Tunus yargısı, iki Nahda liderine seyahat yasağı getirdi

Nahda Hareketi lideri Raşid Gannuşi (EPA)
Nahda Hareketi lideri Raşid Gannuşi (EPA)
TT

Tunus yargısı, iki Nahda liderine seyahat yasağı getirdi

Nahda Hareketi lideri Raşid Gannuşi (EPA)
Nahda Hareketi lideri Raşid Gannuşi (EPA)

Tunus yargısı, Nahda Hareketi’nin önde gelen isimlerinden Nureddin el-Bahiri ve Hammadi el-Cebali’ye, ‘yabancılara Tunus vatandaşlığı verme’ ve ‘pasaport sahtekarlığı yapmak’ suçlamasıyla seyahat yasağı getirdi.
Şarku’l Avsat’ın yerel basından aktardığına göre karar Tunus Terörle Mücadele Yargı Dairesi’ndeki birinci soruşturma hakimi tarafından verildi. Basında, bu davadaki soruşturmaların, Bahiri ve Cebali’nin yanı sıra, Adalet Bakanlığı çalışanları ve Haziran ayında Cumhurbaşkanı Kays Said tarafından görevden alınan bazı yargıçları da içerdiği belirtildi.
Söz konusu dava, İçişleri Bakanı Tevfik Şerafeddin’in bu yılın başında, Nahda Hareketi’nin Genel Başkan Yardımcısı Nureddin el-Bahiri’nin Adalet Bakanlığı’ndaki görev süresi boyunca, ‘terörist amaçlarla, yasadışı yollardan Suriyeliler de dahil olmak üzere yabancılara pasaport ve resmi evrak verme’ suçuna karışmış olabileceğini açıkladığı zamana dayanıyor. Şerafeddin, konu ile ilgili olarak Başsavcılığa bilgi verildiğini ve kamu düzenini bozacak hareketlerde bulunmalarına yönelik endişelerin olduğunu belirtmişti.
Nahda Hareketi’nin önderlik ettiği Troyka döneminde başbakanlık yapan Cebali hakkında, binlerce Tunuslunun terör gruplarıyla savaşmak üzere çatışma bölgelerine gönderilmesi ile ilişkili olarak soruşturma yürütülüyor. Cebali ayrıca, yurt dışında kimliği belirsiz kişilerden milyarlara ulaşan şüpheli fonlar almakla suçlanan ve Nahda Hareketi’nin gizli bir birimi ile bağlantılı olduğu tahmin edilen Namaa Tunisie Derneği davası kapsamında, kara para aklama şüphesiyle yargılanıyor. Tunus yargısı, kara para aklama şüphesiyle, Nahda lideri Raşid Gannuşi ve bazı aile üyelerinin yanı sıra eski Başbakan Hammadi el- Cebali ve diğer liderlerin varlıklarının dondurulmasına karar vermişti.
Diğer yandan, Tunus İşçi Sendikası Genel Sekreteri Nureddin Tabubi, ‘özgürlüklere ve haklara yönelik baskı ve saldırılar’ olarak adlandırdığı bir politikanın, sosyal ve ekonomik istikrar yaratmasının mümkün olmadığını söyledi. Tabubi, “Kamu kurumlarının elden çıkarılması ve sübvansiyonların kaldırılması kabul edilemez çünkü bunlar geçilmesi mümkün olmayan kırmızı çizgilerdir” ifadelerini kullandı. Bu bağlamda, hükümetin kısa süre önce Uluslararası Para Fonu’na Konut Bankası’nı, Ulusal Tütün Kurumu’nu ve Rades limanındaki bir dizi rıhtımı özelleştirme sözü vermesinin ardından, İşçi Sendikası’nın hükümet kararlarına karşı çıkacağını belirtti.
