Kedi paraziti insan bağışıklık sistemini yeniden programlıyor

"Kedi paraziti", Toxoplasma parazitleri ile enfekte olmuş bir insan bağışıklık sistemini yeniden programlıyor (Araştırma Ekibi)
"Kedi paraziti", Toxoplasma parazitleri ile enfekte olmuş bir insan bağışıklık sistemini yeniden programlıyor (Araştırma Ekibi)
TT

Kedi paraziti insan bağışıklık sistemini yeniden programlıyor

"Kedi paraziti", Toxoplasma parazitleri ile enfekte olmuş bir insan bağışıklık sistemini yeniden programlıyor (Araştırma Ekibi)
"Kedi paraziti", Toxoplasma parazitleri ile enfekte olmuş bir insan bağışıklık sistemini yeniden programlıyor (Araştırma Ekibi)

İsveç Stockholm Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, kedi parazitinin (insan enfeksiyonu için "toksoplazma" olarak bilinir) kullandığı mekanizmayı ortaya çıkardı. Konuyla ilgili raporların çoğu, dünya nüfusunun büyük bir bölümünün bu paraziti taşıdığını gösteriyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), dünya nüfusunun en az yüzde 30'unun bu paraziti taşıdığını tahmin ediyor. Ayrıca üremenin sadece kedilerin bağırsaklarında ve parazitin insan, köpek veya kuş gibi diğer konakçılara bölünmesiyle gerçekleştiği toxoplasmanın yaşam döngüsünde kedilerin özel bir yeri olduğu da tahminler arasında.
Toxoplasma yiyeceklerle ve kedilerle temas yoluyla yayılıyor. Doğada ise parazit tekrarlayan bir döngüde, kemirgenlerin beyninde uyudukları yerde ve kedilerin fareleri yediğinde yayılıyor.
Parazit kedinin bağırsaklarında çoğalır ve dışkı yoluyla atılır. Buradan parazit bitki örtüsüne geçer. Kemirgenler bitkileri yediğinde enfekte olurken insanlar, et tüketerek veya kedilerle, özellikle de kedi kumu ile temas ettiklerinde enfekte oluyorlar.
Şarku’l Avsat’ın akademik dergi Cell Host & Microbe’un son sayısında yayınlanan çalışmadan aktardığı makaleye göre Stockholm Üniversitesi'nden araştırmacılar, parazitin insanları enfekte etmek için kullandığı mekanizmayı keşfettiler. Araştırmalar İsveç nüfusunun yüzde 15-20'sinin (büyük çoğunluğunun bilgisi dışında) parazit taşıdığını gösterdiğinden söz konusu parazit, araştırma konusu edildi.
Araştırmacılar, parazitin insan bağışıklık sistemini yeniden programlamak için bir protein kullandığını ortaya koydular. Parazit, bağışıklık hücresinin çekirdeğine bir protein enjekte eder ve sonra hücrenin kimliğini değiştirerek hücrenin başka bir hücre türü gibi görünmesini sağlar. Böylece, bağışıklık hücresinin gen ifadesini ve davranışını değiştirerek onu Truva atlarına veya paraziti yayan, dolaşan zombilere dönüştürür.
Çalışmayı Fransa ve Amerika Birleşik Devletleri'nden araştırmacılarla iş birliği içinde yürüten araştırmacı Antonio Barragan, Cumartesi günü Stockholm Üniversitesi web sitesinde yayınlanan bir raporda şunları söyledi: "Parazitin, bağışıklık hücrelerinin kimliğini bu kadar akıllı bir şekilde ele geçirmeyi başarması şaşırtıcı. Elde edilen sonuçların, insanlara ve hayvanlara bulaştığında toxoplasmanın vücutta neden bu kadar verimli yayıldığını açıklayabileceğine inanıyoruz." Bir kişi toxoplasma ile ilk kez enfekte olduğunda, hafif grip benzeri semptomlar görülür.



Kovid benzeri semptomlar gösteren hastalar bir yıl boyunca kendine gelemiyor

UCLA'den araştırmacılar, Kovid benzeri semptomlar yaşayan kişilerin ruh sağlığına kavuşmasının 9 ayı bulabildiğini söylüyor (Reuters)
UCLA'den araştırmacılar, Kovid benzeri semptomlar yaşayan kişilerin ruh sağlığına kavuşmasının 9 ayı bulabildiğini söylüyor (Reuters)
TT

Kovid benzeri semptomlar gösteren hastalar bir yıl boyunca kendine gelemiyor

UCLA'den araştırmacılar, Kovid benzeri semptomlar yaşayan kişilerin ruh sağlığına kavuşmasının 9 ayı bulabildiğini söylüyor (Reuters)
UCLA'den araştırmacılar, Kovid benzeri semptomlar yaşayan kişilerin ruh sağlığına kavuşmasının 9 ayı bulabildiğini söylüyor (Reuters)

Kovid benzeri semptomlar yaşadınız mı? Kendinizi yeniden toparlamanız 9 ay, hatta daha uzun bir süreyi bulabilir.

