Çocuklarda göz kanserinin muhtemel tedavisi bulundu

Kemoterapiden sonra retinoblastomun inaktif intraarteriyel kalıntıları
Kemoterapiden sonra retinoblastomun inaktif intraarteriyel kalıntıları
TT

Çocuklarda göz kanserinin muhtemel tedavisi bulundu

Kemoterapiden sonra retinoblastomun inaktif intraarteriyel kalıntıları
Kemoterapiden sonra retinoblastomun inaktif intraarteriyel kalıntıları

Onlarca yıldır tıbbın gelişmesine rağmen, göz kanserine yakalanan çocuklar için belirli bir tedavinin bulunmaması ve kanserin moleküler düzeyde iyi anlaşılmaması nedeniyle hastalar sıklıkla gözlerini veya görme yetilerini kaybediyor.
ABD Sounthwest ve Miami Üniversitelerinden araştırmacılar, östrojenle ilişkili gama reseptörleri, (ESRRG olarak da bilinir) molekülünün aşırı aktif hale geldiğini ve retina kanseri hücrelerinin hayatta kalmasını desteklediğini keşfettiler.
Şarku’l Avsat’ın Science Advanced dergisinden aktardığına göre yayınlanan akademik çalışmada bilimsel araştırma ekibi, bu molekülü bloke etmenin retinoblastom hücrelerini öldürdüğünü kaydetti.
Retinoblastom, gözün arkasında bulunan, ışığı alan ve beyne sinyallere dönüştürerek gönderen doku olan retinada nadir görülen bir kanser. Bu kanser türü genellikle iki yaşın altındaki çocuklarda görülür ve bu kanserin, RB1 genindeki mutasyonlarla bağlantılı olduğunu söylenir.
Bununla birlikte, şu anda bu kanser türünün belirli, özel ve hedefe yönelik tedavileri yok. Doktorlar, birçok yan etkisi ve toksisitesi olan geniş spektrumlu kemoterapi ilaçlarına güveniyor.
Yeni çalışmada, ABD Sounthwest Üniversitesi'nde oftalmoloji profesörü olan J. William Harbour ve meslektaşları, bugüne kadar bildirilen en büyük retinoblastom dizileme analizini temsil edecek şekilde 103 retinoblastom hastasından alınan kanser hücrelerindeki genleri ve proteinleri analiz ettiler.
Tümörlerin yüzde 94'ü RB1 mutasyonlarını içerirken, birçoğu başka değiştirilmiş genleri de içeriyordu. Bilim insanları bu diğer mutasyonları analiz ettiklerinde, ESRRG molekülünün rolünü keşfettiler.
Araştırma ekibi, RB1 geninin normal retina hücrelerinde moleküle genellikle baskı yaptığını gösterdi. Ancak retinoblastoma dönüşen retina hücrelerinde bu molekül, normalde sağlıklı hücreleri öldüren bir sinyal olan düşük oksijen seviyelerinde bile aktive olur ve hücrelerin canlı kalmasına ve çoğalmalarına yardımcı olur.
Harbour, çalışmanın yayınlanmasıyla birlikte ABD Güneybatı Üniversitesi'nin web sitesinde yayınlanan bir raporda şu ifadeleri kullandı: “Hücreler RB1 genini kaybettiğinde, molekülün, düşük oksijen koşullarına rağmen tümör büyümesinin devam etmesini sağlamak için salındığını keşfettik.”
Araştırmacılar, bu molekülü hedef alan ilaçların insanlarda retinoblastom tedavisinde kullanılabileceğini kanıtlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu kaydetti. Ancak ilk sonuçlar cesaret verici.
Harbour, "Retinoblastom, çocuklarda en sık görülen göz kanseri türü ve sonunda potansiyel bir tedavi keşfetmek çok heyecan verici" dedi.



Akıllı telefonlardaki sistem, ayda 300 deprem tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Akıllı telefonlardaki sistem, ayda 300 deprem tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Android akıllı telefonları gerçek zamanlı deprem dedektörlerine dönüştüren yeni bir sistem geliştirerek büyük bir sarsıntıdan önce halkı daha hızlı uyarma potansiyeline sahip bir yol buldu.

