Cambridge Üniversitesi'ndeki Maudlin Kütüphanesi’ne İngiltere'nin en prestijli mimarlık ödülü verildi

Çatıya yerleştirilen pencere, gün ışığının mekâna akmasını sağlıyor.
Çatıya yerleştirilen pencere, gün ışığının mekâna akmasını sağlıyor.
TT

Cambridge Üniversitesi'ndeki Maudlin Kütüphanesi’ne İngiltere'nin en prestijli mimarlık ödülü verildi

Çatıya yerleştirilen pencere, gün ışığının mekâna akmasını sağlıyor.
Çatıya yerleştirilen pencere, gün ışığının mekâna akmasını sağlıyor.

Cambridge Üniversitesi bünyesindeki 700 yıllık kolej binasının taşıyıcı taş duvarları, üçgen eğimli çatıları ve tuğla bacaları ile dikkat çeken kütüphane, arşiv ve fotoğraf galerisi ile tamamlanmış daha büyük bir kütüphaneye ev sahipliği yapan yeni bir yapı ile değiştiriliyor. Kütüphane 2021'de açıldı ve Londra merkezli firma Niall McLaughlin Architecture tarafından tasarlandı.
Stirling Ödülü jürisi, kırmızı tuğlalı ilkokul, Londra'da kapalı avlu ve 1980'lerden kalma ticari alana dönüştürülmüş ofis binası da dahil olmak üzere, İngiltere'de altı projeden Magdalen College Library'yi seçti. 2022 Stirling Ödülü jürisi, kazanan projeyi, uzun süre dayanacak şekilde inşa edilmiş sofistike ve zengin mimarisi sebebiyle ödüle layık gördü.

Mekan, aldığı yoğun ışık ile dikkat çekiyor.
26’ıncı baskısında Royal Institute of British Architects'in adını taşıyan ödül, zamana direnebilen ve ilk etapta inşaatlarıyla ilişkili çevresel maliyeti tüketebilen dayanıklı binalar tasarlamaya yönelik büyüyen bir hareketi yansıtıyor. Google'ın sürücüsüz otomobil şirketi Waymo ve Voysys gibi şirketler, tasarım ürünlerinin kullanımında uzun ömürlülüğe odaklanarak planlı eskitme politikalarına meydan okuyor.
Binalar, yalnızca ABD’de yıllık sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 50'sini üretiyor. Bu emisyonların yüzde 11'i yapı malzemelerinin tedarikine ve üretilmesine harcananın yanı sıra bir bina inşa etmek yıkmak için gereken enerjiden geliyor. Bazı uzmanlar, somutlaştırılmış karbon olarak bilinen bu ayak izini inşaat sektörünün bir sonraki büyük zorluğu olarak görüyor.
Magdalene College Kütüphanesi'nde mimarlar, kirişleri çapraz lamine ahşap ile değiştirerek binanın içerdiği karbonu azalttılar. Bu arada binanın içini ısıtmak, soğutmak ve havalandırmak için kullanılan enerji, binanın gelecekte korunmasına yardımcı olan doğal havalandırma sistemi, hava geçirmez kaplaması tarafından azaltılıyor. Temiz hava alt kottan giriyor ve tuğla bacalardan taşınıyor. Dört kubbeli çatı penceresi de gün ışığının mekana akmasını sağlıyor.
Ortaya çıkan iç tasarım yumuşak ve estetik bir görünüm sağlıyor. Meşe ahşabıyla çerçevelenen pencereler, gri renkle kontrast oluşturacak şekilde tasarlandı ve çevredeki binaların taş cepheleriyle uyumlu hale getirildi. Niall McLaughlin Architecture’dan yapılan açıklamada “Mevcut kaynakları akıllıca kullanarak uzun vadede inşa etmemiz istendi” denildi.

Kütüphane 2021'de açıldı.
Kuzey Amerika'daki 227 metruk bina üzerinde yapılan bir araştırmaya göre binaların çoğu değişen arazi değerleri nedeniyle çöküyor. Ayrıca birçok bina, malzeme ve inşaatla ilgili yapısal nedenlerden ziyade değişen ihtiyaçlara uyum sağlamak için inşa edilmiyor. Buna göre, 700 yıllık bir kurumdaki konumu göz önüne alındığında, bina ayakta olduğu sürece yeni kütüphanenin akıbeti güvende olabilir. Ancak, koşulların değişime daha açık olduğu, daha zorlu ortamlardaki binalar için çalışma, uzun ömürlülüğün yalnızca tasarımın başka bir kullanıma uyum sağlayacak kadar dayanıklı olması durumunda önemli olduğunu hatırlatıyor. Hatta bu kullanım 400 yıl sonra dahi etkili oluyor.



Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor

Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor
Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor
TT

Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor

Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor
Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor

Birleşik Krallık'taki Doğu Anglia Üniversitesi'ne bağlı bilim insanlarının başını çektiği araştırma, sigarayı bırakmayı teşvik etmek için verilen ödüllerin bu zararlı alışkanlığa yeniden başlamama ihtimalini artırdığını ortaya koydu.

Bilimsel çalışmada nakit para ödüllerinin hamile kadınların sigarayı bırakması üzerindeki etkisi de incelendi. 

Norwich Tıp Okulu'nda bağımlılık bilimleri dersleri veren Caitlin Notley şöyle diyor:

Hamilelerde ve diğer insanlarda sigarayı bırakma konusunda teşvik edici ödüller sunmanın, bunları hiç vermemekten daha faydalı olduğu konusunda artık epey eminiz. Kanıtlar ödülleri vermeyi bıraktıktan sonra da bu teşviklerin etkili olduğunu gösteriyor. 

Cochrane Review adlı bilimsel dergide sonuçları yayımlanan araştırma için Oxford, Edinburgh ve UMass Amherst üniversiteleriyle işbirliği yapıldı. 

48 farklı deneydeki 22 bine yakın kişiyle yapılan çalışmalar, maddi teşvik alan her 100 kişiden 10'unun sigarayı 6 ay ya da daha uzun süreyle bıraktığını ortaya koydu. Ödül verilmeyenlerdeyse 100 kişiden 7'si bu başarıyı gösterdi. 

Hamile kadınlarda da nakit para verilen her 100 kişiden 13'ü sigarayı 6 ay ya da daha uzun süreyle bıraktı. Teşviksiz kalanlardaysa oran 100'de 6 oldu. 

Araştırmanın baş yazarlarından Prof. Linda Bauld, Birleşik Krallık'ta hamile kadınlara sigarayı bırakmaları için maddi teşvik verme programının sürdürülmesinin önemini gösterdiklerini söylüyor. 

UMass Amherst'ten Jamie Hartmann-Boyce de nikotin bağımlılığıyla maddi teşviklerin beyindeki ödül mekanizmasıyla ilişkili olduğuna dikkat çekiyor.

28 binden fazla kişiyle yapılan bir araştırma, her gün sigara içmenin kullanıcının beynini küçülttüğünü ortaya koymuştu.

Daha ileri analizler, sigarayı daha uzun süre bırakan kişilerin beyinlerinin, daha yakın zamanda bırakanlara kıyasla biraz daha fazla gri madde içerdiğini ortaya çıkarmıştı.

Independent Türkçe, BBC, Livescience