عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Rusya, ‘nükleer savaşın kabul edilemezliğine’ olan bağlılığını yineledi

Kremlin
Kremlin
TT
TT

Rusya, ‘nükleer savaşın kabul edilemezliğine’ olan bağlılığını yineledi

Kremlin
Kremlin

Moskova, Ukrayna'daki durumun nükleer bir çatışmaya doğru kayma olasılığı hakkında alevlenen tartışma konusundaki tutumunu yineledi. Kremlin, herhangi bir nükleer silah kullanımının ancak Rus nükleer doktrininin hükümleri tarafından belirlenen koşullar dahilinde gerçekleşebileceğinin sinyalini vermesinden bir gün sonra, Rusya Dışişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı'ndaki nükleer dosyadan sorumlu diplomat Vladimir Ermakov'un açıklamasıyla mevcut tutumunu yineledi.
Ermakov, Rusya'nın "beş nükleer ülkenin liderlerinin nükleer savaşın kabul edilemezliği konusundaki açıklamalarına tamamen bağlı olduğunu" söyledi. Bu tutum, daha önce Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Birinci Komitesi önünde, Rus delegasyonu Başkan Yardımcısı Konstantin Vorontsov tarafından okunan bir bildiride vurgulandı. Rus diplomat şunları söyledi: “Beş nükleer devletin en önemli görevlerinden birinin, nükleer silahlara sahip taraflar arasında hiçbir şekilde savaşa izin verilmediği varsayımına bağlı kalmaları olduğunu düşünüyoruz. Bu tutum, geçen Ocak ayında nükleer güçlerin liderlerinin ortak açıklamasına yansıdı.”
Diğer yandan Rusya Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Dmitry Peskov, Moskova'nın Ukrayna sınırına yakın Karadeniz'de nükleer tatbikatlar düzenlediği yönünde Batı medyasında yer alan haberlerle ilgili konuştu. Sözcü, bu haberleri doğrulamaktan veya reddetmekten kaçınırken, Rusya'nın Batı'nın ürettiği nükleer söylem manevralarına katılma planının olmadığının altını çizdi. Peskov, “Batı medyası, Batılı politikacılar ve devlet başkanları nükleer söylem konusunda çok eğitimli. Biz bu söyleme katılmak istemiyoruz.” dedi.
ABD'li iş adamı Elon Musk'ın Ukrayna'da çözüm için atılması gereken adımlar konusunda ileri sürdüğü fikirlere de değinen Peskov, "Elon Musk gibi bir adamın durumdan barışçıl bir çıkış yolu araması çok olumlu. Rusya başından beri şartlarının müzakereler yoluyla sağlanmasından yana. Birçok profesyonel diplomatın aksine Elon Musk hala barışı sağlamanın yollarını bulmaya çalışıyor. Ancak Rusya'nın şartlarını yerine getirmeden barış hedefine ulaşmak imkânsız” değerlendirmesinde bulundu.
Musk, Rusya ile topyekûn bir savaş durumunda Ukrayna'nın kazanacağından şüpheli olduğunu söylediği açıklamasında, her iki tarafı da barışa çağırdı. Musk, Ukrayna'daki ihtilafın çözümü için dört maddeye dayanan vizyonunu sundu: “İlhak edilen topraklarda Birleşmiş Milletler gözetiminde yeniden oy kullanılması, Kırım'ı 1783'ten beri olduğu gibi Rusya'nın bir parçası olarak görmeye devam etmek, Kırım'a su temini garantisi vermek ve Ukrayna'nın tarafsız devlet statüsünü onaylamak.”
Rusya Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü, “Musk’ın pek çok fikri dikkate değer. Referandumların yeniden yapılmasına gelince, bölge sakinleri şimdiden görüşlerini dile getirdiler. Burada başka bir şey olamaz.” dedi. Peskov, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile herhangi bir müzakereye kesinlikle devam etmeme konusundaki kararına da değindi. Peskov, “Moskova, Ukrayna yönetiminin tam tersi karar almasını veya bu yönetimin değişip yeni yönetimin ciddi ve pratik müzakerelere hazır olduğunu göstermesini bekleyecek” diye konuştu.
Zelenskiy, daha önce Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi'nin Putin ile görüşmeme kararının uygulanmasına ilişkin kararnameyi imzalamıştı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Trablus'taki çatışmalar, Dibeybe'nin Libya'daki nüfuzunun arttığını gösteriyor

Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)
Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)
TT
TT

Trablus'taki çatışmalar, Dibeybe'nin Libya'daki nüfuzunun arttığını gösteriyor

Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)
Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)

 

Trablus'ta gece saatlerinde rakip silahlı gruplar arasında çıkan şiddetli çatışmalarda en az altı kişi ve güçlü bir silahlı grubun lideri öldürüldü. Çatışmalar dün salı günü şafak vakti “istikrarın yeniden sağlandığının” duyurulmasıyla sona erdi.

Acil Durum ve Tıp Merkezi salı günü yaptığı açıklamada, “Güney Trablus'taki yoğun nüfuslu Ebu Selim bölgesi civarındaki çatışmaların yaşandığı yerden altı kişinin cesedinin çıkarıldığını” söyledi.

Pazartesi günü başlayan ve saatlerce süren, makineli tüfekler ve roketatarlar da dahil olmak üzere ağır silahların kullanıldığı çatışmalarda başka olası can kayıpları ve yaralanmalar bildirilmedi.

Yerel medya araçları Ganiva lakaplı Abdulgani el-Kikli’nin öldürüldüğünü bildirdi. İstikrarı Destekleme Birimi Başkanı olan Kikli, 2011'den bu yana Trablus'un önemli bölgelerini kontrol eden en önemli silahlı grupların kilit liderlerinden biri.

