İran'dan iç işlerine müdahale etmekle suçladığı Avrupa'ya 'karşılık veririz' uyarısı

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)
TT

İran'dan iç işlerine müdahale etmekle suçladığı Avrupa'ya 'karşılık veririz' uyarısı

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Avrupalı yetkililerin ülkedeki protestolarla ilgili "müdahale" ve tutumlarına tepki gösterdi.
İran Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Abdullahiyan, İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio ile İran'daki protestolar ve nükleer görüşmelerin ele alındığı bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Abdullahiyan, mevkidaşıyla görüşmesinde, İran'ın barışçıl taleplere saygı duyduğunu ancak özellikle ülkesinin batı bölgelerinde ve güneydoğudaki Zahidan kentinde, "yabancıların, ajanların ve teröristlerin, barışçıl gösterileri, masum insanlar ile güvenlik görevlilerinin öldürüldüğü şiddet ve kaos eylemlerine dönüştürdüğünü" belirtti.
Mahsa Amini'nin ölümüyle ilgili soruşturmanın "ciddi şekilde" sürdürüldüğünü aktaran Abdullahiyan, "Aynı zamanda, bazı Avrupalı yetkililerin son olaylardaki tutum ve müdahalelerinden memnun değiliz. Avrupa Birliği, çifte standarda dayalı, aceleci ve düşüncesiz bir adım atmayı planlıyorsa İran'ın karşılıklı ve etkili hamlesini beklemelidir" ifadelerini kullandı.
İtalya Dışişleri Bakanı Di Maio ise ülkesinin İran ile ilişkilere değer verdiğini ve nükleer anlaşmanın yeniden uygulanmasına yönelik çabaları desteklediklerini belirterek, bu ortak çabaların olumlu bir sonuca varmasını ve tüm tarafların nükleer anlaşmadaki taahhütlerine geri dönmesi gerektiğine inandıklarını kaydetti.
Di Maio, İran'da casuslukla suçlandığı için hapse mahkum edilen daha sonra serbest bırakılan ancak ülkeden ayrılmasına izin verilmeyen İran-Amerikan vatandaşı Bakır Namazi'nin 6 yıl sonra İran'dan ayrılmasını, müzakerelerde kaydedilen ilerlemenin bir parçası ve iyiye işaret olarak değerlendirdi.
İran'ın egemenliğine ve yasalarına saygı duyduklarını dile getiren Di Maio'nun "barışçıl gösterilerin kaos ve terörden ayrı olduğu konusunda İran ile hemfikir olduklarını" ifade ettiği aktarıldı.

İran’da tutuklandığı belirtilen İtalyan vatandaşının durumu ülkesinde merak konusu oldu
Bu arada, İtalyan kamuoyunda, İran’da 28 Eylül’de tutuklandığı belirtilen İtalyan vatandaşı Alessia Piperno’nun durumu tartışılıyor.
İtalyan basınında, 30 yaşındaki Piperno’nun, son 2,5 aydır bulunduğu İran’da Mahsa Amini için yapılan protestolar sırasında tutuklandığı belirtildi.
İtalya Dışişleri Bakanlığı’nın ve Tahran Büyükelçiliği’nin, Piperno’nun durumunu yakından takip ettiği ve sorunun çözümü için çalıştığı ifade ediliyor.
İki ülke bakanlarının görüşmesiyle ilgili açıklamada, İran'daki protestolar sırasında tutuklandığı iddia edilen İtalyan vatandaşından söz edilmedi.
İran İstihbarat Bakanlığı tarafından 30 Eylül'de yapılan açıklamada ise "şiddet eylemleriyle ilgisi tespit edilen" İtalya, Almanya, Polonya, Fransa, İsveç ve Hollanda vatandaşları dahil olmak üzere 9 yabancı uyruklunun tutuklandığı belirtilmişti.
 



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.