İran hava savunma sistemi menzilini Bingöl'e kadar genişletti

Tahran, 4B Seyyad füzesiyle meydan okudu

İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami 17 Ekim'de Doğu Azerbaycan Eyaleti'nin Aras Nehri bölgesindeki tatbikatı denetledi (Reuters)
İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami 17 Ekim'de Doğu Azerbaycan Eyaleti'nin Aras Nehri bölgesindeki tatbikatı denetledi (Reuters)
TT

İran hava savunma sistemi menzilini Bingöl'e kadar genişletti

İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami 17 Ekim'de Doğu Azerbaycan Eyaleti'nin Aras Nehri bölgesindeki tatbikatı denetledi (Reuters)
İran Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami 17 Ekim'de Doğu Azerbaycan Eyaleti'nin Aras Nehri bölgesindeki tatbikatı denetledi (Reuters)

İran, hava savunma sisteminin menzilini Türkiye'nin Muş vilayetini ve Umman Denizi'ni kapsayacak kadar genişlettiğini duyurdu.
İran'ın resmi haber ajansı IRNA'ya göre, 6 Kasım'da Bavar 373 hava savunma sistemiyle ilgili yeniliklerin tanıtıldığı İran Uzay Kurumu'ndaki toplantıya Savunma Bakanı Emir Muhammedrıza Aştiyani ve Hava Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Alirıza Sabahi Ferd katıldı.
Hava savunma sisteminin tespit menzili 450 kilometreye, takip menzili 405 kilometreye ve hedef imha irtifası 32 kilometreye yükseldi. 
Resmi ajans Tasnim'in haberine göre, sistemde kullanılan 4B Seyyad seyir füzesinin menzili de 210 kilometreden 300 kilometreye çıktı.
Türkiye'nin Muş vilayetinin batı sınırındaki Bingöl'le İran toprakları arasındaki mesafe yaklaşık 300 kilometre. Güncellemeyle birlikte Türkiye'nin Iğdır, Ağrı, Van, Hakkari, Siirt, Batman ve Şırnak gibi doğu ve güneydoğu vilayetleri de İran'ın hava savunma sisteminin menzili içinde kalıyor.
Yaklaşık 30 yıldan bu yana füze programını geliştiren Tahran yönetimi, 300 ila 3 bin kilometre menzilli balistik füzelere sahip. Kimyasal, nükleer ve biyolojik başlık taşıyabilen balistik füzeleriyle Avrupa'nın birçok noktası, Asya ve Afrika'nın büyük bölümüyle Ortadoğu'yu vurma potansiyeli bulunan İran'ın bu kapasitesi, başta İsrail olmak üzere bölge ülkeleri tarafından tehdit olarak algılanıyor.
İranlı mühendislerin hava savunma sistemini sadece iki yıl içinde 5. nesil savaş uçaklarıyla baş edebilir seviyeye çıkardığını savunan Tuğgeneral Ferd şöyle konuştu:
"Bugün herkes biliyor ki donanımımız modern dünya teknolojisinin en ileri noktasındadır."
İsrail gazetesi Jerusalem Post, dünkü basın toplantısını şöyle yorumladı:
"Bu sistem genelde İran'ın hava savunma sistemi ve atış gücü menzilini artırmak için tasarlanmış. İran, bütün Basra Körfezi'ni kapsam altına alıp Umman Körfezi'ne kadar uzanabileceğini ve Azerbaycan ve Irak'ın Kürdistan Bölgesi'yle sınır bölgelerini koruyabileceğini göstermek istiyor."

Zelenskiy: İran yalan söylüyor
Jerusalem Post, İran'ın füze sistemleri için destek aldığı Rusya'ya insansız hava aracı sattığını ilk defa 5 Kasım'da kabul ettiğini hatırlattı.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, sınırlı sayıda İHA satışının Ukrayna savaşından önce yapıldığını savunarak, "Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşta İran'ın insansız hava araçlarını kullandığı bize ispatlanırsa bu konuya kayıtsız kalmayız" demişti.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, 5 Kasım'da İran'ın yalan söylediğini savunarak, "Her gün en az 10 İran drone'u düşürüyoruz" dedi.
Independent Türkçe, Tasnim, Jerusalem Post, AA



HDK: El-Faşir'de ateşkes için herhangi bir çağrı almadık ve buna uymayacağız

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) mensupları (Arşiv - Telegram)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) mensupları (Arşiv - Telegram)
TT

HDK: El-Faşir'de ateşkes için herhangi bir çağrı almadık ve buna uymayacağız

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) mensupları (Arşiv - Telegram)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) mensupları (Arşiv - Telegram)

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK), Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’de mahsur kalan ve açlık tehdidi altında olan binlerce sivile yardım ulaştırmak üzere çeşitli uluslararası taraflarca talep edilen insani ateşkes talebiyle ilgili olarak bilgilendirilmediğini açıkladı.

Bu yanıt, Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan'ın Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkesi kabul etmesinden bir gün sonra geldi.