Tabubi bu bağlamda, sendikanın bir basın toplantısında, ‘destek sistemini hak edenlere yönlendirme ihtiyacına odaklanarak, sistemi reforme etmeye yönelik vizyonlarını sunduğunu’ açıkladı. Sendika, destekten yararlananlarla ilgili olarak bazı taraflarca yayılan ‘yanlış bilgilere’ dikkat edilmesi çağrısında bulundu. Hükümet, bu desteği hak edenleri, ihtiyaç sahibi gruplar ve aileler olarak nitelendiriyor. Tabubi ise bunları yanlış ve reddedilen bir düşünce olarak değerlendiriyor zira ‘tüm çalışanlar, işçiler, profesörler ve öğretmenlerin, satın alma gücündeki düşüş sebebiyle bugün desteğe ihtiyaç duyduğunu’ belirtiyor.
Tunus ile yaklaşık bir yıldır devam eden müzakereler sırasında, Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) talep ettiği en önemli koşullardan biri, kamu kurumlarının elden çıkarılması ve tüketici ürünlerine yönelik devlet sübvansiyonlarının kaldırılmasına dayanıyor.
Sendikaların ekonomik reform programını reddetmeye yönelik tutumları, IMF Orta Doğu ve Orta Asya Direktörü Cihat Azur’un, Tunus resmi haber ajansı TAP'a IMF ile anlaşmaya dahil olan, Tunus kamu işletmelerinin özelleştirilmesi ile ilgili verdiği demecin sonrasında gündeme geldi. Azur verdiği demeçte, ‘Tunus hükümetinin bir grup kamu kurumunu mali durumlarına göre etkinlik ve üretkenliklerini göz önünde bulundurarak, bir sıralama mekanizması geliştirdiğini’ belirtti.
IMF’ye göre, reform programı, Tunus’un ekonomik istikrarının yeniden sağlamasına yardımcı olmayı, sosyal güvenliği ve mali adaleti güçlendirmeyi, kapsamlı büyüme için elverişli bir ortam oluşturmaya yönelik reformları yoğunlaştırmayı ve son zamanlarda bir dizi protesto ve grevi körükleyen bir talebe karşılık olarak sürdürülebilir iş fırsatları sağlamayı amaçlıyor. Bu bağlamda, Cerbe adasında sivil toplum aktivisti olan Salim bin Hasan, Melita bölgesi sakinlerinin önceki gün Cerbe-Zarzis havaalanına giden yolu kapatmalarının, 19 ve 20 Kasım’da Cerbe Adası’nda düzenlenmesi beklenen Frankofon zirvesine karşı olmadığını belirterek, yerel yönetim üzerinde baskı oluşturmayı ve bir dizi kalkınma talebini yerine getirilmesine için dikkatini çekmeyi amaçladığını belirtti.
Bin Hasan protestoların nedeninin ‘Melita bölgesinin yollarının iyileştirilmesi ile genel altyapının iyileştirilmesi talebi’ olduğunu söyledi. Ayrıca, belediyenin, sakinlere ağaçlandırma ve kaldırımları iyileştirmek üzere acil bir toplantı yapma sözü verdiğini ancak verilen sözlerin tutulmadığını belirtti.



Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
TT

Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)

Hamas'ın Gazze Şeridi'nde İsrail askerlerine karşı yürüttüğü nitelikli askeri operasyonlar, ateşkes müzakereleri ve Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varma şansı üzerindeki etkilerinin boyutu hakkında soru işaretleri yaratıyor.

Gözlemciler, direniş operasyonlarının ‘İsrail hükümeti üzerinde ateşkes anlaşmasını kabul etmesi için bir baskı kartı’ oluşturduğuna inanıyor ve ‘askeri operasyonların devam etmesinin, özellikle artan sokak baskısıyla birlikte İsrail tarafını ateşkesi kabul etmeye itebileceğini’ belirtiyor.

Mısır, Katar ve ABD öncülüğünde Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşması imzalanması için yürütülen arabuluculuk çalışmaları aksamaya devam ediyor. Gazze şehrinin doğu bölgelerindeki Refah ve Han Yunus'un yanı sıra Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Hanun ve Beyt Lahiya'da son zamanlarda sık sık düzenlenen direniş operasyonlarında çok sayıda İsrail askeri öldürüldü ve yaralandı.

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, bu hafta Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde İsrail askerlerinin, tanklarının ve buldozerlerinin hedef alındığını ve İsraillilerin kayıplar verdiğini duyurdu.

Hamas'ın askeri operasyonları, İsrail hükümetinin 19 Mart'ta ateşkes anlaşmasını bozmasından bu yana İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının devam ettiği bir ortamda gerçekleşti.

19 Ocak'ta Hamas ve İsrail uluslararası arabulucuların (Mısır, ABD ve Katar) çabalarıyla Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına vardı. Anlaşmanın ilk aşaması 42 gün sürecek ve bu süre zarfında ikinci ve üçüncü aşamaların uygulanması için görüşmeler yapılacaktı. Ancak İsrail tarafı ilk aşamanın sona ermesinin ardından Gazze Şeridi'nde askeri operasyonlarına yeniden başladı.

Uluslararası Filistin Halkının Haklarını Destekleme Komitesi Başkanı Salah Abdulati, Filistin direnişinin operasyonlarının ‘Filistinlilerin haklarını desteklemek ve saldırganlığı durdurmak için devam eden uluslararası baskı ile Gazze Şeridi'ndeki ateşkes sürecini hızlandırdığına’ inanıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan Abdulati, “Askeri operasyonların devam etmesi, Tel Aviv'de devam eden savaşın kayıpları nedeniyle İsrail sokağının baskısı ve protestoları yoluyla İsrail hükümeti üzerinde bir baskı kartı oluşturuyor. Savaşın İsrail hükümetine yüksek maliyeti, onu saldırganlığı uzatma politikalarını yeniden gözden geçirmeye itiyor” ifadelerini kullandı.

Abdulati'ye göre İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırganlığı karşısında Hamas'ın elinde ‘İsrailli esirler, direniş, uluslararası ve Arap baskıları’ gibi İsrail tarafına yönelik baskı kartları var.

Hamas 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerinden yaklaşık 250 kişiyi esir aldı ve İsrail hükümeti 57 esirin bugün halen Gazze Şeridi'nde olduğunu söylüyor.

Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)

Askeri operasyonlar İsrailli karar alıcılar üzerinde bir baskı unsuru oluştursa da uluslararası ilişkiler profesörü Dr. Tarık Fehmi bu operasyonları ateşkes çabalarını ilerletmek için yeterli görmüyor. Fehmi'ye göre bu operasyonlar, İsrail sokağının Netanyahu hükümetine ateşkes anlaşmasını hızlandırması için baskı yapması yoluyla ateşkes süreci için sadece bir katalizör olabilir.

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan Fehmi, Hamas’ın askeri operasyonlarının ‘ateşkes sürecinde güvenilebilecek tek motor olmayacağına’ ve ‘İsrail tarafı üzerindeki etkilerinin sınırlı olduğuna’ inanıyor. Fehmi, İsrail ve Hamas'ın yakında, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Gazze Şeridi'nde ateşkes için değiştirilmiş önerisine yanıt vereceğini umuyor.

Witkoff kısa bir süre önce Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkes, halen esir tutulan 57 kişiden 28'inin bin 200'den fazla Filistinli mahkûmla takas edilmesi ve Gazze Şeridi'ne insani yardım girişini öngören bir öneri sundu.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes, Hamas'ın kalan esirleri ancak İsrail'in savaşı sona erdirmeyi kabul etmesi halinde serbest bırakacağını söylemesi ve Netanyahu'nun Hamas silahsızlandırılmadan ve Gazze Şeridi'nden çıkarılmadan savaşı sona erdirmeyeceğini taahhüt etmesi nedeniyle zorluklarla karşı karşıya.

Fehmi, İsrail'in ‘önümüzdeki dönemde Güney Lübnan'daki gelişmelere ve Yemen'deki Husilerin defalarca bombalanmasının ardından Yemen cephesine odaklanacağını’ düşünüyor. Fehmi, bu gelişmelerin İsrail hükümetini Gazze Şeridi'ndeki durumu sakinleştirmeye itebileceğini ifade etti.