Yemen yönetiminden Şebva ve Taiz’de terörle mücadele vurgusu

Yemen Başbakanı’ndan Şebva’da terörizmle mücadele ve Taiz'de istikrar vurgusu

Yemen Başbakanı dün Aden'de yaptığı bir toplantıda hükümet gelirlerinin güçlendirilmesinin altını çizdi (SABA)
Yemen Başbakanı dün Aden'de yaptığı bir toplantıda hükümet gelirlerinin güçlendirilmesinin altını çizdi (SABA)
TT

Yemen yönetiminden Şebva ve Taiz’de terörle mücadele vurgusu

Yemen Başbakanı dün Aden'de yaptığı bir toplantıda hükümet gelirlerinin güçlendirilmesinin altını çizdi (SABA)
Yemen Başbakanı dün Aden'de yaptığı bir toplantıda hükümet gelirlerinin güçlendirilmesinin altını çizdi (SABA)

Yemenli resmi kaynaklar, hükümetinin kurtarılan bölgeleri istikrara kavuşturmak için gösterdiği çabalar bağlamında Başbakan Muin Abdulmelik’in, Şebve vilayetinde terörist unsurlarla mücadele ve kovuşturma yapılması ve Taiz vilayetinde güvenliğin sağlanması vurgusu yaptı.
Başbakanı'nın Şebve ve Taiz yerel yönetimlere yönelik direktifleri, Yüksek Güvenlik ve Askeri Komite'nin Savunma ve İçişleri Bakanlıkları öncülüğünde güçlerin yeniden yapılandırılması, birleştirilmesi ve bütünleştirilmesi sürecinin tamamlanması bağlamında çalışmalarını sürdürdüğü bir dönemde geldi.
Kaynaklar, Abdulmelik’in, Şebva’da askeri ve güvenlik servislerine, terörist hücrelerin hareketleriyle yüzleşme, unsurların takip etme ve İran destekli Husi terörist milislerinin hayati bölgeleri hedef alma, güvenlik ve istikrarı bozma planlarını engelleme çabalarını yoğunlaştırmaları talimatı verdiğini söyledi.
Şarku’l Avsat’ın SABA haber ajansından aktardığı habere göre, Başbakan Şebva Valisi Avad İbn Al-Vazir el-Avlaki ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde, hükümetin Başkanlık Konseyi'nin direktifleri altında, Şebve’deki güvenlik sahnesini karıştırmaya çalışan sabotaj ve terör operasyonlarına karşı yerel otoritenin ve askeri ve güvenlik hizmetlerinin tüm çabalarını desteklediğini bildirdi.
Abdulmelik açıklamasında, terör unsurlarının ve hücrelerinin ortaya çıkarılması, planlarının bozulması için istihbarat çalışmalarının güçlendirilmesi ve bölgenin istikrarına zarar verme eğiliminde olabileceklerin adil ve caydırıcı cezalarını alabilmeleri için yargı önüne çıkarılmasını yineledi.
Ajans, Abdulmelik’in Şebva valisinden Husilerin petrol şirketlerine ve eyaletteki hayati çıkarlarına yönelik terör tehditlerini caydırmak için Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu ile mevcut koordinasyon da dahil olmak üzere genel durum hakkında bilgi aldığını kaydetti.
Yemen Başbakanı, terörist Husi milislerinin davranışının yalnızca Yemen halkının çıkarlarına yönelik feci bir umursamazlığı yansıtmakla kalmayıp, bölgedeki istikrara karşı bir meydan okuma olduğunu vurguladı.
Ayrıca, hükümetin Arap Koalisyonu ve terörle mücadeledeki ortaklarıyla birlikte "Yemen halkının çıkarlarını ve uluslararası seyrüseferi herhangi bir terör saldırısında korumak için gerekli her şeyi yapacağını" söyledi.
Hükümet kaynakları, Abdülmelik’in Taiz kentindeki yasadışı unsurları kontrol etmeye yönelik güvenlik kampanyasının ilerlemesi, istikrarı kontrol etme ve toplumun genel huzurunu artırma çabaları, devlet kurumlarının çalışmalarının performansını etkinleştirme konusunda bilgilendirildiğini ifade etti.
SABA haber ajansına göre, Yemen Başbakanı, Taiz Valisi ve Güvenlik Komitesi Başkanı Nebil Şemsen ile yaptığı görüşmede, özellikle çocuklar ve sivillerin Husilerle başa çıkmalarının yanı sıra güvenlik ve istikrarı kontrol etmek, yasadışı unsurları takip etmek, kamu ve özel mülkiyeti korumak için gösterilen çabaları dinledi.
Yemen hükümetinin yerel otoriteye Taiz Valiliği'ndeki güvenlik ve askeri teşkilatlara güvenlik ve istikrarı empoze etme görev ve sorumluluklarını yerine getirmeleri için tam destek olduğunu söyleyen Başbakan, H Husiler ve destekçilerinin terör planlarının başarısız olmasını sağlamak için güvenlik teyakkuzunu ve yüksek askeri hazırlığı güçlendirmenin gerekliliğine değindi.
Ayrıca Husi milislerin kuşatma altındaki Taiz kentinde sivillere karşı tekrarlanan suçlarının ve davranışları sebebiyle sivilleri korumak için gereken her şeyi yapmayı gerektirdiğini, bunların başında ise darbeyi sona erdirmenin olduğunu vurguladı.
Geçtiğimiz günlerde Taiz'deki güvenlik servisleri ve yerel makamlar, şehrin mahallelerinde haydut çeteleri takip etmek için geniş bir kampanya başlatırken, Husiler tarafından kuşatılan vilayetin tüm kurtarılmış bölgelerinde güvenlik tesis edilmedikçe durmayacağı aktarıldı.



