Gazze’de artan nüfus nedeniyle mezarlıklarda dahi yer bulunamıyor

Artan nüfus beraberinde konut ve tarım arazisi talebinde de artışa neden oluyor.

Muhammed Kuhail ve kız kardeşleri Yusra, Lama ve Lamis, mezarlıkta yaşıyor. (Reuters)
Muhammed Kuhail ve kız kardeşleri Yusra, Lama ve Lamis, mezarlıkta yaşıyor. (Reuters)
TT

Gazze’de artan nüfus nedeniyle mezarlıklarda dahi yer bulunamıyor

Muhammed Kuhail ve kız kardeşleri Yusra, Lama ve Lamis, mezarlıkta yaşıyor. (Reuters)
Muhammed Kuhail ve kız kardeşleri Yusra, Lama ve Lamis, mezarlıkta yaşıyor. (Reuters)

Nüfusun giderek daha fazla arttığı Gazze Şeridi'nde yaşayanlar barınma ihtiyacı için savaş veriyor.  Evsizler mezarlıklara yerleşirken, yetkililer artan yeni konut talebi karşısında mücadelesini sürdürüyor.
Reuters’ın aktardığına göre Kamilia Kuhail, Gazze’nin en eski mezarlığı olan Şeyh Şaban Mezarlığı’nda, mezarlığın doğu kenarına eşi tarafından yaptırılan bir evde ailesiyle birlikte yaşıyor. Evleri, kimliği belirsiz iki kişinin mezarlarının üstüne yapılmış durumda. Gazze'nin merkezindeki mezarlıkta 13 yıldır eşi ve altı çocuğuyla birlikte yaşayan Kamilia Kuhail açıklamasında, "Ölüler konuşacak olsaydı buradan çıkın derlerdi" ifadesini kullandı.
Ziyaretçilerin kötü döşenmiş eve ulaşmak için üç basamaklı bir merdivenden inmeleri gerekiyor. Eve vardıklarında Kahail'in ‘ölüm kokusu’ dediği kesif bir kokuyla karşılaşıyorlar. Cenazelerde insanlara su götürerek küçük paralar kazanan çocukları, sık sık anne ve babalarına mezarlıktan ne zaman taşınabileceklerini soruyor. 12 yaşındaki kızı Lamis, "Arkadaşlarım bazen okulda beni davet ediyor ama ben onları utandığım için buraya davet edemiyorum" dedi. Mısır ve İsrail arasındaki dar bir alanda yer alan ve kuşatma altında yıllardır tırmanan demografik krizle karşı karşıya kalan Gazze'deki topraklar mezarlıklar üzerindeki artan baskıyı yansıtıyor. Gazze’nin nüfusunun 30 yıl içinde ikiye katlanarak 4,8 milyona ulaşması bekleniyor ve mevcut araziler şimdiden azalıyor.
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Müsteşarı Naci Sarhan, Gazze'de sınırlı gayrimenkul için rekabetin yoğun olduğunu ve her yıl 14 bin yeni konut birimine ihtiyaç duyan büyüyen bir nüfusu beslemek için hem konut hem de tarım arazisine yönelik talebin arttığını söyledi. Bu durumdan ölüler bile etkileniyor. Zira mezarlıklar, sadece gecekondular tarafından değil, gidecek başka yeri olmayan, artan nüfusun acımasız gerçekleri tarafından da baskı altında.
Gazze'de 64 mezarlık bulunduğuna işaret Vakıflar ve Diyanet İşleri Bakanlığı Mülkiyet Genel Müdürü Mazen En-Naccar, “Gazze Şeridi’nde büyük bir nüfus enflasyonunu bağlı olarak mezarların ihtiyaçları için arazi bulma konusunda büyük bir ikilem içindeyiz. Her yıl ihtiyaç daha da artıyor, bina ve inşaat ihtiyacı artıyor. Mezarlara ve mezarlıklara da ihtiyacımız var” açıklamasında bulundu.
Artan taleple birlikte daha fazla mezarlık alanı ihtiyacı da öncelikler listesine girdi.
Birçok aile ölülerini evlerinin yakınındaki eski mezarlara defnetmeye devam ederken, Evkaf Bakanlığı kapasitesi tükenen 24 mezarlığı kapattı. Şeyh Rıdvan mezarlığında Vakıflar Bakanlığı'nda görevli güvenlik memuru Halid Hicazi şu açıklamada bulundu:
“Burada yer olmaması ve mezarlar için yer bulmanın zorluğu nedeniyle buraya defin yapmanın yasak olmasına rağmen insanlar buna uymuyor. İhlalleri mümkün olduğunca engellemeye çalışıyorum.”
En-Naccar, Gazze’deki diğer dört şehirde yeni mezarlıklar yapılmasının belirlendiğini ancak Gazze’nin kuzeyinde bulunan ve 750 bin kişilik kapasiteye sahip en büyük mezarlık için derhal bir alternatifin bulunması gerektiğini söyledi. “Doğudaki şehit mezarlığıda neredeyse dolmak üzere. Belki üç-dört yıl içinde defin iin yer bulamayacağız” dedi.