Google, ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (US Geological Survey/USGS) ve diğer araştırmacıların geliştirdiği sistem, milyonlarca telefondan alınan verileri kullanarak bir depremden kaynaklanan en erken sarsıntı sinyallerini tespit ediyor.

Bir cihaz kümesi aynı yer hareketini kaydettiğinde, sistem bunu işaretleyerek yakın bölgelerdeki diğer cihazlara uyarı gönderiyor.

Science'ta yayımlanan çalışma, ağın ayda 300'den fazla deprem tespit ettiğini ortaya koydu. Uyarıların gönderildiği bölgelerde, daha sonra depremi hissettiğini bildiren kişilerin yüzde 85'i uyarıyı aldığını söyledi. Yüzde 36'sı sarsıntı başlamadan önce, yüzde 28'i sarsıntı sırasında ve yüzde 23'ü de sarsıntıdan sonra uyarı almış.

Çalışmada sistemin, geleneksel sismik sensörlerin yerini almasa da yoğun bilimsel ağlara sahip olmayan bölgelerde ölçeklenebilir, düşük maliyetli bir erken uyarı aracı sunabileceği belirtiliyor. Yazarlar bunun özellikle akıllı telefonların yaygın ancak sismometrelerin nadir bulunduğu, gelişmekte olan ülkeler için umut vaat ettiğini söylüyor.

Google yaptığı açıklamada, sistemin insanlara "uyarı vererek sarsıntı başlamadan önce birkaç değerli saniye" kazandırabileceğini ifade ediyor.

Bu saniyeler bir merdivenden inmek, tehlikeli nesnelerden uzaklaşmak ve korunmak için yeterli zamanı sağlayabilir.

Uyarılar, deprem sırasında daha yıkıcı olan S dalgalarından önce gelen ve hızlı hareket eden P dalgalarının saptanmasına dayanıyor. Yeterli sayıda telefon P-dalgalarını tespit ederse sistem, sarsıntıyı hissetmesine belki de birkaç saniye kalan kullanıcılara uyarılar gönderiyor. Bu saniyeler korunmak, bir ameliyatı durdurmak ya da kritik altyapıyı duraklatmak için yeterli olabilir.

2020'de çıkmaya başlayan Android Deprem Uyarı Sistemi halihazırda Birleşik Devletler, Japonya, Yunanistan, Türkiye ve Endonezya gibi çeşitli ülkelerde kullanılıyor. Doğrudan Android işletim sistemine yerleştirilen teknoloji, kullanıcıların ayrı bir uygulama indirmesini gerektirmiyor.

cdfgthy
Harita, Android'in deprem uyarı sisteminin aktif olduğu ülkeleri (açık yeşil) gösteriyor. Kırmızı ve sarı sırasıyla güçlü (MMI 5+) ve hafif (MMI 3-4) sarsıntıların yaşandığı alanlar. Gri noktalar uyarı verilmeyen algılamaları gösteriyor. Kaliforniya, Oregon ve Washington'daki uyarılar (koyu yeşil) ShakeAlert'ten geliyor (Google)

Araştırmacılar doğruluk oranı bilimsel sensörler kadar yüksek olmasa da akıllı telefonlardan gelen uyarıların en çok işe yaradığı yerlerin, telefon yoğunluğu ve güvenilir veri bağlantıları yüksek seviyedeki kentsel alanlar olduğunu tespit etti. 

Çalışma, MyShake uygulaması gibi daha önceki kitle kaynaklı deprem uygulamalarının üzerine inşa edilse de milyonlarca cihaza gömülü olması sisteme fayda sağlıyor.

Yazarlar, "Kitle kaynaklı sistemlerin giderek daha önemli hale geleceğine inanıyoruz" ifadelerini kullanıyor. 

Geleneksel sensörleri kişisel cihazlardan gelen verilerle birleştirerek daha dayanıklı, kapsayıcı erken uyarı sistemleri oluşturmak mümkün.

Independent Türkçe