Bilimsel araştırmalara göre mutlu olmanızı sağlayacak 7 yiyecek

Bazı yiyecekler "mutluluk hormonu" üretiminde büyük rol oynuyor

Uzmanlar özellikle fermente gıdalara dikkat çekiyor (Unsplash)
Uzmanlar özellikle fermente gıdalara dikkat çekiyor (Unsplash)
TT

Bilimsel araştırmalara göre mutlu olmanızı sağlayacak 7 yiyecek

Uzmanlar özellikle fermente gıdalara dikkat çekiyor (Unsplash)
Uzmanlar özellikle fermente gıdalara dikkat çekiyor (Unsplash)

Son yıllarda yapılan birçok araştırma, beslenme düzeni ve ruh sağlığı arasında ilişki kuruyor. Buna göre bazı gıdalar beyinde serotonin üretimini artırıyor.
"Mutluluk hormonu" diye de bilinen serotonin, kişilerin ruh halini düzenlemede önemli rol oynuyor. Zira bu kimyasalın düşük seviyede olması, ruh halinde dengesizliklere yol açabiliyor.
Bilimsel araştırmalara göre ruh halini iyileştirebilecek ve bireyleri mutlu edecek yiyecekler var:

1. Bitter çikolata
2013'te yapılan bir analiz, bitter çikolatanın ruh halini olumlu yönde etkileyebileceğini ortaya koymuştu.

Çikolatada mutluluk hissiyle ilişkili üç ana bileşen mevcut: Triptofan, teobromin ve feniletilalanin.
Triptofan, beynin serotonin üretmek için kullandığı bir amino asit. Teobromin ise ruh halini iyileştirebilecek bir uyarıcı görevi görüyor.
Bu arada, feniletilalanin de zevk ve motivasyondan sorumlu dopamin kimyasalını üretmek için kullanılan başka bir amino asit.

2. Muz
Vücudun serotonin üretimi için B6 vitaminine ihtiyacı var ve muz bu açıdan özellikle zengin. Tek bir orta boy muz, günlük önerilen B6 alımının yaklaşık 25'ini karşılıyor.

3. Hindistan cevizi
Hindistan cevizi, enerjiyi artırmaya yardımcı olabilecek orta zincirli trigliserit adı verilen yağ asitleriyle yüklü. 
2017'de hayvanlar üzerinde yapılan bir araştırma hindistan cevizi sütünden elde edilen bu yağ asitlerinin kaygıyı azaltabileceğini göstermişti.

4. Kahve
2016'da yapılan bir meta-analiz, kahve tüketiminin depresyon riskinin azalmasıyla önemli ölçüde ilişkili olduğunu ortaya çıkarmıştı.
2018'de yürütülen küçük çaplı bir deneyde de kafeinli veya kafeinsiz kahve içen katılımcıların ruh halinin içmeyenlere göre büyük ölçüde iyileştiğini göstermişti.
Ancak uzmanlar çok fazla kahve tüketmenin sağlığa zararlı olabileceğini, bu yüzden ölçülü içilmesi gerektiğini belirtiyor.

5. Avokado
Bu meyve, vücudun sinir sistemini ve ruh halini düzenlemek için kullandığı kolin gibi besin maddeleriyle dolu.
2020'de yapılan bir araştırma, avokadodaki sağlıklı yağların kadınlarda kaygıyı azaltabileceğine işaret etmişti.
Avokado aynı zamanda B vitamini açısından zengin. Bu vitamin de stresin azalmasını sağlıyor.

6. Meyve ve sebzeler
2016'da yapılan bir meta-analizde, genel olarak meyve ve sebze tüketiminin akıl sağlığını iyileştirdiği tespit edilmişti. 
Özellikle meyveler, depresyon semptomlarını azaltabilen ve flavonoidler diye bilinen antioksidanlar açısından zengin.

7. Fermente gıdalar
Lahana turşusu, kefir ve yoğurt gibi gıdalar, sağlıklı bir bağırsak için önemli. Aynı zamanda bireylerin ruh halini iyileştirmesini de sağlayabilir.
Fermantasyon süreci, bağırsaklardaki sağlıklı bakterileri destekleyen probiyotikleri ortaya çıkarıyor. Bağırsakların da ruh haliyle yakından ilişkili olduğu biliniyor.
İkinci beyin diye anılan bağırsaklardaki hücreler, vücudun serotonin üretiminin neredeyse yüzde 90'ından sorumlu.
Independent Türkçe, CNET, Medical News Today



Kovid benzeri semptomlar gösteren hastalar bir yıl boyunca kendine gelemiyor

UCLA'den araştırmacılar, Kovid benzeri semptomlar yaşayan kişilerin ruh sağlığına kavuşmasının 9 ayı bulabildiğini söylüyor (Reuters)
UCLA'den araştırmacılar, Kovid benzeri semptomlar yaşayan kişilerin ruh sağlığına kavuşmasının 9 ayı bulabildiğini söylüyor (Reuters)
TT

Kovid benzeri semptomlar gösteren hastalar bir yıl boyunca kendine gelemiyor

UCLA'den araştırmacılar, Kovid benzeri semptomlar yaşayan kişilerin ruh sağlığına kavuşmasının 9 ayı bulabildiğini söylüyor (Reuters)
UCLA'den araştırmacılar, Kovid benzeri semptomlar yaşayan kişilerin ruh sağlığına kavuşmasının 9 ayı bulabildiğini söylüyor (Reuters)

Kovid benzeri semptomlar yaşadınız mı? Kendinizi yeniden toparlamanız 9 ay, hatta daha uzun bir süreyi bulabilir.

