İhvan’ın Mısır’da gösteri çağrılarına tepki

Aktivistler ve hükümet destekçileri, Radikalizmle Mücadele İçin Olgunluk Forumu’nu kurdular.

Değişim Cephesi’nden gençler bir araya geldiler. (Facebook- Telegram)
Değişim Cephesi’nden gençler bir araya geldiler. (Facebook- Telegram)
TT

İhvan’ın Mısır’da gösteri çağrılarına tepki

Değişim Cephesi’nden gençler bir araya geldiler. (Facebook- Telegram)
Değişim Cephesi’nden gençler bir araya geldiler. (Facebook- Telegram)

Mısır hükümetinin destekçileri, yetkililerin ‘terörist’ olarak sınıflandırdığı Müslüman Kardeşler (İhvan) örgütünün yandaşlarının ‘gösterilere hız verme’ çağrılarına karşı çıkmak için adımlarına hız verdi. Örgütün sosyal medya platformlarında seferberlik yürütmesi karşısında Mısırlı aktivistler, ‘Radikalizmle Mücadele İçin Olgunluk Forumu’nun kurulduğunu açıkladı.
Müslüman Kardeşler örgütünün üyeleri, bazı Mısır güvenlik birimleri hakkında söylentiler yaymaya devam ederken, İhvan’a yakın bir kaynak konuya dair şu açıklamada bulundu:
“Örgüt, üyelerinin sosyal medya hesapları üzerinden Mısır’daki gösterileri desteklemek için destekleyici verilerin bulunduğunu iddia ederek söylentiler yayıyor.”
Birçok Mısırlı, Radikalizmle Mücadele İçin Olgunluk Forumu’na destek verdi. Forum, ‘Uçuruma iniş 11/11’ başlığıyla yaptığı açıklamada ‘finansör yıkıcı’ olarak nitelendirdiği İhvan’ın çağrılarına tepki gösterdi. Forum tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Mısırlı birçok toplumu içeren 30 Haziran Cephesi içerisinden ortaklık, ifade özgürlüğü ve barışçıl demokratik değişim temelinde birlik olmayı ve yeni cumhuriyetin inşasına katılmayı seçen ulusal hareketin saflarına katılıyoruz.”
Forumun açıklamasında, ‘geçmiş tarafından yozlaştırılanları restore eden bir rejim ile yıkımdan başka bir şey taşımayan bir örgüt (İhvan’a atıfla) arasında ayrım yapan ulusal bilince’ dikkat çekildi. Forum açıklamasında “Mısır halkı, komployu engellemek için ayağa kalkacaktır” ifadesine yer verdi.
‘Olgunluk Forumu’nun ilanından birkaç saat önce İhvan, ‘protestolarına hız vermek ve halkı harekete geçirme yeteneğini kanıtlamak için başka bir girişim’ çerçevesinde 11/ 11 gününde gösteri düzenleme çağrısı yapıldı.
İhvan, ‘Al Houria 11/11 (Hürriyet 11/11)’ adlı bir kanalın kurulduğunu duyurdu. Türkiye’den yayın yapan İhvan yanlısı ‘Eş-Şark’ kanalının sahibi Eymen Nur, örgüte bağlı yeni Al Houria 11/11 kanalının Vietnam’dan yayın yapacağını ve kanal aracılığıyla gösterilerin de yayınlanacağını bildirdi. ‘Hirak 11/11’ kanalı adını ‘Al Houria 11/11’ olarak değiştirdi. Bu çerçevede Mısır medyası, yaşam koşullarının iyileştiğine yönelik vatandaşlarla yapılan röportajlar yayınlarken, ‘gösteri çağrılarının reddedildiğini’ aktardı.
İhvan’a bağlı Muhammed Kemal Grubu’nun (Kemalist Akım), İstanbul Cephesi’nin İngiltere’nin başkenti Londra’dan ‘Şuub (Al-Shoob)’ adlı bir kanalın yayın yapmaya başlayacağını ilan etmesinden kısa bir süre sonra, ‘Al Houria 11/11’ kanalının yayın hayatına başladığını duyurdu. Gözlemciler, söz konusu iki kanalın faaliyete geçmesini ‘gösteri çağrılarını harekete geçirme girişimi’ olarak nitelendirdi.
Radikalizmle Mücadele İçin Olgunluk Forumu kurucularından biri olan ve İhvan’ın eski liderlerinden Muhtar Nuh şunları söyledi:
“Forumun bildirisine imza atanların sayısı şu ana kadar aktivistler, aydınlar, medya profesyonelleri, akademisyenler ve Mısır hükümetindeki yetkililer de dahil 50’den fazla kişiye ulaştı.”
Şarku’l Avsat’a konuşan Nuh sözlerini şöyle sürdürdü:
“Forum, örgütü destekleyen birçok gazetecinin ve şiddet ve radikalizm peşinde olan Kemalist Akım unsurlarının arkasında olduğu, İhvan’ın gösteri ve sabotaj çağrısını reddediyor. İhvan’ın çağrılarının sahada herhangi bir etkisi olmayacaktır. Çünkü Mısır vatandaşları, ülkesinin koşullarının ve son yıllarda tanık olunan büyük başarıların daha çok farkına varmıştır.”
Nuh’a göre İhvan, Mısır’ı istikrarsızlaştırmanın çeşitli yollarını arıyor ancak çabaları sonuçsuz kalacak.
Gösteri çağrıları, birçok cephe arasındaki İhvan liderliğine yönelik mücadele çerçevesinde yapıldı. Gözlemciler, şu değerlendirmelerde bulundular:
“Mücadele, özellikle 2016 yılında öldürülen İhvan’ın silahlı kanadının kurucusu Muhammed Kemal’in kurduğu Kemalist Akım’ın, örgütün eski genel sekreteri Mahmud Hüseyin liderliğindeki İstanbul Cephesi ile Rehberlik Konseyi Başkanı İbrahim Münir liderliğindeki Londra Cephesi arasındaki çatışmada üçüncü bir taraf olarak ortaya çıkmasıyla genişleyecektir.”
Mısır’da yürütülen soruşturmalar ve mahkeme kararları, İhvan’ın Rehberlik Konseyi üyesi Muhammed Kemal’i ‘2013 yılındaki kitlesel halk protestolarının ardından eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi iktidarının devrilmesinden sonra örgütün çok sayıda öfkeli gencini kendine çeken’ bir grup silahlı örgüt kurduğu için kınadı. ‘Halk Direnişi’, ‘Hilvan Tugayları’, ‘Hasm Hareketi’, ‘Devrim Tugayları’ gibi bu gruplar, devlet kurumlarını ve Mısır güvenlik güçlerini hedef alarak birçok suikast ve bombalı saldırı gerçekleştirdi. Londra Cephesi, yakın tarihli bir bildiride, Mısır’daki herhangi bir güç mücadelesinden çekildiğini açıkladı. Kemalistler ise siyaset yapmaya devam etme çağrısı yaptı.