Lübnan: Cumhuriyetin sancıları

Beyrut'un bombalanması sonrası yükselen dumanlar (AFP)
Beyrut'un bombalanması sonrası yükselen dumanlar (AFP)
TT

Lübnan: Cumhuriyetin sancıları

Beyrut'un bombalanması sonrası yükselen dumanlar (AFP)
Beyrut'un bombalanması sonrası yükselen dumanlar (AFP)

İbrahim Hamidi

ABD ve Fransa'nın sponsorluğunda İsrail ile Hizbullah arasında imzalanan ateşkes anlaşmasının metnine göre Lübnan bir dönüm noktasının eşiğinde. Bu doğum sancıları cumhuriyetin kanının tazelenmesine mi, yoksa yeni üçüncü ya da dördüncü bir cumhuriyetin doğuşuna mı yol açacak?

Bu, el-Mecelle'nin Aralık ayı sayısının kapak haberi ve ateşkesten senaryolar, ordunun rolü, Hizbullah yenilgisinden sonra Şiilerin geleceği, mültecilerin geri dönüşü ve toplum mühendisliğine kadar konuyu her yönüyle ele alıyoruz.

Lübnan, 60 günlük ateşkes, Hizbullah ile İsrail'in güneyden çekilmesi, boşluğu Lübnan ordusu ile BM’ye bağlı UNIFIL güçlerinin doldurması, her iki taraftan da yerinden edilenlerin geri dönmesi, Meclis'in cumhurbaşkanını seçmek için toplanması, başbakanın atanması, hükümetin kurulması ve yeniden imar ile karşı karşıya bulunuyor.

Aylarca süren müzakereler ve bir yılı aşkın süredir Gazze için sürdürülen “destek savaşı”nın ardından gelen anlaşma uygulanırsa, ülke, cumhuriyetin temellerine dönüşe ya da yeni bir doğuşa tanık olacak. Lübnan Cumhuriyeti, şu anda bildiğimiz mezhepçi kotaların öncesinde, Fransız Mandası döneminde doğmuştu. İlk anayasa hazırlanıp 1926 yılında Katolik hukukçu Şarl Debbas cumhurbaşkanı seçildiğinde doğdu. O dönemde başbakanlık da Maruni Hıristiyanların elindeydi.

Bazıları, Birinci Cumhuriyet'in 1926'da doğduğuna ve 1943'te cumhurbaşkanı seçilen Şeyh Bişara el-Huri’ye kadar bir dizi Hıristiyan cumhurbaşkanı tarafından yönetildiğine inanıyor. Huri Sünni olan başbakanı Riyad el-Sulh ile ittifak kurdu ve ikisi birlikte, cumhurbaşkanlığını Marunilere, başbakanlığı Sünnilere ve meclis başkanlığını Şiilere tahsis eden sözlü bir ulusal uzlaşının temelini attılar. Saib Selam'ın anılarında, 1943'te Sabri Hamada’nın Şii olduğu için değil, en yaşlı milletvekili olduğu için yasama organının başına getirildiğini söylediğine de dikkat çekelim.

Bu nedenle pek çok kişi Birinci Cumhuriyet'in ulusal sözleşme ile doğduğuna inanıyor ve kendisi 21 Kasım 1943'teki bağımsızlık ilanına da tanıklık etti. Birinci Cumhuriyetin 1926 Anayasası ile değil de 1943 yılında doğduğunu düşünürsek, bu cumhuriyet 1975 yılında iç savaşın başlamasıyla mı yıkıldı yoksa savaşın sonuna ve 1989'daki İkinci Cumhuriyet'in başlangıcı olan Taif Konferansı’na kadar mı devam etti?

