عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA Afrika

Guardian: Darbenin ardından Burkina Faso'da Rus paralı asker grubu Wagner'in nüfuzu artabilir

Hollanda merkezli düşünce kuruluşu Clingendael'den Constantin Gouvy, cunta yönetiminin Türkiye'yle de alternatifleri değerlendirebileceğini söyledi

Burkina Faso da bu yıl iki kez darbe yaşandı (Reuters)
Burkina Faso da bu yıl iki kez darbe yaşandı (Reuters)
TT
TT

Guardian: Darbenin ardından Burkina Faso'da Rus paralı asker grubu Wagner'in nüfuzu artabilir

Burkina Faso da bu yıl iki kez darbe yaşandı (Reuters)
Burkina Faso da bu yıl iki kez darbe yaşandı (Reuters)

Burkina Faso'daki darbenin ardından ülkedeki Rusya etkisinin artabileceği bildirildi. 
Birleşik Krallık'ın önde gelen gazetelerinden Guardian'a konuşan yetkililer ve analistler, Burkina Faso'nun 13 yönetim bölgesinden biri olan Sahel'de Kremlin'in nüfuzunu artırabileceğini savundu.
Burkina Faso'da terör olaylarının artışa geçmesinin ardından Yarbay Paul-Henri Sandaogo Damiba, ilk kez demokratik seçimle iş başına gelen Roch Christian Kabore'yi devirerek 24 Ocak'ta yönetime el koymuştu. 
30 Eylül'deyse Yüzbaşı İbrahim Traore ve destekçileri, ocakta darbe yapmasını destekledikleri Damiba'nın ülke sorunlarını çözemediğini savunarak yönetimi ele geçirmiş ve anayasayı askıya almıştı. 
Sahel bölgesinden kimliğini açıklamayan bir Batılı yetkili, Damiba'nın darbe yapmadan önce ordudaki üst düzey askeri yetkililere Rusya'dan destek isteyeceğine söz verdiğini ama yönetime el koyduktan sonra bundan vazgeçtiğini söyledi.
Yetkili, "Bunun içinde Rusya'dan danışman getirtmek, silah ya da Wagner askeri talep etmek olabilirdi ama böyle bir şey gerçekleşmedi. Bu da orduda Damiba'yı eleştirenleri rahatsız eden şeylerden biriydi" dedi. 

"Türkiye de olabilir"
Hollanda merkezli düşünce kuruluşu Clingendael'den Burkina Faso araştırmacısı Constantin Gouvy, Koruma ve Restorasyon için Yurtsever Hareket (MPSR) adlı cunta yönetiminin yabancı ülkelerden ortak arayışında olduğunu belirtti.
Gouvy, şu ifadeleri kullandı:
"Damiba, Fransa'ya yakın duruyordu fakat MPSR'nin artık daha aktif şekilde, örneğin Türkiye veya Rusya gibi ülkelerle alternatif arayışına girmesini bekleyebilirz."
Türkiye, 2021'in ilk 8 ayında Burkina Faso ordusuna yaklaşık 7 milyon dolar değerinde savunma sanayisi ekipmanı satmıştı. 
1960'ta Fransa'dan bağımsızlığını kazanan Burkina Faso'da darbe yanlıları, başkent Vagadugu'daki Fransa Büyükelçiliği'ne haftasonu saldırı düzenlemişti.
Damiba'nın Fransız askeri üssüne sığındığı ve karşı darbe planladığı iddialarının ardından göstericiler, Fransa karşıtı sloganlarla büyükelçilik binasına girmeye çalışmış, bunu başaramayınca da binanın girişini ateşe vermişti.
Öte yandan Rus güvenlik şirketi Wagner de son dönemde özellikle Sahra Altı Afrika'da faaliyetlerini artırıyor. 
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e yakın isimlerden biri olarak nitelenen, Wagner'in kurucusu Yevgeni Prigozhin, geçen hafta gerçekleşen darbeyi desteklemişti.
Rus oligark, cumartesi günkü açıklamasında darbeci Yarbay Traore için "Anavatanın cesur oğlu" demişti.

Burkina Faso'da cihatçı grupların saldırıları
Komşu ülke Mali'deki El Kaide ve DEAŞ bağlantılı cihatçı grupların, 2015'ten bu yana Burkina Faso'nun kuzeyinde ve doğusunda yaptığı saldırıların durdurulamaması, darbe süreçlerindeki temel unsurlardan. 
Söz konusu saldırılar nedeniyle 2015-2021'de binlerce kişi ölmüş, yaklaşık 2 milyon yurttaş yerinden edilmişti. 
Bu saldırılar özellikle Batı Afrika'dan Kızıldeniz'e kadar uzanan 3 milyon kilometrekarelik Sahel bölgesinde yoğunlaşmış durumda. 
Cihatçı gruplar burada Mali, Nijer ve Burkina Faso'nun paylaştığı ve "Liptako Gourma" adı verilen sınır hattında her yıl yüzlerce kişinin ölümüne neden olan saldırılar düzenliyor.

Independent Türkçe, Guardian, AA

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Senegal’de İhvan tartışması yeniden gündeme geldi

Senegal’deki Mısır Büyükelçiliği sayfasında, başkanlık seçimlerine katılan Mısırlıların fotoğrafı yayınlandı.
Senegal’deki Mısır Büyükelçiliği sayfasında, başkanlık seçimlerine katılan Mısırlıların fotoğrafı yayınlandı.
TT
TT

Senegal’de İhvan tartışması yeniden gündeme geldi

Senegal’deki Mısır Büyükelçiliği sayfasında, başkanlık seçimlerine katılan Mısırlıların fotoğrafı yayınlandı.
Senegal’deki Mısır Büyükelçiliği sayfasında, başkanlık seçimlerine katılan Mısırlıların fotoğrafı yayınlandı.

