Lübnan Cumburbaşkanlığı seçimi Lübnan Kuvvetleri ve Ketaib’i yakınlaştırdı

Lübnan Kuvvetleri Partisi Genel Başkanı Samir Caca (Lübnan Kuvvetleri Partisi)
Lübnan Kuvvetleri Partisi Genel Başkanı Samir Caca (Lübnan Kuvvetleri Partisi)
TT

Lübnan Cumburbaşkanlığı seçimi Lübnan Kuvvetleri ve Ketaib’i yakınlaştırdı

Lübnan Kuvvetleri Partisi Genel Başkanı Samir Caca (Lübnan Kuvvetleri Partisi)
Lübnan Kuvvetleri Partisi Genel Başkanı Samir Caca (Lübnan Kuvvetleri Partisi)

Samir Caca başkanlığındaki Lübnan Kuvvetleri Partisi (LKP) ile Sami el-Cemayel liderliğindeki Ketaib Partisi arasında cumhurbaşkanlığı seçimi üzerindeki fikir birliği, 2016 yılında Mişel Avn’ın cumhurbaşkanı olarak seçilmesiyle sonuçlanan siyasi uzlaşıdan beri soğuk bir ilişkileri olan iki Maruni Hristiyan partinin arasını yumuşatmaya yardımcı oldu. 2016 yılındaki seçimlerin sonuçları LKP’nin karargâhı Mirab tarafından kabul görürken Ketaib’in kalesi es-Sayfi tarafından reddedilmişti.
Aslında iki partinin kökeni tek bir partiye yani Lübnan Ketaib Partisi’ne dayanmasına rağmen, aralarındaki ilişki o zamandan itibaren kötü bir hal haldı ve iç savaştan bu yana birlikte birçok siyasi ve saha savaşına giren liderler ve partililer arasında doğrudan ve keskin tartışmalara tanık oldu.
Geçen yazdan bu yana 8 Mart ve 14 Mart Cephelerinin cumhurbaşkanlığı dosyasındaki yaklaşımlarına ilişkin işaretlerin gelmesiyle birlikte bu ilişki düzelme sürecine girdi. Anayasanın yeni cumhurbaşkanın seçilmesi için verdiği sürenin başladığı eylül ayının başından beri muhalefet güçleri yani LKP, Ketaib ve (Dürzi) İlerici Sosyalist Parti (İSP) ile birlikte bir dizi bağımsız milletvekili Bağımsızlık Hareketi'nin lideri milletvekili Mişel Muavvad’ı      desteklerken, (Şii) Hizbullah ve müttefikleri, kabul edilmesi gereken aday konusunda aralarında uzun süredir devam eden anlaşmazlıklar sebebiyle oturumlarda geçersiz oy kullanıyorlar.
Aralarında hiçbir uzlaşı olmadan ya da Caca ve Cemayel arasında bir görüşme yapılmadan LKP ve Ketaib’in cumhurbaşkanlığı konusunda uzlaşması dikkati çekiyor.
LKP’den Meclis’teki Güçlü Cumhuriyet Bloğu’nun üyesi Melhem Riyaşi konuya ilişkin yaptığı açıklamada “Ketaib-LKP uzlaşmasına gerek yok. Görüş ayrılıkları normal ve haklı bir durumdur. Farklı alanlarda rekabete yol açar” ifadelerini kullandı. Şarku’l Avsat’a verdiği röportajında ‘milletvekilleri LKP Milletvekili George Advan ve Ketaib Milletvekili Selim es-Sayiğ’den oluşan sürdürülebilir nitelikteki bir iletişim komitesi olduğuna’ işaret etti.
Riyaşi “Üzerinde anlaşabileceğimiz birden fazla gündem maddesi var. Cumhurbaşkanlığı mücadelesine devam etmek için birlikte çalışıyoruz” dedi.
Öte yandan LKP ile koordinasyondan sorumlu Ketaib Milletvekili Selim es-Sayiğ, LKP ile aralarındaki ilişkiyi ‘devletin prestijini geri kazanma savaşındaki ortaklık ilişkisi’ olarak nitelendirdi. Şarku’l Avsat’a konuşan Sayiğ “Bugün iki tarafı bir araya getiren şey, konjonktürel bir siyasi süreçten ziyade Lübnan'ın kimliği, gidişatı ve oynaması gereken rolü hakkında somut bir boyut kazanan bir ilişkidir” dedi.
Hala LKP-Ketaib uzlaşısının ve Caca ile Cemayel arasında bir görüşme olmamasının sebebi hakkında Sayiğ “Şu anda ulusal bir olağanüstü durumun içindeyiz. Ani tehlike ve felaketin boyutu bizi kartlarımızı düzenlemek ve konumlandırmak için hızlı hareket etmeye itti. Lübnan'ın geleceği için tek bir vizyonumuz ve bir cumhurbaşkanının seçilmesi için siyasi olarak nasıl çalışılacağı konusunda ortak bir yaklaşımımız olduğu göz önüne alınırsa, uzlaşma kaçınılmaz. Hiç şüphe yok ki, LKP ile kurulan diyalog daha da derinleşerek geçmişin sorunlarını düzeltecek ve tüm meseleleri netleştirecektir. Bu, öncelikle güven atmosferinin yayılmasıyla yapılabilir” dedi.
Sayiğ “LKP ve diğer partilerle tek bir cumhurbaşkanı adayında -Mişel Muavvad- uzlaşılmasının önemi, şu mesajı taşımasından kaynaklanıyor: Ülkedeki dengeleri istikrara kavuşturabilir ve devletin prestijini yeniden kazanma sürecini başlatabiliriz. Bu da Lübnan'ın tüm dostlarına Lübnan’ı terk etmemeleri ve bırakmamaları için bir teşvik olur. Zira en nihayetinde amaç sadece bir cumhurbaşkanı çıkarmak değil, onun misyonuna ayak uydurmak ve kendisini seçmemizin nedeni olan hedeflere ulaşılmasını sağlamaktır” dedi.
Şarku’l Avsat’ın LKP-Ketaib ilişkisini takip eden uzmanlardan edindiği bilgilere göre ‘ilişkideki ilerlemenin yavaş yavaş olduğunu ve LKP ve Ketaib’in mevcut cumhurbaşkanlığı seçimini Lübnan’ın en nihayetinde ya bir kaos ülkesine ya da bir kanun devletine dönüşeceği kesinleşeceği için Taif Anlaşması’ndan beri belki de en önemli olaylardan biri olarak addetmesinden ötürü cumhurbaşkanlığı dosyası hakkında koordinasyonu sağlamaya odaklanıldığını’ düşünüyorlar. Bu kişiler ‘buna rağmen hem Caca hem de Cemayel’in hala muhalefete liderlik etme çabalarının ve hırslarının olduğunu ve bu yüzden iki taraf arasındaki ilişkilerin herhangi bir uzlaşı ve barışmaya şahit olmadığı göz önüne alınırsa, taraflar arasındaki işlerin her an başladığı noktaya dönme riskinin olduğunu’ söylüyorlar.



Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
TT

Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)

Lübnan'da Hizbullah'ın çağrı cihazlarının ardından telsiz, radyo ve güneş enerjisi panellerinin patlatılmasıyla bölge topyekun savaşa doğru sürükleniyor. 

17 Eylül'de Hizbullah'ın kullandığı çağrı cihazlarında eş zamanlı patlamalar yaşanmış, ikisi çocuk 12 kişi hayatını kaybetmiş, 2 bin 800 kişi de yaralanmıştı. 

Dün de ülkedeki telsiz, radyo ve güneş enerji sistemlerinde patlama gerçekleşti. En az 20 kişinin öldüğü, 450'den fazla kişinin de yaralandığı bildiriliyor. Lübnanlı yetkililer, olaydan İsrail'i sorumlu tutarken Tel Aviv'den henüz açıklama gelmedi.

Diğer yandan saldırıyla ilgili bilgiye sahip olan fakat adlarının gizli tutulmasını isteyen kaynaklar, Amerikan gazetesi New York Times'a (NYT) operasyonun ardında İsrail'in olduğunu doğruluyor. 

Mossad'ın BAC Consulting adlı bir paravan şirket kurduğu ve çağrı cihazlarını bubi tuzağına dönüştürerek Lübnan'a soktuğu iddia ediliyor. Macaristan merkezli bu paravan şirket, kağıt üstünde Tayvanlı Gold Apollo firması adına çağrı cihazı üretiyor. Kimliklerinin açıklanmasını istemeyen İsrailli istihbaratçılar, buna ek olarak operasyonda en az iki paravan şirket daha oluşturulduğunu belirtiyor. 

Kaynaklar, AR-924 model numaralı cihazların bataryalarına patlayıcı bir madde olan pentaeritritol tetranitrat (PENT) yerleştirildiğini ve bunların 2022 yazında Lübnan'a gönderildiğini ifade ediyor.

Hizbullah, İsrail istihbaratı tarafından takip edilmemek için cep telefonlarını bırakıp çağrı cihazı kullanmaya başlamıştı. Kaynaklar, bu kararın ardından milyonlarca dolarlık yatırımla üretimin artırıldığını ve Lübnan'a bubi tuzağı haline getirilmiş binlerce cihaz sokulduğunu söylüyor.

Öte yandan ikinci dalga saldırıda telsiz ve güneş enerji panellerinin nasıl patlatıldığı henüz bilinmiyor.

NYT'nin patlayan telsizlerin görüntülerinden yola çıkarak yaptığı analizde, bunların çağrı cihazlarından daha ağır ve büyük olduğuna, bu yüzden daha fazla hasar yarattığına işaret ediliyor. 

Ayrıca telsizlerin patlamasıyla daha büyük yangınlar çıktığına, bunun da çağrı cihazlarına kıyasla telsizlere daha fazla patlayıcı yerleştirilmiş olabileceğini gösterdiğine dikkat çekiliyor.

Lübnan'ın açıkladığı rakamlara göre telsizlerin patlatılmasıyla en az 71 ev ve dükkanla 18 sivil araç ve motosiklet yandı. 

Telsizlerden bazılarında Japon firması Icom'un amblemi görülüyor. Ancak şirket, IC-V82 model numaralı telsizlerin ve bunlarda kullanılan bataryaların üretiminin neredeyse 10 yıl önce durdurulduğunu belirtiyor. Patlayıcıların bu cihazlara nasıl yerleştirildiğiyse henüz netleştirilemedi. Icom, bu telsizlerin sahte olabileceğini öne sürüyor.

Lübnan medyasındaki haberlerde, saldırıda en az iki güneş enerjisi panelinin de alev aldığı bildiriliyor. Saldırılarda çıkan küçük çaplı yangınların söndürüldüğü bildirilirken, patlamada bir kız çocuğunun yaralandığı aktarılıyor. Ancak bu panellerin infilak ettirilen diğer cihazların etkisiyle mi alev aldığı yoksa uzaktan kumandayla mı patlatıldığı belli değil. 

Amerikan düşünce kuruluşu Soufan Center'dan Clara Broekaert, CNN'e açıklamasında saldırı dalgasının Lübnan halkının psikolojisini olumsuz etkilediğini ve Hizbullah üzerinde misilleme baskısı oluşturduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor:

Saldırılarda günlük hayatın böylesine korkunç, beklenmedik ve geniş ölçekte kesintiye uğratılması, misilleme yapılmasına yönelik ekstra bir baskı yaratacaktır diye düşünüyorum. İnsanlar yaşananların hesabının sorulduğunu görmek istiyor.

Üst üste gelen saldırıların ardından dün Hizbullah, İsrail sınırındaki el-Merc bölgesine füze fırlattı. İkisi ağır 8 İsraillinin yaralandığı bildirilirken, bu kişilerin sivil veya asker olduğuna ilişkin bilgi paylaşılmadı.

Independent Türkçe, Times of Israel, New York Time, Japan Times, CNN, France 24