Libya Devlet Yüksek Konsey Başkanı Mişri: Dibeybe milis hükümetini güçlendiriyor

Mişri, başsavcıya sunduğu bir raporda, Dibeybe'yi devlet konseyinin toplanmasını engellemekle suçladı.

Danıştay Başkanlığı (Konsey Basın Ofisi)
Danıştay Başkanlığı (Konsey Basın Ofisi)
TT

Libya Devlet Yüksek Konsey Başkanı Mişri: Dibeybe milis hükümetini güçlendiriyor

Danıştay Başkanlığı (Konsey Basın Ofisi)
Danıştay Başkanlığı (Konsey Basın Ofisi)

Libya Devlet Yüksek Konsey Başkanı Halid el-Mişri, Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Ulusal Birlik Hükümetini (UBH), başkent Trablus'taki bir otelde karargahını kuşatmak ve üyelerinin resmi oturum düzenlemesini engellemekle suçladı. Oturum, yürütme yetkisini birleştirme ve egemen pozisyonlar için üye seçme mekanizmasını tartışmak için düzenlenmişti.
Dibeybe hükümetini “kontrolünü güç kullanarak dayatmak isteyen milis gücü” olarak nitelendiren Mişri, Dibeybe'yi "17 Şubat devriminin çocuklarına karşı meydan okumakla" suçlayarak, konsey karargahının kuşatılmasına ilişkin dün başsavcıya resmi bir rapor sunduğunu bildirdi.
Mişri, konseyin teknik ve lojistik önlemler nedeniyle son iki gün içinde oturumu düzenleyememesi üzerine, oturumu arka arkaya ikinci kez iptal etmek zorunda kaldı.
Devlet Yüksek Konseyi Başkanı, paylaştığı bir videoda, otel yönetiminin kendisine hükümetin oturumu düzenlemek için salonu kiralamama talimatı olduğunu bildirdiğini ve Dibeybe hükümetinin başkentteki tüm otellere kiralamayı engelleme emri verdiğini söyledi.  Mişri konuşmasında şu sözlere yer verdi: "Şubat Devrimi gençliği, Kaddafi rejimi karşısına alnı açık çıktı. Dibeybe, anayasayı koruma iddiasıyla bizi yıldırmaya çalışıyor, yürütmenin birleştirilmesinden söz edildiği için bizi engelliyor ve batı bölgesini tekeline almak istiyor. Yüksek bir egemen otoritenin görevlerini yerine getirmesini engellemeye çalışan bir başbakan görüyoruz ve bu, Şubat devriminden bu yana ilk kez oluyor. Dibeybe, aralarında onlarca doktora ve yüksek lisans sahibi bulunan devlet konseyinin kim olduğunu bilmiyor".
Mişri, Cumhuriyet Savcısına yaptığı açıklamada şunu belirtti: "Bu şikayeti Yüksek Konsey Başkanı sıfatıyla, konseyin toplantısını zorla engelleyen Dibeybe, Ulusal Güvenlik Danışmanı İbrahim Dibeybe ve İletişim ve Siyasi İşlerden Sorumlu Devlet Bakanı Velid el-Lafi hakkında sunuyorum".
Halid el-Mişri, Cumhuriyet Savcısından olayla ilgili soruşturma açmasını ve soruşturmalar tamamlanana kadar sanıkların seyahatlerinin yasaklanmasını talep etti.
Mişri, Dibeybe'yi "konseyin hükümetin geleceğini tartışmasını engellemek ve Devlet Konseyi'nin imajını bozmak için milyonlarca Libyalının parasını medya kanallarına harcamakla" suçlayarak şu sözlerle ithamda bulundu: "Teröre maruz kalmıyoruz. Kimse bizi engelleyemez, bir şey yapmaya da zorlayamaz. Bu hükümete karşı tavrımız net olacaktır, çünkü bu hükümet kendi fikrini zorla dayatmak isteyen bir milis hükümetidir”.
