Suudi Arabistan'da deniz seyrüseferine yönelik tehditleri ele almak için uluslararası bir toplantı yapıldı

Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı Korgeneral Fayyad bin Hamed er-Ruveyli, forumdaki sergiyi gezerken (Fotoğraf/Adnan Mehdali)
Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı Korgeneral Fayyad bin Hamed er-Ruveyli, forumdaki sergiyi gezerken (Fotoğraf/Adnan Mehdali)
TT

Suudi Arabistan'da deniz seyrüseferine yönelik tehditleri ele almak için uluslararası bir toplantı yapıldı

Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı Korgeneral Fayyad bin Hamed er-Ruveyli, forumdaki sergiyi gezerken (Fotoğraf/Adnan Mehdali)
Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı Korgeneral Fayyad bin Hamed er-Ruveyli, forumdaki sergiyi gezerken (Fotoğraf/Adnan Mehdali)

Suudi Arabistan 2. Uluslararası Denizcilik Forumu çalışmaları dün (Salı), Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'ın himayesinde ve Suudi Arabistan Kraliyet Deniz Kuvvetleri tarafından organize edilerek Cidde'de başladı. Foruma, 37'den fazla üst düzey isim, 14 donanma ve kardeş ve dost ülkelerden çok sayıda uzman katılıyor.
Forumda deniz seyrüseferine yönelik güvenlik tehditlerini ele alma ve uluslararası seyrüseferi tehdit eden terör örgütlerinin elindeki insansız sistemlerin yayılmasıyla yüzleşme ihtiyacı üzerinde duruldu.
 Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'ın himayesinde ve Kraliyet Suudi Deniz Kuvvetleri tarafından organize edilen 2. Suudi Deniz Forumu'nun ilk oturumları, deniz birimlerinde ve kıyı yaşam alanlarında insansız sistemlere karşı kendini koruma sistemleri ile ilgili birçok çalışma belgesi ve konunun sunumuna sahne oldu. Aynı zamanda insansız sistemlerin gelecekteki savaş alanlarındaki ve karşı sistemlerdeki rolünün tartışıldığı ‘karşı sistemlerin geleceği ve zorlukları’ ve ‘insansız botlar, insansız hava araçları ve diğer düşük maliyetli silahları içeren insansız sistemlerin terör örgütleri tarafından kullanılması’ gibi konular da forumda sunuldu.
 3 günlük forumun ilk gününde tüm katılımcılar, ülkeler arasındaki çabaları yoğunlaştırmanın ve modern teknolojiler ve siber güvenlik yoluyla zorluklarla yüzleşmeyi koordine etmenin önemine dikkat çektiler. Katılımcılar tehditlerle yüzleşmek için etkili karşı sistemler geliştirme ve terör ağlarının besleyicilerini takip etme ihtiyacına vurgu yaptılar.
 Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı Korgeneral Fayyad bin Hamed er-Ruveyli, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, forum günlerinde ele alınacak konuların önem taşıdığını belirterek, Suudi Arabistan'ın böyle bir zirveye ev sahipliği yapmasının son derece önemli olduğunu açıkladı. Ruveyli forumun, özellikle tüm dünya ülkeleri için önemli olan deniz güvenliği ile ilgili olarak Suudilerin barışı korumadaki rolünü teyit ettiğini belirtti.