Senagal’in başkenti Dakar’da Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi’nin fotoğraflarını taşıyan Senegalli vatandaşların yer aldığı bir video, Mısır’daki yasaklı Müslüman Kardeşler grubunun yaydığı söylentileri yeniden gündeme getirdi. Blogcular ve takipçiler, videonun, eski olduğunu, Sisi’nin 2019’daki Senegal ziyaretine dayandığını ve şu an devam eden cumhurbaşkanlığı seçimleriyle hiçbir ilgisinin olmadığını bildirdi.

Sosyal medyada geniş çapta yayılan video, bir grup Senegallinin Dakar’da Sisi’nin fotoğraflarını taşıdığı görülüyor. Buna, toplantının Mısır büyükelçiliği önünde bir seçim kuyruğu için yapıldığı yönündeki yorumlar ve bazılarının ‘Mısırlı seçmen olmadığı için Senegallilerin Dakar’daki Mısır büyükelçiliği önüne getirildiği’ iddiaları eşlik etti.

Yurt dışındaki Mısırlılar, cumhurbaşkanlığı seçimleri için oylarını geçen cuma gününden itibaren üç gün boyunca kullandı.

Ancak Mısır hükümetine yakın blog yazarları ve gözlemciler, videonun eski olduğunu ve Sisi’nin Senegal ziyaretine dayandığını, bunun da Müslüman Kardeşler’in söylentilerini yeniden gündeme getirdiğini bildirdi. Uzmanlar, videonun yayınlanmasının amacının kafa karışıklığı yaratmak ve başkanlık seçimlerine dair şüphe uyandırmak olduğunu vurguladı.

Milletvekili Mahmud Bedr X (eski adıyla Twitter) platformu üzerinden yaptığı açıklamada, “Bu fotoğraf cumhurbaşkanının 2019’daki Senegal ziyareti sırasında gerçekleşen halk karşılamasından değil mi? Hadi devam edin” ifadelerine yer verdi. Luay el-Hatib da “Müslüman Kardeşler komiteleri, bu videoya rejime yönelik bir skandal olarak tepki gösteriyor. ‘Bakın, Senegal’de çok sayıda insan var’ demeleri için insanlara nasıl para ödüyorlar?” dedi. Hatib ayrıca şunları söyledi:

“Katılım olmaması gerektiği için elçiliklerin önündeki sayıları artırmak isteyen olursa senin adına şunu soracağım; sorun ilerledikçe bizimle onlar arasında görünüşte belirgin bir fark bulunan Senegal’de başkasını seçmeyecekler mi?”

Mısırlı yetkililer, eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin 2013 yılında devrilmesinden bu yana Müslüman Kardeşler’i yasakladı ve onu terörist bir örgüt olarak nitelendirdi.

Mısırlı gazeteci Ahmed Musa, Müslüman Kardeşler mensubu Heysem Ebu Halil’in yayınladığı bir videoya, “Küresel bir skandal” yorumuyla yanıt verdi. Musa, “Yalancı ve aldatılmış kalacaksınız” dedi.

Kahire’deki Amerikan Üniversitesi’nde Siyaset Bilimi Profesörü Dr. Noha Bakr, videonun yayınlanmasının amacının seçim süreci hakkında şüphe uyandırmak olduğunu söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan Bakr şu ifadeleri kullandı:

“Seçimler hakkında şüphe uyandırmayı amaçlayan videonun bir etkisi olmayacak. Çünkü bu aşamada seçmen zaten sandığa gitme niyetini ortaya koymuş durumda. Dolayısıyla bu söylentilerin hiçbir etkisi bulunmuyor.”

Mısır cumhurbaşkanlığı yarışında mevcut Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi, Mısır Sosyal Demokrat Partisi Başkanı Farid Zahran, Wafd Partisi Başkanı Abdel-Sanad Yamama ve Cumhuriyet Halk Partisi Başkanı Hazem Ömer ile yarışıyor.

Kahire Üniversitesi Enformasyon Fakültesi eski Dekanı Dr. Layla Abdul Mecid, cumhurbaşkanlığı seçimleri gibi önemli olaylarda söylentilerin aktif olduğunu belirtti. Şarku’l Avsat’a konuşan Abdul Mecid, “Senegal videosunun propagandacıları, ister Müslüman Kardeşler ister başkaları, insanların ülkelerine ve seçimlere olan güvenini zayıflatmayı amaçlıyor. Mısırlıların seçimlerle ilgilenmediğini söylemek istiyorlar” dedi.

DÜNYA

Batı Afrika'da darbeciler ittifak mı kuruyor?

Muhammed Bazum (DPA)
Muhammed Bazum (DPA)
TT
TT

Batı Afrika'da darbeciler ittifak mı kuruyor?

Muhammed Bazum (DPA)
Muhammed Bazum (DPA)

Nijer’de iktidardaki askeri cuntanın lideri Abdurrahman Tiani, geçen Temmuz ayında tutuklu Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’u devirdiği darbeden bu yana ilk yurt dışı seyahatini Mali ve Burkina Faso’ya yaptı.

Cumartesi günü Niamey’de askeri darbeyi destekleyenler toplandı (AFP)
Cumartesi günü Niamey’de askeri darbeyi destekleyenler toplandı (AFP)

Ancak bu tur, olağanüstü halde yaşayan, bölgesel ve uluslararası izolasyondan mustarip askeri konseyler tarafından yönetilen üç ülke açısından ayrı bir önem taşıyor. Bu ülkelerle büyük silah anlaşmaları yapan Rusya ise terörle mücadelede rejimlerin ortağı oldu.

