Lübnan’daki Suriyeli sığınmacı sayısı 2 milyonu aştı

Lübnan Kamu Güvenliği Genel Müdürlüğü, ülkedeki sığınmacı Suriyelilerin sayısının 2 milyon 80 bine ulaştığını açıkladı

Suriyeli çocuklar Lübnan'da Bika Vadisi'ndeki bir mülteci kampında oynuyor (Reuters)
Suriyeli çocuklar Lübnan'da Bika Vadisi'ndeki bir mülteci kampında oynuyor (Reuters)
TT

Lübnan’daki Suriyeli sığınmacı sayısı 2 milyonu aştı

Suriyeli çocuklar Lübnan'da Bika Vadisi'ndeki bir mülteci kampında oynuyor (Reuters)
Suriyeli çocuklar Lübnan'da Bika Vadisi'ndeki bir mülteci kampında oynuyor (Reuters)

Lübnan Kamu Güvenliği Genel Müdürlüğü, Lübnan topraklarındaki sığınmacı Suriyeli sayısının 2 milyon 80 bine ulaştığını açıkladı. Duyuru, Lübnan hükümetinin himayesinde yüzlerce yerinden edilmiş insanın, Suriye topraklarına gönüllü bir dönüş yolculuğuna çıkmasıyla aynı zamana denk geldi.
Şarku’l Avsat’ın Lübnan'ın doğusundaki saha kaynaklarından aktardığı habere göre, bu sabah Lübnan'dan Suriye'ye doğru yola çıkan 3 gruptan, birincisi Suriye ile Masna sınır noktasından, ikincisi ise Bika bölgesindeki Arsal kasabası üzerinden, 300 ila 400 arasında yerinden edilmiş kişiyle Suriye'ye giriş yapacak. Bir başka grup ise Kuzey Lübnan'daki el-Ubudiyye sınır kapısından girecek.
Yerinden edilen yaklaşık 6 bin kişinin gönüllü dönüş kafileleriyle geri dönmesi bekleniyordu, ancak çoğu aile, çocuklarını Lübnan okullarına kaydettirdikleri ve bu zamanda ayrılırlarsa Suriye'deki okullarda bir yıl kaybedecekleri için beklemeyi tercih etti.
Lübnan, yükünü hafifletmek için yerinden edilmiş Suriyelileri gönüllü olarak geri göndermeye çalışırken, Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn defalarca Lübnan'ın Suriyeli sığınmacı krizinin sonuçlarına artık katlanamayacağını ilan etti.
BMMYK listelerinde kayıtlı yerinden edilmiş kişilerin sayısı şu anda 900 bin mülteciyi geçmezken, son yedi yıl içinde binlerce kişinin Lübnan topraklarını terk etmesinin ardından, Kamu Güvenliği Genel Müdürü Tümgeneral Abbas İbrahim dün yaptığı açıklamada, şu anda Lübnan'da yerinden edilmiş iki milyon 80.000 Suriyeli olduğunu belirterek, "2017'de geri dönüş planının başlamasından bu yana yaklaşık 540 bin Suriyeli gönüllü olarak ülkelerine döndü" dedi.
Kamu Güvenliği Genel Müdürlüğü'nde düzenlediği basın toplantısında İbrahim, yerlerinden edilen Suriyelilerin dosyasının milli bir dosya olduğunu belirterek, onları topraklarına iade etmenin yerine getirmeleri gereken milli bir görev olduğunu kaydetti. İbrahim, “Yerinden edilen Suriyelilerin geri dönüş dosyasıyla ilgili Suriye tarafından hiçbir şey almadık” dedi.
Abbas İbrahim, "Mülteci dosyasının her düzeyde olumsuz yansımaları var, bu nedenle çözümlenmesi gerekir. Lübnan, iradesini bize dikte etmeye çalışan insani yardım kuruluşlarının öncülüğündeki pek çok kişinin bu sorunla başa çıkma şeklini reddediyor" dedi ve ekledi: "Lübnan halkının çıkarları her şeyden önce geldiği için baskıya boyun eğmeyeceğiz ve yerinden edilmiş kimseyi geri dönmeye zorlamayacağız. Bu bizim ilkemiz. Biz sadece Lübnan'ın üzerindeki yükü azaltmaya çalışıyoruz".