HDK'nin hukuk danışmanı Muhammed el-Muhtar en-Nur, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, güçlerinin el-Faşir veya diğer bölgelerde kısmi veya başka türlü herhangi bir ateşkesi kabul etmeyeceğini söyledi. En-Nur, HDK'nin ilan edilen ateşkes planıyla ilgili olarak söylendiği gibi BM ya da ABD'den herhangi bir resmi bildirim almadığını belirtti. Binlerce sivilin Tavile, Karma ve Cebel Merra bölgelerine gitmesinin ardından el-Faşir şehrinin boşaldığını ve el-Faşir'de bulunanların Sudan ordusuna ve onunla ittifak halindeki silahlı hareketlerin ortak güçlerine mensup savaşçılar olduğunu kaydetti.

fergty
HDK'nin hukuk danışmanı Muhammed el-Muhtar en-Nur (Şarku'l Avsat)

En-Nur, “HDK sadece savaşı durduracak ve Sudan'daki krizi kökten çözecek siyasi bir süreçle bağlantılı kapsamlı bir ateşkesi kabul edecektir” dedi.

Guterres'in çağrısı

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres cuma günü yaptığı açıklamada, el-Faşir kentindeki trajik durumu ele almak üzere insani bir ateşkese varmak için Sudan'daki savaşan taraflarla temas halinde olduğunu söyledi. “Orgeneral Abdulfettah el-Burhan'dan olumlu bir yanıt aldım. Umarım her iki taraf da el-Faşir'de tanık olduğumuz felaketi önlemenin ne kadar önemli olduğunun farkına varır” ifadelerini kullanan Guterres, el-Faşir bölgesinde ‘kitlesel bir yardım dağıtımına hazırlanmak’ amacıyla yardım dağıtımı için önceden üzerinde mutabık kalınması gereken bir ateşkes sağlanması gerektiğini vurguladı.

cdfgthy
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'de insani ateşkes çağrısında bulundu. (AFP)

Son verilere göre el-Faşir yaklaşık yarım milyon vatandaşa ev sahipliği yapıyor. Sudan ordusu ile HDK arasındaki çatışmaların patlak vermesinden bu yana on binlerce insan buradan kaçarak Ebu Şuk, Zemzem ve es-Selam kamplarında kaldı. Şehir ve çevresindeki yerinden edilme kampları, çok sayıda vatandaşın bölgenin kuzeyindeki bölgelere göç etmesine yol açan büyük bir gıda, içme suyu ve sağlık hizmeti sıkıntısı çekiyor. Bölgede faaliyet gösteren yardım kuruluşları, el-Faşir nüfusunun yüzde 70'inden fazlasının insani yardıma ihtiyaç duyduğunu bildirerek, son üç ayda açlık, susuzluk ve sağlık hizmetlerinin yetersizliği nedeniyle ölümlerin kaydedildiğini belirtti.

ABD'den uyarı

Buna karşılık yerel bir grup olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, birçok uluslararası ve yerel tarafın ilan edilen ateşkesi memnuniyetle karşıladığı bir dönemde HDK'nin saldırılarını arttırdığını, yerleşim bölgelerini ve sivil barınakları hedef aldığını ifade etti. Facebook üzerinden yapılan açıklamada, “Binlerce yerinden edilmiş insanın barındığı yoğun nüfuslu mahalleler ağır topçu bombardımanı altında kaldı. Sivillerin acılarını hafifletmek için yapılan ateşkes çağrılarına açıkça meydan okuyarak dün erken saatlerden bu yana devam eden bombardıman, HDK'nin askeri bir gerçekliği zorla kabul ettirmek için hiçbir uluslararası anlaşmaya uymayacağını göstermektedir” denildi.

ABD'nin BM Daimî Temsilciliği Geçici Maslahatgüzarı Dorothy Shea, cuma günü yapılan BM Güvenlik Konseyi toplantısında Sudan'daki çatışmanın taraflarına insani yardımların ulaştırılması ve malzemelerin ulaşmasını geciktiren bürokratik engellerin kaldırılması için 72 saatlik bir süre verildiğini söyledi. Shea, “Taraflar, Güney Sudan sınırı ve Darfur bölgesi de dahil olmak üzere Sudan içindeki tüm sınır kapılarını açmalıdır” dedi.

dfgthyu
ABD'nin BM Daimî Temsilciliği Geçici Maslahatgüzarı Dorothy Shea (Reuters)

Shea, insani yardım kuruluşlarına taleplerinden itibaren bir hafta içinde vize verilmesini istedi. Ayrıca insani yardımın ulaştırılmasını engelleyenlerin sorumlu tutulması gerektiğini vurguladı. Shea, Sudan'da gerekli incelemeleri sürdürmek üzere uzmanlardan oluşan bir ekibin süratle oluşturulması çağrısında bulundu.

BM Güvenlik Konseyi haziran ayında, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan el-Faşir'deki kuşatmanın kaldırılması yönünde bir karar aldı. Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki HDK ülkenin batı bölgesindeki dört eyaleti kontrol ederken, el-Faşir Sudan ordusu tarafından kontrol edilen son kale konumunda.