Biden, eski ABD Başkanı Nixon'ın hatalarını tekrarlamaması konusunda uyarıldı

ABD’li bir gazete, Joe Biden’ın petrole ile ilgili ‘dikkate alınmayan’ yaklaşımının Rusya için bir zafer olduğunu savundu.

Biden, eski ABD Başkanı Nixon'ın hatalarını tekrarlamaması konusunda uyarıldı
TT

Biden, eski ABD Başkanı Nixon'ın hatalarını tekrarlamaması konusunda uyarıldı

Biden, eski ABD Başkanı Nixon'ın hatalarını tekrarlamaması konusunda uyarıldı

ABD basını, Başkan Joe Biden yönetiminin petrol ve Suudi Arabistan Krallığı ile ilişkilerle ilgili hamlelerinde eski ABD Başkanı Richard Nixon'ın hatalarını tekrarlayarak ‘kendini değersizleştirdiğini’ ileri sürdü. Enerji arzındaki ‘ciddi bozulmanın’ küresel siyasi ve ekonomik istikrar üzerindeki ‘sonuçları’ konusunda uyarıda bulunan medyada, bunun Rusya için ‘büyük bir zafer’, ABD için ise ‘büyük bir yenilgi’ ile sonuçlanabileceği vurgulandı.
ABD merkezli The Wall Street Journal gazetesinde Başkan Biden yönetiminin, Ortadoğu'daki etkili ülkeler arasında kendisini ‘dışlanmış’ bulduğu ifade edildi. Yönetimin, Suudi Arabistan'ın ABD'ye olan güvenini ‘istikrarsızlaştırmaya’ çalışırken İran'la hayali bir nükleer anlaşma yapmak için gayret ettiğine dikkat çekildi. Suudi Arabistan’ın yaklaşık 50 yıl önce, öz konusu dönemde İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin hakim olduğu Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) önerisine göre fiyatları yüzde 15 artırmaya karşı çıkarak tek başına ABD'yi ve küresel ekonomiyi resesyondan kurtardığı vurgulandı. Gazete, Suudi Arabistan’ın, OPEC'in ‘piyasalarda düşüşe ve İran'ın iflasına neden olan piyasayı petrolle doldurma’ kararına yanıt verdiği, karşılığında da ABD’nin Riyad'a silah satmayı kabul ettiği ve Suudi Arabistan’ı ABD silahlarının en büyük alıcısı yapan 50 yıllık bir satın alma çılgınlığı başlattığı kaydedildi.
Haberde Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakan Prens Muhammed bin Selman'a övgüde bulunulurken Aralık 1976’da Katar'ın Doha kentinde yapılan OPEC toplantısında altı aylık bir fiyat dondurma teklifinde bulunan dönemin Suudi Arabistan Petrol Bakanı Ahmed Zeki Yamani hatırlatıldı. Gazeteye göre Yamani’nin teklifi, kartelin tüm üyeleri tarafından reddedildikten sonra geri çekildi. Yamani, Sekiz saat sonra Riyad'da dönerek Suudi Arabistan’ın sadece fiyatları yükseltmeye kaşı olmakla kalmayıp, üretimini günde 8,5 milyon varilden 11,8 milyon varile çıkararak kararını uygulayacağını duyurmuştu.
Gazeteye göre ABD o günlerde enerji bakımından büyük oranda dışa bağımlıydı. 2019 yılına kadar net bir enerji ihracatçısı haline gelmişti. Ancak Başkan Biden'ın yeşil enerjiyi teşvik etmek amacıyla yerli enerji üretimini baskılaması ile ABD bu yıl yeniden ‘ham enerji ithalatçısı’ oldu. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Beyaz Saray'ın ‘halen iç siyaseti ulusal çıkarların önüne koyduğu’ düşünülüyor. 1970'lerde, şimdi olduğu gibi, Beyaz Saray kartele fiyatları manipüle etmek için ABD seçimlerini beklemesi için adeta yalvarmıştı.
The Wall Street Journal’ın haberine göre ‘değişmeyen diğer şey ise başkanlık hatası.’ Eski ABD Başkanı Richard Nixon da istifasından önce, tıpkı Biden gibi, alternatif enerji kaynakları geliştirmek ve Şah'ın ABD'nin Ortadoğu'daki istikrar siperi olarak hizmet etmesi için İran'ın büyük ABD silah alımlarını finanse etmek için bir teşvik olarak yüksek fiyatları tercih etmişti. Suudi Arabistan'ın ‘artık küresel enerji ihtiyaçlarını karşılayamayan pahalı yeşil alternatiflerle hızla değiştirilmesi gereken bir kötülük olarak petrolü tekrar tekrar küçümsemesinden bıktığını’ iddia eden gazete, bunun tekrarlanan bir durum olduğuna işaret etti. İran'ın nükleer emellerine atıfta bulunarak; 50 yıl önce bomba almaya çalıştığını, bunun ABD'yi birbiriyle çelişen iki hedefi uzlaştırmaya zorladığına işaret edildi. Gzeteye göre bunlar nükleer teknolojinin küresel yayılmasını engellemek ve Şah'ı yatıştırmaktı. Şimdi ise hedef, Şah’ı deviren İran yönetimini memnun etmek...
Haberde Suudilerin, İran 2019'da Suudi Abkayk Petrol Tesisi’ne drone saldırıları düzenlediğinde, ABD'nin misilleme yapmadığını da hatırladığına dikkat çekildi. Şu an dünyanın en büyük petrol ihracatçısı olmasından dolayı Suudi Arabistan’da petrol meselesinin değişmesinin küresel siyasi ve ekonomik istikrar üzerindeki sonuçlarını abartmanın zor olduğu vurgulandı. Gazetenin haberinde bu gerçekleştiği takdirde ‘bunun Rusya için büyük bir zafer, ABD için ise büyük bir yenilgi olacağı, çünkü dünyanın zaten resesyonun eşiğinde’ olduğu kaydedildi.



