Avustralya onlarca vatandaşını Suriye’den geri almaya hazırlanıyor

Avustralya, Suriye'de gözaltına alınan onlarca vatandaşını alacak

El-Haseke'deki el-Hol kampı, aralarında “IŞİD” örgütüne ait aile üyeleri de dahil olmak üzere binlerce yerinden edilmiş kişiye ev sahipliği yapıyor (EPA)
El-Haseke'deki el-Hol kampı, aralarında “IŞİD” örgütüne ait aile üyeleri de dahil olmak üzere binlerce yerinden edilmiş kişiye ev sahipliği yapıyor (EPA)
TT

Avustralya onlarca vatandaşını Suriye’den geri almaya hazırlanıyor

El-Haseke'deki el-Hol kampı, aralarında “IŞİD” örgütüne ait aile üyeleri de dahil olmak üzere binlerce yerinden edilmiş kişiye ev sahipliği yapıyor (EPA)
El-Haseke'deki el-Hol kampı, aralarında “IŞİD” örgütüne ait aile üyeleri de dahil olmak üzere binlerce yerinden edilmiş kişiye ev sahipliği yapıyor (EPA)

Avustralya hükümeti yaptığı açıklamada, Suriye’nin kuzeyinde DEAŞ militanlarının aileleri oldukları için gözaltında tutulan onlarca Avustralya vatandaşı kadın ve çocuğun anavatanlarına geri getirileceğini açıkladı. Sidney yönetimi önceliklerinin ise tüm Avustralya halkının güvenliği olduğunu vurguladı.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre Londra merkezli The Guardian gazetesi Sidney hükümeti Suriye’deki kamplardan yaklaşık 20 Avustralyalı kadın ve 40 çocuğu geri getirmeye karar verdiğini aktardı. Avustralya yönetimi ise haberi doğrulamadı.
Söz konusu Avustralyalı kadın ve çocuklar, Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) 2019 yılında Suriye'nin doğusundaki son kalelerinde DEAŞ'ı mağlup ettiklerini açıklamasından bu yana Kürt Özerk Yönetimi tarafından yönetilen el-Hol ve Roj kamplarında barınıyor.
Avustralya İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada "Avustralya hükümetinin en büyük önceliği, ulusal güvenlik tavsiyelerine dayanarak Avustralyalıları ve Avustralya'nın ulusal çıkarlarını korumaktır" ifadeleri kullanıldı.
Uluslararası örgütlerin, özellikle el-Hol kampındaki "feci" koşullara ilişkin tekrar tekrar çağrılarına ve uyarılarına rağmen, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere çoğu ülke, vatandaşlarını geri almayı reddediyor. Fransa dahil birçok Avrupa ülkesi, DEAŞ militanlarının çocuklarından sınırlı sayıda yetimi kurtarmakla yetindi. Çünkü bu insanları almak, güvenlik risklerine işaret eden önceki hükümet politikalarına tezat oluşturuyor.
Orta solda yer alan Başbakan Anthony Albanese hükümeti geçen Mayıs ayında yapılan seçimleri kazandı.
Çevre Bakanı Tanya Plibersek, Channel 7 televizyonuna verdiği demeçte, "Dünyanın en tehlikeli yerlerinden birinde yaşayan yaklaşık 40 Avustralyalı çocuk var. Özellikle çocukların Avustralya'ya döndüklerinde psikolojik yardım almalarının çok önemli olduğunu düşünüyorum" dedi.
Save the Children Vakfı'nın Avustralya Yürütme Başkanı Matt Tinkler, kadınları ve çocukları iade alma kararı konusunda "çok iyimser" olduğunu söyledi. Tinkler, ABC Radyosu ile yaptığı röportajda, "Bu ortam, çocuklar için çok tehlikeli" dedi.
Kızı ve üç torunu Suriye'de bir kampta bulunan Kemal Debbusi ise onları geri alma planı hakkında bilgilendirilmediğini, ancak haberi memnuniyetle karşıladığını söyledi. Debbusi, ABC'ye yaptığı açıklamada, "Bütün ebeveynlerin dileği, çocuklarının güvende olmasıdır" dedi.
Eski İçişleri Bakanı Karen Andrews, Avustralyalıları geri alma planını "endişe verici" olarak nitelendirdi ve ABC'ye, radikalleşmediklerinden emin olmak için dönüşlerinde kadınların izlenmesi gerektiğini söyledi.



Azalan iyimserliğe rağmen... Gazze Şeridi'nde ateşkes için ABD destekli öneri tartışılıyor

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
TT

Azalan iyimserliğe rağmen... Gazze Şeridi'nde ateşkes için ABD destekli öneri tartışılıyor

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)

İsrail ve Hamas’tan müzakereciler, 6 Temmuz'dan bu yana Doha'da devam eden ateşkes görüşmelerinin son turunda, esirlerin aşamalı olarak serbest bırakılmasını, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin bazı bölgelerinden çekilmesini ve çatışmanın sona erdirilmesine ilişkin görüşmeleri içeren 60 günlük ateşkes için ABD destekli bir öneriyi tartışıyorlar.