Kürt heyeti başkanı Şarku’l Avsat'a konuştu: Şam’daki toplantıda parlamentoya katılım sağlamayı teklif ettik… Ayrıca anayasal bildirgeye yönelik çekincemizi gündeme getirdik

Şam’a giden Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi heyetinin baş müzakerecisi Fevze Yusuf (Şarku’l Avsat)
Şam’a giden Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi heyetinin baş müzakerecisi Fevze Yusuf (Şarku’l Avsat)
TT

Kürt heyeti başkanı Şarku’l Avsat'a konuştu: Şam’daki toplantıda parlamentoya katılım sağlamayı teklif ettik… Ayrıca anayasal bildirgeye yönelik çekincemizi gündeme getirdik

Şam’a giden Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi heyetinin baş müzakerecisi Fevze Yusuf (Şarku’l Avsat)
Şam’a giden Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi heyetinin baş müzakerecisi Fevze Yusuf (Şarku’l Avsat)

Suriye'nin başkenti Şam'da bu ayın başında uzun zamandır beklenen ve tarihi olarak nitelenen bir toplantı yapıldı. Bu toplantı, Suriye hükümetinden yetkililer ile Fevze Yusuf başkanlığındaki Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi heyetini bir araya getirdi. Toplantıda, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi arasında, Amerikan himayesinde imzalanan anlaşmanın uygulanması için alt komitelerin oluşturulması ve ihtilaflı meselelerin çözümüne yönelik müzakereler için ortak bir zemin bulunması konuları ele alındı.