Rusya tepkili: "Hindistan'da üretilen mühimmat Ukrayna'ya gidiyor"

Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
TT

Rusya tepkili: "Hindistan'da üretilen mühimmat Ukrayna'ya gidiyor"

Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)

Avrupalı firmaların, Hindistan'daki silah üreticileri aracılığıyla son bir yıldır Ukrayna'ya top mermisi tedarik ettiği bildiriliyor.

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, Rusya'nın transferlere tepki gösterdiğini fakat Hindistan'ın bunları durdurmak için herhangi bir adım atmadığını yazıyor. 

Kimliğinin açıklanmasını istemeyen Avrupalı ve Hindistanlı yetkililere göre, Hindistan'da üretilen top mermilerini Ukrayna'ya gönderen ülkeler arasında İtalya ve Çekya yer alıyor. Ürettiği top mermileri cephede kullanılan firmalardan biri de Hindistan devletine ait Yantra India.

İsveç merkezli düşünce kuruluşu Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün verilerine göre Hindistan 2018-2023'te en az 3 milyar dolarlık silah ihracatı yaptı. 

Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh, 30 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, savunma sanayisindeki ihracatın geçen mali yılda 2,5 milyar doları aştığını ve 2029'a kadar bu rakamı 6 milyar dolara çıkarmak istediklerini söylemişti. 

Reuters'ın incelediği gümrük kayıtlarına göre, 2020'den savaşın başladığı Şubat 2022'ye kadar Hindistanlı üç büyük mühimmat üreticisi Yantra India, Munitions India ve Kalyani Strategic Systems; İtalya, Çekya, İspanya ve Slovenya'ya 2,8 milyon dolarlık mühimmat ihraç etmişti.

Ancak Şubat 2022-Temmuz 2024'te bu rakamın 135,25 milyon dolara yükseldiği bildiriliyor. 

Analizde, dünyanın en büyük silah ithalatçısı konumundaki Hindistan'ın, Avrupa'da uzayan savaşı bir fırsat olarak gördüğü yorumu paylaşılıyor. 

ABD'nin prestijli üniversitelerinden Stanford'da görev yapan savunma uzmanı Arzan Tarapore, Yeni Delhi yönetiminin silah ihracatını genişletmek istediğini ve söz konusu artışın bu politikayla ilgili olduğunu belirtiyor. 

Diğer yandan Yeni Delhi'nin silah ithalatının yüzde 60'ından fazlasını karşılayan Rusya, Hindistan için değerli bir ortak. Hindistan Başbakanı Narendra Modi, üçüncü dönem için seçilmesinin ardından temmuzda yaptığı ilk uluslararası gezide Moskova'ya gitmişti. 

Modi, görüşmenin ardından barış için diplomatik çözüm çağrısı yaparken, Rusya lideri Vladimir Putin de Modi'ye ülkenin en önemli devlet nişanı olarak bilinen Aziz Andreas Nişanı'nı takdim etmişti.

Reuters, aynı ay Kazakistan'daki bir toplantıda Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar'la Rus mevkidaşı Sergey Lavrov'un mühimmat meselesini görüştüğünü de aktarıyor. 

Kaynaklar, Lavrov'un bazıları Hindistan devletine ait firmalar tarafından üretilen mühimmatların Ukrayna cephesinde kullanılmasından rahatsızlık duyduklarını dile getirdiğini söylüyor. Diğer yandan Jaishankar'ın Lavrov'a ne yanıt verdiğine dair bilgi paylaşılmıyor.

Reuters, Rusya ve Hindistan yönetimlerinin yorum taleplerini reddettiğini aktarıyor. Aynı şekilde Ukrayna, İspanya, İtalya ve Çekya da yorum yapmayı reddediyor.

Soğuk Savaş boyunca Hindistan'la Sovyetler Birliği arasında güçlü bir stratejik, askeri, ekonomik ve diplomatik ilişki sürdürülmüştü. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra da iki ülke arasındaki yakın bağlar korundu. 

BRICS'in ortak kurucu üyelerinden Rusya ve Hindistan, "özel ve ayrıcalıklı bir stratejik ortaklığa" sahip. Ayrıca Hindistan; Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996'da kurduğu Şanghay İşbirliği Örgütü'ne de 2017'de katılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Hindustan Times