Tunus Halk Hareketi Partisi Başkanı Mağzavi, Said’in ‘istisnai önlemleri’ iptal etmesini istedi

Parti Başkanı Mağzavi, parlamento seçimlerinin gerçekleşeceği koşulları eleştirdi

Tunus Halk Hareketi Partisi Başkanı Züheyr el Mağzavi
Tunus Halk Hareketi Partisi Başkanı Züheyr el Mağzavi
TT

Tunus Halk Hareketi Partisi Başkanı Mağzavi, Said’in ‘istisnai önlemleri’ iptal etmesini istedi

Tunus Halk Hareketi Partisi Başkanı Züheyr el Mağzavi
Tunus Halk Hareketi Partisi Başkanı Züheyr el Mağzavi

Tunus Halk Hareketi Partisi Başkanı Züheyr el Mağzavi, partisinin Tunus Cumhurbaşkanı Kay Said’in aldığı istisnai önlemlerin ardından gelinen aşamadan memnun olmadığını açıkladı.
Parti Başkanı, 17 Aralık’ta yapılması planlanan parlamento seçimlerinde bu önlemlerin kaldırılması ve kurumların normal işleyişte çalışmaya devam etmesi gerektiğine dikkati çekti.
Mağzavi, partisinin toplamda 161 seçim bölgesinden 120 bölge için katılacaklarını belirterek 400 kişiden eşit öneri alma şartının ışığında adayların yüzde 80’inin gerekli koşulları yerine getirdiğini belirtti. Mağzavi, öte yandan parlamento seçimlerinin gerçekleşeceği koşulları eleştirerek yönetimin tarafsızlığını koruması gerektiğini ve seçimlerden beklenen sonuçların elde edilememe ihtimalinin göz önünde bulundurulması gerektiğini belirtti.
Birçok siyasi parti ve isim, yaklaşan seçimleri boykot etme kararı almıştı. Nahda Hareketi lideri Raşid Gannuşi, Özgür Anayasa Partisi Başkanı Abir Musa, Hamma Hammami’nin başkanlığını yaptığı İşçi Partisi seçimleri boykot etti. Said’in 25 Temmuz’da aldığı kararlardan bu yana söz konusu boykot ve eleştiriler devam ediyor.
Bağımsız insan hakları platformu Tunus Ekonomi ve Sosyal Haklar Forumu başkanı Abdurrahman Huzili, bölgelerdeki üst düzey devlet yetkililerinin yaklaşan parlamento seçimlerine hazırlanmaktan başka bir sorumluluğu olmadığını belirtti. Huzili, ‘devlet yetkililerinin ülkede yaşanan sosyal sorunlar ile ilgilenmek zorunda olmadığını, zira hükümetin çıkarının yaklaşan seçimlere odaklanmak olduğunu’ ifade etti. 
Huzili, dün düzenlediği basın toplantısında Tunus’taki sivil toplum kuruluşlarının rolünün bugünlerde zorlaştığını vurguladı. Huzili, Zarzis’te hayatını kaybeden göçmenler hakkında yaptığı açıklamada ‘söz konusu cesetlerin kimliklerini bilmeden yabancılar mezarlığına gömülmesinin bir talihsizlik’ olduğunu belirtti.
Huzili, yaşanan facianın ardından Adalet Bakanlığı’nın olayı soruşturma talimatının 19- 20 Kasım’da Cerbe’de yapılacak Frankofon Zirvesi ile eşzamanlı olduğunu belirterek kararın, ‘olası protestolardan endişe duyulduğu için halkın öfkesini azaltmak’ amaçlı verildiğini vurguladı.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.