Tur sırasında Nijeryalı diktatör, Mali’deki mevkidaşı Albay Assimi Goita ve Burkina Faso’daki mevkidaşı Yüzbaşı Ibrahim Traore ile ortak bir savunma anlaşmasının da kurucu maddelerine dahil edilmesi için bu ülkelerin aylar önce oluşturduğu Sahel İttifakı’nın yanı sıra tamamen üç ülkenin karşı karşıya olduğu terör tehdidine odaklanan görüşmelerde bulundu.

Eylemciler, (soldan sağa) Nijer'in yeni lideri General Abdurrahman Tiani, Burkina Faso’daki askeri cuntanın lideri Yüzbaşı Ibrahim Traore, Mali’deki askeri cuntanın lideri Albay Assimi Goita ve Gine’deki askeri cuntanın lideri Albay Mamady Doumbouya’nın fotoğraflarını taşıyor (AFP)
Eylemciler, (soldan sağa) Nijer'in yeni lideri General Abdurrahman Tiani, Burkina Faso’daki askeri cuntanın lideri Yüzbaşı Ibrahim Traore, Mali’deki askeri cuntanın lideri Albay Assimi Goita ve Gine’deki askeri cuntanın lideri Albay Mamady Doumbouya’nın fotoğraflarını taşıyor (AFP)

Tiani’nin Burkina Faso ziyareti sonunda yayınlanan ortak açıklamada iki ülkenin devlet başkanları, toprakları üzerindeki egemenliklerini tehdit eden ve iki ülkede ekonomik ve sosyal kalkınmanın sağlanmasını engelleyen ortak zorluklarla mücadele için güçlerini birleştirme arzu ve iradelerini ifade ettiler. İki lider, çok kutuplu hale gelen ve yalnızca halkların üstün çıkarlarının pusulasıyla yönetilen bir dünyada bu tür ittifakların önemine dikkat çekti.

Askeri bir geçmişe sahip olan iki lider, özellikle ‘Mali, Nijer ve Burkina Faso arasında üç sınırda beliren tehlike’ olarak adlandırdıkları konuyu ele almadan önce, Sahel bölgesinde ve Batı Afrika’nın tamamında terörizm tehlikesine değindi.

İki lider, ülkelerinin ‘birkaç yıldır alt bölgeyi kasıp kavuran ve hükümetlerin nüfusun koşullarını iyileştirmeye yönelik herhangi bir kalkınma programı oluşturmasını engelleyen terör tehdidiyle mücadele çabalarını birleştirmeye yönelik bir plana’ dahil olduklarını açıkladı.

Temmuz 2013 seçimlerinde uluslararası barışı koruma güçlerinin iki üyesi bir oy verme merkezini koruyor (Arşiv- AP)
Temmuz 2013 seçimlerinde uluslararası barışı koruma güçlerinin iki üyesi bir oy verme merkezini koruyor (Arşiv- AP)

Öte yandan Nijer’deki askeri cuntanın lideri, Burkina Faso’daki mevkidaşını Burkina Faso ordusunun terörist gruplara karşı yürüttüğü savaşta yakın zamanda elde ettiği büyük zaferler nedeniyle tebrik etti. Ayrıca Burkina Faso’nun yakın zamanda tüm topraklarının kontrolünü yeniden ele geçirmesini umduğunu dile getirdi.

Mali ve Burkina Faso’da 2020 yılından bu yana askeri darbeler yaşanıyor. Bu yılın ortasında Nijer’de askeri darbe gerçekleştiğinde darbecilerin yanında yer aldılar. Nijer’de kendilerini devirmeye yönelik her türlü askeri müdahaleyi reddettiler. Hatta iki ülke, Nijer’e yönelik herhangi bir askeri adımı kendi ülkelerine doğrudan saldırı olarak değerlendirdi.

Üç ülke arasında büyük bir yakınlaşma yaşandı. Özellikle eski sömürge gücü olan Fransa, askeri güçlerini ve üç ülkedeki ekonomik yatırımlarının çoğunu geri çekmek zorunda kaldı. Oluşan boşluk, Rusya tarafından doldurulmaya çalışılıyor. Ancak bazı haberler de bölgede ABD ve Çin varlığının arttığından söz ediliyor.

Burkina Faso’daki son darbenin lideri Ibrahim Traore’ye sadık güçler, 14 Ekim 2022’de Vagadugu’da (AP)
Burkina Faso’daki son darbenin lideri Ibrahim Traore’ye sadık güçler, 14 Ekim 2022’de Vagadugu’da (AP)

Öte yandan Eylül ortasında üç ülke, ortak bir savunma anlaşması imzalandığını ve Sahel İttifakı adını verdikleri bir oluşumun kurulduğunu duyurdu. Son turda, yeni koalisyon organlarının maliye bakanları ve dışişleri bakanları düzeyinde 30 Kasım’da Bamako’da yapılacak ilk toplantı için tarih belirlendi.

Birçok haberde, özellikle de ittifakın kuruluş açıklamasında, üç ülkenin egemenliği ve toprak bütünlüğünün ihlali durumunda yardım alışverişinde bulunulması ile ilgili bir madde yer aldığı için yeni ittifak ve Rusya arasında bağlantı kuruldu. Bu durum, özel Rus Wagner grubuyla ittifak halinde olan Mali Devleti ordusunun, yardıma ihtiyaç duyması halinde Nijer ve Burkina Faso’ya askeri müdahalede bulunabileceği anlamına geliyor.

Ancak Nijer’deki askeri cuntanın lideri, yeni ittifaktan bahsederken, “Amacı, Sahel bölgesini güvensizlik bölgesinden refah bölgesine dönüştürmektir” dedi.

Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu’nun (ECOWAS) sert ekonomik yaptırımlarına maruz kalan Nijer’in, bölgesel sisteme isyan eden iki komşusunda çıkış yolu aradığı açık. Öyle ki Nijer Askeri Konseyi başkanı, ziyaretinin sonunda iki ülkeye teşekkür etti ve Nijer ile ticaretin devam ettiğini belirtti.

DÜNYA

ECOWAS Parlamentosu, Nijer'e yönelik yaptırımların kaldırılmasını istiyor

AA
AA
  • Abuja: AA
TT
  • Abuja: AA
TT

ECOWAS Parlamentosu, Nijer'e yönelik yaptırımların kaldırılmasını istiyor

AA
AA

Nijerya Senatosu Başdenetçisi Senatör Ali Ndume, ülkesinin başkenti Abuja'da düzenlenen ECOWAS Parlamentosu'nun açılış oturumunun ardından gazetecilere açıklama yaptı.

Nijer'e sınırı bulunan yaklaşık yedi Nijerya eyaletinin, yaptırımların hedefinde olduğunu belirten Ndume, ECOWAS Parlamentosu'nun, bölgedeki devlet ve hükümet başkanlarından Nijer'e uygulanan yaptırımların kaldırılmasını istediğini söyledi.

Ndume, "Bu basın toplantısı, ECOWAS Devlet Başkanlarına, Nijer'deki insani durumu göz önünde bulundurmaları ve siyasi çıkmazı çözmeleri için bir çağrıda bulunuyor." diye konuştu.

Yaptırım nedeniyle çocukların ve kadınların tarifsiz zorluklara maruz kaldığına işaret eden Ndume, "Bu sorunun çözümünde anlamlı bir ilerleme kaydedilmedi. ECOWAS ülkelerine, yaptırımları kaldırmaları ve Nijer ile Nijerya arasındaki kapalı sınırı açmaları çağrısında bulunuyoruz, çünkü acı çeken yoksullardır. Bunun, ilgili vatandaşların ortak bir kararı olduğunu söylememe izin verin." dedi.

Nijer'de askerin 26 Temmuz'da yönetime el koymasının ardından ECOWAS ve bazı Batılı ülkeler, bu ülkeye yönelik çeşitli yaptırım kararları almıştı.

DÜNYA

Burkina Faso: Hava operasyonu sonucu onlarca terörist etkisiz hale getirildi

14 Ekim 2022 tarihinde, Burkina Faso'daki son darbenin lideri İbrahim Traore’ye bağlı güçler Vagadugu’dayken (AP)
14 Ekim 2022 tarihinde, Burkina Faso'daki son darbenin lideri İbrahim Traore’ye bağlı güçler Vagadugu’dayken (AP)
TT
TT

Burkina Faso: Hava operasyonu sonucu onlarca terörist etkisiz hale getirildi

14 Ekim 2022 tarihinde, Burkina Faso'daki son darbenin lideri İbrahim Traore’ye bağlı güçler Vagadugu’dayken (AP)
14 Ekim 2022 tarihinde, Burkina Faso'daki son darbenin lideri İbrahim Traore’ye bağlı güçler Vagadugu’dayken (AP)

Burkina Faso ordusu, pazar günü (19 Kasım’da) ülkenin çeşitli cephelerinde gerçekleştirdiği askeri operasyonlarda onlarca teröristi etkisiz hale getirdiğini, teröristlerin çoğunun, Sahel’in en tehlikeli bölgesi olan ve El Kaide ve DEAŞ ile bağlantılı grupların aktif olduğu Nijer ve Mali sınırlarına yakınında tespit edildiğini açıkladı.

Burkina Faso’daki resmi haber ajansı da dahil olmak üzere yerel basın ajansları, ordu içindeki askeri kaynaklardan, söz konusu askeri operasyon sayesinde, Nijer’den Burkina Faso topraklarına giren terörist grupların planladığı büyük çaplı bir terör saldırısının engellendiğini aktardı.

Resmi haber ajansı, birçok komşu ülkeyi içeren Sahel bölgesini değil, Burkina Faso’nun kuzeydoğusunda bulunan Sahel Valiliğinikastederek, ‘Silahlı terör örgütleri cuma gününden bu yana Sahel bölgesindeki muharip güçlere ve bölge sakinlerine yönelik kanlı bir saldırı planlıyordu’ ifadelerine yer verdi. Ajansa göre, silahlı kuvvetler teröristlerin hareketlerini hava yoluyla izlemeye başladı ve cumartesi sabahı, Kotoko’nun kuzeyine (Sahel Valiliği’nde) ikmal yapmak üzere yola çıktıkları sırada onları durdurarak etkisiz hale getirdi.

Öte yandan ordu, motosikletlerle hareket eden yaklaşık 40 teröristi de tespit etti. Bu teröristler aynı ildeki Nasumbu bölgesine yaklaşık 30 kilometre uzaklıktaki Kiribuli’deki bir gruba katılmak için bekliyordu.