Mişri, istihbarat servislerine ve konsey karargahını kuşatan kuvveti geri çekilmeye zorlayan "caydırıcı kuvvete" teşekkür etti ve şunları söyledi: "Oturumlarımıza tam özgürlük ve şeffaflık içinde devam edeceğiz. Ülkemizi kurtarmak, kalıcı bir anayasa ve istikrarlı bir hükümete ulaşmak istiyoruz ve tüm Libyalılar ülkelerinin zenginliğinden faydalanma hakkına sahiptir ve Libya bir ailenin tekelinde değildir. Güvenlik birimlerine şikayette bulunacağız ve yurtiçi ve yurtdışındaki tüm taraflara ne olduğu hakkında bir muhtıra göndereceğiz. Geçmişte bizi bütçeler, prosedürler ve karargahlarda kısıtladığı için hükümet tarafından tacize uğradık. Bugün de Dibeybe'ye bağlı silahlı milisler Konsey üyelerinin oturumuna ev sahipliği yapacak olan toplantı odasına girmesini engelledi ve karargah önüne silahlı güçler yerleştirdi".
Konsey üyeleri, oturumun toplanmasını engelleyen güvenlik güçlerinin, gerekçenin Dibeybe'den gelen emirler olduğunu söylerken, görgü tanıkları, Dibeybe'ye bağlı askeri güçlerin Mahari'yi kuşattığını anlattı. Oteldeki güvenlik, konsey üyelerinin oturum salonuna girmesini engelledi.
Konsey Sözcüsü televizyonda yaptığı açıklamalarda şunları dile getirdi: "Bizim otele girişimizi engelleyen unsurlar konsey üyelerini güvence altına almak için müdahale etti. Güvenlik unsurları Devlet Konseyi karargahının kuşatılmasını reddetti. Onlar ve Dibeybe hükümetine bağlı olan 'Anayasa Koruma' gücü arasında bir anlaşmazlık ortaya çıktı".
Başkanlık Konseyi, Temsilciler Meclisi ve Dibeybe hükümeti bu gelişmeleri görmezden geldi. İçişleri Bakanı İmad Trabelsi bu gelişmeler yaşanırken diğer güvenlik makamlarıyla iş birliği içinde Trablus'u güvence altına alma çalışmalarını yürütüyordu.
Diğer yandan, Temsilciler Meclisi üyeleri, dün akşam ilk Başkan Yardımcısı Fevzi en-Nuiri ile dün akşam bir araya geldiklerinde, Libya'nın egemenliği ve "bazı güçlerin dış müdahalesinin reddedilmesi" konusundaki son açıklamasına desteklerini yinelediler.
Konsey sözcüsü Abdullah Belihak, toplantıda genel olarak ülkedeki mevcut durum ile siyasi, güvenlik ve ekonomik koşullardaki gelişmelerin ele alınacağını kaydetti.
Bu arada, BM Libya Özel Elçisi Abdullah Batili göreve başladıktan sonraki ilk ziyaretini Libya'nın güneyindeki Sebha kentine yaparken, Fransa, Almanya ve Birleşik Krallık büyükelçileri Libya'da uzlaşmayı sağlamak için çaba gösterilmesini umduklarını dile getirdiler. Üç büyükelçi, Libya'nın Tobruk kentindeki ülkelerine ait savaş anıtlarına yaptıkları ziyaretin ardından yayınladıkları ortak açıklamada şu ifadelere yer verdiler:
"Bu sürecin zaman gerektirdiğini biliyoruz ve barışın nesiller süren bir süreç olduğunu, ancak meyve verebileceğini düşünüyoruz. Bu üç ülke 1942'de II. Dünya Savaşı'nın ortasında düşman olarak Libya'ya geldi, askerlerinin birçoğu bu şehir ve çevresindeki çatışmalarda öldü. Ancak biz 80 yıl sonra birer dost olarak döndük".



 Tony Blair, Gazze Barış Konseyi üyelik adayları listesinden çıkarıldı

Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
TT

 Tony Blair, Gazze Barış Konseyi üyelik adayları listesinden çıkarıldı

Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)

Financial Times gazetesi, güvenilir kaynaklara dayandırdığı haberinde, İngiltere eski Başbakanı Tony Blair'in Arap ve İslam ülkelerinden gelen itirazlar sonrasında Gazze Barış Konseyi üyeliğine aday listesinden çıkarıldığını bildirdi.