Birinci cumhuriyet 1943'ten 1975'e, ikincisi 1975'ten 1989'a ve üçüncüsü o zamandan bu yana mı?

Adı ne olursa olsun, mevcut cumhuriyetin belki de en belirgin özelliği, Taif Anlaşması’nın Hıristiyan cumhurbaşkanı pahasına Sünni başbakanı güçlendirmesiydi. Başbakan Refik Hariri'nin 2005'te suikasta kurban gitmesiyle sona eren Suriye varlığını kabul etmesiydi. Temmuz 2006 savaşı ve Hizbullah’ın İran'ın nüfuzunu genişletmek için ülke içinde ve bölgesel olarak artan rolü ile sonuçlanmasıydı.

Hizbullah ve İran'ın baskın rolünün gerilemesi ve muhaliflerinin beklentileri karşısında Lübnan yeni bir doğuşla mı karşı karşıya?

Zafer sloganları bir yana, Hizbullah'ın büyük bir yenilgiye uğradığı tartışılamaz. Zira Lübnan süreci Gazze sürecinden ayrıldı. İsrail, aralarında Hasan Nasrallah'ın da bulunduğu askeri ve sembolik liderlerini öldürdü, iletişim ve liderlik yapısını dağıttı. 1701 sayılı kararın uygulanmasını, Litani Nehri'nin arkasına çekilmeyi, dahası belki de bir İsrail tampon bölgesinin oluşturulmasını, silah tedarikinin kesilmesini ve füze üretiminin engellenmesini kabul etmek zorunda kaldı. Bunlara bir de Hizbullah’ın kuluçka ortamının ödediği muazzam insani ve ekonomik bedel ekleniyor.

Hizbullah ve İran'ın baskın rolünün gerilemesi ve muhaliflerinin beklentileri karşısında Lübnan yeni bir doğuşla mı karşı karşıya? Netanyahu, (bu sayımızda ona da özel bir dosya ayırdığımız) ABD başkanı seçilen Trump ile olan ilişkisinden ve Beyaz Saray'ın başına geçmeden önce “savaşları bitirmesi” için ona verdiği “armağan”dan destek alarak şunlarda ısrar ediyor; Hizbullah'ın kendisini yeniden silahlandırmamasını veya askeri yapısını yeniden inşa etmemesini garanti altına almak için Lübnan'da bir gözetim mekanizması kurulması, en büyük düşman olan İran'ın denetim ve “maksimum baskı” altında tutulması. Odağını özellikle Gazze Şeridi'ne kaydıran İsrail, Lübnan’da herhangi bir ihlal ile başa çıkılmaması durumunda Lübnan'a müdahale etme olanağına sahip olmak istiyor. Tel Aviv bu “haktan” vazgeçmezken, Hizbullah ve Lübnan da bunu kabul edemez.

Milisler ve rejimler bir noktada buluşmaktadır, o da dışarıda yenildikleri zaman içeride zafer aramaları, uzaktaki bir düşman tarafından yaralandıklarında ise yakın komşularından intikam almalarıdır

Burada şu sorular ortaya çıkıyor; bu durum Lübnan'da siyasi olarak nasıl ifade bulacak? Eski siyasi sözleşmenin yeniden canlandırılmasında veya yenisinin formüle edilmesinde bölgesel ve uluslararası güçlerin rolü nedir? Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdunnasır'ın Haziran 1967 savaşından sonra çıkıp “yenilgiyi” kabul etmesi gibi, Hizbullah'ın yeni Genel Sekreteri Naim Kasım da neden çıkıp yenilgiyi kabul etmekte gecikti? Neden Hizbullah ve İran'a sadık olanlar yaşananları bir “zafer” veya “direniş” olarak değerlendirmekte ısrar ediyor?

Herhangi bir savaşın insani ve ekonomik maliyeti konusunda devlet ile milislerin farklı davrandıkları doğru, ancak devletler ile örgütlerin zaman ve tarihle ilişkilerinde farklı oldukları da doğrudur. En tehlikelisi ise milislerin ve rejimlerin bir noktada buluşmasıdır, o da dışarıda yenildikleri zaman içeride zafer aramaları, uzaktaki bir düşman tarafından yaralandıklarında ise yakın komşularından intikam almalarıdır.

Kapak konusu olan Lübnan dosyası ve Başkan Donald Trump'ın seçilmesi ve bunun Ortadoğu ve dünyadaki yansımalarına ilişkin özel dosyaya ek olarak, Aralık sayısında siyaset, ekonomi, bilim ve kültür üzerine yazılar, analizler ve röportajlar da yer alıyor.

*Bu makale Şarku'l Avsat tarafından Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.