Biden, eski ABD Başkanı Nixon'ın hatalarını tekrarlamaması konusunda uyarıldı

ABD’li bir gazete, Joe Biden’ın petrole ile ilgili ‘dikkate alınmayan’ yaklaşımının Rusya için bir zafer olduğunu savundu.

Biden, eski ABD Başkanı Nixon'ın hatalarını tekrarlamaması konusunda uyarıldı
TT

Biden, eski ABD Başkanı Nixon'ın hatalarını tekrarlamaması konusunda uyarıldı

Biden, eski ABD Başkanı Nixon'ın hatalarını tekrarlamaması konusunda uyarıldı

ABD basını, Başkan Joe Biden yönetiminin petrol ve Suudi Arabistan Krallığı ile ilişkilerle ilgili hamlelerinde eski ABD Başkanı Richard Nixon'ın hatalarını tekrarlayarak ‘kendini değersizleştirdiğini’ ileri sürdü. Enerji arzındaki ‘ciddi bozulmanın’ küresel siyasi ve ekonomik istikrar üzerindeki ‘sonuçları’ konusunda uyarıda bulunan medyada, bunun Rusya için ‘büyük bir zafer’, ABD için ise ‘büyük bir yenilgi’ ile sonuçlanabileceği vurgulandı.
ABD merkezli The Wall Street Journal gazetesinde Başkan Biden yönetiminin, Ortadoğu'daki etkili ülkeler arasında kendisini ‘dışlanmış’ bulduğu ifade edildi. Yönetimin, Suudi Arabistan'ın ABD'ye olan güvenini ‘istikrarsızlaştırmaya’ çalışırken İran'la hayali bir nükleer anlaşma yapmak için gayret ettiğine dikkat çekildi. Suudi Arabistan’ın yaklaşık 50 yıl önce, öz konusu dönemde İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin hakim olduğu Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) önerisine göre fiyatları yüzde 15 artırmaya karşı çıkarak tek başına ABD'yi ve küresel ekonomiyi resesyondan kurtardığı vurgulandı. Gazete, Suudi Arabistan’ın, OPEC'in ‘piyasalarda düşüşe ve İran'ın iflasına neden olan piyasayı petrolle doldurma’ kararına yanıt verdiği, karşılığında da ABD’nin Riyad'a silah satmayı kabul ettiği ve Suudi Arabistan’ı ABD silahlarının en büyük alıcısı yapan 50 yıllık bir satın alma çılgınlığı başlattığı kaydedildi.
Haberde Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakan Prens Muhammed bin Selman'a övgüde bulunulurken Aralık 1976’da Katar'ın Doha kentinde yapılan OPEC toplantısında altı aylık bir fiyat dondurma teklifinde bulunan dönemin Suudi Arabistan Petrol Bakanı Ahmed Zeki Yamani hatırlatıldı. Gazeteye göre Yamani’nin teklifi, kartelin tüm üyeleri tarafından reddedildikten sonra geri çekildi. Yamani, Sekiz saat sonra Riyad'da dönerek Suudi Arabistan’ın sadece fiyatları yükseltmeye kaşı olmakla kalmayıp, üretimini günde 8,5 milyon varilden 11,8 milyon varile çıkararak kararını uygulayacağını duyurmuştu.
Gazeteye göre ABD o günlerde enerji bakımından büyük oranda dışa bağımlıydı. 2019 yılına kadar net bir enerji ihracatçısı haline gelmişti. Ancak Başkan Biden'ın yeşil enerjiyi teşvik etmek amacıyla yerli enerji üretimini baskılaması ile ABD bu yıl yeniden ‘ham enerji ithalatçısı’ oldu. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Beyaz Saray'ın ‘halen iç siyaseti ulusal çıkarların önüne koyduğu’ düşünülüyor. 1970'lerde, şimdi olduğu gibi, Beyaz Saray kartele fiyatları manipüle etmek için ABD seçimlerini beklemesi için adeta yalvarmıştı.
The Wall Street Journal’ın haberine göre ‘değişmeyen diğer şey ise başkanlık hatası.’ Eski ABD Başkanı Richard Nixon da istifasından önce, tıpkı Biden gibi, alternatif enerji kaynakları geliştirmek ve Şah'ın ABD'nin Ortadoğu'daki istikrar siperi olarak hizmet etmesi için İran'ın büyük ABD silah alımlarını finanse etmek için bir teşvik olarak yüksek fiyatları tercih etmişti. Suudi Arabistan'ın ‘artık küresel enerji ihtiyaçlarını karşılayamayan pahalı yeşil alternatiflerle hızla değiştirilmesi gereken bir kötülük olarak petrolü tekrar tekrar küçümsemesinden bıktığını’ iddia eden gazete, bunun tekrarlanan bir durum olduğuna işaret etti. İran'ın nükleer emellerine atıfta bulunarak; 50 yıl önce bomba almaya çalıştığını, bunun ABD'yi birbiriyle çelişen iki hedefi uzlaştırmaya zorladığına işaret edildi. Gzeteye göre bunlar nükleer teknolojinin küresel yayılmasını engellemek ve Şah'ı yatıştırmaktı. Şimdi ise hedef, Şah’ı deviren İran yönetimini memnun etmek...
Haberde Suudilerin, İran 2019'da Suudi Abkayk Petrol Tesisi’ne drone saldırıları düzenlediğinde, ABD'nin misilleme yapmadığını da hatırladığına dikkat çekildi. Şu an dünyanın en büyük petrol ihracatçısı olmasından dolayı Suudi Arabistan’da petrol meselesinin değişmesinin küresel siyasi ve ekonomik istikrar üzerindeki sonuçlarını abartmanın zor olduğu vurgulandı. Gazetenin haberinde bu gerçekleştiği takdirde ‘bunun Rusya için büyük bir zafer, ABD için ise büyük bir yenilgi olacağı, çünkü dünyanın zaten resesyonun eşiğinde’ olduğu kaydedildi.