UCLA'den araştırmacılar, bu semptomları gösteren hastaların yüzde 20'sinin enfeksiyondan sonra yaklaşık bir yıl boyunca standardın altında bir yaşam kalitesine sahip olduğunu tespit etti. Oysa fiziksel sağlıkları yalnızca üç ay sonra normale döndü.

UCLA'de tıp alanında yardımcı doçent olan Lauren Wisk yaptığı açıklamada, "Kovid enfeksiyonu sonrası zihinsel ve fiziksel sağlık açısından iyileşme farkını yeni keşfettik" diyor.

Wisk "Bulgular, sağlık çalışanlarının Kovid enfeksiyonu sonrası hastalarının ruh sağlığına daha fazla dikkat etmesi ve fiziksel sağlıklarının yanı sıra ruh sağlıklarını iyileştirmeye yardım edecek daha fazla kaynak sağlaması gerektiğini gösteriyor" diye ekliyor.

Wisk, salı günü Open Forum Infectious Diseases adlı hakemli dergide yayımlanan, ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri tarafından finanse edilen çalışmanın başyazarlarından biri. Çalışma, Kovid benzeri semptomlar nedeniyle tedaviye başvuran kişileri karşılaştırdı. Bunların yüzde 75'inin virüs testi pozitif çıktı. Geri kalanlar ise negatif sonuç aldı. 

Aralık 2020'den Ağustos 2022'nin sonuna kadar semptomlar yaşayan 4 bin 700 katılımcıdan Kovid testi pozitif çıkanların, negatif çıkanlara kıyasla, sağlıkla ilgili optimal yaşam kalitesine enfeksiyondan sonraki bir yıl içinde dönme olasılığı istatistiksel olarak daha yüksekti.

Yazarlara göre bulgular, sağlık yetkililerinin daha önce Kovid dışı enfeksiyonların hastaların esenliği üzerindeki uzun vadeli etkilerini hafife almış olabileceğine işaret ediyor.

Araştırmacılar, yaklaşık 1100 Kovid pozitif hasta ve 317 Kovid negatif hastanın yanıtlarını analiz ederek ve fiziksel işlev, anksiyete, depresyon, yorgunluk, sosyal katılım, uyku bozukluğu, ağrının yaşamı etkilemesi ve bilişsel işlev gibi unsurları değerlendirerek bu sonuçlara ulaştı.

Çalışmaya katılanların yaklaşık 5'te birinin yaşam kalitesinin genellikle düşük olduğunu ve ilk enfeksiyondan sonraki bir yıla kadar uzun Kovid semptomları bildirme ihtimalinin yüksek olduğunu buldular.

Bilim insanları şu ifadeleri kullanıyor:

Kovid-19 benzeri hastalık geçirdikten sonraki 12 ay boyunca takip edilen, çeşitli coğrafi bölgelerden bireylerin yer aldığı bu geniş çaplı çalışmada katılımcıların önemli bir kısmı, akut semptomların SARS-CoV-2'den veya başka bir hastalıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığına bakılmaksızın, [genel yaşam kalitesinin] düşük olduğunu bildirmeye devam etti.

Araştırmacılar, ruh sağlığının kademeli bir şekilde iyileştiğini ve enfeksiyondan 6 ila 9 ay sonra kayda değer gelişmeler görüldüğünü tespit etti.

Yazarlar, semptomatik Kovid negatif hastaların hangi rahatsızlıklardan muzdarip olduğunun hâlâ belirsiz olduğunu ve Kovid testlerinin hem yanlış pozitif hem de yanlış negatif sonuçlar verebileceğini söyleyerek daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor. Soğuk algınlığı, alerji, grip ve Kovid birçok benzer semptoma sahip.

Wisk, "Gelecekteki araştırmalar, Kovid-19 semptomları devam eden hastaların tedavi modellerinin nasıl iyileştirilebileceğine ve bunların hastaların yaşam kalitesi üzerindeki etkisine odaklanmalı. Özellikle de her 5 hastadan biri ilk enfeksiyondan bir yıl sonra da semptomlar yaşamaya devam edebildiğinden, bu durum muhtemelen uzun Kovid'i yansıtıyor" diyor.

Independent Türkçe