عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Mısır Cumhurbaşkanlığı Af Komitesi: "Ulusal güvenliğe" zarar veren bir mahkûmun serbest bırakılmasına sebep olmayacağız

Milletvekili Tarık el-Huli (Facebook sayfası)
Milletvekili Tarık el-Huli (Facebook sayfası)
TT
TT

Mısır Cumhurbaşkanlığı Af Komitesi: "Ulusal güvenliğe" zarar veren bir mahkûmun serbest bırakılmasına sebep olmayacağız

Milletvekili Tarık el-Huli (Facebook sayfası)
Milletvekili Tarık el-Huli (Facebook sayfası)

Mısır Cumhurbaşkanlığı Af Komitesi, ulusal güvenliğe zarar veren bir mahkûmun serbest bırakılmasına neden olunmayacağını açıkladı.
Mısır Cumhurbaşkanlığı Af Komitesi üyesi ve Mısır Milletvekili ve Gençlik Partileri ve Politikacılar Koordinasyonu Temsilcisi Tarık el-Huli, "serbest bırakılanları entegre etme" adımlarını açıkladı. El-Huli, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamalarda şunları söyledi: "Şu anda cumhurbaşkanlığı affıyla serbest bırakılanlarla iletişim kurmak, onların toplumsal ve yaşam zorluklarını öğrenmek, karşılaştıkları herhangi bir engeli ortadan kaldırmak için tüm gücümüzle çalışıyoruz. Bazılarının işlerine dönüşünde, bazılarının iş bulmasında iyi adımlar atıldı. Ancak zorluk büyük. Bu konuda sivil toplumun ve özel sektörün hapisten çıkanları kabullenmek ve onlara iş fırsatları sağlamak için ortak çabalarını gerektiriyor. Serbest bırakılanlar için entegrasyon sürecinin ortasındayız ve bir süre çalıştıktan sonra entegrasyon sürecinde desteklenenlerin net rakamlarına sahip olacağız."
Mısır Cumhurbaşkanlığı Af Komitesi, geçen Nisan ayında Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin kararıyla yeniden kuruldu. Komite, siyasi aktivistlerin ve suçluların ailelerinin yanı sıra partiler ve toplumsal örgütlerden bazı isimlerin serbest bırakılması yönünde talepler alıyor. Cumhuriyet Savcılığı, zaman zaman kararı bekleyen tutuklular veya çeşitli davalarda tutuklu bulunanlar için af listeleri açıklıyor. Af ve serbest bırakılanlar için entegrasyon önlemleri, Cumhurbaşkanı Sisi'nin yaklaşık 6 ay önce talep ettiği “Mısır Ulusal Diyaloğu” süreci ile örtüşüyor.
Cumhurbaşkanlığı Af Komitesi geçtiğimiz günlerde 70 "mahpusun" serbest bırakıldığını duyurdu. Komite bu sayının Af Komitesi'nin yeniden etkinleştirilmesinin başlangıcından bu yana en büyük sayı olduğunu açıkladı.
El-Huli, “Komite var olduğu ve çalıştığı sürece, önümüzdeki dönemlerde kesinlikle yeni listeler hazırlanmaya devam edeceğini” belirtti.
Komitenin "şiddet eylemlerinin failleri" konusundaki tutumu hakkında açıklamalarda bulunan El-Huli: “Komite, Mısır ulusal güvenliğine tehdit oluşturan hiç kimsenin hapisten çıkmasına neden olmayacak. Mısır Cumhurbaşkanlığına gönderilen hiçbir listede şiddet suçlusu kimse yer almayacak. Bunlar, Cumhurbaşkanlığı Af Örgütü Komitesi'nin üzerinde çalıştığı iki ana kriterdir ve komisyona gelen tüm davalara ve isimlere uygulanan katı ve kararlı kuraldır. Bu, Mısırlıların hayatını ve güvenliğini doğrudan etkileyen bir konudur. Bu nedenle Mısırlıların can güvenliğini tehdit eden herhangi bir kişi veya unsurun hapisten çıkmasının sebebi olmayacağız.” ifadelerini kullandı.
Mısır Cumhurbaşkanı geçtiğimiz Nisan ayında, “mevcut aşamada ulusal eylemin önceliklerini” tartışmak için bir girişim başlattı. Bu bağlamda siyasi bir diyalog yürütmek için tüm siyasi parti ve gençlik akımlarıyla koordinasyon kurulacak. Söz konusu girişim Af Komitesinin yeniden oluşturulmasıyla aynı zamanda gerçekleşti.
Cumhurbaşkanı Sisi, İhvan-ı Müslimin’e üstü kapalı bir gönderme yaparak, “teröre karışanlar dışında herkesin” ulusal diyaloga katılması için kapının açık olduğunu söyledi.
Tarık el-Huli, “Af Komitesi çalışmalarının sonuçları, ulusal diyalog için büyük ve önemli bir itici güç. Cumhurbaşkanı Sisi'nin anayasal yetkilerini kullanarak, görüş beyanı ile ilgili davalarda hapsedilen gençleri affetmesi, tüm taraflara barış ve güvence mesajları veriyor.” Değerlendirmesinde bulundu.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Unutulmuş Ukrayna savaşı daha tehlikeli ve zor olandır