Cumartesiyi pazara bağlayan gece üçüncü bir terörist grup, Nijer, Burkina Faso ve Mali arasındaki üçlü sınır bölgesinden diğer terörist gruplara katılmak üzere küçük bir kamyon ile Burkina Faso topraklarına girdi. Askeri kaynaklar, ‘geçtiğimiz saatlerde Sahel bölgesinde hareket eden tüm bu terör gruplarının etkisiz hale getirildiğini, operasyonların devam ettiğini’ belirtti.

Öte yandan Burkina Faso ordusu, gıda malzemesi taşıyan sivil bir kamyonu ele geçirmeye çalışan terör grubuna hava saldırısı düzenlediğini, onlarca teröristin etkisiz hale getirildiğini duyurdu.

Yerel medyaya konuşan askeri bir kaynak “Gıda yüklü bir kamyonun şoförü cumartesi akşamı güvenlik talimatlarını göz ardı ederek ülkenin doğusundaki Mani yakınlarındaki bir bölgeye tek başına gitti” diye anlattı. Aynı kaynak “Güvenlik yetkililerine haber verilmesinin ardından Hava Kuvvetlerine ait bir uçak, kamyonu aramak için harekete geçti ve kamyon, Pazar sabahı Mani kentinin 15 kilometre uzağında tamamı etkisiz hale getirilen bir grup teröristin elinde bulundu” ifadelerini de yer verdi.

Yerel medyada belirtilen geçici bilançoya göre, Mani yakınlarındaki bombardımanda öldürülen teröristlerin sayısı onlu rakamları aştı. Bir yiyecek kamyonunun yanı sıra çok sayıda silah, lojistik ekipman ve motosiklete de el konuldu. Burkina Faso Hükümet Sözcüsü Rimtalba Ouedraogo, hükümetin terörizme karşı yürüttüğü savaşın ‘önümüzdeki aylarda azalacağını’ söyledi. Ordunun birçok cephede elde ettiği başarılara dikkat çekti. Burkina Faso ordusu daha önce Mali ile ortak operasyon kapsamında ülkenin kuzeyindeki 100’e yakın teröristi etkisiz hale getirmeyi başardığını açıklamıştı.

Mali gibi Burkina Faso da artan şiddet olgusu ile karşı karşıya kalıyor aynı zamanda iki ülke de Kasım ayı başlarında Boucle du Mouhoun bölgesinde yüzlerce teröristin saldırılarına maruz kaldı.

DÜNYA

Mali ordusu Kidal'da toplu mezar bulduğunu açıkladı

Kidal şehrinin Eylül 2020'deki havadan fotoğrafı (AFP)
Kidal şehrinin Eylül 2020'deki havadan fotoğrafı (AFP)
TT
TT

Mali ordusu Kidal'da toplu mezar bulduğunu açıkladı

Kidal şehrinin Eylül 2020'deki havadan fotoğrafı (AFP)
Kidal şehrinin Eylül 2020'deki havadan fotoğrafı (AFP)

Mali ordusu, birkaç gün önce ayrılıkçı Tuareglerin kontrolünden kurtarılan Kidal şehrinde toplu mezar bulduğunu açıkladı.

Mali Silahlı Kuvvetleri'nin, 16 Kasım'da güvenlik operasyonları sırasında Kidal'da toplu mezar bulduğu" bildirildi. Fransız Haber Ajansının (AFP) aktardığı habere göre ordunun cumartesi günü yaptığı açıklamada, "Bu toplu mezar, kanun kaçağı teröristlerin işlediği dehşetleri hatırlatan bir anıdır" ifadesi kullanıldı, ancak ayrıntılı bilgi verilmedi. Faillerin yakalanması için soruşturma başlatıldığını belirten Ordu, 14 Kasım'da Kidal'ı Tuareg isyancılarından geri almıştı. Şehir, 2014 yılında merkezi hükümet ve orduyu kovan ayrılıkçıların kalesi olarak kabul ediliyordu. Birleşmiş Milletler Mali Misyonu (MINUSMA) barış gücü birlikleri, Kidal'daki kampı 31 Ekim'de terk ettikten sonra ordu şehri geri aldı.

Birleşmiş Milletler barış gücü, Aralık 2016'da Kidal'da devriye geziyor (Reuters).
Birleşmiş Milletler barış gücü, Aralık 2016'da Kidal'da devriye geziyor (Reuters).

Mali, silahlı aşırılık yanlıları ve ayrılıkçı Tuareg gruplarıyla bir gerilim yaşamakta. Haziran ayında, 2020 darbesinin ardından iktidarı elinde bulunduran askeri cunta, aylarca süren gerilimin ardından 2013'ten bu yana bu ülkede görev yapan Birleşmiş Milletler gücünün çekilmesini talep etmişti.

Mali'de görev yapan yaklaşık 11.600 asker ve 1.500 polisin geri çekilmesinin 31 Aralık'a kadar devam etmesi bekleniyor. BM gücünün geri çekilmesi, ülkenin kuzeyinin kontrolüne yönelik rekabeti şiddetlendirdi. Ayrılıkçı gruplar, 2014 ve 2015'te varılan ve 2012 isyanı sonrasında ateşkes ve barış konusunda vardıkları anlaşmalara aykırı olduğunu düşünerek, BM kamplarını Malili yetkililere teslim etmeyi reddediyor. Mali silahlı kuvvetleri ve onların Rus Wagner Grubu'nu düzenli olarak sivil halka karşı ihlallerde bulunduğunu belirtiyorlar.

