Dibeybe hükümeti Türkiye ile yapılan anlaşmaları savundu

Ankara, Yunanistan’ın ve AB’nin açıklamalarının kendisi açısından bir önemi olmadığını vurguladı.

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Menfi, Türk heyetiyle Trablus'ta bir araya geldi. (Başkanlık Konseyi)
Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Menfi, Türk heyetiyle Trablus'ta bir araya geldi. (Başkanlık Konseyi)
TT

Dibeybe hükümeti Türkiye ile yapılan anlaşmaları savundu

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Menfi, Türk heyetiyle Trablus'ta bir araya geldi. (Başkanlık Konseyi)
Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Menfi, Türk heyetiyle Trablus'ta bir araya geldi. (Başkanlık Konseyi)

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Libya’daki geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe, Türkiye ile imzalanan tartışmalı anlaşmaları savundu. Dibeybe, bu anlaşmaların, ‘Libya halkının yüksek çıkarlarına’ hizmet ettiğini belirtirken dost ülke Türkiye’den gelen heyeti ağırlamaktan duyduğu mutluluğu dile getirdi. Diğer yandan Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi söz konusu anlaşmalara dair yorum yapmaktan kaçınarak Trablus'ta Türk heyetiyle yaptığı görüşmede, parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimleri yoluyla Libya'daki siyasi süreci ilerletmenin yollarını ele aldıklarını belirtti. Ülkede istikrar ve barışı sağlamak için Libya topraklarının birliğini vurguladı.
UBH Başbakanı Dibeybe, hükümetinin iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi çerçevesinde güvenlik eğitimi, petrol ve gaz enerjisi ve medya alanlarında mutabakat zaptı imzaladıklarını açıkladı. İki ülkenin yetkilileri arasında Libya-Türkiye Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin Trablus'taki toplantısına yönelik hazırlıklara değinildiğine ve bazı önemli stratejik projelerin başlangıcı olması beklenen Libya-Türkiye Ortaklık Forumu’nun ele alındığına da işaret etti.
UBH Sözcüsü Muhammed Hammude, yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Libya ve Türkiye arasında hidrokarbon enerjisine yönelik imzalanan mutabakat zaptı, petrol, gaz ve hidrokarbonda arama, üretim, ulaşım, arama ve ticaret ile ilgili projelerin geliştirilmesi yoluyla iki ülke arasında çeşitli alanlarda iş birliğini geliştirmeyi ve Libya Ulusal Petrol Şirketi (NOC) ile Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) arasında ortak şirketlerin kurulmasının amaçlıyor. Libya devletinin ve halkının çıkarına olan bu mutabakat zaptını eleştirmek i. Siyasette bir rekabet meselesi.”
Diğer yandan Mısır ve Yunanistan dışişleri bakanları pazartesi akşamı yaptıkları telefon görüşmesinden sonra, Trablus'taki UBH’nin ‘herhangi bir uluslararası anlaşma ya da mutabakat zaptı imzalama yetkisine sahip olmadığını’ öne sürdüler. Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ahmed Ebu Zeyd, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias'ın bu konudaki istişareleri tamamlamak için önümüzdeki hafta Mısır'ı ziyaret edeceğini açıkladı. UBH’nin ‘Libya'nın geleceğini ve kaynaklarını etkileyen’ yeni anlaşmalar imzalamaya devam etmesi karşısındaki şaşkınlığını dile getiren Ebu Zeyd şunları söyledi:
“UBH, görev süresi dolan ve Temsilciler Meclisi (TM) tarafından güven oyu geri çekilmiş olan bir hükümet. Bu yüzden imzaladığı anlaşmaların da herhangi bir geçerliliği yok.”
Dibeybe hükümetinin kurulmasının önünü açan Libya Siyasi Diyalog Forumu'nun (LSDF), hükümetin Libya'nın geleceği ile çelişen herhangi bir anlaşmaya varamayacağını vurgulayan bir yol haritasını onayladığını hatırlatan Bakanlık Sözcüsü, Mısır'ın UBH ile Türkiye arasında imzalanan anlaşmalara karşı çıkmasının ‘Libya'daki karmaşık ve gergin durumun istikrarı ile ilgili bir prensip meselesi olduğunu’ söyledi.  Bu tür anlaşmaların imzalanmasının durumu daha da karmaşık hale getirdiğini iddia etti.
Yunanistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise Yunanistan’ın uluslararası deniz hukukuna tam saygı göstererek tüm yasal yolları kullanarak savunmayı amaçladığı bölgede ‘tüm egemenlik haklarına sahip olduğu’ vurgulandı. Açıklamada, 2019 yılında Türkiye ile Libya arasında imzalanan Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası’nın ‘yasa dışı ve geçersiz olduğu’ öne sürüldü. Dolayısıyla kimsenin buna itiraz etme hakkı olmadığı’ savunuldu. Söz konusu mutabakat muhtırasının uygulanmasına yönelik herhangi bir işaret ya da eylemin fiili olarak yasa dışı olacağı ve ciddiyetine bağlı olarak Avrupa Birliği (AB) ve NATO düzeylerinde karşılık verileceği kaydedildi. Yunanistan'ın, Türkiye'nin bölgesel eylemleri hakkında ‘ortaklarını ve müttefiklerini bilgilendirmeye devam edeceğinin’ aktarıldığı açıklamada, Atina’nın TM Başkanı Akile Salih ve TM Enerji Komitesi'nin mutabakat muhtırasının geçersiz ve yasa dışı olduğuna dair açıklamalarından duyduğu memnuniyet dile getirildi.
AB tarafından yapılan açıklamada ise UBH ile Türkiye'nin 2019 tarihli Akdeniz'de Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası temelinde hidrokarbonlar konusunda bir anlaşma imzaladığına dair haberlerin ihtiyatla ele alındığı ifade edildi. AB’nin söz konusu mutabakat muhtırasıyla ilgili tutumunun Avrupa Konseyi tarafından mutabakat muhtırasının üçüncü taraf ülkelerin egemenlik haklarını ihlal ettiği, deniz hukukuna aykırı olduğu ve üçüncü taraf ülkeler için herhangi bir hukuki sonuç doğurmayacağı göz önüne alınarak aynı yılın aralık ayında açıkça tanımlandığını ve değişmediğini belirten açıklamada, henüz duyurulmayan yeni anlaşmanın içeriğiyle ilgili daha fazla açıklama yapılması ve bölgesel istikrarı zedeleyebilecek eylemlerden kaçınılması gerektiği vurgulandı.
Diğer taraftan Türkiye, UBH ile hidrokarbon kaynakları (petrol ve doğal gaz) alanında imzalanan mutabakat zaptı konusunda Yunanistan’dan ve AB’den yapılan açıklamaların önemli olmadığını vurguladı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç, Yunanistan’ın ve AB’nin Türkiye ile Libya arasındaki mutabakat zaptına ilişkin açıklamalarının ülkesi açısından hiçbir önemi olmadığını söyledi. Bilgiç, yaptığı yazılı açıklamada “İki egemen devlet arasında iş birliğine yönelik bu anlaşmaya itiraz edilmesi, hem uluslararası hukuka hem de Birleşmiş Milletler'in (BM) temel ilkelerine aykırı” dedi. Yunanistan'ınyalnızca Türkiye'nin değil Libya'nın da meşru haklarını gasbetmeye çalıştığını söyleyen Bilgiç, “Yunanistan'ın Türkiye-Libya ilişkilerinin daha da ilerletilmesini önleme çabaları, sonuç vermeyecek” ifadelerini kullandı.
AB'nin Yunanistan'ın maksimalist taleplerine ve samimi diyalogdan kaçan ve uluslararası yargı yollarını tıkayan tutumuna destek olmasının, hem kendi müktesebatına hem de uluslararası hukuka aykırı olduğunu söyleyen Bilgiç, “Bu nedenle hem AB'yi hem de AB'ye üye ülkeleri sınırlarını ve yetkilerini aşmamaya, uluslararası hukuka ve BM ilkelerine uygun olarak devletlerin egemenliklerine ve eşitliklerine saygı göstermeye davet ediyoruz” ifadeleirni kullandı. Bu, Yunanistan Dışişleri Bakanlığı'nın ‘Trablus’ta imzalanan mutabakat muhtırasının uygulanmasına yönelik herhangi bir işaret ya da eylemin fiili olarak yasa dışı olacağı ve ciddiyetine bağlı olarak AB ve NATO düzeylerinde karşılık verileceğini’ belirttiği, UBH ile Türkiye arasında imzalanan mutabakat zaptını reddettiğine dair açıklamasına yanıt niteliğindeydi.