Bu sabah planlanan gönüllü geri dönüşün arifesinde, geçici hükümetin Sosyal İşler Bakanı Hektor el-Hiccar, kuzey Bika'daki Kamu Güvenlik Merkezini ziyaret etti. "Ziyaretimiz, güvenlik servislerinden ve yerinden edilmiş Suriyelilerden gönüllü geri dönüş sürecinin güvenli bir şekilde nasıl tamamlanacağını öğrenmek ve bunu yerinde görmektir" dedi. "Bugünkü mesajımız iki yönlüdür: Geri dönüşün baskı olmadan güvenli olduğundan emin olmak ve gönüllü kalışın, yanlış yönlendirme ve aldatmaların bir sonucu olmayacağından emin olmak".
Hiccar, gönüllü geri dönüş dosyasında “Sayılara değil, güvenli bir dönüşü başlatmaya odaklanıyoruz. Lübnan'ın, mültecilere yeterli mali ve sağlık desteği sağladığı için öncü bir ülke olduğunu uluslararası topluma gösteriyoruz" dedi. Hiccar sözlerine şöyle devam etti: “Bugün artık dayanacak gücümüz yok, fakir bir ülkeye dönüştük ve tek çözüm geri dönüş. Ziyaretimizin amaçlarından biri, mülteciler üzerinde baskı olup olmadığını kontrol etmek. Bizi ilgilendiren, Suriyelilerin zorla gönderilmemeleri, gönüllü olarak ülkelerine dönmeleridir”.
Hiccar, Arsal'daki en-Nahil kampını ziyareti sırasında yerinden edilen Suriyelilere, Suriye'ye vardıklarında çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalacaklarına dair söylenenlere atıfta bulunarak, "söylentilerden uzak durmaları" çağrısında bulundu. Hiccar, yerinden edilen kamp sakinlerine seslenerek şunları söyledi: “Genel Güvenlik Merkezi aracılığıyla iki ülke arasında mutabık kalınan bir anlaşma ile döneceksiniz ve Suriye'ye her giden kişi bizim sorumluluğumuz altındadır. Suriye’ye dönmek için kayıt yaptıranların sayısını azaltmak için söylentiler ve yanlış haberler yayıyorlar" dedi.
Suriyelilere seslenen Hiccar, “Burada kalışınız geçici, bugün Suriye topraklarının yüzde 85'i güvende. Kalamun güvende ve Suriye sizi almaya hazır. Ayrıca Suriye devleti tarafından çeşitli aflar çıkarıldı. Karşılaşacağınız sorunları çözmek için Tümgeneral İbrahim ile birlikte takibe hazırız. Lübnan'a ve sizinle kurduğumuz kardeşliğe saygı duyuyorsanız, size Lübnan'ın kötü bir ekonomik duruma girdiğini söylemek istiyoruz. Umarız az sayıda kişi bize ulaşmaz, çünkü az sayıda kişinin dönmesi sorunu çözmeye yetmez" diye açıklamada bulundu.



ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
TT

ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)

Üst düzey bir Iraklı yetkili bugün Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Bağdat ve Washington hükümetleri arasında Uluslararası Koalisyon güçlerinin çekilmesine ilişkin varılan nihai anlaşmanın iki ülke arasında mutabık kalınan tarihlere göre uygulanacağını belirtti. Bir başka yetkili de planın onaylanması için yakında toplantı yapılacağını doğruladı.

Iraklı yetkilinin açıklamaları, ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) bir yetkilinin Washington'un ‘şu anda çekilme konusunda herhangi bir açıklaması olmadığını’ söylemesinden saatler sonra geldi.

