عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Yeni Zelanda'da karaya vuran 477 pilot balina öldü

Yeni Zelanda'da karaya vuran 477 pilot balina öldü

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT
TT

Yeni Zelanda'da karaya vuran 477 pilot balina öldü

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Yeni Zelanda'nın 800 kilometre doğusundaki Chatham Adası'nda karaya vuran 477 pilot balinanın öldüğü bildirildi.
Koruma Bakanlığı, cuma günü 232 balinanın Tupuangi Plajı'nda ve pazartesi günü ise 245 balinanın Waihere Körfezi'nde karaya vurduğunu açıkladı.
Bakanlığın Facebook hesabından yapılan paylaşımda, "Bu olaylar zor. Doğal olaylar olmalarına rağmen, yardım edenler için üzücü ve zor" ifadeleri kullanıldı.
Balinaları kurtarma çalışmalarına katılan kar amacı gütmeyen sivil toplum örgütü Project Jonah'ın Genel Müdürü Daren Grover, bölgenin uzaklığı ve köpekbalıklarının varlığı nedeniyle geçmişteki karaya vurma olaylarında olduğu gibi balinaları yeniden yüzdürmek için gönüllülerin hareke geçemediğini belirtti.
Chatham Adaları çevresinde balinalar için çok fazla yiyecek olduğuna işaret eden Grover, kıyıya yaklaştıkça balinaların kendilerini aninden sığ sularda bulduklarını dile getirdi.
Pilot balinaların toplu halde karaya vurmaları, özellikle yaz aylarında Yeni Zelanda'da oldukça yaygın olarak görülürken bunun sebebi ise tam olarak bilinmiyor. Ancak, sığ sulara sahip kumsalların balinaları yanıltmasının dev deniz canlılarının karaya vurmasına yol açtığı tahmin ediliyor.
Pitt Adası'yla birlikte Yeni Zelanda'nın Chatham takımadalarını oluşturan Chatham Adası'nda da 8 Ekim'de karaya vuran 215 pilot balina ölmüştü.
 

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Da Vinci'nin çizimindeki sırrı bir diş hekimi çözdü

Görsel: Floransa Akademi Galerisi
Görsel: Floransa Akademi Galerisi
TT
TT

Da Vinci'nin çizimindeki sırrı bir diş hekimi çözdü

Görsel: Floransa Akademi Galerisi
Görsel: Floransa Akademi Galerisi

Leonardo da Vinci'nin ünlü Vitruvius Adamı çizimindeki gizli bir detayın sırrını çözen Londralı bir diş hekimi, ikonik sanat eserini insan vücudu ve doğayla ilişkilendiren özel bir sayıyı ortaya çıkardı.

Journal of Mathematics and the Arts adlı akademik dergide açıklanan keşif, efsanevi İtalyan polimatın Vitruvius Adamı insan figürünü bir daire ve bir karenin içine nasıl mükemmel bir şekilde yerleştirdiğini ortaya koyuyor.

Çalışmanın yazarı diş hekimi Rory Mac Sweeney, Leonardo'nun notlarında "göz önünde olup fark edilmeyen" bir eşkenar üçgenin, çizimin oran seçiminin temelini oluşturan yapım yöntemine dair ipucu olabileceğini söylüyor.

Dr. Sweeney, üçgenin eserdeki adamın bacakları arasında bulunabileceğini ve "rastgele bir şekil olmadığını" söylüyor.

xcdvfg
Leonardo da Vinci'nin Vitruvius Adamı, 1490 (Floransa Akademi Galerisi)

Bu şeklin, modern anatomide "Bonwill üçgeni" diye bilinen ve insan çenesinin çalışmasını en verimli şekilde açıklayan şekille eşleştiğini söylüyor.

Hayali eşkenar üçgen, alt çenenin kafatasına bağlandığı noktaların merkezleriyle alt çenenin merkezi kesici dişlerinin orta noktasının birleştirilmesiyle oluşturuluyor.

Bonwill üçgeninin her bir kenarının uzunluğu yaklaşık 10 cm ve çoğu bireyde genellikle eşit. Bu üçgen diş hekimliğinde çenelerin anatomisini ve mekaniğini anlayıp analiz etmek için kullanılıyor.

Bu ölçü, orantılı protezlerin tasarlanmasını ve uygun ısırma hizalaması için konumlandırılmasını sağlıyor.

Dr. Sweeney, Leonardo'nun sanatında böyle bir üçgenin kullanılmasının, İtalyan polimatın insan vücudunun bu ideal tasarımını modern bilimden yüzyıllar önce anlamış olabileceğini düşündürdüğünü belirtiyor.

Vitruvius Adamı çiziminde böyle bir eşkenar üçgenin kullanılması, eserdeki kare ve dairenin boyutları arasında belirli bir oranın (1,64) oluşmasını sağlıyor.

cvfghty
Vitruvius Adamı'ndaki eşkenar üçgen (Rory Mac Sweeney/Journal of Mathematics and the Arts)

Bu oran, "özel bir şablon sayısı olan" 1,633'le neredeyse aynı. Doğada en verimli yapıların inşasında sıklıkla görülüyor ve süper güçlü kristallerin atomik yapısı bunun bir örneği. Aynı zamanda süpermarkette portakalları istiflemek gibi küre şeklindeki nesneleri en iyi paketleme yolu.

Çalışmada, "Leonardo'nun sistematik yapısı, karenin kenarlarıyla dairenin yarıçapı arasında 1,64 ila 1,65'lik bir oran sağlayarak hem orijinal çizimin yayımlanmış ölçümlerine hem de ideal mekansal dizilimlerde rastlanan 1,633’lük tetrahedral (dörtyüzlü) oranla da örtüşüyor" dendi.

Dr. Sweeney, "Hepimiz karmaşık bir cevap arıyorduk ama anahtar Leonardo'nun kendi sözlerindeydi. Başından beri bu üçgene işaret ediyordu" ifadelerini kullandı.

Keşif, Vitruvius Adamı tablosunun sadece güzel bir sanat eseri değil, aynı zamanda zamanının yüzyıllar ötesinde bilimsel bir çalışma olduğuna işaret ediyor.

Dr. Sweeney, "Gerçekten şaşırtıcı olan, bu tek çizimin evrensel bir tasarım kuralını özetliyor olması. Doğanın verimli tasarım için kullandığı aynı 'planın' ideal insan vücudunda da iş başında olduğunu gösteriyor" dedi.

"Leonardo, bedenlerimizin çevremizdeki evrenle aynı matematiksel zarafetle inşa edildiğini biliyordu ya da hissetmişti" diye ekledi.

Independent Türkçe