Guardian: Darbenin ardından Burkina Faso'da Rus paralı asker grubu Wagner'in nüfuzu artabilir

Hollanda merkezli düşünce kuruluşu Clingendael'den Constantin Gouvy, cunta yönetiminin Türkiye'yle de alternatifleri değerlendirebileceğini söyledi

Burkina Faso da bu yıl iki kez darbe yaşandı (Reuters)
Burkina Faso da bu yıl iki kez darbe yaşandı (Reuters)
TT

Guardian: Darbenin ardından Burkina Faso'da Rus paralı asker grubu Wagner'in nüfuzu artabilir

Burkina Faso da bu yıl iki kez darbe yaşandı (Reuters)
Burkina Faso da bu yıl iki kez darbe yaşandı (Reuters)

Burkina Faso'daki darbenin ardından ülkedeki Rusya etkisinin artabileceği bildirildi. 
Birleşik Krallık'ın önde gelen gazetelerinden Guardian'a konuşan yetkililer ve analistler, Burkina Faso'nun 13 yönetim bölgesinden biri olan Sahel'de Kremlin'in nüfuzunu artırabileceğini savundu.
Burkina Faso'da terör olaylarının artışa geçmesinin ardından Yarbay Paul-Henri Sandaogo Damiba, ilk kez demokratik seçimle iş başına gelen Roch Christian Kabore'yi devirerek 24 Ocak'ta yönetime el koymuştu. 
30 Eylül'deyse Yüzbaşı İbrahim Traore ve destekçileri, ocakta darbe yapmasını destekledikleri Damiba'nın ülke sorunlarını çözemediğini savunarak yönetimi ele geçirmiş ve anayasayı askıya almıştı. 
Sahel bölgesinden kimliğini açıklamayan bir Batılı yetkili, Damiba'nın darbe yapmadan önce ordudaki üst düzey askeri yetkililere Rusya'dan destek isteyeceğine söz verdiğini ama yönetime el koyduktan sonra bundan vazgeçtiğini söyledi.
Yetkili, "Bunun içinde Rusya'dan danışman getirtmek, silah ya da Wagner askeri talep etmek olabilirdi ama böyle bir şey gerçekleşmedi. Bu da orduda Damiba'yı eleştirenleri rahatsız eden şeylerden biriydi" dedi. 

"Türkiye de olabilir"
Hollanda merkezli düşünce kuruluşu Clingendael'den Burkina Faso araştırmacısı Constantin Gouvy, Koruma ve Restorasyon için Yurtsever Hareket (MPSR) adlı cunta yönetiminin yabancı ülkelerden ortak arayışında olduğunu belirtti.
Gouvy, şu ifadeleri kullandı:
"Damiba, Fransa'ya yakın duruyordu fakat MPSR'nin artık daha aktif şekilde, örneğin Türkiye veya Rusya gibi ülkelerle alternatif arayışına girmesini bekleyebilirz."
Türkiye, 2021'in ilk 8 ayında Burkina Faso ordusuna yaklaşık 7 milyon dolar değerinde savunma sanayisi ekipmanı satmıştı. 
1960'ta Fransa'dan bağımsızlığını kazanan Burkina Faso'da darbe yanlıları, başkent Vagadugu'daki Fransa Büyükelçiliği'ne haftasonu saldırı düzenlemişti.
Damiba'nın Fransız askeri üssüne sığındığı ve karşı darbe planladığı iddialarının ardından göstericiler, Fransa karşıtı sloganlarla büyükelçilik binasına girmeye çalışmış, bunu başaramayınca da binanın girişini ateşe vermişti.
Öte yandan Rus güvenlik şirketi Wagner de son dönemde özellikle Sahra Altı Afrika'da faaliyetlerini artırıyor. 
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e yakın isimlerden biri olarak nitelenen, Wagner'in kurucusu Yevgeni Prigozhin, geçen hafta gerçekleşen darbeyi desteklemişti.
Rus oligark, cumartesi günkü açıklamasında darbeci Yarbay Traore için "Anavatanın cesur oğlu" demişti.

Burkina Faso'da cihatçı grupların saldırıları
Komşu ülke Mali'deki El Kaide ve DEAŞ bağlantılı cihatçı grupların, 2015'ten bu yana Burkina Faso'nun kuzeyinde ve doğusunda yaptığı saldırıların durdurulamaması, darbe süreçlerindeki temel unsurlardan. 
Söz konusu saldırılar nedeniyle 2015-2021'de binlerce kişi ölmüş, yaklaşık 2 milyon yurttaş yerinden edilmişti. 
Bu saldırılar özellikle Batı Afrika'dan Kızıldeniz'e kadar uzanan 3 milyon kilometrekarelik Sahel bölgesinde yoğunlaşmış durumda. 
Cihatçı gruplar burada Mali, Nijer ve Burkina Faso'nun paylaştığı ve "Liptako Gourma" adı verilen sınır hattında her yıl yüzlerce kişinin ölümüne neden olan saldırılar düzenliyor.