Irak'ta bir alışveriş merkezinde çıkan yangında yaklaşık 60 kişi hayatını kaybetti

TT

Irak'ta bir alışveriş merkezinde çıkan yangında yaklaşık 60 kişi hayatını kaybetti

Yanmış binanın dışından bir fotoğraf... 17 Temmuz 2025 (AFP)
Yanmış binanın dışından bir fotoğraf... 17 Temmuz 2025 (AFP)

Irak İçişleri Bakanlığı tarafından bugün yapılan açıklamaya göre, Bağdat'ın 170 km güneydoğusundaki Vasıt vilayetinin merkezinde beş katlı bir ticaret merkezinde çıkan yangında 61 kişi hayatını kaybetti.

Irak televizyonlarında yer alan haberlere göre Kut kentindeki alışveriş merkezinde çıkan yangında yaşamını yitirenlerin sayısı 77'ye yükseldi.

Vasıt vilayetindeki yerel yetkililer daha önce kentteki bir alışveriş merkezinde gece çıkan yangında yaklaşık 50 kişinin hayatını kaybettiğini ve yaralandığını açıklamıştı.

ukılo
Irak Sivil Savunma İdaresi ekipleri, Kut yangınını söndürmeye ve mahsur kalan vatandaşları kurtarmaya çalışıyor. (INA)

Şarku’l Avsat’ın Irak Haber Ajansı’ndan (INA) aktardığına göre Vali Muhammed Cemil el-Meyyahi yaptığı açıklamada, “Vasıt vilayetindeki büyük bir ticaret merkezinde meydana gelen trajik yangında şehit olan ve yaralananların sayısı yaklaşık 50 kişiye ulaştı” ifadelerini kullandı.

3 günlük yas ilan edildi

Eyalette 3 günlük yas ilan edildiğini belirten Vali, ‘ilgili makamların yangının nedenlerini araştırmaya devam ettiğini ve ilk sonuçların 48 saat içinde açıklanacağını’ kaydetti.

Vali, “Yerel makamlar olayla ilgili olarak bina sahibi ve alışveriş merkezi hakkında yasal işlem başlattı” dedi.

Kut'taki bir AFP muhabiri, ilk raporların yangının altı katlı binanın birinci katında çıktığını ve büyüyerek son kata kadar yayıldığını gösterdiğini belirtti.

AFP muhabiri, şehirdeki bir hastanede yanmış cesetler gördüğünü, hastanenin sabah saat 4’e kadar yaralı taşıyan ambulanslarla dolu olduğunu ifade etti.

Çoğu zaman güvenlik standartlarının göz ardı edildiği ülkede son yangın dün geç saatlerde çıktı. Raporlara göre yangın, 5 katlı binada bulunan Corniche Hipermarket’in birinci katında çıktıktan sonra tüm binaya yayıldı. Yangının nedeni henüz bilinmiyor, ancak kurtulanlardan biri AFP'ye yaptığı açıklamada bir klimanın patladığını söyledi.