Fevze Yusuf Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, görüşmelerin olumlu geçtiğini ve DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyonu (DMUK), ABD ve bölgesel güçlerin bilgisi ve desteğiyle yapıldığını belirtti. Ayrıca Kurban Bayramı tatilinden sonra alt komitelerin kurulmasına karar verildiğini ifade etti.

Yusuf, “Her iki taraf arasında, merkezi komite denetiminde tüm alanlarda uzmanlaşmış komitelerin oluşturulması konusunda bir uzlaşı sağlandı. Zira birçok konu ve dosya, her iki tarafın uzmanlarına ihtiyaç duyuyor. Böylece Özerk Yönetim’in Suriye devlet yapılarıyla bütünleştirilmesi için ortak bir vizyona ulaşmak hedefleniyor” ifadelerini kullandı.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, geçtiğimiz mart ayında Şam’da hükümet ile SDG arasında yapılan anlaşmayı imzalarken (Arşiv – SANA)Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, geçtiğimiz mart ayında Şam’da hükümet ile SDG arasında yapılan anlaşmayı imzalarken (Arşiv – SANA)

Birleşmeye dair farklı yaklaşımlar

Geçtiğimiz mart ayında Şara ile Mazlum Abdi arasında imzalanan anlaşma, kuzeydoğu Suriye’deki tüm sivil ve askerî kurumların yeni devlet yapısına dâhil edilmesini öngörüyor. Bu kurumlar arasında sınır kapıları, havaalanları, petrol ve gaz sahaları da yer alıyor. Anlaşma kapsamında kurulması planlanan komitelerden biri, Özerk Yönetim’deki kurumların ve bu kurumlarda çalışan personelin devletin resmî kurum ve dairelerine nasıl entegre edileceğini ele alacak ‘idari komite’ olacak. Bir diğer komite, öğrencilerin, okulların ve eğitim kurumlarının Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlanması ile diplomalarının ve eğitim kademelerinin tanınmasını sağlayacak. Ayrıca güvenlik ve askerî güçlerle ilgili bir komite de oluşturulacak ve bu komite, söz konusu güçlerin Savunma ve İçişleri Bakanlığı yapısına nasıl entegre edileceğini belirleyecek. İhtiyaca göre daha sonra başka komiteler de kurulacak.

Özerk Yönetim bölgeleri, Suriye’nin kuzeydoğusunda yer alan dört vilayete dağılmış durumda: Halep’in doğu kırsalı, Deyrizor’un kuzey ve doğu kırsalı, Rakka şehir merkezi ve Tabka. Bunlara ilave olarak Haseke vilayeti ve Kamışlı şehri. Bu bölgeler, yedi sivil yerel meclis tarafından yönetiliyor.

Suriye hükümetinden resmî bir heyet ile Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ni bir araya getiren tarihi toplantıdan (sosyal medyada paylaşıldı)Suriye hükümetinden resmî bir heyet ile Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ni bir araya getiren tarihi toplantıdan (sosyal medyada paylaşıldı)

Söz konusu kurumların ve çalışanlarının geleceği hakkında konuşan Fevze Yusuf, bu yapıların birleşme süreci boyunca geçiş dönemini yöneteceğini açıkladı. Yusuf, “Anlaşılan o ki, bizim birleşme ve bütünleşme anlayışımız Şam’ın bakış açısından farklılık gösteriyor. Hükümet, birleşme meselesini Özerk Yönetim’in lağvedilmesi ve askerî güçlerinin tasfiyesi olarak anlıyor. Oysa biz, bütünleşmeyi mevcut kurumlarımızın bu aşamayı yönetmeye devam etmesi ve ileride devletin bir parçası hâline gelmesi olarak görüyoruz” şeklinde konuştu.

