عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Lübnan, elektrik planı için IMF kapısında

Lübnan, elektrik planını uygulamaya koymak için ‘uluslararası para fonuna’ başvuruyor

Electricité du Liban'ın Beyrut'taki genel merkezi (EPA)
Electricité du Liban'ın Beyrut'taki genel merkezi (EPA)
TT
TT

Lübnan, elektrik planı için IMF kapısında

Electricité du Liban'ın Beyrut'taki genel merkezi (EPA)
Electricité du Liban'ın Beyrut'taki genel merkezi (EPA)

Lübnan’da elektrik sektörü için tarifeyi yükseltme karşılığında önemli kesinti olmadan 8 ila 10 saat arasında günlük elektrik sağlanacak bir plan üzerinde duruluyor. Söz konusu plan Lübnan Başbakanı Necib Mikati'nin göreve gelmesinin ardından Meclis Başkanı Nebih Berri, Lübnan Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame ve Maliye Bakanı Yusuf el-Halil ile koordinasyon ve iş birliği içinde ortaya kondu. Plan, muhalefetin herhangi bir yasama oturumunu reddetmesinin önüne geçmek için Temsilciler Meclisi'nden geçmeyi gerektirmeyen bir çözüme göre tasarlandı.
Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre çözüm, Lübnan'ın Eylül 2021'de Uluslararası Para Fonu'ndan (IMF) elde ettiği Özel Çekme Haklarına (SDR) (1 milyar 135 milyon dolarlık fon) başvurmak. Özel çekme hakları fonlarına başvurmak, yasa çıkarma zorunluluğunu atlatmaya yönelik bir girişimdir. Ancak bu planın hayata geçmesi için kullanılacak olan bu fondan yalnızca 300 milyon dolar kaldı.
Şarku'l Avsat'a konuşan bakanlık kaynaklarına göre, bu miktar planın finansmanında sadece iki aylık bir süre için yeterli; bu süre zarfında faturaların yeni tarifeye göre tahsil edilmesi konusunda ise mutabık kalındı.
Plana göre, elektrik verilen saatin uzaması ile tarifenin yükselmesi arasında bağlantı var; bu iki şey paralel ilerleyecek. Bir kilovat saatin fiyatı, tüketilen ilk 100 kilovat saat için 10 sent ve bunun üzerindeki tüketim için kilovat saat başına 27 sent olacak. Geçtiğimiz yüzyılın doksanlı yıllarında bir kilovat saat yaklaşık bir sente eşdeğerdi.
Mikati, geçtiğimiz günlerde görüştüğü bazı milletvekillerine fatura tahsilatı konusunda tavizsiz olması için Enerji Bakanı Velid Feyyad ile koordine halinde olacağını söyledi. Lübnanlıların yaklaşık yüzde 60'ı faturalarını öderken, geri kalan kısım ödemiyor. Bu durumda yeni plana göre ödeme yapmayanların elektriği kesilecek.
Geçtiğimiz birkaç gün, yeni tarifeye göre tahsilatın tamamlanmasını öngören elektrik planının ilk aşaması için finansmanın nasıl sağlanacağı konusunda dosyaya dahil olanlar arasında kapsamlı tartışmalara tanık oldu. Elektrik (yakıt) satın almak için Electricité du Liban yararına bir hazine avansını onaylamak ve özellikle ilgililer zorunlu rezerve başvuracaksa, elektrik verilen saatleri artırmak için Temsilciler Meclisi tarafından bir yasa çıkarılması gerekiyordu.
Anayasa uzmanı Avukat Said Malik konu hakkında, “Elektrik kredisi konusunun, hükümet tarafından sunulan bir yasa taslağına dayanarak Temsilciler Meclisi’nde bir yasa çıkarılmasını gerektirdiği iyi bilinmektedir. Meclis, olağan çoğunluk yani 65 milletvekili ile toplanır ve hazır bulunanların çoğunluğu diğer yasalar gibi bu yasayı da kabul eder” ifadelerini kullandı.
Malik, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, “Özel çekme hakları fonlarına başvurmak, bir yasa çıkarma zorunluluğunu atlatmaya yönelik bir girişimdir. Olasılık veya zaman açısından kısıtlı bir girişimdir. İleride Temsilciler Meclisi tarafından bir yasa çıkarılmasını sağlamak dışında bir olasılık yok.” değerlendirmesinde bulundu.
Muhalefet güçleri, Meclis Başkanı'nın "Zorunluluk Mevzuatı" başlığı altında dahi olsa, talep edebileceği herhangi bir yasama oturumuna katılmayı reddediyor.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.