık terfileri askıya aldı ve ordu içi incelemelerin yeniden araştırılmasını içeren başka bir komisyon kurdu.

Zamir, yapılan tüm atama ve cezaların “profesyonel askerî kararlar” olduğunu savunurken, Katz bunu “otoriteye başkaldırı” olarak niteliyor. Netanyahu ise hem Zamir’i “bakanı yok saymakla”, hem de Katz’ı “gerilimi tırmandırmakla” eleştirdi.

Orduyu suçlama stratejisi

Haaretz gazetesi, yaşananları “7 Ekim hükümetinin tüm sorumluluğu orduya yükleme çabasının” bir parçası olarak değerlendirdi. Gazete, hükümetin “kamuoyunun orduya güvenini sarsmayı, atamaları siyasallaştırmayı ve Genelkurmay Başkanı’nı küçük düşürmeyi” amaçladığını iddia etti.

Strateji uzmanı Efrahim Ganor da Maariv’e yaptığı açıklamada, yaşananların “devlet güvenliğini tehlikeye atan bir skandal” olduğunu belirterek, “Gerçek bir devlet adamı önceliğini güvenliğe ve ülkenin geleceğine verirdi” dedi.

Lapid’den Netanyahu’yu sıkıştıracak hamle

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, gelecek hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze krizinin çözümü ve rehinelerin serbest bırakılması için sunduğu 20 maddelik planı Knesset’e oylatacağını açıkladı. Lapid’in amacı, bu plana karşı çıkan koalisyon partilerini zor durumda bırakarak Netanyahu’yu ABD yönetimi karşısında sıkıştırmak.

Lapid, muhalefetteki ortağı Avigdor Liberman’ı da plana destek vermeye ikna etmeye çalışıyor. “İsrail halkı, Başkan Trump’ın rehinelerin serbest bırakılması için yürüttüğü cesur girişime minnettardır” diyen Lapid, tüm partilere plana destek çağrısı yaptı.