DÜNYA

Güney Afrika'da iktidar partisinden İsrail büyükelçiliğinin kapatılması önerisine destek

İsrail ile Hamas arasında devam eden çatışmanın ortasında tanklar Gazze yakınlarında konumlanırken çevreden duman yükseliyor ( Reuters)
İsrail ile Hamas arasında devam eden çatışmanın ortasında tanklar Gazze yakınlarında konumlanırken çevreden duman yükseliyor ( Reuters)
TT
TT

Güney Afrika'da iktidar partisinden İsrail büyükelçiliğinin kapatılması önerisine destek

İsrail ile Hamas arasında devam eden çatışmanın ortasında tanklar Gazze yakınlarında konumlanırken çevreden duman yükseliyor ( Reuters)
İsrail ile Hamas arasında devam eden çatışmanın ortasında tanklar Gazze yakınlarında konumlanırken çevreden duman yükseliyor ( Reuters)

Güney Afrika'da iktidardaki Afrika Ulusal Kongresi (ANC) partisi, ülkedeki İsrail büyükelçiliğinin kapatılması yönünde çağrıda bulunan öneriyi destekleyeceğini duyurdu.

Sol görüşlü Ekonomik Özgürlük Savaşçıları partisinin bu öneriyi yakın bir zamanda sunması ve aynı zamanda Gazze Şeridi'nde İsrail ile Hamas arasındaki savaşın ortasında Filistin halkıyla dayanışma amacıyla İsrail ile tüm diplomatik ilişkilerin askıya alınması yönünde çağrıda bulunması planlanıyor.

Güney Afrika'nın Filistinlilere güçlü desteği, eski Başkan Nelson Mandela dönemine kadar uzanıyor. Johannesburg, Filistin’in içinde bulunduğu durumu İsrail ile ilişkilendirirken Tel Aviv yönetimi ise bu iddiaları reddediyor.

ANC'den yapılan açıklamada, partinin, Güney Afrika'daki İsrail büyükelçiliğinin kapatılması ve ateşkese kadar İsrail ile tüm diplomatik ilişkilerin askıya alınması yönünde çağrıda bulunan parlamento önerisini onaylayacağı ifade edildi.

İsrail büyükelçiliği, ANC'nin açıklamalarına ve konuyla ilgili parlamento'da yapılması planlanan tartışmaya ilişkin yorum talebine henüz yanıt vermedi.

Teklif büyük ölçüde sembolik, çünkü bunu uygulamak Başkan Cyril Ramaphosa kabinesine bağlı.

Ramaphosa ve üst düzey Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, Hamas'a karşı askeri harekat sırasında İsrail yönetimine yönelik eleştirilerini açıkça dile getirdi ve Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne olası savaş suçlarını soruşturma çağrısında bulundu.

Ramaphosa dün Katar'a yaptığı ziyaret sırasında, Güney Afrika'nın İsrail'in Gazze'deki operasyonuna ‘özellikle hastaneleri hedef aldığı için’ karşı çıktığını belirtti.

Kasım ayının başlarında Güney Afrika, İsrail'deki diplomatlarını geri çağırdı.

DÜNYA

Gana Avrupa devletlerinden kölelik tazminatı istemeye hazırlanıyor

Addo (ortada) Akra'daki tazminat konferansının ilk gününde (Reuters)
Addo (ortada) Akra'daki tazminat konferansının ilk gününde (Reuters)
TT
TT

Gana Avrupa devletlerinden kölelik tazminatı istemeye hazırlanıyor

Addo (ortada) Akra'daki tazminat konferansının ilk gününde (Reuters)
Addo (ortada) Akra'daki tazminat konferansının ilk gününde (Reuters)

Gana Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo yaptığı açıklamada, Afrikalıların ve diasporadaki insanların köleleştirilmesine yönelik mali tazminatın vadesinin çoktan geldiğini söyledi.

Aktivistler uzun süredir Afrika kıtasında köleliğin bıraktığı yaraların üstesinden gelmek için tazminat veya başka uzlaşmalar talep ediyordu. Ancak Afrika ve Karayipler'deki ülkelerden bu adımlara yönelik artan talepler nedeniyle hareket son zamanlarda dünya çapında ivme kazandı.

Akufo-Addo, Gana'nın başkenti Akra'daki bu tür tarihi adaletsizliklerin nasıl ele alınacağına ilişkin dört günlük bir tazminat konferansının ilk gününde, “Transatlantik köle ticaretinin verdiği zararı hiçbir para onaramaz. Fakat bu kesinlikle dünyanın yüzleşmesi gereken ve artık görmezden gelemeyeceği bir konu.” Açıklamasında bulundu.

Konferans web sitesinde belirtilen hedeflenen sonuçlar listesine göre bu konferansın, tazminat için baskı yapmak ve planın uygulanmasını denetlemek ve diasporadaki Afrikalılar arasındaki iş birliğini daha geniş ölçekte geliştirmek için Afrika uzmanlarından oluşan bir komite oluşturmak üzere Afrika liderliğinde bir eylem planı üretmesi bekleniyor.

Akufo-Addo, “Kölelik döneminin tamamı ekonomik, kültürel ve psikolojik olarak ilerlememizin engellenmesi anlamına geliyordu. Ailelerin parçalandığına dair yığınla hikaye var... Bu tür trajedilerin etkileri ölçülemez ama kabul edilmeli.” dedi.

On beşinci yüzyıldan on dokuzuncu yüzyıla kadar uzanan bir dönemde Avrupalı ​​tüccarlar en az 12,5 milyon Afrikalıyı gemilerle kaçırıp köle olarak sattılar. Zorlu yolculuktan sağ kurtulanlar, Amerika kıtasında, çoğunlukla Brezilya ve Karayipler'de, insanlık dışı koşullar altında plantasyonlarda çalışmaya başladı ve Avrupalı ​​yerleşimciler ve diğerleri, bu Afrikalıların emeğinden kâr elde etti.