Sarı hat, Mısır ile İsrail arasında gerilim yaratıyor

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hat sınırı (Arşiv – AFP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hat sınırı (Arşiv – AFP)
TT

Sarı hat, Mısır ile İsrail arasında gerilim yaratıyor

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hat sınırı (Arşiv – AFP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hat sınırı (Arşiv – AFP)

İsrail medyasında, Binyamin Netanyahu hükümetinin Gazze Şeridi’ndeki uygulamaları nedeniyle Mısır ile İsrail arasındaki gerilimin son dönemde arttığına dair haberler yer alırken, Mısırlı üst düzey bir yetkili Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Mısır makamları İsrail’in Şarm eş-Şeyh Anlaşması’nı ihlal eden uygulamalarını tespit etti, bunlara ilişkin bir dosya hazırladı ve Washington’ı bilgilendirdi” dedi.

Mısır’da görev yapmış bazı eski askeri yetkililere göre ise Kahire, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki adımlarını, üzerinde uzlaşılan Trump planından kaçınma girişimi ve sarı hat olarak bilinen bölgede kalıcı bir İsrail askeri varlığı tesis etme çabası olarak değerlendiriyor. Bu durumun Mısır’ın ulusal güvenliğini tehdit ettiği ifade ediliyor.

Sarı hat, 10 Ekim’de Şarm eş-Şeyh’te ABD Başkanı Donald Trump’ın katılımıyla imzalanan ve Gazze savaşını sona erdirmeyi amaçlayan barış planı kapsamında, Gazze Şeridi’ni iki bölüme ayıran bir ayrım hattı olarak tanımlanıyor. Buna göre hat, Filistinlilerin kontrolündeki batı bölgesindeki toprakların yüzde 47’sini, İsrail’in kontrolü altındaki Gazze’nin yüzde 53’ünden ayırıyor. Gazze’deki Filistinlilerin neredeyse tamamının, bu hattın batısındaki bölgeye göç etmek zorunda kaldığı belirtiliyor.

xsdf
ABD Başkanı Donald Trump ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu arasında Gazze barış planını görüşmek üzere bu ayın sonlarında bir zirve yapılması bekleniyor. (AFP)

İsrail Kanal 14 televizyonunun yayımladığı bir raporda, İsrail ordusunun sarı hat olarak bilinen bölgede faaliyet yürüttüğü ve Gazze Şeridi’nin coğrafi yapısını değiştirdiği öne sürüldü. Kanalın aktardığına göre Kahire, bu durumu ‘bölgesel çıkarlarına yönelik doğrudan bir tehdit’ olarak değerlendiriyor. Raporda, söz konusu faaliyetlerin Mısır’ı öfkelendirdiği ve Kahire’nin, Gazze Şeridi’ni ikiye bölmeye, bölgenin demografik ve coğrafi yapısını değiştirmeye çalıştığı gerekçesiyle İsrail’i ABD’ye şikâyet ettiği belirtildi.

Rapora göre Kahire, özellikle İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir’in sarı hata ilişkin açıklamalarının ardından Gazze’de yaşananları büyük bir endişeyle izliyor. Zamir’in bu hattı yeni bir savunma ve saldırı hattı olarak nitelemesine dikkat çekilirken, İsrail ordusunun kontrolü altında bulunan bölgede tünel altyapısını tahrip etme ve evleri yıkma gibi faaliyetlerinin, Kahire’de Gazze’de uzun vadeli bir askeri varlık tesis edilmesine yönelik hazırlık olarak yorumlandığı ifade edildi. Bu durumun, Mısır’ı Washington nezdinde acil diplomatik girişimlerde bulunmaya sevk ettiği kaydedildi.