Blair, ABD Başkanı Donald Trump'ın eylül ayı sonlarında İsrail ile Hamas arasındaki savaşı sona erdirmek için 20 maddelik planını açıkladığı sırada konsey üyeliği için belirlenen tek isimdi. Trump, Blair'i "çok iyi bir adam" olarak tanımlamıştı.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’ten aktardığına göre, Blair o dönemde planı "cesur ve akıllıca" olarak nitelendirdi ve ABD başkanının başkanlık edeceği konseye katılmaktan memnuniyet duyacağını ifade etti.

Ancak bazı Arap ve Müslüman ülkeler, kısmen 2003 yılında ABD öncülüğündeki Irak işgaline verdiği güçlü desteğin Ortadoğu'daki itibarına verdiği zarar nedeniyle plana karşı çıktı.

Financial Times, Blair'in bir müttefikinin, eski başbakanın Barış Konseyi üyesi olmayacağını söylediğini aktardı. Müttefik, "Bu konsey mevcut dünya liderlerinden oluşacak ve altında daha küçük bir yürütme kurulu bulunacak" dedi.

Kaynak, Blair'in, Trump'ın damadı Jared Kushner ve ABD başkanının kıdemli danışmanlarından Steve Witkoff'un yanı sıra Arap ve Batı ülkelerinden üst düzey yetkililerle birlikte yürütme kurulunda yer almasının beklendiğini de ifade etti.


Netanyahu, yeni Suriye’yi diplomasiyle değil bombalarla karşılıyor: İsrail, yeni Şam yönetimini barış ortağı değil kontrol edilmesi gereken hedef olarak kodluyor

Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
TT

Netanyahu, yeni Suriye’yi diplomasiyle değil bombalarla karşılıyor: İsrail, yeni Şam yönetimini barış ortağı değil kontrol edilmesi gereken hedef olarak kodluyor

Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)

Kasım 2025’in yağmurlu bir gecesinde, İsrail ordusunun Ramallah’ın kalbine yönelik baskını sürerken, başkanlık binasına birkaç metre mesafedeki bir noktada oturan üst düzey bir Filistinli yetkili acı bir tebessümle şunu söyledi:
“Şu an Filistin hakkında konuşmak istemiyorum. İsrail’i sömürgeci bir devlet olarak tanımlayan ezber cümleleri de tekrar etmeye niyetim yok. Şu anda konuşmak istediğim şey Suriye.”

Yetkiliye göre Suriye, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun yalnızca gerçek bir barışı istemediğinin değil, komşu devletleri de görmek istemediğinin en açık kanıtı haline geldi. Zira Şam’daki yeni siyasi liderlik, İsrail’e karşı savaş ya da düşmanlık istemediğini açıkça ilan etmiş olmasına rağmen, İsrail Suriye topraklarını son derece sert askerî operasyonlarla ihlal etmeyi sürdürüyor.
Filistinli yetkili şöyle devam ediyor:
“Hamas 7 Ekim 2023’te savaşı başlattı, Hizbullah İsrail’i vurdu, Husiler İran’ın teşvikiyle ‘destek savaşına’ katıldı… Fakat Suriye tam tersine çatışmanın dışında kalmayı seçti; hatta çok daha fazlasını yaptı.”

“İsrail için bir tehdit yok”

Saldırganlığı caydırma operasyonlarının sonrası Şam’da kontrolü devralan yeni yönetim, İsrail dahil komşu hiçbir ülkeye tehdit oluşturmadığını açıkladı.
Bununla birlikte Beşşar Esed rejiminin çökmesi ve İran ekseninin bölgedeki en stratejik üssünü kaybetmesi, Suriye ile İsrail arasında çıkarların kesiştiği yeni bir dönemi mümkün kılabilirdi.

Filistinli yetkili, “İsrailliler sanki bu gerçekleri unuttu. Suriye artık İran milislerinin oyun alanı değil” diyor.

Bu süreçte ABD, Türkiye ve Azerbaycan, iki taraf arasında arabuluculuk yapmaya hazır olduklarını bildirerek, sınırların tamamen güvenli hâle gelmesini sağlayacak güvenlik düzenlemeleri için müzakerelere davet etti. İsrail’in çekincelerine rağmen Suriye, doğrudan görüşmelere dahi razı oldu. Nitekim Dışişleri Bakanı Esad el-Şeybani ile İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer arasında altı toplantı gerçekleştirildi.