UCLA'den araştırmacılar, bu semptomları gösteren hastaların yüzde 20'sinin enfeksiyondan sonra yaklaşık bir yıl boyunca standardın altında bir yaşam kalitesine sahip olduğunu tespit etti. Oysa fiziksel sağlıkları yalnızca üç ay sonra normale döndü.

UCLA'de tıp alanında yardımcı doçent olan Lauren Wisk yaptığı açıklamada, "Kovid enfeksiyonu sonrası zihinsel ve fiziksel sağlık açısından iyileşme farkını yeni keşfettik" diyor.

Wisk "Bulgular, sağlık çalışanlarının Kovid enfeksiyonu sonrası hastalarının ruh sağlığına daha fazla dikkat etmesi ve fiziksel sağlıklarının yanı sıra ruh sağlıklarını iyileştirmeye yardım edecek daha fazla kaynak sağlaması gerektiğini gösteriyor" diye ekliyor.

Wisk, salı günü Open Forum Infectious Diseases adlı hakemli dergide yayımlanan, ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri tarafından finanse edilen çalışmanın başyazarlarından biri. Çalışma, Kovid benzeri semptomlar nedeniyle tedaviye başvuran kişileri karşılaştırdı. Bunların yüzde 75'inin virüs testi pozitif çıktı. Geri kalanlar ise negatif sonuç aldı. 

Aralık 2020'den Ağustos 2022'nin sonuna kadar semptomlar yaşayan 4 bin 700 katılımcıdan Kovid testi pozitif çıkanların, negatif çıkanlara kıyasla, sağlıkla ilgili optimal yaşam kalitesine enfeksiyondan sonraki bir yıl içinde dönme olasılığı istatistiksel olarak daha yüksekti.

Yazarlara göre bulgular, sağlık yetkililerinin daha önce Kovid dışı enfeksiyonların hastaların esenliği üzerindeki uzun vadeli etkilerini hafife almış olabileceğine işaret ediyor.

Araştırmacılar, yaklaşık 1100 Kovid pozitif hasta ve 317 Kovid negatif hastanın yanıtlarını analiz ederek ve fiziksel işlev, anksiyete, depresyon, yorgunluk, sosyal katılım, uyku bozukluğu, ağrının yaşamı etkilemesi ve bilişsel işlev gibi unsurları değerlendirerek bu sonuçlara ulaştı.

Çalışmaya katılanların yaklaşık 5'te birinin yaşam kalitesinin genellikle düşük olduğunu ve ilk enfeksiyondan sonraki bir yıla kadar uzun Kovid semptomları bildirme ihtimalinin yüksek olduğunu buldular.

Bilim insanları şu ifadeleri kullanıyor:

Kovid-19 benzeri hastalık geçirdikten sonraki 12 ay boyunca takip edilen, çeşitli coğrafi bölgelerden bireylerin yer aldığı bu geniş çaplı çalışmada katılımcıların önemli bir kısmı, akut semptomların SARS-CoV-2'den veya başka bir hastalıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığına bakılmaksızın, [genel yaşam kalitesinin] düşük olduğunu bildirmeye devam etti.

Araştırmacılar, ruh sağlığının kademeli bir şekilde iyileştiğini ve enfeksiyondan 6 ila 9 ay sonra kayda değer gelişmeler görüldüğünü tespit etti.

Yazarlar, semptomatik Kovid negatif hastaların hangi rahatsızlıklardan muzdarip olduğunun hâlâ belirsiz olduğunu ve Kovid testlerinin hem yanlış pozitif hem de yanlış negatif sonuçlar verebileceğini söyleyerek daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor. Soğuk algınlığı, alerji, grip ve Kovid birçok benzer semptoma sahip.

Wisk, "Gelecekteki araştırmalar, Kovid-19 semptomları devam eden hastaların tedavi modellerinin nasıl iyileştirilebileceğine ve bunların hastaların yaşam kalitesi üzerindeki etkisine odaklanmalı. Özellikle de her 5 hastadan biri ilk enfeksiyondan bir yıl sonra da semptomlar yaşamaya devam edebildiğinden, bu durum muhtemelen uzun Kovid'i yansıtıyor" diyor.

Independent Türkçe