Mısır Askerî İstihbaratı eski Başkan Yardımcısı ve İstihbarat Dairesi eski Başkanı Korgeneral Ahmed Kâmil ise Mısır’ın İsrail’in üzerinde uzlaşılan barış planından kaçınma girişimlerine karşı büyük bir öfke duyduğunu belirtti. Kâmil, İsrail’in sarı hattaki hamlelerinin Gazze’de ve Mısır sınırına yakın bölgelerde kalıcı bir askeri varlık oluşturma niyetine işaret ettiğini, bunun da Mısır’ın ulusal güvenliği açısından ciddi bir tehdit oluşturduğunu vurguladı.

uı
Kaynaklar, Mısır'ın Sisi ve Netanyahu arasında bir zirve düzenlenmesi için şartlar belirlediğini bildiriyor. (İsrail medyası)

Kâmil, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Mısır’ın tutumunun ulusal güvenliği ilgilendiren bir dizi temel konuda açık, net ve değişmez olduğunu söyledi. Kâmil, bu tutumun, barışın Mısır dış politikasının temel ve stratejik hedefi olması, Kahire’nin İsrail tarafıyla imzalanan anlaşmalara bağlılığı ve İsrail’in iki taraf arasında imzalanan anlaşmalara saygı göstermesi gerekliliğine dayandığını ifade etti.

Kâmil, Mısır’ın İsrail ile gerilimin düşürülmesine yönelik şartlarının, Gazze anlaşmasının ABD Başkanı Donald Trump’ın girişimi doğrultusunda tüm aşamalarıyla uygulanmasını kapsadığını belirtti. Buna göre, herhangi bir engelleme ya da geçersiz gerekçeler olmaksızın ikinci aşamaya derhal geçilmesi, kalıcı ateşkesin tesis edilmesi ve barış sürecine geçilmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca İsrail’in anlaşmayı eksiksiz uygulaması, mutabık kalınan miktarlarda insani yardımların girişine izin vermesi ve Refah Sınır Kapısı’nın iki yönde açılması şartlarını sıraladı.

Kâmil’e göre diğer şartlar arasında, Mısır’ın Gazze Şeridi sakinlerinin zorla ya da gönüllü göçe zorlanmasını kesin olarak reddetmesi, İsrail’in Batı Şeria’da yerleşim kurulmasına ve bölgenin İsrail’e ilhakına yönelik adımlarına karşı çıkılması, İsrail ordusunun Philadelphia Koridoru da dahil olmak üzere Gazze Şeridi’nin tamamından çekilmesi ve 7 Ekim 2023 sınırlarına dönülmesi yer alıyor. Kâmil, mevcut İsrail varlığının, anlaşmanın aşamalarının uygulanmasına bağlı geçici bir durum olduğunu, sarı hat da dahil olmak üzere tüm hatların fiili ve hukuki geçerliliği olmayan, varsayımsal çizgiler olduğunu ifade etti.

Dördüncü şartın ise Netanyahu ve hükümetinin, Arap Barış Girişimi kapsamında yer alan açık Arap taleplerine ne ölçüde yanıt verdiğiyle ilgili olduğunu belirten Kâmil, bunun; işgal altındaki Arap topraklarından çekilme, iki devletli çözüme onay verilmesi ve Filistinlilerin Gazze ya da Batı Şeria’dan zorla yerinden edilmesinin reddedilmesi gibi başlıkları içerdiğini söyledi. Ayrıca İsrail’in iyi komşuluk ve saldırmazlık yönünde iyi niyet göstermesi, nükleer silah tehdidinden arındırılmış bir bölge oluşturulmasına ilişkin uluslararası taleplerle uyumlu adımlar atması ve bu alandaki uluslararası anlaşmalara katılması gerektiğini vurguladı.

d
Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Arşiv – Reuters)

Mısır’ın, ABD ve İsrail’in Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu arasında bir görüşme düzenleme girişimlerine, İsrail’in barış ve bölgesel istikrara dair açık ve uygulanabilir bir girişimde bulunmadan yanıt vermeyeceği değerlendiriliyor.