23 Kasım'da İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Rusya-Ukrayna savaşına karşı düzenlenen bir gösteri (AFP)
23 Kasım'da İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Rusya-Ukrayna savaşına karşı düzenlenen bir gösteri (AFP)
TT
TT

Unutulmuş Ukrayna savaşı daha tehlikeli ve zor olandır

23 Kasım'da İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Rusya-Ukrayna savaşına karşı düzenlenen bir gösteri (AFP)
23 Kasım'da İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Rusya-Ukrayna savaşına karşı düzenlenen bir gösteri (AFP)

Refik Huri

Ukrayna savaşı, bazen unutulmuş bir savaş gibi görünse de Gazze ve Lübnan’daki savaştan ve İran'ın başını çektiği tüm “direniş ekseninden” çok daha tehlikelidir. Burada Ortadoğu için yeni bir sahne ya da büyüklerin onayladığı bir bölgesel güvenlik sistemine götürecek beklentiler olmaksızın çok fazla gürültü, slogan ve yıkım var. Gazze, savaş bitmeden sona erdi ve kimse onu yönetmeye hazır değil. Önceki “statüko”nun geri gelmesi yönündeki bahisler arasında, herhangi bir siyasi sempati olmaksızın ya da herhangi bir ülke İsrail ile ilişkilerinin gidişatında herhangi bir değişikliğe gitmeden Lübnan neredeyse tamamen yerle bir oldu. Ama Ukrayna'da oyun daha büyük.

Bu, kıtalararası balistik füzelerle ve Rusya'nın nükleer tehdidinin eşiğinde yürütülen bir savaş. Avrupa'yı kontrol etme ve yeni bir çok taraflı dünya düzeni kurma konusunda belirleyici bir savaş. Hayati bir jeopolitik ve stratejik konum ile bağlantıyı sağlama veya koparma savaşı. Zira Başkan Carter döneminde Ulusal Güvenlik Danışmanı olan Profesör Zbigniew Brzezinski'nin tekrarladığı gibi, “Ukrayna olmadan Rusya'nın imparatorluk olmaktan çıktığı” tarihsel bir gerçektir. Tıpkı Batı'nın, Moskova'nın bir imparatorluk olmasını engellemek için Ukrayna'yı Rusya'dan uzaklaştırmakta ısrar etmesi gibi, Başkan Putin de imparatorluğu kurmak için Ukrayna'yı geri almakta ısrar etti. Eski Almanya Şansölyesi Angela Merkel, başından beri bunu fark etmişti ve bunun nedenle anılarında Putin'i kızdırmamak için Ukrayna'nın NATO'ya katılımını ertelemeye çalıştığını söylüyor. Sovyetler Birliği ile Batı arasındaki Soğuk Savaş'ın sona ermesinden yıllar sonra, Rusya ile Batı arasında sıcak bir vekâlet savaşının yaşanması da bu nedenle kaçınılmaz.

ABD ile Çin arasında, Çin'in Tayvan'ı zorla ilhak etmeye karar vermesi durumunda daha da kızışabilecek soğuk savaşın kaçınılmazlığı da buradan kaynaklanıyor. Sahne her şeyi anlatıyor; ABD dünyanın zirvesinde endişeli ve gergin iken, Çin zirveye ulaştıktan sonra kendinden emin ve sakin. Rusya, korkutan ve korkan rolünde seferberlik halinde. NATO'nun kapısına kadar genişlemesinden korkuyor ve NATO'nun Ukrayna'yı kabul etmeyi düşünmesini engellemek için aceleyle savaşa girerek korkutuyor.

ABD, tüm uyarılara rağmen güçlünün yükselen güçten korkmasını simgeleyen “Thucydides” tuzağına düştü. Tarihçilere göre bu, Atina ile Sparta arasında yaşananların bir örneğidir. Güçlü Atina Sparta'nın artan gücünden korktuğu için kendisine savaş açmıştı. Ancak Çin, her ne kadar daha büyük, daha geniş bir tuzağa hazırlanıyor olsa da bu tuzağa düşmemeye çalışıyor.

