Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, geçtiğimiz Çarşamba günü Avusturya’nın başkenti Viyana’da yaptığı toplantıda günlük petrol üretimini 2 milyon varil azaltma kararı aldı.
Buna dair haberler ABD ve Batı basınında hala yerini koruyor.
Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, OPEC ve OPEC+’ın günlük petrol üretimini Kasım ayından itibaren 2 milyon varil azaltma kararını ‘Rusya ile aynı safta’ olduklarının bir göstergesi olarak nitelendirdi.
ABD’de Demokrat Parti’den bazı siyasetçiler de karara tepki gösterdi.
Bu konudaki eleştiriler OPEC ve OPEC+ grubunun en büyük petrol üreticisi Suudi Arabistan ve Rusya’ya odaklandı.
Bir kesim, bu kararın Riyad ve Moskova’nın Washington’a karşı bir ittifak biçimi olduğunu dile getirirken, bir diğer kesim ise uzun süredir enflasyon ve çeşitli krizlerle boğuşan ABD ekonomisinin hedef alındığını öne sürdü.
Birçok uzman, ABD yönetimi veya Demokrat partiden gelen tepkilerin, ‘ABD ekonomisini hedef almakla ilgili keyfi suçlamalarda bulunarak ve OPEC + kararını siyasi bir kalıba sokmada ısrar etmek’ olarak yorumladı.
Gruptaki birçok ülke, oybirliği ile alınan kararın piyasa istikrarını hedefleyen ekonomik bir karar olduğunu teyit etti.
Birleşik Arap Emirlikleri Enerji ve Altyapı Bakanı Suheyl el-Mezrui, OPEC ve OPEC+’da alınan petrol üretimini düşürme kararının teknik bir karar olduğunu ve üye ülkelerin tümünün ortak onayıyla alındığını belirtti.
Cezayir Enerji ve Madenler Bakanı Muhammed Arkab ile OPEC Genel Sekreteri Heysem el-Gays, Pazar günü Cezayir’de yaptıkları görüşmede kararı memnuniyetle karşıladılar.
Cezayirli bakan yerel basına verdiği röportajda, OPEC + kararının tarihi öneme sahip olduğunu ve piyasaların istikrarı üzerinde olumlu bir etkisi olacağını söyledi.
Bahreyn, Kuveyt, Umman ve Irak, OPEC+’ın ekonomik içeriğini ve önceki grubun kararlarıyla tutarlılığını vurgulayarak, karara övgüde bulundu ve bu kararın tüm grup ülkeleri arasında oybirliğiyle alındığını belirtti.
ABD’nin özellikle Suudi Arabistan’a yönelik eleştirilerinin artmasıyla birlikte, Riyad pozisyonunu savunmaya ve gerçekleri ortaya çıkarmaya devam etti.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, ABD yönetiminin OPEC+ grubunun aldığı petrol üretimini düşürme kararının bir ay ertelenmesini istediğini ancak bu ertelemenin ‘olumsuz ekonomik sonuçları’ olacağını belirtti.
ABD’nin bu adımı, ülke içinde bu talebin nedenleri hakkında soruları gündeme getirdi.
Cumhuriyetçiler, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’den ‘ABD yönetiminin üretim kesintisi kararının bir ay ertelenmesini istemesi’ konusunun araştırılmasını talep etti.
Bunun ardından ülkede yeni bir siyasi kriz patlak verdi ve bu talebin doğrulanması halinde, bunun ABD yönetiminin 8 Kasım’daki ara seçimleri etkileme girişimi olabileceği vurgulandı.
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, konuya ilişkin Twitter hesabından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı;
“Ukrayna-Rusya savaşında Suudi Arabistan’ın Moskova’nın yanında yer almakla suçlanmasına şaşırdık. Bu asılsız suçlamaların Ukrayna hükümetinden gelmediğini belirtmekte fayda var. OPEC+ grubunun kararı tamamen ekonomik gerekçelerle alınmış olsa da, bazıları Suudi Arabistan’ı Rusya’nın yanında yer almakla suçladı. İran da OPEC üyesi, yani bu Suudi Arabistan’ın aynı şekilde İran’ın yanında yer aldığı anlamına mı geliyor?”
Prens Halid bin Selman’ın bu ifadeleri, ülkesinin Ukrayna’ya 400 milyon dolarlık yardım paketi sağladığına dair haberlerin ardından geldi.
Söz konusu yardım, Suudi Arabistan’ın Ukrayna’ya karşı Rusya ile ittifak yapmadığının başka bir göstergesi oldu.