Eylül ayında yayınlanan bir Birleşmiş Milletler raporu, ülkelerin diğer tazminat türlerinin yanı sıra belirli miktarda para ödemeyi de düşünebileceklerini belirtmişti ancak rapor, zaman aşımı ve failleri ve mağdurları tespit etmenin zorluğu nedeniyle yasal taleplerin karmaşık olduğu konusunda uyardı.

Akufo-Addo, Karayip ülkelerinden gelen net tazminat çağrısını memnuniyetle karşıladığını söyledi.

Afrika ve Karayipler'den diğer ülkelerin başkanları ve üst düzey delegelerin de aralarında bulunduğu konferans katılımcılarının alkışları arasında Addo, "Afrika'da biz, davayı desteklemek için onlarla birlikte çalışmalıyız" diye ekledi.

DÜNYA Afrika

Gine'de silahlı saldırının ardından eski Cumhurbaşkanı Camara hapishaneden firar etti

Konakri şehir merkezinin 12 Ekim 2020 tarihli fotoğrafı (AFP)
Konakri şehir merkezinin 12 Ekim 2020 tarihli fotoğrafı (AFP)
  • Dakar: AA
TT
  • Dakar: AA
TT

Gine'de silahlı saldırının ardından eski Cumhurbaşkanı Camara hapishaneden firar etti

Konakri şehir merkezinin 12 Ekim 2020 tarihli fotoğrafı (AFP)
Konakri şehir merkezinin 12 Ekim 2020 tarihli fotoğrafı (AFP)

Gine'de 2008'de darbeyle başa gelen, tutuklu eski Cumhurbaşkanı Moussa Dadis Camara hapishaneden kaçtı.

Gine Adalet Bakanı Alphonse Charles Wright, başkent Konakri'deki Coronthie Cezaevinin sabah saatlerinde silahlı kişilerin saldırısına uğradığını duyurdu.

Wright, saldırı sonucu tutuklu eski Cumhurbaşkanı Camara'nın da firar ettiğini açıkladı.

Hapishanenin bulunduğu Kaloum bölgesinin, güvenlik kordonu altına alındığı ve giriş çıkışa kapatıldığı belirtildi.

Eski Cumhurbaşkanı Eylül 2022'de tutuklanmıştı

Gine'de 2008'de askeri darbeyle başa gelen Camara, 157 sivilin öldürüldüğü 2009'daki stadyum katliamının planlayıcısı olmak suçlamasıyla Eylül 2022'de tutuklanarak Coronthie Cezaevine gönderilmişti.

Konakri'de 28 Eylül 2009'da bir stadyumda toplanan on binlerce kişi, o dönem ülkeyi yöneten Camara'ya, bir sonraki yıl yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmaması çağrısı yapmıştı.

Güvenlik güçlerinin kalabalığa müdahalesi sonucu yaşanan izdihamda 157 kişi yaşamını yitirmiş, birçok kadının da tecavüze uğradığı ortaya çıkmıştı.

Katliamı planlamakla suçlanan Camara ile yargılanan 10 kişi de tecavüz, işkence, silahlı saldırı gibi bir dizi suçla itham ediliyor.

Firariler arasında Camara'nın yanı sıra stadyum davasında yargılanan bazı kişilerin de olabileceği iddia ediliyor.

DÜNYA

Burkina Faso’da silahlı guruplar 46 bölgeyi kuşattı

Burkina Faso’da silahlı grupların uyguladığı şiddet, 2015’ten bu yana 17 binden fazla insanın canına mal oldu. (AFP)
Burkina Faso’da silahlı grupların uyguladığı şiddet, 2015’ten bu yana 17 binden fazla insanın canına mal oldu. (AFP)
TT
TT

Burkina Faso’da silahlı guruplar 46 bölgeyi kuşattı

Burkina Faso’da silahlı grupların uyguladığı şiddet, 2015’ten bu yana 17 binden fazla insanın canına mal oldu. (AFP)
Burkina Faso’da silahlı grupların uyguladığı şiddet, 2015’ten bu yana 17 binden fazla insanın canına mal oldu. (AFP)

Uluslararası Af Örgütü dün yayınladığı raporda, Burkina Faso’daki en az 46 bölgenin geçen temmuz ayında silahlı aşırılık yanlısı gruplar tarafından kuşatıldığını, sivillere karşı suçlar ve insan hakları ihlallerine maruz kaldığını açıkladı.

Bir sivil toplum kuruluşu da temmuz ayında Burkina Faso’da en az 46 bölgenin silahlı gruplar tarafından uygulanan bir tür kuşatma altında olduğunu belirtti. Ayrıca bu grupların El-Kaide ve DEAŞ’a bağlı olduğuna dikkat çekildi.

Raporda, söz konusu köyler ve şehirlerin ülke genelinde yer aldığı belirtilirken, Sahel (kuzey) ve Boucle du Mouhoun (batı) bölgelerinin en çok etkilenen yerler olduğu kaydedildi.

Rapora göre Uluslararası Af Örgütü, ordunun veya ulusun savunması için gönüllülerin (sivil ordu gönüllüleri) bulunduğu bir köy veya şehri, silahlı gruplar tarafından kuşatılmış olarak sınıflandırıyor. Ayrıca silahlı gruplar, kişilere, mallara ve hizmetlere erişimi engelledi ve kısıtladı.

“Bu silahlı gruplar, kuşatma altındaki vatandaşların yiyecek, içme suyu ve tıbbi tedaviye erişimini engelliyor ve onları göçe zorluyor” ifadelerine yer verilen raporda, söz konusu gurupların kadın ve kızları kaçırdığı, sivillere karşı ölümcül saldırılar gerçekleştirdiği ifade edildi.