ıdfgbh
Yangında hayatını kaybeden kurbanların cenaze töreninden... 17 Temmuz 2025. (Reuters)

51 yaşındaki Ali Kazım, alışveriş merkezi ile kurbanların nakledildiği hastane arasında gidip geldi ve kaybolan akrabasını, eşini ve üç çocuğunu aradı. Alışveriş merkezinde, kurtarma ekipleri enkaz altında kurbanları ararken, bir ambulans da yakınlarda bekliyordu. Akrabasının cep telefonunun olayın başından beri kapalı olduğunu söyleyen Kazım, “Ailesi dünden beri ona ulaşmaya çalışıyor ama başaramıyor. Onlara ne olduğunu bilmiyoruz” dedi. AFP muhabiri olay yerinde yangının kontrol altına alındığını, ancak binanın cephesinin kül olduğunu bildirdi. İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Bu acı yangın, çoğu yoğun duman nedeniyle boğularak hayatını kaybeden 61 masum vatandaşın hayatına mal oldu. Bunların arasında kimliği bilinmeyen 14 yanmış ceset de bulunuyor” denildi.

kıloşp
Yangında hayatını kaybedenlerin cenaze törenine katılan yakınları... 17 Temmuz 2025 (Reuters)

“Kaçamadık”

INA daha sonra bir sağlıkçı kaynaktan ‘kurbanların sayısının 63 ölü ve 40 yaralı olduğunu’ aktardı. AFP’ye konuşan bir sağlıkçı kaynak, kimliği belirlenemeyen çok sayıda ceset olduğunu doğruladı. İçişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, sivil savunma ekiplerinin restoran ve süpermarket bulunan binada mahsur kalan ‘45'ten fazla kişiyi’ kurtardığını belirtti. AFP muhabiri, adli tıp kurumunda sevdikleri hakkında bilgi almak için bekleyen kurbanların yakınlarını gördüğünü bildirdi. Bazıları yıkılmıştı. Yerde oturan bir adamın kendine vurup bağırdığı görüldü. 50'li yaşlarında bir doktor olan Nasır el-Kureyşi, yangında 5 aile ferdini kaybettiğini söyledi. AFP’ye konuşan el-Kureyşi, “Başımıza bir felaket geldi... Evdeki elektrik kesintilerinden kaçmak için akşam yemeği yemek üzere alışveriş merkezine gittik... İkinci katta bir klima patladı, ardından yangın çıktı ve kaçamadık.”

Gevşek güvenlik kuralları

45 yaşındaki Mutaz Kerim, üç akrabasının kayıp olduğunu öğrendikten sonra gece yarısı alışveriş merkezine koştu. Saatler sonra, ikisinin cesetleri yanmış haldeyken kimliklerini tespit etti. Bunlardan biri, üç gün önce bu alışveriş merkezinde çalışmaya başlamıştı. Adli tıp kurumunun önünde, kayıp olan üçüncü akrabası hakkında bilgi almak için beklerken öfkeyle şöyle dedi: “Yangınları söndürmek için bir sistem yok.”

df bgfr
Yanmış binanın dışından bir fotoğraf... 17 Temmuz 2025 (AFP)

Son günlerde sıcaklıkların yükselmesi ile Irak'ın çeşitli bölgelerinde mağaza ve depolarda yangınlar çıktı.

Petrol kaynakları açısından zengin olan Irak'ta, özellikle inşaat ve ulaştırma sektörlerinde güvenlik kurallarına çoğu zaman uyulmuyor. Ayrıca ülke, on yıllardır süren çatışmaların sonucu olarak çökmüş bir altyapıya sahip ve bu da sık sık yangınların ve diğer ölümcül felaketlerin meydana gelmesine neden oluyor.

Eylül 2023'te, Irak'ın kuzeyindeki Kerkük’te bir düğün salonu yangını çıktı ve 134 kişi hayatını kaybetti. Yetkililer, yangının havai fişekler ve yanıcı inşaat malzemeleri nedeniyle çıktığını bildirdi.