İsrail kaynaklarına göre Şam, kapsamlı bir anlaşmaya ulaşmak adına büyük esneklik gösteriyor. 1967 ve 2024’te işgal edilen tüm toprakların iadesi karşılığında tam barış anlaşmasına hazır; fakat ara formüller de değerlendiriliyor. Bunlar arasında Golan’ın 15 yıla kadar İsrail’e kiralanması veya 1974 sınırlarına dönüşü öngören bir güvenlik mutabakatı da var.

Aynı kaynaklar,  yeni yönetiminin “İbrahim Anlaşmaları”na katılmaya da sıcak baktığını, bunun İsrail’in 1948’den bu yana hayalini kurduğu tarihi bir açılım olacağını belirtiyor.

İsrail’in karşılığı: İşgal ve hava saldırıları

Tehdit politikasını seçen İsrail, Aralık 2024’ten bu yana yeni yönetimin nefes almasına fırsat vermeden askerî havaalanları ve üsleri hedef alan yaklaşık 500 hava saldırısı düzenledi. Suriye’nin savunma kapasitesinin yüzde 85’ini yok eden İsrail, 450 km²’lik Suriye toprağını işgal ederek genişliği 7 km’yi aşan hat boyunca, Şeyh Cebel'den Dera’ya kadar ilerledi. Bazı bölgelerde 20 km derinliğe kadar kara harekâtı yürüten İsrail 9 askerî üs kurdu.

frgt
Netanyahu, Salı günü Suriye'deki tampon bölgedeki İsrail güçlerini denetledi (AP)

İsrail ayrıca, “Dürzi müttefikleri koruma” gerekçesiyle iç çatışmaları körükledi. Oysa İsrail’deki Dürzi vatandaşlar bizzat İsrail hükümetleri tarafından ayrımcılığa maruz kalıyor.
Tel Aviv yönetimi, Şam’ın yeni liderliğini Nusra Cephesi bağlantıları üzerinden karalamaya çalışsa da, geçen yıllarda bizzat İsrail ordusuna bağlı sahra hastaneleri ve Safed, Hayfa, Tel Aviv’deki çeşitli merkezlerin çok sayıda Nusra üyesini tedavi ettiği biliniyor.

Netanyahu’yu kim durdurabilir?

Son günlerde İsrail’de ortaya çıkan bilgiler, ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail’e ve Netanyahu’ya “Suriye politikasındaki yanlışları” nedeniyle sert bir uyarıda bulunduğunu gösteriyor.
Trump’ın, Suudi Arabistan ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın talebi üzerine, Şam’daki yeni yönetimle daha olumlu bir yaklaşım benimsemeye yöneldiği ifade ediliyor.

frgt
Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Eş-Şara'nın Suriye'ye uygulanan yaptırımların kaldırılmasını görüşmek üzere Riyad'da geçen mayıs ayında gerçekleştirdiği toplantıdan bir kare (SPA)

Trump, İsrail’in attığı adımların “yanlış ve mantıksız” olduğunu düşünürken, birçok analist Netanyahu’yu dizginleyebilecek tek gücün Trump yönetimi olduğuna inanıyor.
Ancak bunun sahadaki sonuçlarının görülmesi zaman alabilir. Bu arada şu soru giderek daha sık soruluyor: “İsrail, Suriye ile böyle bir şekilde davranarak bölgesine nasıl bir mesaj veriyor?”