Muhammed el-Menfi başkanlığındaki Başkanlık Konseyi'ne bağlı gibi görünen İstikrarı Destekleme Birimi, İçişleri ve Savunma Bakanlıkları tarafından güvenliğinin sağlanması gereken devlet kurumları ve hayati öneme sahip tesisler üzerinde kontrolünü zorla dayatan en önemli silahlı gruplardan biri.

AFP'nin doğruluğundan emin olamadığı görüntüler, Kikli'nin yerde yattığını ve yakın mesafeden vurulduğu gösteriyor.

Analist Celal Harşavi, Ganiva'nın yeğeninin, “Trablus'taki silahlı grupların en güçlü ve etkili liderlerinden biri” olan adamın pusuya düşürüldüğünü söylediğini aktardı.

Harşavi, “Kikli’nin bankalar, telekomünikasyon, idareler ve hatta üst düzey diplomatik görevler gibi kilit pozisyonlara kendisine sadık kişileri atayabildiğini” açıkladı.

Salı günü okullar ve Trablus Üniversitesi güvenlik önlemleri kapsamında ikinci bir duyuruya kadar eğitime ara verdiler. Daha sonra Üniversite çarşamba gününden itibaren eğitime yeniden başladığını duyurdu. İçişleri Bakanlığı, “Vatandaşlar ile memurlara işlerine dönme” çağrısı yaparak, durumun “güvenli ve istikrarlı” olduğunu vurguladı.

Pazartesi akşamı uçaklar Trablus Havalimanı'ndan başkentin 200 kilometre doğusunda bulunan Misrata'daki güvenli bir yere nakledildi ve çok sayıda uçuş bu şehre yönlendirildi. Daha sonra havalimanına uçuşlar yeniden başlatıldı ve Mitiga Uluslararası Havalimanı hava sahası da açıldı.

Nüfuz haritasındaki değişim

Pazartesi akşamı Libya'nın başkentinde güçlü bir silahlı grubun liderinin öldürülmesi, saatlerce süren şiddetli çatışmalara ve grubunun kalesinden çıkarılmasına yol açtı. Bu durum, Trablus hükümetiyle ittifak halindeki silahlı grupların nüfuzunun güçlenmesiyle sonuçlanabilir.

Yıllardır Trablus'un geniş bir bölümünü kontrol eden Kikli'nin öldürülmesi, bundan daha geniş bir bölgenin istikrarı açısından da sonuçlar doğurabilir.

Libya önemli bir enerji ihracatçısı olup uzun süredir rakip doğulu ve batılı silahlı gruplar arasında bölünmüş durumda. Akdeniz'i geçerek Avrupa'ya ulaşmak isteyen göçmenler için bir hareket noktası ve bölgedeki rakip güçlerin mücadele alanı konumunda. Libya çatışması Rusya, Türkiye, Mısır ve BAE'yi de kendine çekti.

Kikli'nin öldürülmesinin ardından Ulusal Birlik Hükümeti, Başbakan Abdulhamid Dibeybe'nin düzensiz silahlı gruplar olarak adlandırdığı gruplara karşı güvenlik operasyonunun tamamlandığını duyurdu. Kikli'ye bağlı militanlar cezaevlerini yönettiler ve bakanlıklarda, devletin mali kuruluşlarında görevler üstlendiler.

Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nden Tarık Megerisi, “Ganiva, Trablus'un fiilen kralıydı. Takipçilerinin bir kısmı İç Güvenliği kontrol ederken, diğer bir kısmı da Merkez Bankası'ndan yapılan nakit transferlerinin dağıtımını kontrol ediyorlardı. Ayrıca birçok kamu şirketi ve bakanlık da kontrolleri altındaydı” dedi.

Trablus'ta otoritenin güçlenmesi, son yıllardaki kendisini zorla görevden alma girişimlerinin ardından Türkiye'nin müttefiki ve Ulusal Birlik Hükümeti'nin Başkanı Dibeybe’yi de güçlendirecek. Aynı zamanda Doğu Libya'daki silahlı gruplarla kapsamlı çatışmadaki pozisyonunu destekleyecek.

Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti'ne bağlı silahlı gruplar, Kikli başkanlığındaki İstikrarı Destekleme Birimi'nin uzun süredir elinde tuttuğu bölgeleri ve üsleri hızla ele geçirdi. Ele geçirilen bölgeler arasında örgütün kalesi olan Ebu Selim bölgesi de yer alıyordu.

Kikli'nin devrilmesiyle birlikte Savunma Bakanlığı'na bağlı ve Dibeybe ile müttefik grupların, özellikle de Mahmud Hamza komutasındaki 444. Tugay ile 111. Tugay ve Misrata'dan gelen Ortak Harekât Gücü’nün daha büyük bir rol üstlenmesi mümkün.

Dibeybe'nin müttefiklerinin birleşmesi, Batı Libya'nın, komutan Halife Hafter'in on yıl önce rakiplerini tasfiye ederek ve diğer grupları kendi kontrolüne girmeye zorlayarak iktidarı ele geçirdiği Doğu Libya’ya benzemesine yol açabilir.

Atlantik Konseyi araştırmacılarından İmadeddin Badi, “Bu, Trablus'ta daha önce görülmemiş düzeyde bir saha kontrolünün önünü açıyor ve silahlı grupların sayısının azaltılmasını sağlıyor” dedi.

Libya, Muammer Kaddafi rejiminin 2011 yılında devrilmesinden bu yana bölünmelerle boğuşuyor. Ülke iki hükümet tarafından yönetiliyor: Biri uluslararası toplum tarafından tanınan ve Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Trablus'taki hükümet, diğeri ise doğuda Usame Hamad’ın başkanlık ettiği ve Meclis ile Mareşal Halife Hafter tarafından desteklenen hükümet.