İsrail basını: İran, İsrailli siyasetçileri arayarak tehdit ediyor

Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)
Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)
TT

İsrail basını: İran, İsrailli siyasetçileri arayarak tehdit ediyor

Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)
Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)

Çin ordusu, olası bir Tayvan işgalinde adanın enerji kaynaklarını hedef alabilir. 

New York Times’ın (NYT) haberinde, dünyanın ileri düzey çiplerinin çoğunu üreten Tayvan’ın enerjisinin yüzde 96’sından fazlasını ithal ettiğine dikkat çekiliyor. Bunun, Çin’in askeri tehditlerine karşı Tayvan’ı savunmasız hale getirdiği belirtiliyor. 

Çin devletine bağlı askeri dergi Naval and Merchant Ships de Pekin’in, Tayvan’a giden enerji gemilerini engelleyerek adayı felç edebileceğini, böylelikle “savaşmadan kazanma” stratejisini uygulayabileceğini yazdı. 

NYT’nin analizinde, Çin’in ada etrafındaki son tatbikatlarında buna yönelik senaryoların değerlendirildiğine dikkat çekiliyor. 

Tayvan’ın enerji ihtiyacı özellikle yapay zeka sektörünün büyümesiyle arttı. Apple ve Nvidia gibi dev şirketlere çip üreten TSMC, yeni fabrikalar açarken daha fazla enerji talep ediyor. Taipei yönetimi, gelecek 5 yılda elektrik ihtiyacının yüzde 13 artacağını öngörüyor. Dünyadaki büyük firmalar gelişmiş bilgisayar çiplerinin çoğunu Tayvan'daki fabrikalardan temin ediyor.

Analizde, bu nedenle Pekin’in Tayvan’ın enerji ithalatını hedef alması halinde küresel ekonominin de durma noktasına gelebileceği yazılıyor. 

Diğer yandan Tayvan, yenilenebilir enerjiye geçişte zorluklar yaşıyor. Güneş ve rüzgar enerjisine yatırım yapılırken, jeotermal enerjiye de odaklanılıyor ancak bu alanda hem teknik belirsizlikler hem de personel sıkıntısı yaşanıyor.

Tayvan, geçen ay son nükleer santralini de kapattı. Bu, ülkenin kendi elektriğini üretme kabiliyetini daha da zayıflattı. Ancak kamuoyunda ve siyasette nükleer enerjiye yönelik ilgi son dönemde yeniden artıyor. 

Ana muhalefetteki Kuomintang’dan milletvekili Ko Ju-Chun, nükleer enerjiyi desteklediğini belirterek "Mevcut enerji geliştirme hızıyla, gelecekteki ihtiyacı karşılamamız mümkün görünmüyor" diyor. 

Independent Türkçe, New York Times, AFP