ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Timothy Lenderking, ABD ve Birleşmiş Milletler'in ateşkesi uzatma çabalarının başarısızlığından Husileri sorumlu tuttu. Ateşkesin yenilenmesinin önündeki tek engelin imkansız taleplerde bulunan İran destekli Husi milisler olduğunu vurguladı.
Lenderking dün sabah gazetecilerle yaptığı telefon görüşmesinde, ateşkesin uzatılmasına yönelik çabaların başarısız olmasının ardından savaşın yeniden başlayabileceği uyarısında bulunarak savaşa dönülmesinin Yemen’e sadece yıkım getireceğin ve çatışmanın gidişatı hakkında daha fazla kafa karışıklığı yaratacağını kaydetti. Askeri bir çözüm olmadığını belirten ve ilerlemenin yalnızca BM tarafından sunulan ateşkes önerisiyle olacağını vurgulayan Lenderking, diplomatik çabaların söz konusu olduğunu ve bu hedefe ulaşılana kadar durmayacağını kaydetti.
Ateşkesi uzatma veya genişletme şansının yanı sıra yıllardır maaşlarını alamayan Yemenli memurlara ödeme yapılması konusunda anlaşmaya varma olasılığı konusunda iyimserliğini dile getiren Lenderking sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ateşkesin ana unsurları devam ediyor. Mevcut şiddet seviyesi nispeten düşük. Akaryakıt gemileri yüklerini boşaltmayı sürdürüyor. Son altı ayda Yemen halkı için somut sonuçlar sağlayan ateşkes kapsamında sivil ticari uçuşların sürekliliği talep ediliyor. Bu nedenle uluslararası diplomasi ve Birleşmiş Milletler'in çabaları hız kesmeden devam ediyor. Özellikle bu hassas zamanda tüm kanalların açık kalması gerektiğini görüyoruz. Yakın gelecekte bu angajmanı sürdürmek ve Birleşmiş Milletler Elçisi’nin çabalarını tamamlamak için bölgeyi ziyaret edeceğim.”
Açıklamasında ateşkes sırasındaki son altı ayda elde edilen kazanımlara da işaret eden Lenderking, sivil kayıplarda yüzde 60 azalma olduğuna, 25 bin Yemenlinin 2016 yılından bu yana ilk kez Sana Havalimanı’nda seyahat edebildiğine dikkati çekti. İnsani yardım kuruluşlarının çalışmalarına devam edebildiğini aktardı. ABD’li yetkili, bütün bunların yenilenen ve uzatılan bir ateşkesle genişletilebileceğini, Husilerin Yemenlilerin taleplerini ve siyasi bir sürece ol açan BM ateşkes önerisini dinlemesinin önemli olduğunu, kalıcı ateşkesin Yemen’in geleceğini belirleyecek müzakerelerin başlamasının önünü açtığını kaydetti.
İran’ın olumsuz rolü
Lenderking, İran'ın ateşkesin uzatılmasına engel olmak için oynadığı rol ve Husilerin talep ettiği imkansız talepler hakkındaki sorulara şu yanıtı verdi:
“Husiler, devlet memurları yerine önce Husi ordusu ve güvenlik personelinin maaşlarının ödenmesi in imkansız taleplerde bulunarak görüşmelerin engellenmesine yol açtı. İran’a gelince; daha önce verdiği taahhütlerden de geri çekildi. Nedenini bilmiyoruz. İran 2 Nisan'da ateşkesi memnuniyetle karşıladı. 2 Haziran ve 2 Ağustos'ta bu tavrını yineledi. İranlılar, çatışmaya siyasi bir çözümü desteklediklerini ve askeri bir çözümün olmadığını bildirdi. Ancak İran'ın bu olumlu yaklaşımı destekleyen sahadaki eylemini de görmemiz gerekiyor. Olumlu bir İran rolü görmekten heyecan duyarız. Ancak göremiyoruz. Ve yıllardır süren çatışmalarda şimdiye kadar gördüğümüz şey tamamen pasif İran müdahalesi oldu.”
ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi, Husilerin Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki (BAE) tesislere saldırı tehditleriyle ilgili sorulara şu yanıtı verdi:
“Körfez ortaklarımızın her türlü dış saldırıya karşı kendilerini savunmalarına yardımcı olmak ulusal çıkarımızadır. Yemen'den gelen bir saldırganlık durumunda bunu yapacağız ve ortaklarımıza tehditler karşısında meşru savunma ihtiyaçlarını sağlayacağız. Suudi Arabistan ve BAE'ye iki ek Patriot füzesi satışı tamamlandı. Bu füzeler, her iki ülkeyi de sınır ötesi insansız hava saldırılarından ve Yemen'den gelen füze saldırılarından korumada önemli bir rol oynadı.”
ABD yönetimi seçenekleri
Lenderking, ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin halen birçok seçeneği olduğunu belirterek ABD'nin Husileri terör örgütleri listesinde yeniden sınıflandırma olasılığını dışlamadı. ABD’li yetkili, açıklamasının devamında şu ifadeleri kullandı:
“İstediğimiz seçenek ateşkese dönmek ve gerilimi azaltmaktır. Husilerin terör örgütü olarak yeniden sınıflandırılması konusunda halen insani kaygılarımız var. Yemen'deki insani durum hakkında konuşurken bu endişeler dikkate alınmalı. Suudi Arabistan, Katar ve BAE de dahil olmak üzere Körfez ülkelerinin katkı ve finansman ihtiyaçları konusunda oynadığı role güveniyoruz.”
Hamas'ın askeri kanadı Kassam Tugayları (Arşiv- Reuters)