Sivil toplum kuruluşu ACLED’e göre Burkina Faso’da silahlı aşırılık yanlısı grupların uyguladığı şiddet, 2023’ün başından beri 6 bin olmak üzere 2015’ten bu yana hem sivil hem de askeri personel olmak üzere 17 binden fazla kişinin ölümüne neden oldu. Ülkede ayrıca iki milyondan fazla yerinden edilmiş insan da bulunuyor.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiler göre Uluslararası Af Örgütü, 2023’de köy ve şehirlere uygulanan faaliyetlerin genişletilmesinden bu yana raporunda insani durumun keskin bir şekilde kötüleştiğini belirtti.

Kuruluşa göre Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi’ne göre her beş vatandaştan biri, yani 4,7 milyon insan insani yardıma ihtiyaç duyuyor.

Raporda ayrıca, çatışmalar nedeniyle 373 tıp merkezinin kapatıldığı ve bu durumun 3,5 milyon kişinin tedaviye erişimini zorlaştırdığı belirtildi.

Örgüt, Burkina Faso hükümetinin insani ihtiyaçlara yanıt verme konusunda istekli olduğunu aktardı. Ancak aynı zamanda hayır kuruluşlarının çalışmalarını ve yardıma muhtaç sivillere erişimi engelleyen önlemler uygulamaya koyulması nedeniyle üzüntüsünü dile getirdi.

Raporda, Burkina Faso’nun 2022’de iki askeri darbeye tanık olduğu, son olarak geçici Cumhurbaşkanı İbrahim Traore’nin iktidara geldiği belirtildi. Rapor, Kasım 2022’de Holdi (kuzey) köyünde silahlı kuvvetler tarafından işlenen suçlar hakkında bilgi ve ifadeler toplandığına dikkati çekti.

DÜNYA

Etiyopya’nın Amhara bölgesindeki çatışmalarda çok sayıda sivil hayatını kaybetti

Amhara bölge yönetimi daha önce güvenlik durumunun iyileştiğini ve sokağa çıkma yasağının hafifletildiğini söylemişti (AP)
Amhara bölge yönetimi daha önce güvenlik durumunun iyileştiğini ve sokağa çıkma yasağının hafifletildiğini söylemişti (AP)
TT
TT

Etiyopya’nın Amhara bölgesindeki çatışmalarda çok sayıda sivil hayatını kaybetti

Amhara bölge yönetimi daha önce güvenlik durumunun iyileştiğini ve sokağa çıkma yasağının hafifletildiğini söylemişti (AP)
Amhara bölge yönetimi daha önce güvenlik durumunun iyileştiğini ve sokağa çıkma yasağının hafifletildiğini söylemişti (AP)

Devlet tarafından atanan bir insan hakları komisyonu dün (Pazartesi) yaptığı açıklamada, bu ay Etiyopya’nın Amhara bölgesindeki insansız hava aracı saldırılarında (İHA) ve ev aramalarında çok sayıda sivilin hayatını kaybettiğini bildirdi. Diğer yandan bölge yetkilileri, çatışmanın başladığı Temmuz ayından bu yana güvenlik alanında ilerleme kaydedildiğini belirtti.

Yerel milisler ve ordu arasındaki çatışmalar, bir yıl önce komşu Tigray bölgesinde iki yıl süren iç savaşın sona ermesinden bu yana Etiyopya’daki en büyük güvenlik krizi haline geldi.

Birleşmiş Milletler (BM) Ağustos ayının sonlarında çatışmanın ilk ayında en az 183 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Ancak bölge genelindeki internet kesintileri, durumun net bir şekilde tespit edilmesini zorlaştırıyor.

Raporda, bu olaylardan birinde, 10 Ekim’de Adit kasabasında hükümet güçlerinin yaptığı ev aramalarında aralarında din eğitimi gören öğrencilerin de bulunduğu 12 sivilin hayatını kaybettiği belirtildi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre Berehet Woreda kasabasına düzenlenen İHA saldırısında ölenler arasında 19 aylık bir bebek de vardı. 19 Ekim’deki bir başka İHA saldırısında Debre Marqos’ta 8 sivil hayatını kaybetti.

Raporda, hükümet güçlerinin, milislere bilgi veya silah sağlamakla suçlayarak sokakta veya ev aramalarında tutukladığı sivillere karşı yargısız infaz yaptığı belirtiliyor.

Etiyopya hükümeti, ordu ve Amhara bölge yönetiminin sözcüleri yorum taleplerine yanıt vermedi. Hükümet, Amhara’da güçlerin hak ihlalleri yaptığı yönündeki suçlamalar hakkında da kamuya açık bir yorumda bulunmadı.

Çatışmanın ilk günlerinde Etiyopya güçleri büyük şehir ve beldeleri terk etmek zorunda kaldı, ancak daha sonra geri dönüp milisleri kırsal bölgeye çekilmeye zorladı.

Bu ayın başında, Amhara bölge yönetimi, güvenlik durumunun iyileştiğini ve çatışmaların başlamasının ardından uygulanan sokağa çıkma yasağının hafifletildiğini söyledi.

Amhara milisleri Tigray’daki savaş sırasında ordunun yanında savaştı. Ancak iki taraf arasındaki ilişkiler, özellikle federal hükümetin Nisan ayında tüm bölgenin güvenlik güçlerini polis ve orduyla birleştirme yönünde harekete geçmesinin ardından kötüleşti.