ABD Senatosu Çoğunluk Lideri Demokrat Chuck Schumer, “Suudi Arabistan’ın (Rusya Devlet Bakanı Vladimir) Putin’in Ukrayna’ya karşı savaşını sürdürmesine yardımı ABD tarafından unutulmayacak. NOPEC (Petrol Üreten ve İhraç Eden Kartellerin Yasaklanması) tasarısı dahil olmak üzere tüm yasama araçlarını değerlendiriyoruz” dedi.
Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar, Washington’ın ABD ve Batı kamuoyunu harekete geçirerek, dünya petrol üretiminin yaklaşık yarısını ve dünyanın kanıtlanmış petrol rezervlerinin üçte ikisini oluşturan OPEC’in meşruiyeti ve güvenilirliğini hedef almaya çalışabileceğini söyledi.
ABD’nin bu adımı, OPEC'in ABD ekonomisinin çıkarına değil, küresel enerji piyasalarının istikrarı için çalışmasına rağmen, enerji piyasalarının doğrudan ve dolaylı kontrolünü ve yönetimini elde etmek için atabileceğini de ifade ettiler.
Siyasi analist Nidal Saba, “ABD’nin kendisini taraf olarak gördüğü dünyadaki çatışmalar, Washington’ın bu küçümseyici görüşünün sürdürülmesine katkıda bulundu. Bu da, herhangi bir ABD yönetiminin herhangi bir ülke veya kuruluşun ve aynı zamanda en önemli enerji kuruluşu olan OPEC’in işlerine müdahale etmesine izin veriyor” dedi.
Saba konuya ilişkin değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı;
“ABD dünyanın en güçlü ülkesi olmasına rağmen, kendi lehlerine olan ve dünyadaki birçok ülkenin çıkarlarıyla çatışan veya zarar veren kararlar alabilmek için birçok durumda Birleşmiş Milletler (BM) ve BM Güvenlik Konseyi (BMGK) gibi önemli uluslararası örgütleri kontrol etmek amacıyla Batılı güçler üzerindeki etkisini kullandı. Bu nedenle, örgütün bağımsızlığı ve ABD yönetimlerinin doğrudan etkisine maruz kalmaması nedeniyle OPEC’e bu tür girişimlerin dayatılması şaşırtıcı olmayacaktır.”
Enerji analisti Anas Hajji, OPEC’e yapılan saldırının neredeyse 50 yıldır sürdüğünü, ancak son on yıllar boyunca birkaç kez yoğunlaştığını söyledi.
Hajji görüşlerine ilişkin açıklamasına şöyle devam etti;
“Bu son saldırıyı farklı kılan, bir yandan Suudi Arabistan’a odaklanmış olması, bir yandan da etkisi çok sınırlı olan ve geçmişle kıyaslanamayacak bir üretim kesintisi duyurusundan kaynaklanıyor olması. Küresel petrol arzındaki fiili azalmanın etkisi varsa çok basittir ve bu nedenle ekonomik veya siyasi yansımaları yoktur, ancak (ABD Başkanı Joe) Biden yönetimi konuyu ekonomik ve siyasi olarak abartmaya karar verdi.”
NOPEC tasarısına değinen Hajji şunları söyledi;
“Eskimiş bu tasarı, Kongre ve Senato’dan iki kez geçmiş, ancak eski Başkanlar George W. Bush ve Barack Obama tarafından göz ardı edilmiştir. Bu nedenle yasa haline gelmedi ve şimdi onu geçirmek için başka girişimler var, oylanır ve kabul edilirse Başkan Biden imzalayabilir ve yasa haline gelir. Biden, Adalet Bakanlığı’ndan OPEC ülkelerinin şirketlerini soruşturmasını ve kovuşturmasını isteyerek yasayı etkinleştirebilir veya konuyu tamamen görmezden gelip rafa kaldırabilir. Ama bu gergin atmosferde yasayı geçirme olasılığı yüksek.”
Washington, OPEC ve üye devletlerinin taleplerine yanıt vermemesi üzerine birçok kez tehdit yöntemine başvurdu, ancak OPEC her fırsatta piyasaların istikrarını ve üreticilerin ve tüketicilerin çıkarlarını garanti eden politikalara bağlı kalmakta ısrar etti.
ABD OPEC’e karşı cephe mi alıyor?
OPEC grubunun Viyana’daki merkezi (AFP)
ABD OPEC’e karşı cephe mi alıyor?
OPEC grubunun Viyana’daki merkezi (AFP)
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
