Drake'ten 50 Cent'e, dünyaca ünlü rapçiler kazan kaldırdı: "Şarkı sözleri suç delili olmasın"

"Rapçiler hikaye anlatıcılarıdır"

Drake, 2020'ye girerken yayımlanan röportajında 50 Cent'in kendisini olumlu etkilediğini söylemişti (Reuters)
Drake, 2020'ye girerken yayımlanan röportajında 50 Cent'in kendisini olumlu etkilediğini söylemişti (Reuters)
TT

Drake'ten 50 Cent'e, dünyaca ünlü rapçiler kazan kaldırdı: "Şarkı sözleri suç delili olmasın"

Drake, 2020'ye girerken yayımlanan röportajında 50 Cent'in kendisini olumlu etkilediğini söylemişti (Reuters)
Drake, 2020'ye girerken yayımlanan röportajında 50 Cent'in kendisini olumlu etkilediğini söylemişti (Reuters)

50 Cent, Post Malone ve Alicia Keys gibi sanatçılar rap sözlerinin ABD mahkemelerinde suç delili olarak kullanılmasına karşı açık mektup yayımladı.
The New York Times ve Atlanta Journal-Constitution'da dün yayımlanan Art on Trial: Protect Black Art (Yargılanan Sanat: Siyah Sanatını Koruyun) başlıklı mektuba 21 Savage, Christina Aguilera, Drake, Jack Harlow ve Travis Scott gibi isimler de imza attı. Warner, Sony ve Universal gibi plak şirketlerinin yanı ısıra Spotify, TikTok ve YouTUbe Music de destek verdi.
Mektupta savcıların, davalarda rap sözlerini kanıt olarak kullanmaktan vazgeçmesi istendi:
"Rapçiler hem kahramanı hem de kötüyü oynayabilen karmaşık karakterlerle dolu dünyalar yaratan hikaye anlatıcılarıdır. Ancak rap sözleri, diğer sanat formlarına göre siyahların yaratıcılığını ve sanatçılığını suç haline getirmek için itiraf olarak kullanılıyor."
Yazıda ayrıca Young Thug ve Thug'ın plak şirketi YSL Records'ın üyelerine yöneltilen suçlamalara işaret edildi. Young Thug, çete üyesi olmak ve uyuşturucu madde gibi suçlardan mayısta yakalandığında hakkındaki iddianamede şarkı sözlerine de yer verilmişti. Young Thug suçsuz olduğunu söylese de hâa parmaklar ardında.
Fulton County Bölge Başsavcısı Fanni Willis ağustosta yaptığı açıklamada, Young Thug gibi rapçilerin şarkı sözlerini kanıt olarak kullanmayı sürdüreceğini söylemişti. Mektupta, şarkı sözlerinin bu şekilde kullanılmasının yanlış olduğu ve anayasayla korunan ifade özgürlüğünün ihlal edildiği savunuldu.
Kaliforniya eylülde, rap sözlerinin mahkemede kanıt olarak kullanılmasını kısıtlayan ilk eyalet olmuştu. New York senatosu da benzer bir tasarıyı mayısta kabul etmişti.
Independent Türkçe, The Guardian, NME, Vulture



Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
TT

Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)

Dubai çikolatasının popülaritesi, Antep fıstığı arzında küresel bir krize yol açarak dünya çapında fıstık kıtlığını şiddetlendirdi ve fiyatların hızla yükselmesine neden oldu.

Antep fıstığı kreması, kadayıf ve sütlü çikolatanın birleşiminden oluşan Dubai çikolatası, 2021 yılında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli çikolata şirketi Fix tarafından piyasaya sürülmesinin ardından büyük ilgi gördü ve bir TikTok videosu viral oldu. Aralık 2023'te yayınlanan video 120 milyondan fazla izlendi ve fıstıklı çikolataya karşı küresel bir tutku uyandırarak birçok benzer ürünün ortaya çıkmasına neden oldu.

Kuruyemiş perakendecisi CG Hacking'den Giles Hacking, bu tutku nedeniyle Antep fıstığı fiyatlarının bir yıl önce pound (ağırlık ölçüsü birimi) başına 7,65 dolardan şu anda pound başına yaklaşık 10,30 dolara yükseldiğini söyledi. Hacking, “Şu anda Antep fıstığı piyasasında arz sıkıntısı yaşanıyor” dedi.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times'tan aktardığı habere göre, tüketiciler o kadar heyecanlı ki, Birleşik Krallık gibi ülkelerde bazı mağazalar her müşterinin alabileceği çikolata sayısını sınırlıyor.

vfdghty
Berlin'deki bir tatlı dükkanında Dubai çikolataları hazırlanıyor. (Arşiv - AFP)

Antep fıstığının ana ihracatçısı olan ABD'de geçen yıl hayal kırıklığı yaratan hasadın ardından Antep fıstığı stokları zaten azalmaktaydı. Hacking, ABD mahsulünün normalden daha kaliteli olduğunu ve bunun da genellikle çikolata ve diğer gıdalar için malzeme olarak satılan ucuz, kabuksuz Antep fıstığı içlerinin arzını azalttığını söyledi. Hacking, “Çok fazla arz yoktu. Bu yüzden Dubai çikolatası geldiğinde ve çikolatacılar ellerine geçen tüm ürünleri satın aldıklarında, dünyanın geri kalanında bir kıtlık yaşandı” ifadelerini kullandı.

BAE'ye Antep fıstığı ihracatı

İran gümrük idaresine göre, dünyanın en büyük ikinci antepfıstığı üreticisi olan İran, Mart 2025'te sona eren altı aylık dönemde BAE'ye bir önceki 12 aya kıyasla yüzde 40 daha fazla antepfıstığı ihraç etti.

İran Antep Fıstığı Derneği yönetim kurulu üyesi Behruz Ağa, kıtlığın, küresel fıstık arzının talebi aştığı ve fiyatların düşmesine neden olduğu 2023'ten keskin bir geri dönüşü temsil ettiğini söyledi.

Yetiştiricilikte dönüşüm

Kaliforniya'da bazı çiftçiler badem fiyatlarının düşmesi nedeniyle son yıllarda bademden Antep fıstığına geçiş yaptı. Ancak bu ağaçlar eylül ayındaki bir sonraki hasada kadar üretime başlamayacak.

Diğer yandan çikolata üreticileri yeterince krema dolgulu çikolata üretemediklerini söylüyor.

Financial Times’a göre çikolata severler zaten kakao arzında yaşanan sıkıntıdan mustaripti ve bu durum 2024 yılında sert hava koşulları ve hastalıkların mahsulü etkilemesiyle fiyatların neredeyse üç katına çıkmasına neden oldu. Üreticiler, kakao kullanımını en aza indiren yeni tariflerle daha küçük barlar satmaya başladı.

Fix, başkalarının kendi markasını müşterileri yanıltmak için kullandığına dair endişelerini dile getirdi. Şirket ürünlerini BAE dışında satmıyor ve günde sadece iki saat satışa sunuyor.

İsviçreli çikolata üreticisi Laderach'ın CEO'su Johannes Laderach, “Dubai çikolatasına olan talep bizi çok şaşırttı. Birkaç ay önce piyasaya sürdük ve talep katlanarak artmaya devam ediyor” ifadelerini kullandı.