İsrail medyasının aktardığına göre ABD, Sisi, Netanyahu ve Trump’ın katılımıyla Washington’da üçlü bir zirve düzenlemeyi denedi. Ancak bu girişim, Mısır’ın şartları nedeniyle İsrail açısından ‘kabul edilemez’ bulundu. Aynı raporlarda, Kahire’nin, Trump’ın bu ay sonunda Florida’da Netanyahu ile yapacağı görüşmede İsrail’e yönelik baskı yaparak Gazze’deki adımlarını sınırlaması yönünde rol oynayacağını beklediği kaydedildi.

Mısırlı strateji uzmanı Tümgeneral Semir Ferec, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Trump-Netanyahu zirvesinin sonuçlarına büyük önem atfedildiğini ve Trump’ın, adını taşıyan Gazze Barış Planı’nın uygulanması konusunda Netanyahu üzerinde kesinlikle baskı kuracağını söyledi.

Ferec, Mısır’ın pozisyonunun, Trump-Netanyahu zirvesinin sonuçlarına bağlı olarak değerlendirileceğini, ancak aynı zamanda İsrail’in sarı hat ya da Gazze’nin herhangi bir bölgesinde kalıcı askeri varlık tesis etmesini asla kabul etmeyeceğinin açık ve net olduğunu vurguladı. Ferec’e göre Mısır, Netanyahu hükümetinin tüm hareketlerinin, İsrail ordusunun Gazze’nin tamamından çekilmesini öngören barış planını engellemeye yönelik girişimler olduğunun farkında.

 


Irak hükümeti, Hizbullah ve Husileri terör örgütleri listesine dahil etmekten sorumlu yetkilileri görevden aldı

Irak Bakanlar Kurulu toplantısından (INA)
Irak Bakanlar Kurulu toplantısından (INA)
TT

Irak hükümeti, Hizbullah ve Husileri terör örgütleri listesine dahil etmekten sorumlu yetkilileri görevden aldı

Irak Bakanlar Kurulu toplantısından (INA)
Irak Bakanlar Kurulu toplantısından (INA)

Irak hükümeti dün yaptığı açıklamada, yaklaşık iki hafta önce Yemen’deki Husiler ile Lübnan’daki Hizbullah’ı ‘terör örgütü’ olarak sınıflandıran bir kararın yayımlanmasına ilişkin olarak bazı yetkililerin görevden alınmasını içeren yaptırımların onaylandığını duyurdu.

Irak Bakanlar Kurulu, resmî gazetede yayımlanmasının ardından özellikle hükümeti oluşturan ve söz konusu gruplara yakınlığıyla bilinen siyasi çevreler arasında geniş tartışmalara yol açan kararla ilgili kurulan soruşturma komisyonunun tavsiyelerini kabul etti.

Söz konusu sınıflandırmanın, iki grubun mal varlıklarının dondurulmasını da içermesi üzerine hükümet, kararın ‘yanlışlıkla’ yayımlandığını belirtmişti. Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani, karardaki hataya ilişkin acil soruşturma başlatılması, sorumluların tespit edilmesi ve ihmali bulunanların hesap vermesi talimatını vermişti.

Hükümetin dün yayımladığı açıklamada, Bakanlar Kurulu’nun, Irak Resmi Gazetesi’nin 17 Kasım 2025 tarihli 4848 sayısında yer alan ve Teröristlerin Mallarının Dondurulması Komisyonu’nun 2025/61 sayılı kararına ilişkin soruşturma komisyonu tavsiyelerini onayladığı belirtildi. Tavsiyeler kapsamında, ilgili bazı yetkililerin görevden alınması ve bazılarının ise başka görevlere atanması gibi idari yaptırımların yer aldığı kaydedildi.

Diğer yandan Irak Ulusal Güvenlik Servisi dün yaptığı açıklamada, komşu bir ülkeden geldiği belirtilen ve DEAŞ terör örgütü bünyesindeki ‘en tehlikeli bomba uzmanlarından biri’ olarak tanımlanan bir kişinin yakalandığını duyurdu.