Suriye Dışişleri Bakanlığı SDG'nin, kontrolü altındaki bölgelerde kurtuluş kutlamalarını engellemesine tepki gösterdi

Yerel halkın, devrik Cumhurbaşkanı Beşşar Esed döneminde eski bir güvenlik merkezi olduğunu söylediği Kamışlı'daki bir kafeterya (Reuters)
Yerel halkın, devrik Cumhurbaşkanı Beşşar Esed döneminde eski bir güvenlik merkezi olduğunu söylediği Kamışlı'daki bir kafeterya (Reuters)
TT

Suriye Dışişleri Bakanlığı SDG'nin, kontrolü altındaki bölgelerde kurtuluş kutlamalarını engellemesine tepki gösterdi

Yerel halkın, devrik Cumhurbaşkanı Beşşar Esed döneminde eski bir güvenlik merkezi olduğunu söylediği Kamışlı'daki bir kafeterya (Reuters)
Yerel halkın, devrik Cumhurbaşkanı Beşşar Esed döneminde eski bir güvenlik merkezi olduğunu söylediği Kamışlı'daki bir kafeterya (Reuters)

Suriye Dışişleri Bakanlığı'nda Amerikan işlerinden sorumlu yetkili Kuteybe İdlibî, Suriyelilerin, Esed rejiminden kurtuluşunun ve devrilmesinin birinci yıl dönümü dolayısıyla kutlamalar yapmasını, kontrolü altındaki bölgelerde engelleyen Suriye Demokratik Güçleri’ne tepki gösterdi.

İdlibi, Suriyelilerin ulusal tarihlerinde önemli bir anı kutlamalarını engelleyen herhangi bir yapının, demokratik olduğunu veya halkı temsil ettiğini güvenilir bir şekilde iddia edemeyeceğini savundu. Meşru sevinç ifadesinden korkan bir yapı, onlar adına konuştuğunu iddia edemez; özgürlük bölünemez.

SDG cumartesi günü yayınladığı genelgeyle, "Saldırganlığı Caydırma " savaşının zaferinin ve Esad rejimi ile ona bağlı güvenlik ve askeri teşkilatının devrilmesinin birinci yıldönümü olan 7 ve 8 Aralık tarihlerinde zaferin yıldönümü dolayısıyla yapılacak toplantı ve kutlamaları yasakladı.

sdfgr
Suriye Demokratik Güçleri'nin, kontrolü altındaki Suriye bölgelerinde halk kutlamalarını yasaklama kararı

Suriye İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Nureddin el-Baba, SDG'nin rejimin devrilmesini anma kutlamalarını iptal etme kararını eleştirdi. Medya açıklamalarında, yasağın SDG'nin Suriye hükümetine karşı oynadığını iddia ettiği rolü, yani DEAŞ ile mücadeleyi yerine getirmedeki başarısızlığını gösterdiğini belirtti. Baba, SDG'nin "ülkenin kuzeydoğusundaki ulusal gruplardan endişe duyduğunu ve bu kutlamanın, adaletsiz yasalarına ve oradaki Suriyelilere yönelik sınırsız uygulamalarına karşı bir isyana dönüşebileceğinden korktuğunu" ifade etti.

Kararı, "İran ve PKK unsurlarının milisler içinde karar alma süreçlerindeki hakimiyetinin göstergesi" olarak nitelendirdi.

Aktivistler tarafından yayınlanan fotoğraflarda, SDG güçlerinin, kutlama yürüyüşlerini engellemek için Suriye'nin kuzeyindeki Rakka meydanlarına orta menzilli silahlar ve keskin nişancılar konuşlandırdığı görülüyor.

Suriye devriminin başlangıcında kurulan "Rakka Sessizce Katlediliyor" hesabı, SDG'nin dün Rakka ilinin batısındaki Tabka kentinde 13 çocuğu gözaltına aldığını bildirdi. Çocukların çoğu 15 yaş ve altındaydı ve gözaltına alma sebebinin şehir duvarlarına SDG karşıtı yazılar yazılması nedeniyle yapıldığı bildirildi. Hesapta, göz altıların SDG tarafından şehrin çeşitli mahallelerinde düzenlenen bir dizi baskınla eş zamanlı olarak yapıldığı belirtildi.

Aynı bağlamda, sosyal medyadaki Suriye hesapları, SDG'nin son saatlerde Suriye Cezire bölgesinin çeşitli yerlerinde, Haseke ve Kamışlı'da "Suriye hükümetine destek verdikleri ve yabancı kuruluşlarla iş yaptıkları" suçlamasıyla 17 kişiyi hedef alarak yaygın gözaltı operasyonları yürüttüğünü ifade etti.