Independent Türkçe, Guardian, AA



Fas ve Sahel Devletlerı Konfederasyonu ‘Atlantik'e erişim’ girişiminin uygulanmasını hızlandırmayı kararlaştırdı

Kral 6. Muhammed Burkina Faso, Mali ve Nijer dışişleri bakanları ile bir araya geldi (AFP)
Kral 6. Muhammed Burkina Faso, Mali ve Nijer dışişleri bakanları ile bir araya geldi (AFP)
TT

Fas ve Sahel Devletlerı Konfederasyonu ‘Atlantik'e erişim’ girişiminin uygulanmasını hızlandırmayı kararlaştırdı

Kral 6. Muhammed Burkina Faso, Mali ve Nijer dışişleri bakanları ile bir araya geldi (AFP)
Kral 6. Muhammed Burkina Faso, Mali ve Nijer dışişleri bakanları ile bir araya geldi (AFP)

Fas Basın Ajansı MAP dün yayınladığı bir haberde Rabat'ta Fas Kralı 6. Muhammed ile bir araya gelen Burkina Faso, Mali ve Nijer dışişleri bakanlarının, ülkelerinin Atlantik Okyanusu'na erişimini sağlamak üzere Fas tarafından başlatılan girişimin uygulanmasını ‘hızlandırma’ taahhüdünde bulunduklarını bildirdi.

Habere göre Kral 6. Muhammed, Burkina Faso Dışişleri Bakanı Karamoko Jean-Marie Traore, Mali Dışişleri Bakanı Abdoulaye Diop ve Nijer Dışişleri Bakanı Bakary Yaou Sangare'yi ‘ülkeleri ile Fas arasındaki güçlü ve uzun süreli ilişkiler çerçevesinde’ kabul etti. Haberde bakanların özellikle Fas'ın Sahel bölgesinin üç ülkesinin Atlantik Okyanusu'na erişimini sağlama girişimini övdükleri ve ‘bu girişimin uygulanmasını hızlandırmaya tam katılım gösterme kararlılıklarını bir kez daha ifade ettiklerini’ belirtildi.

Kral 6. Muhammed 2023 yılında yaptığı ve girişimi duyurduğu bir konuşmada şunları söylemişti:

“Sahel bölgesi ülkelerinin Cezayir destekli Polisario Cephesi ile ihtilaflı olan Sahra kıyısı boyunca uzanan Atlas Okyanusu'na erişimini sağlamayı amaçlayan uluslararası düzeyde bir girişim başlatmayı öneriyoruz.”

Ancak, bir yol ve altyapı ağına dönüşmesi beklenen bu girişimin hayata geçirilmesi için henüz bir takvim duyurulmadı.

Burkina Faso Dışişleri Bakanı Karamoko Jean-Marie Traore, Fas Kralı ile görüşmesinin ardından resmi Fas medyasına yaptığı açıklamada, üç bakanın ‘ülkelerinin bir tür siyasi ve ekonomik kilitlenme yaşadığı dönemde gelen bu girişimi takdir ettiklerini’ ifade etti.

Malili mevkidaşı Abdoulaye Diop, üç ülke için ‘denize erişimi çeşitlendirmenin’ önemine dikkati çekerken, Nijer Dışişleri Bakanı Bakary Yaou Sangare ise Fas projesini ‘Atlantik okyanusuna erişimden izole ülkeleri için bir fırsat’ olarak değerlendirdi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Burkina Faso, Mali ve Nijer, aralarında bir ittifak kuran ve 2020-2023 yılları arasında darbelerle iktidara gelen askeri rejimler tarafından yönetilen, eski sömürge gücü Fransa'yı terk ettikten sonra Rusya'ya yaklaşan izole ülkelerdir.

Son dönemde Fas'ın bölgesel rakibi Cezayir ile ilişkilerinin gerilmesine sebep olan üç ülke, nisan ayı başlarında yaptıkları bir duyuruyla mart ayı sonlarında Mali'nin kuzeyinde Cezayir sınırı yakınlarında Bamako ordusuna ait bir insansız hava aracını (İHA) düşürmekle suçladıkları Cezayir'deki büyükelçilerini geri çağırdıklarını açıkladılar.