ABD'li, Katarlı ve Mısırlı arabulucular bir anlaşmaya varmak için çalışıyor, ancak bir anlaşmaya varılabileceğine dair iyimserlik azaldı.

İşte Reuters'a isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan bir yetkilinin özetlediği ateşkes önerilerinin ayrıntıları ve ilgili bazı siyasi hesaplara bir bakış:

İsrailli esirler ve Filistinli mahkûmlar

Gazze Şeridi'nde tutulan 10 esir, 18 cesetle birlikte 60 günlük bir süre içinde iade edilecek. Takaslar tören olmadan gerçekleşecek. Buna karşılık İsrail de sayısı henüz belli olmayan Filistinli mahkûmları serbest bırakacak. İsrail, Hamas ve müttefikleri tarafından tutulan 50 esirden yaklaşık 20'sinin hayatta olduğuna inanıldığını söylüyor.

Filistinlilere yardım

19 Ocak'ta varılan bir anlaşmaya göre, Birleşmiş Milletler (BM) ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin (ICRC) katılımıyla Gazze Şeridi'ne yeterli miktarda yardım derhal ulaştırılacak.

İsrail’in geri çekilmesi

İlk gün, ilk 8 esirin serbest bırakılmasının ardından İsrail ordusu, üzerinde mutabık kalınacak haritalara göre Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki bazı bölgelerden çekilecek. Yedinci gün, 5 ceset alındıktan sonra, İsrail haritalara göre Gazze Şeridi'nin güneyindeki bazı bölgelerinden çekilecek.

ABD Başkanı Donald Trump, Maryland eyaletindeki Andrews Ortak Üssü'nde gazetecilere el sallarken (AFP)ABD Başkanı Donald Trump, Maryland eyaletindeki Andrews Ortak Üssü'nde gazetecilere el sallarken (Arşiv-AFP)

Teknik bir ekip, teklifin çerçevesi üzerinde mutabakata varıldıktan sonra yapılacak hızlı müzakereler sırasında çekilme kılavuzunun oluşturulması için çalışacak.

Kalıcı ateşkes müzakereleri

Anlaşmanın ilk gününde kalıcı ateşkes müzakereleri başlayacak. Bir anlaşmaya varılması halinde, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'nde tutulan tüm esirler ve Filistinli mahkûmlar serbest bırakılacak.

Garantiler

Teklif, ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmaya bağlılığını garanti ediyor. Arabulucular, ara verilen süre boyunca ciddi müzakerelerin yapılmasını sağlayacak ve daha fazla zamana ihtiyaç duyulması halinde bu süreyi uzatabilecekler.

İsrail'de siyasi hesaplar

İsrail hükümetinin iki aşırı sağcı üyesi, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, ateşkes çabalarını eleştirerek bunun yerine Hamas'ın tamamen yok edilmesi çağrısında bulundu.

İki ismin bir anlaşma imzalanması halinde istifa edip etmeyeceği belli değil. Netanyahu onları kendi tarafında tutmak için İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nde ocak ayında yürürlüğe giren son ateşkesten çok daha geniş bir alanı kontrol etmesi için bastırıyor ve ordunun güneyde Han Yunus ile Refah arasındaki bölgeyi kontrol etmesine izin veriyor. Hükümet bu bölgede yaklaşık 600 bin kişi için bir ‘insani yardım şehri’ inşa etmeyi planladığını ve bunun Gazzeliler için güvenli bir alan olacağını belirtti. Muhalifler bu kenti bir toplama kampına benzetti.

Eleştirmenler, Netanyahu'nun müzakereleri Knesset'in yaz tatiline gireceği 27 Temmuz'a kadar uzatmaya çalıştığını söylüyor. Zira Knesset açık değilken bir hükümeti devirmek çok zordur.

Hamas'ın siyasi hesapları

Hamas, bu kadar çok toprağın doğrudan İsrail'in kontrolüne bırakılmasına ya da kıyı şeridi üzerindeki zaten kırılgan olan kontrolünü azaltacak kapalı bir ‘insani yardım şehri’ kurulmasına temelden karşı. Bu nedenle Hamas, İsrail güçlerinin ocak ayındaki ateşkesten önce belirlenen hatlara çekilmesini talep ediyor.

Hamas ayrıca, İsraillilerin ateşkesi uzatma niyetinde olmadıklarından endişe duyduğundan, çatışmaların durdurulmasının savaşın sona ermesine yol açacağına dair daha güçlü garantiler verilmesi için bastırıyor.