Korgeneral er- Ruveyli, Riyad’ın dünyadaki ağırlığı, gücü ve güvenilirliği nedeniyle Suudi Arabistan'ın bu tür forumlara ev sahipliği yapmasının garip olmadığını sözlerine ekledi. Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı, Krallık'ta düzenlenen forumun denizcilik alanında bir dizi konuyu ele alacağını ifade etti.
Suudi Arabistan Kraliyet Deniz Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Fahd bin Abdullah Al-Gafili, forumun bölge ve dünyanın limanların, hayati bölgelerin ve deniz birimlerinin güvenlik ve emniyetine yönelik tehditlere tanık olduğu bir zamanda geldiğini söyledi.
Al-Gafili konuşmasında şunları ekledi:
“2. Uluslararası Denizcilik Forumu, Krallığın uluslararası barış ve güvenliği güçlendirmeye ve deniz kuvvetlerinde temsil edilen silahlı kuvvetlerin rolünü güçlendirmeye yaptığı katkıların bir devamı olarak geliyor. Bölgesel ve uluslararası çabaları desteklemek, deniz trafiğini güvence altına almak ve küresel ekonominin korunmasına katkıda bulunmak forumun amaçlarındandır. Bu zirve için Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman bin Abdulaziz'e teşekkür ediyorum.”
Teknelerin ve insansız hava araçlarının deniz ortamını tehdit ettiğine dikkat çeken Al-Gafili, “Bölge son zamanlarda terörist Husi milislerin bubi tuzaklı botlar ve insansız hava araçlarıyla gerçekleştirdiği saldırılarla karşı karşıya. Bu, dünya için bir sır değil. Limanlar ve gemiler hedef alındı, bu da bizi hayati deniz yeteneklerini ve sahalarını koruma sorumluluklarımızı üstlenmeye ve bu tür bir tehdide karşı birlikte çalışmaya çağırıyor” dedi.
Uluslararası Denizcilik Örgütü Genel Sekreteri Kitak Lim, özellikle bölgede yaşanan gelişmeler ışığında, ‘içinde insan bulunmayan sistemlerin tehlike ve tehditleri karşısında’ birlik ve ortak çaba çağrısında bulundu. İklim sorunu hakkında da açıklamada bulunan Lim, bu tehlikelerle yüzleşme ve daha sürdürülebilir bir çevre elde etme hedefiyle deniz birimlerini ve kıyı sahalarını korumaya sağladığı büyük destek ve uluslararası barış ve güvenliğin sağlanmasındaki merkezi rolü için Suudi Arabistan'a teşekkür etti.
Ulaştırma ve Lojistik Hizmetleri Bakan Yardımcısı ve Ulaştırma Genel Otoritesi Başkan Vekili Dr. Rumaih Al-Rumaih yaptığı konuşmada, çevrenin korunması ve deniz güvenliği için uluslararası toplumla yürütülmesi gereken ortak çabalara atıfta bulundu.
Al-Rumaih, “Bugün Suudi Arabistan denizcilik sektöründe bir rönesans yaşıyor ve kayıtlı gemi sayısı yüzde 77 arttı. Suudi Arabistan, Amerikan limanlarında denizcilik kalite standartlarını yakalayan filosu için 21. yüzyıl sertifikasını alan ilk Ortadoğu ülkesidir. Denizcilik sektörünün yatırımcıları, denizcileri ve faydalanıcıları için tüm hizmetler geliştirilerek Hudut Muhafızları Genel Müdürlüğü ile işbirliği içinde tek bir elektronik portal üzerinden otomasyona geçirildi. Yelkenli turist yatları için Krallık'taki tüm onaylı ticari marinalardan elektronik olarak verilmek üzere izin mekanizması geliştirildi. Suudi sularında yat kaydı ve yelken hizmetleri için birleşik portal olan ‘Ibhar’ platformu ise strat almaya hazır” açıklamasında bulundu.



Suudi Arabistan Savunma Bakanı Tahran'ı ziyaret ederek Pezeşkiyan ve Bakıri ile görüştü

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)
TT

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Tahran'ı ziyaret ederek Pezeşkiyan ve Bakıri ile görüştü

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, İran'a gerçekleştirdiği resmi ziyaret kapsamında dün Tahran'da İran Dini Lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi.

Prens Halid bin Selman, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Hamaney ile görüştüğünü ve kendisine İki Kutsal Caminin Hizmetkârı Kral Selman bin Abdulaziz'in yazılı bir mesajını ilettiğini belirterek, Dini Lider’le ortak ilgi alanlarına giren konuları ele aldıklarını ve iki ülke arasındaki ikili ilişkileri gözden geçirdiklerini söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Tesnim haber ajansından aktardığına göre Hamaney görüşme sırasında “Suudi Arabistan ile ilişkiler her iki ülke için de faydalı… Birbirimizi tamamlayabiliriz” ifadelerini kullandı.

Tesnim, Hamaney ile yapılan görüşmeye İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri'nin de katıldığını belirtti.

Prens Halid bin Selman, dün Tahran'a varışında Bakıri ile bir araya geldi. İran haber ajansları Bakıri'nin Pekin Anlaşması'nın imzalanmasından beri Suudi Arabistan ile ilişkilerin artarak geliştiğini söylediğini aktardı. Bakıri, Tahran ve Riyad'ın bölgesel güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynayabileceğini ve ülkesinin Suudi Arabistan ile savunma ilişkilerini geliştirmeye hazır olduğunu ifade etti. Tesnim'e göre Bakıri, “İran, Suudi Arabistan'ın Gazze Şeridi ve Filistin konusundaki tutumunu takdir ediyor” dedi.

Ziyareti değerlendiren siyasi çevrelere göre Prens Halid bin Selman'ın ziyareti, her iki ülkeyi de ilgilendiren boyutları olan bölgesel ve uluslararası gelişmelerin ortasında gerçekleşiyor.

Suudi Arabistan Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Prens Halid bin Selman'ın resmi bir ziyaret için İran’a geldiği ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ikili ilişkiler ve ortak ilgi alanlarına giren konuların ele alınacağı bir dizi görüşme gerçekleştireceği belirtildi.

Suudi siyasi analist Abdullatif el-Melhem, Suudi Arabistan Savunma Bakanı’nın İran ziyaretinin, Suudi yönetiminin Pekin Anlaşması’na bağlılık çerçevesinde iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirme ve geliştirme, ortak çıkarlarını gerçekleştirmek ve iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin pekiştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla Riyad ile Tahran arasındaki koordinasyon ve iş birliği düzeyini yükseltme isteğini yansıttığını düşünüyor.

 Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi. (EPA)Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi. (EPA)

Şarku’l Avsat'a konuşan el-Melhem, Suudi liderliğinin bölgede barış ve refahı sağlamaya çalıştığını, bölgeyi çatışmalar evresinden istikrar ve güvenlik evresine taşımayı hedeflediğini ve bölge halklarının daha iyi bir refah, zenginlik ve ekonomik entegrasyon geleceğine yönelik özlemlerini gerçekleştirmeye odaklandığını söyledi. Suudi Arabistan ve İran arasındaki ikili ilişkilerin gelişmesinin, Suudi Arabistan Veliaht Prensi'nin ‘bölgede barış, güvenlik, istikrar ve refahın sağlanması ve halkların özlemlerinin gerçekleştirilmesi’ için yürüttüğü çabaların meyvelerinden biri olduğunu belirtti. Ziyaretin Suudi Arabistan'ın uluslararası ve bölgesel taraflarla iş birliği ve eşgüdüm içerisinde bölgenin güvenlik ve istikrarını arttırmaya yönelik devam eden diplomatik çabalarının bir parçası olması bekleniyor.

Bir dizi toplantı

Ziyaret, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ile bölgedeki gelişmeleri ele aldıkları ve ortak ilgi alanlarına giren bir dizi konuyu gözden geçirdikleri bir telefon görüşmesi gerçekleştirmesinden iki haftadan kısa bir süre sonra gerçekleşti. İkili istişarelerin yanı sıra Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı pazartesi günü İranlı mevkidaşıyla yaptığı telefon görüşmesinde bölgedeki gelişmeleri ve bu konuda sarf edilen çabaları ele aldı.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ve İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif'in Kasım 2024'te İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) – Arap Birliği Zirvesi kapsamında gerçekleştirdikleri görüşmeden (SPA)Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ve İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif'in Kasım 2024'te İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) – Arap Birliği Zirvesi kapsamında gerçekleştirdikleri görüşmeden (SPA)

Suudi Arabistan Savunma Bakanı'nın Tahran ziyareti kapsamında bölgedeki son gelişmelerin ele alınması ve bölgesel ve uluslararası gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunulması bekleniyor. Söz konusu ziyaret öncesinde bir dizi gelişme yaşandı. ABD-İran görüşmelerinin ilk turu geçtiğimiz cumartesi günü Umman'ın başkenti Maskat'ta gerçekleştirilirken, Suudi Arabistan ve ABD tarafları geçtiğimiz hafta beş istasyonda bir dizi siyasi ve güvenlik istişaresinde bulundu.

Ziyaret, 1979'dan bu yana bir Suudi savunma bakanının İran'a yaptığı ikinci ziyaret olması bakımından tarihi bir önem taşıyor.

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Pekin Anlaşması ve 10 Mart'ta Çin'in himayesinde iki ülke arasındaki tarihi uzlaşma ve ilişkilerin yeniden başladığının duyurulmasının ardından İran'ı ziyaret eden en önde gelen Suudi yetkililerden biri.

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüştü. (AP)Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüştü. (AP)

Pekin Anlaşması’nın ardından iki ülkeden bir dizi üst düzey yetkili karşılıklı ziyaretlerde bulundu. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan Haziran 2023'te Tahran'a ilk ziyaretini gerçekleştirdi. Bu ziyaret sırasında ‘iki ülke arasındaki ilişkilerin normal olduğunu ve iki ülkenin İslam kardeşliği ve iyi komşuluk bağlarıyla birleşmiş, bölgenin önemli ülkeleri olduğunu’ vurgulayan Prens Faysal bin Ferhan, “Bu ilişkiler bağımsızlık ve egemenliğe tam ve karşılıklı saygı, içişlerine karışmama, uluslararası hukuk ilkeleri, Birleşmiş Milletler Şartı ve İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Şartı gibi açık bir temele dayanmaktadır” dedi.

Pekin'deki anlaşmanın ardından bir dizi İranlı yetkili benzer şekilde Suudi Arabistan'ı ziyaret etti. Bu isimler arasında eski Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Ali Bakıri Kani ve şimdiki Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin yanı sıra Kasım 2023'teki İİT-Arap Birliği Zirvesi'ne katılmak üzere eski İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve 2024 İİT-Arap Birliği Zirvesi'ne katılmak üzere Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif yer alıyordu.

Pekin Anlaşması taahhütleri

Pekin Anlaşması'nı takip etmek üzere kurulan Suudi Arabistan-Çin-İran Üçlü Ortak Komitesi, ilki Aralık 2023'te Çin'in başkenti Pekin'de, diğeri ise Kasım 2024'te Riyad'da olmak üzere iki toplantı gerçekleştirdi. Bu toplantılarda iki ülke, Pekin Anlaşması'nı tüm maddeleriyle uygulama kararlılıklarını ve Birleşmiş Milletler Şartı, İİT Şartı ve devletlerin egemenliği, bağımsızlığı ve güvenliğine saygı da dâhil olmak üzere uluslararası hukuka bağlı kalarak ülkeleri arasında iyi komşuluk ilişkilerini geliştirme çabalarını sürdürdüklerini vurgularken, Çin de Suudi Arabistan ve İran'ın Pekin Anlaşması'nı geliştirme yönünde attıkları adımları desteklemeye ve teşvik etmeye devam etmeye hazır olduğunu ve Pekin Anlaşması'nın tümüyle uygulanması konusundaki kararlılığını açıkladı.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Taht Revançi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, İran ve Suudi Arabistan'ın büyüyen ve istikrarlı bir bölgede barış ve huzuru tesis etme niyetinde olduğunu, bunun da ‘mevcut tehditlerin üstesinden gelmeyi amaçlayan ikili ve bölgesel iş birliğinin sürdürülmesini ve geliştirilmesini’ gerektirdiğini belirtti. “İran-Suudi Arabistan eylemleri kalkınma, barış, bölgesel ve uluslararası güvenlik çerçevesinde ikili ve çok taraflı uluslararası iş birliğinin başarılı bir modelini taçlandırmaktadır” diyen Revançi, iki tarafın tarihi ve kültürel bağlar ve iyi komşuluk ilkesi temelinde çeşitli siyasi, güvenlik, ekonomik, ticari ve konsolosluk alanlarında iş birliğini geliştirmeye devam ettiğini bildirdi.