Cuma akşamı sekiz ABD'li ve Iraklı yetkili, iki ülkenin Uluslararası Koalisyon güçlerinin Irak topraklarından çekilmesine ilişkin bir plan üzerinde anlaşmaya vardığını doğruladı. Yetkililer tarafından yapılan açıklamada, “Söz konusu plan, yüzlerce koalisyon gücünün Eylül 2025'e kadar, geri kalanının da bir sonraki yılın sonuna kadar Irak'tan ayrılmasını içeriyor” denildi.

Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan Iraklı yetkili, “Hükümet, Uluslararası Koalisyon’un misyonlarını sona erdirmeye ve Uluslararası Koalisyon’un parçası olan ülkelerle ikili ilişkilere geçmeye kararlı” dedi.

Yetkili, “Bölgede son dönemde yaşanan gerginlik, Dışişleri Bakanlığı tarafından geçen ay yapılan açıklamada da belirtildiği üzere, görüşmelerin nihai sonuçlarının açıklanmasını geciktirdi” ifadesini kullandı.

Yetkili sözlerini şöyle sürdürdü: “Plan geçen hafta Başbakan ile Uluslararası Koalisyon misyonunun komutanı arasında görüşüldü ve misyonun ikili ilişkiler çerçevesine aktarılması ele alındı.”

Şarku’l Avsat'a konuşan bir hükümet kaynağı ise kısa süre önce açıklanan anlaşmanın yeni bir anlaşma olmadığını, Irak-ABD Yüksek Askeri Komitesi toplantıları sırasında üzerinde mutabık kalınan bir çerçevenin parçası olduğunu söyledi.

Reuters'e göre anlaşma, iki ülke liderliğinin onayını ve duyurulması için bir tarih belirlenmesini bekliyor. Reuters üst düzey bir ABD'li yetkilinin şu sözlerini aktardı: “Bir anlaşmaya vardık ve şimdi tek mesele bunun ne zaman duyurulacağı.”

Iraklı kaynak, ‘Ocak 2024'te Irak hükümetinin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirmek için siyasi bir karar aldığını ve Irak ile Uluslararası Koalisyon ülkeleri arasında Ortak Yüksek Askeri Komite'nin kurulduğunu açıkladığını’ belirtti.

Kaynağa göre komite, takvimi belirlemek için temel vizyonlar üzerinde fikir birliğine vardığı ortak bir diyalog başlattı. Ancak bölgedeki gerilimin artması ortak duyuruyu erteledi. Her şeye rağmen diyaloglar yine de devam etti ve çekilme takviminin netleştirilmesi konusunda bir anlaşmayla sonuçlandı.

Irak ile ABD ve Uluslararası Koalisyon’un geri kalanı arasındaki ikili ilişkinin ‘Irak güvenlik güçleriyle eğitim, uzmanlık ve bilgi alışverişine’ kayması bekleniyor.

ABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)  Ortaklığa geçişABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)

Ortaklığa geçiş

Irak Başbakan Danışmanı Hüseyin Allavi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, ‘Sudani’nin ABD Başkanı Joe Biden ile zirve toplantısında yürüttüğü diyalogların, Ortak Yüksek Askeri Komite'nin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirme, görevlerin sona erdirilmesi için takvim belirleme ve Uluslararası Koalisyon’un tüm ülkeleriyle ilişkileri ikili ortaklığa devretme sonuçlarını takip ettiğini’ söyledi.

Allavi, “İki ülke, DEAŞ'a karşı 10 yıllık ortak eylemin ardından görevlerin ortaklık ve iş birliğine devredilmesine ilişkin takvimi onaylamak için bir toplantı düzenlemek üzere” dedi.

Karada ise Irak güçleri ülkenin çeşitli bölgelerinde DEAŞ unsurlarını takip etmeye devam etti. Ortak Operasyonlar Komutanlığı'nın bugün yaptığı açıklamaya göre Irak uçakları, Diyala operasyonları bölgesindeki Hamrin dağlarında bir DEAŞ mevzisini hedef alarak üç teröristi öldürdü.

Açıklamada, “İstihbarat servisinden bir keşif gücü saldırı bölgesini inceledi ve patlayıcı kemerler, el bombaları, silahlar, lojistik malzemeler, cep telefonları ve çeşitli teçhizat buldu” denildi.