Yerel yönetimlerin, onları yöneten halkın bir parçası olan kişiler aracılığıyla yürütülen bir yönetişim sistemi olduğunu vurgulayan Yusuf, bu kişilerin bölgenin sorunlarını çok iyi bildiklerini belirtti. Yusuf, “Başka bir ifadeyle, bu yönetimlerin gelişme ve Şam’la anayasal düzenlemelere dayalı olarak koordinasyon kurma hakkını korumak ve varlıklarını hukuken ve meşru biçimde sürdürmelerini teminat altına almak istiyoruz” dedi.

Askerî ve güvenlik güçlerinin, Savunma Bakanlığı bünyesinde tek bir yapı olarak birleştirilmesi, ancak özgünlüklerinin ve coğrafi dağılımlarının korunması hakkında ise Yusuf şu yorumu yaptı: “SDG’yi diğer silahlı gruplarla sayı, nitelik, silah ve savaş tecrübesi bakımından karşılaştırmak mümkün değil. SDG güçleri, ABD öncülüğündeki DMUK güçleri tarafından eğitildi. Bu güçler, geleceğin Suriye ordusunun çekirdeğini oluşturacak. Çünkü bu güçler disiplinli, örgütlü ve yıllar boyunca bölgelerini ve Suriye sınırlarını koruma noktasında yeterliliklerini ispatladılar.”

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi bölgelerini gösteren bir trafik levhası (Şarku’l Avsat)Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi bölgelerini gösteren bir trafik levhası (Şarku’l Avsat)

Yusuf, hükümet tarafının anlaşma maddelerini uygulama konusunda ciddiyet gösterdiğini ve askerî seçenekler ile güvenlikçi çözümleri dışladığını belirtti. Her iki taraf da Savunma Bakanlığı’na bağlı güçlerle SDG arasında askerî bir çatışma yaşanmamasının, uzlaşıların ve tüm Suriye topraklarında egemen ve güçlü bir devlet inşasının önünü açacak stratejik bir tercih olduğunu ve bu tercihin korunması gerektiğini vurguladı.

Zaman çizelgesine dair anlaşmazlık noktası

Ancak Şara ile Abdi arasında imzalanan anlaşma, yıl sonuna kadar uygulanması gereken bir takvim öngörüyor. Peki, bu takvim hakkında durum ne? Yusuf, birçok mesele ve dosyanın hâlâ karmaşık olduğunu ve daha fazla zamana ihtiyaç duyulduğunu, örneğin, askerî ve güvenlik güçlerinin nasıl entegre edileceği meselesinin zamana yayıldığını kaydetti. Yusuf'a göre bu güçler, Suriye topraklarının üçte biri büyüklüğündeki bir alana dağılmış durumda. Hapishanelerin boşaltılması ve kampların tasfiye edilmesi meseleleri ise daha da uzun bir zamana ihtiyaç duyuyor.

Şarku'l Avsat'a konuşan Yusuf, Şara ile Abdi’nin anlaşmayı ilan etmesinin ardından Özerk Yönetim’in hükümet heyetiyle ilk toplantısını Haseke’de gerçekleştirdiğini, burada görüş alışverişinde bulunulduğunu aktardı. En acil çözüm gerektiren meselelerden birinin ortaokul ve lise diplomalarına ilişkin bitirme sınavları meselesi olduğunu ve hükümet heyetinin bunu çözmeye istekli olduğunu, ancak bugüne kadar, yani üç ay geçmesine rağmen, sınav sürecinin Özerk Yönetim bölgelerinde nasıl yürütüleceğine dair hiçbir resmî kararın çıkmadığını ve binlerce öğrencinin geleceğinin tehlikede olduğunu söyledi.