Irak Ulusal Güvenlik Servisi, Irak Haber Ajansı’na (INA) yaptığı açıklamada, 10 aydan uzun süren takip ve hassas izleme faaliyetlerini içeren nitelikli bir istihbarat operasyonu sonucunda, komşu ülkelerden birinden dönüşünün ardından DEAŞ’ın üst düzey isimlerinden birinin gözaltına alındığını bildirdi. Açıklamada, yakalanan kişinin yüksek derecede tehlikeli unsurlar arasında yer aldığı, adının terör örgütü lider kadrolarına ait listelerde bulunduğu ve 2004 yılından itibaren Bağdat’ta El Kaide unsurları içinde faaliyet göstermeye başladığı belirtildi. Ebu İlya lakabını kullanan şüphelinin, patlayıcı düzeneklerin hazırlanmasında uzmanlaştığı, beş kişiden oluşan bir hücreye liderlik ederek saldırıların gerçekleştirilmesinde rol aldığı kaydedildi.

Soruşturmalarda, söz konusu kişinin patlayıcıların cep telefonlarıyla irtibatlandırılması ve hazırlanmasından sorumlu olduğu, Bağdat’ta faaliyet gösterdiği dönem boyunca 100’den fazla patlayıcı düzeneği teslim ettiği ve başkentin farklı bölgelerini hedef alan terör eylemlerinin doğrudan uygulanmasına katkı sağladığı tespit edildi.


Eski rejimin kalıntıları Yeni Suriye’nin inşasını zorlaştırıyor

Şair ve aktivist Enver Fevzat, pazar günü Suveyda ilinin doğusundaki Busan köyünde evinin önünde öldürüldü (SANA)
Şair ve aktivist Enver Fevzat, pazar günü Suveyda ilinin doğusundaki Busan köyünde evinin önünde öldürüldü (SANA)
TT

Eski rejimin kalıntıları Yeni Suriye’nin inşasını zorlaştırıyor

Şair ve aktivist Enver Fevzat, pazar günü Suveyda ilinin doğusundaki Busan köyünde evinin önünde öldürüldü (SANA)
Şair ve aktivist Enver Fevzat, pazar günü Suveyda ilinin doğusundaki Busan köyünde evinin önünde öldürüldü (SANA)

Suriye’deki yeni yönetim, büyük şehirlerin kalabalık sokakları ile kırılgan, yoksul kırsal kesimler ve Suriye genelindeki yaygın yıkım arasında, önceki dönemin karmaşıklığından kaynaklanan muazzam zorluklarla karşı karşıya.

Beşşar Esed rejiminin düşüşünü günlerce kutlayan mahallelerin göz alıcı görüntüsünün ardında, daha az gürültülü ve daha karmaşık başka bir mücadele sürüyor. Bir güvenlik kaynağına göre bu mücadelede DEaŞ ve göçmenler (yabancı savaşçılar) en önemli zorlukları oluşturuyor.

Ancak bazıları DEAŞ’ı ve genel olarak aşırılığı güvenlik yaklaşımıyla çözülebilecek ‘teknik bir sorun’ olarak görürken, diğerleri ‘asıl sorunun, eğitim veya aile sistemi ya da herhangi bir örgütlü yaşam biçimi olmaksızın, birkaç yıldır normal sosyal bağlamın dışında gelişen devasa bir insan kitlesini absorbe edecek planlar yapmakta yattığını’ düşünüyor.

Zorluk, yıkıma uğrayan bölgeleri yeniden inşa etmek ve geçim kaynakları yaratmak, özellikle de siyasi ve sosyal kimliklerin radikal grupların mirasıyla iç içe geçmiş olduğu ve bu yüzden potansiyel çatışmalar için verimli bir zemin oluşturan İdlib gibi kırsal bölgelerde yatıyor.

ABD, Irak'tan çekilmeden önce Sünni aşiretlerinden oluşan ve el-Kaide'ye karşı savaşan Sahva Silahlı Güçleri deneyimi, radikalizmden etkilenenleri siyasi ve güvenlik yapılarına dönüştürerek Suriye için olası bir model sunarken, militarizasyondan siyasete ve hizipçilikten devletçiliğe geçiş, yeni Suriye'nin karşı karşıya olduğu en büyük zorluk olmaya devam ediyor.