Biden yönetimi Çin ile ilişkileri üç şekilde özetliyor: rekabet, husumet ve iş birliği. Trump yönetimi ise daha büyük bir şeyden söz ediyor. Başkan Şi Cinping iş birliği arzusunu kullanıyor ancak pratikte “dünyayı yeniden oluşturmak, Batı değerlerini uluslararası kurumlardan kovmak ve doları tahtından indirmek” istiyor. Stanford Üniversitesi'nden ve “Çin'e Göre Dünya” kitabı yazarının Elizabeth Economy’nin söylediğine göre, Şi ayrıca, “Kuşak ve Yol, küresel büyüme, küresel güvenlik ve küresel medeniyet” programlarını gerçekleştirmek için uluslararası uzlaşma çağrısında bulunuyor. Bu ise kısaca, sadece çok kutuplu bir sistemden ibaret olmayan yeni bir dünya düzenidir.

Ancak ABD'de ve tabii ki Avrupa'da, Çin ile anlaşmayı savunanlar da az değil. G7 ve G20 arasında ABD ve Çin’den oluşan “G2” fikrini öne sürenler var. Nitekim tarihçi Adam Tur, “Çin'in tarihsel yükselişine uyum” çağrısında bulundu. Siyaset bilimci Graham Allison, “Asya'daki Çin etkisinin” kabul edilmesi çağrısında bulundu. Ancak olumsuz dalga da artıyor. Tufts Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü Michael Buckley, “hayati çıkarların çatıştığına ve iki ülkenin sistemlerinde bunun güçlü köklere sahip olduğuna, güç dengesinde büyük bir değişiklik olmadan düşmanlığın azaltılamayacağına, düşmanlığın iki tarafın birbirini yanlış anlamasından değil, birbirini iyi tanımasından kaynaklandığına” inanıyor. Dahası eski ulusal güvenlik danışman yardımcısı Matt Pottinger ve eski kongre üyesi Mike Gallagher Çin ile rekabeti yönetmeyi reddedip, Pekin ile çatışmacı bir söylem ve böylece “rekabeti kazanmayı” talep ediyorlar.

Şi’ye gelince Çin'in yükselişte, ABD'nin ise düşüşte olduğuna inanıyor. Çin Komünist Partisi'nin 2021 yılında yayınlanan “100 Yıllık Resmi Tarihçe”sinde şu ifadelere yer verildi: “Çin, dünya sahnesinde merkeze eskisinden daha yakın. Kendi doğuşuna hiçbir zaman bugün olduğundan daha yakın olmamıştı.”  Şi'nin istediği, Çin ile savaşın üzerinde çok fazla duman görmek isteyen ABD ile “dumansız bir savaş” kazanmaktır. Gerçek şu ki her zaman soğuk savaş zihniyetinden uzaklaşma çağrısında bulunan Çin, ABD’ye karşı bir soğuk savaş başlattı. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia'dan aktardığı analize göre ABD'ye karşı koymak ve dünyadaki Amerikan hegemonyasını zayıflatmak için Rusya ile “sınırsız ortaklık” kurmayı tercih etti. Her ne kadar Çin, Kuşak ve Yol çerçevesinde yüzden fazla ülke ile anlaşmalar imzalamış olsa da Pew Vakfı'nın 2023 yılında tüm kıtalardan 24 ülkede yaptığı kamuoyu yoklaması, katılımcıların yüzde 22'sinin Çin'i tercih ettiğini, yüzde 60'ının ise ABD'ye olumlu baktığını ortaya koydu.

Oyun ikili bir oyun değil, üçlü bir oyun; Çin ve Rusya, ABD'ye karşı. Sıcak arena Ukrayna savaşı nedeniyle Avrupa, Gazze ve Lübnan savaşları nedeniyle de Ortadoğu ise ekonomik ve jeopolitik rekabetin soğuk arenası, Küresel Güney olarak adlandırılan bölgedir. Ama bu, Hindistan, Güney Afrika, Brezilya ve Endonezya gibi rolleri olan büyük ülkeleri içerdiğinden coğrafi olarak tamamen güneyli değil. Aynı zamanda İran, Türkiye ve İsrail gibi rolleri olan bölge ülkelerini de içeriyor.

Hiç kimse bir soğuk savaşı tamamen kazanamaz. İlk soğuk savaş bile bir ölü ve bir yaralı ile sona erdi. Zafer coşkusu ve “tarihin sonu” konuşmalarının ardından yaşanan olayların da doğruladığı gibi, ölen Sovyetler Birliği, yaralı ise ABD’deydi.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia'dan çevrilmiştir.