Yusuf ayrıca, Özerk Yönetim’in adem-i merkeziyet talebinin ayrılıkçılık ve bölünme anlamına geldiği yönündeki suçlamalara yanıt vererek, ‘Özerk Yönetim’in Şam’da bulunmasının ve Özerk Yönetim heyetinin orada yer almasının, Suriye devletine bağlılığın en büyük kanıtı ve delili olduğunu’ belirtti.

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetim liderleri, Suriye'nin kuzeyindeki Rakka kentinde yer alan yönetim binası önünde düzenlenen basın açıklaması sırasında (Şarku’l Avsat)Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetim liderleri, Suriye'nin kuzeyindeki Rakka kentinde yer alan yönetim binası önünde düzenlenen basın açıklaması sırasında (Şarku’l Avsat)

Yusuf, “Biz Suriye’nin bir parçasıyız ve bu bizim için ilkesel bir duruş. Adem-i merkeziyetçilik birlikle çelişmez. Hepimiz Suriyeliyiz. Ancak her bölgenin kendine has etnik ve dini çeşitliliğe dayalı özellikleri var” dedi. Yusuf, bu farklılıkların göz önünde bulundurulması gerektiğini, birçok gelişmiş ülkede adem-i merkeziyetçi sistemlerin uygulandığını ve bu ülkelerin güçlü devletler olduğunu söyledi. Adem-i merkeziyetçilik kavramının, sanki bölünme ve ayrılık anlamına geliyormuş gibi çarpıtıldığını ifade etti.

Askerî ve idarî dosyaların yanı sıra bu komiteler, ekonomik meseleleri ve petrol ile enerji sahalarının devrini de ele alacak. SDG, ülkenin petrol zenginliğinin yaklaşık yüzde 85’ini, ayrıca doğal gaz sahalarının ve üretiminin yüzde 45’ini kontrol ediyor. Bu sahalar arasında doğu Suriye’de Deyrizor kırsalında yer alan el-Ömer ve et-Tank sahaları da bulunuyor.

Yusuf, hükümet tarafıyla, hazırlanmakta olan Suriye parlamentosunun yapısına katılımları konusunu görüştüklerini açıkladı. Görüşmelerin, Kurban Bayramı tatilinden sonra başlamasının muhtemel olduğunu belirten Yusuf, Özerk Yönetim heyetinin anayasal bildiri konusundaki çekincelerini hükümet tarafına ilettiğini söyledi.

Yusuf, “Adem-i merkeziyetçilik, parlamentoya katılım ve anayasal bildiri meselelerine bazı satırlarda değindik. Ancak bu toplantı türünün ilkiydi. Bu nedenle genel çerçeveyi ele aldık. Bu oturum bir hazırlık niteliğindeydi. Sonraki toplantılarda daha derin tartışmalara gireceğiz” ifadelerini kullandı.

 Özerk Yönetim ve askeri güçlerinin kontrolü altındaki başlıca kentlerden biri olan Kamışlı'nın girişi (Şarku’l Avsat)Özerk Yönetim ve askeri güçlerinin kontrolü altındaki başlıca kentlerden biri olan Kamışlı'nın girişi (Şarku’l Avsat)

Fevze Yusuf, Özerk Yönetim’in, sunulan anayasal bildiri taslağından memnun olmadığını ve bu konuda itirazları olduğunu söyledi. Zira Özerk Yönetim bu bildirinin, merkeziyetçi bir yönetimi dayattığını düşünüyor. Onlara göre anayasa, yetki ve sorumlulukların adil biçimde paylaşılmasını sağlamalı, farklı siyasi görüşlerin özgürce ifade edilmesine izin vermeli, Suriye’deki tüm etnik ve dini toplulukların haklarını tanımalı ve demokratik, adem-i merkeziyetçi bir yönetim sistemini benimsemeli.

Yusuf sözlerini şöyle tamamladı: “Biz diyaloğa hazırız. Hükümet tarafının müzakerelerin yeniden başlatılması için yeni bir tarih belirlemesini ve komitelerin çalışmalara başlamasını bekliyoruz.”