عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Pasifik Okyanusu küçülüyor: Süperkıta Amasya'nın ne zaman ortaya çıkacağı hesaplandı

Bilim insanları Dünya'nın geleceğini süperbilgisayarda simüle etti

Pasifik Okyanusu, Dünya'nın en geniş ve en derin okyanusu (Wikimedia Commons)
Pasifik Okyanusu, Dünya'nın en geniş ve en derin okyanusu (Wikimedia Commons)
TT
TT

Pasifik Okyanusu küçülüyor: Süperkıta Amasya'nın ne zaman ortaya çıkacağı hesaplandı

Pasifik Okyanusu, Dünya'nın en geniş ve en derin okyanusu (Wikimedia Commons)
Pasifik Okyanusu, Dünya'nın en geniş ve en derin okyanusu (Wikimedia Commons)

Süperbilgisayarda Dünya'nın geleceğini simüle eden bilim insanları, Pasifik Okyanusu'nun giderek küçüldüğü ve 200 ila 300 milyon yıl içinde gezegende tek bir kıta olacağı sonucuna vardı.
Avustralya'daki Curtin Üniversitesi ve Çin'deki Pekin Üniversitesi'nden araştırmacılar, Dünya'nın tektonik plakalarının evrimini ve gelecekte alacakları hali gözler önüne serdi.
Hakemli bilimsel dergi National Science Review'da yayımlanan araştırmanın başyazarı Dr. Chuan Huang, "Son 2 milyar yıldır, kıtalar her 600 milyon yılda bir süper kıta oluşturmak üzere çarpışıyor" diye konuştu.
Gezegendeki karasal kütlelerin bir araya toplanarak oluşturduğu bütün kara parçasına "süperkıta" adı veriliyor.
Bilim insanlarına göre yaklaşık 320 milyon yıl önce Dünya, Pangea adı verilen bir süperkıtadan oluşuyordu. 170 ila 180 milyon yıl önce dinozorların gezegende hüküm sürdüğü dönemde bu kara parçası bölündü ve zamanla bugünkü 7 kıtayı meydana getirdi.
Araştırma ekibinin simülasyonu, tektonik plakaların yeniden bir süperkıta oluşturmak üzere hareket ettiğini ve bu kıtanın Pasifik Okyanusu'nun ortadan kaybolmasıyla meydana geleceğini ortaya koydu.
Simülasyon, Atlantik veya Hint Okyanusu'nun altındaki tektonik plakaların kalınlığının ve gücünün zamanla azaldığını gösterdi. Bu, Dünya'nın oluşumundan bu yana giderek soğumasından kaynaklanıyor ve süperkıtanın bu okyanuslar aracılığıyla ortaya çıkmayacağı anlamına geliyor.
Öte yandan Pasifik Okyanusu'nun yılda birkaç santimetre küçüldüğü ve bu küçülmenin daha dinozorlar çağında başladığı belirtiliyor.
Simülasyona göre de 165 milyon kilometre karelik okyanus 300 milyon yıldan daha kısa bir süre içinde kapanacak.
Huang, "Ortaya çıkacak yeni süper kıtaya şimdiden Amasya adı verildi. Çünkü bu kara parçasının Amerika ve Asya kıtalarının çarpışması ve Pasifik Okyanusu'nun kapanmasıyla oluşacağına inanılıyor. Avustralya'nın da bu önemli olayda rol oynaması bekleniyor. Önce Asya'yla çarpışacak ve ardından Pasifik Okyanusu kapandığında Amerika ve Asya'yı birleştirecek" ifadelerini kullandı.
Independent Türkçe, VICE, CNN International

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging