Irak Başbakanı Koordinasyon Çerçevesi ile nasıl başa çıkıyor?

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani (Reuters)
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani (Reuters)
TT

Irak Başbakanı Koordinasyon Çerçevesi ile nasıl başa çıkıyor?

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani (Reuters)
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani (Reuters)

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Irak Meclisi’nde hükümetini savunmak için siyasi bir desteğe ihtiyacı olduğu için ‘Koordinasyon Çerçevesi’ ile karmaşık bir ilişki yürütüyor.
Bu arada, Koordinasyon Çerçevesi başbakanın görev süresinin başlarında elde edebileceği ‘başarıyı’ tekelleştirmeye hevesli.
Sudani Cumartesi günü, programını ve hükümetin hedeflerini gözden geçirmek için bir grup gazeteci ve siyasi gözlemciyle bir araya geldi.
Koordinasyon Çerçevesi politikasını savunmalarıyla tanınan gruplar görüşmede baskındı ve sık sık eski Başbakan Mustafa Kazımi hükümetine eleştirilerde bulundular.
Genel olarak Sudani, hükümet performansıyla ilgili kamuoyunda siyasi desteğe sahip.
Hükümete yakın bir siyasi danışmana göre, Sudani çok organize ve eylemlerine yasal metinler ve anayasal bir şemsiye eşlik etmesini sağlıyor.
Ancak, Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin Sudani’nin adımlarını dikkatle izlediği de açık.
Bu izlemenin amacının hükümete gerekli desteği sağlamak olduğu doğru.
Ancak, Sudani’nin yeni seçimlerden önce halk desteğine sahip siyasi bir ‘ikon’ haline gelmesini engellemenin yanı sıra 2019 yılından bu yana siyasi olarak zarar gören Şii kanadın toparlanması ile ilgili kontrolcü bir arzu ışığında, bu siyasi ittifaktaki etkili partiler, hükümet tarafından yapılan her türlü ilerlemeyi tekelleştirmeye de hevesli.
Bu bağlamda, Sudani ile görüşmeye katılanlardan gazeteci Mazen Zaidi, başbakanın Koordinasyon Çerçevesi ile yasal olarak ilişkisini doğruladığını bildirerek, “İki tarafın gizli tavizler değil, karşılıklı yükümlülükleri var” dedi.
Ancak Sudani, gazeteciler ve siyasi gözlemcilerle görüşmesinden sonra yaptığı açıklamada, siyasi bağlantısına veya Koordinasyon Çerçevesi güçleriyle olan ilişkisine herhangi bir atıfta bulunmadı.
Sudani, çoğu hükümet programıyla ilgili olan açıklamasında, Stephen Troell isimli ABD vatandaşının Bağdat’ta öldürülme zamanlamasının kasıtlı olduğunu ve bunun arkasında hükümeti sınamak isteyenlerin durduğunu ifade etti.
Başbakan, “Bizi faillere götüren ipuçlarımız var ve ben şahsen soruşturmaların ilerlemesini takip ediyorum” dedi.
Sudani, önceki hükümetin bıraktığı ‘ağır miras’ konusundaki hayal kırıklığına da değindi.
Hükümetin Koordinasyon Çerçevesi’ne bağımlılığını tanımlamanın, Sudani’yi atama kararı ve hükümeti kurma müzakereleri ile ilgili olduğu görülüyor.
Başbakan, o süreçte bazı Şii parti liderlerinin ilk tercihi değildi.
Koordinasyon Çerçevesi’nden bir lider, “Sudani, bakanlıkları dağıtma müzakerelerinden bu yana Koordinasyon Çerçevesi’nden büyük bir baskıya maruz kaldı. Ancak kendi dengelerini yaratmayı başardı. Bu da Koordinasyon Çerçevesi’ne kendisiyle tam olarak uyuşmayan bir çizgiye sahip bir başbakanla uğraştığının sinyallerini verdi” dedi.



Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
TT

Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)

-Arap diplomatik kaynaklar, dün, Suriye'nin geçici Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'nın cumartesi günü Bağdat'ta düzenlenecek Arap zirvesine katılmayacağını açıkladı. Eş-Şara’ya gönderilen resmi davet, İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından sert eleştirilere maruz kalmıştı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre kaynak yaptığı açıklamada, “Suriye Arap Cumhuriyeti Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta düzenlenecek 34. Arap Zirvesi'ne katılmayacak” dedi. Kaynak, “Suriye’yi zirvede Dışişleri Bakanı Esad Şeybani'nin temsil edeceğini” belirtti.

Bağdat, yakın müttefiki Beşşar Esed'in devrilmesinden bu yana komşusu ile yakın ilişkiler kurmak isteyen Şam'a karşı temkinli davranıyor. Ulusal İstihbarat Servisi Başkanı Hamid eş-Şatri başkanlığındaki Irak heyeti, geçen ayın sonlarında Şam'ı ziyaret ederek, güvenlik, ticaret ve terörle mücadele konularında iş birliği konularını görüşmek üzere eş-Şara ve hükümet yetkilileriyle bir araya geldi.

Esed'e en büyük destek Rusya, İran ve Hizbullah'tan gelirken, İran yanlısı Iraklı milisler de Esed'in demokrasi yanlısı protestoları bastırmak için başlattığı kanlı kampanyanın sürdüğü 13 yıllık savaşta rejimi savunmak için mücadele etti. Bu gruplar, sosyal medyadaki destekçileriyle birlikte Şeriat yasalarına karşı sert söylemlerini sürdürüyor.

xsdfrgt

Irak güvenlik kaynakları AFP'ye yaptığı açıklamada, Eş Şara'nın Irak'ta, eski bir tutuklama emri olduğunu ve bu emrin, Şara'nın El Kaide örgütü saflarında ABD ve müttefiklerine karşı savaştığı ve ardından Irak'ta yıllarca hapis yattığı döneme ait olduğunu söyledi.

sdfgthy
Şam sokaklarında devrik Başkan Esed ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in afişi, Mart 2022 (Arşiv-Reuters)

İçişleri Bakanı Abdul Emir el-Şammari, geçen hafta El-Hadath televizyonuna verdiği röportajda, 40 yıllık çatışma ve savaşın ardından göreceli bir istikrara kavuşan Irak'ın, zirveye katılan ileri gelenleri korumak için "kapsamlı güvenlik planları" uygulamaya koyduğunu doğruladı. Irak'ın Şara'nın katılımı için güvenlik garantisi vermesinin istenip istenmediği sorusuna El-Şammari, "Bizden herhangi bir güvenlik garantisi istenmedi ve güvenlik önlemlerimiz herkesi kapsıyor. Bütün konuklar eşit derecede önemlidir" yanıtını verdi.

Zirve ile eş zamanlı olarak Irak İçişleri Bakanlığı cumartesi günü, “11 Mayıs'tan 20 Mayıs'a kadar” gösterilerin yasaklandığını ve “gösteriye yapmaya çalışanların tutuklanacağını” duyurdu.