Suudi Arabistan'da deniz seyrüseferine yönelik tehditleri ele almak için uluslararası bir toplantı yapıldı

Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı Korgeneral Fayyad bin Hamed er-Ruveyli, forumdaki sergiyi gezerken (Fotoğraf/Adnan Mehdali)
Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı Korgeneral Fayyad bin Hamed er-Ruveyli, forumdaki sergiyi gezerken (Fotoğraf/Adnan Mehdali)
TT

Suudi Arabistan'da deniz seyrüseferine yönelik tehditleri ele almak için uluslararası bir toplantı yapıldı

Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı Korgeneral Fayyad bin Hamed er-Ruveyli, forumdaki sergiyi gezerken (Fotoğraf/Adnan Mehdali)
Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı Korgeneral Fayyad bin Hamed er-Ruveyli, forumdaki sergiyi gezerken (Fotoğraf/Adnan Mehdali)

Suudi Arabistan 2. Uluslararası Denizcilik Forumu çalışmaları dün (Salı), Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'ın himayesinde ve Suudi Arabistan Kraliyet Deniz Kuvvetleri tarafından organize edilerek Cidde'de başladı. Foruma, 37'den fazla üst düzey isim, 14 donanma ve kardeş ve dost ülkelerden çok sayıda uzman katılıyor.
Forumda deniz seyrüseferine yönelik güvenlik tehditlerini ele alma ve uluslararası seyrüseferi tehdit eden terör örgütlerinin elindeki insansız sistemlerin yayılmasıyla yüzleşme ihtiyacı üzerinde duruldu.
 Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'ın himayesinde ve Kraliyet Suudi Deniz Kuvvetleri tarafından organize edilen 2. Suudi Deniz Forumu'nun ilk oturumları, deniz birimlerinde ve kıyı yaşam alanlarında insansız sistemlere karşı kendini koruma sistemleri ile ilgili birçok çalışma belgesi ve konunun sunumuna sahne oldu. Aynı zamanda insansız sistemlerin gelecekteki savaş alanlarındaki ve karşı sistemlerdeki rolünün tartışıldığı ‘karşı sistemlerin geleceği ve zorlukları’ ve ‘insansız botlar, insansız hava araçları ve diğer düşük maliyetli silahları içeren insansız sistemlerin terör örgütleri tarafından kullanılması’ gibi konular da forumda sunuldu.
 3 günlük forumun ilk gününde tüm katılımcılar, ülkeler arasındaki çabaları yoğunlaştırmanın ve modern teknolojiler ve siber güvenlik yoluyla zorluklarla yüzleşmeyi koordine etmenin önemine dikkat çektiler. Katılımcılar tehditlerle yüzleşmek için etkili karşı sistemler geliştirme ve terör ağlarının besleyicilerini takip etme ihtiyacına vurgu yaptılar.
 Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı Korgeneral Fayyad bin Hamed er-Ruveyli, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, forum günlerinde ele alınacak konuların önem taşıdığını belirterek, Suudi Arabistan'ın böyle bir zirveye ev sahipliği yapmasının son derece önemli olduğunu açıkladı. Ruveyli forumun, özellikle tüm dünya ülkeleri için önemli olan deniz güvenliği ile ilgili olarak Suudilerin barışı korumadaki rolünü teyit ettiğini belirtti.
Korgeneral er- Ruveyli, Riyad’ın dünyadaki ağırlığı, gücü ve güvenilirliği nedeniyle Suudi Arabistan'ın bu tür forumlara ev sahipliği yapmasının garip olmadığını sözlerine ekledi. Suudi Arabistan Genelkurmay Başkanı, Krallık'ta düzenlenen forumun denizcilik alanında bir dizi konuyu ele alacağını ifade etti.
Suudi Arabistan Kraliyet Deniz Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Fahd bin Abdullah Al-Gafili, forumun bölge ve dünyanın limanların, hayati bölgelerin ve deniz birimlerinin güvenlik ve emniyetine yönelik tehditlere tanık olduğu bir zamanda geldiğini söyledi.
Al-Gafili konuşmasında şunları ekledi:
“2. Uluslararası Denizcilik Forumu, Krallığın uluslararası barış ve güvenliği güçlendirmeye ve deniz kuvvetlerinde temsil edilen silahlı kuvvetlerin rolünü güçlendirmeye yaptığı katkıların bir devamı olarak geliyor. Bölgesel ve uluslararası çabaları desteklemek, deniz trafiğini güvence altına almak ve küresel ekonominin korunmasına katkıda bulunmak forumun amaçlarındandır. Bu zirve için Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman bin Abdulaziz'e teşekkür ediyorum.”
Teknelerin ve insansız hava araçlarının deniz ortamını tehdit ettiğine dikkat çeken Al-Gafili, “Bölge son zamanlarda terörist Husi milislerin bubi tuzaklı botlar ve insansız hava araçlarıyla gerçekleştirdiği saldırılarla karşı karşıya. Bu, dünya için bir sır değil. Limanlar ve gemiler hedef alındı, bu da bizi hayati deniz yeteneklerini ve sahalarını koruma sorumluluklarımızı üstlenmeye ve bu tür bir tehdide karşı birlikte çalışmaya çağırıyor” dedi.
Uluslararası Denizcilik Örgütü Genel Sekreteri Kitak Lim, özellikle bölgede yaşanan gelişmeler ışığında, ‘içinde insan bulunmayan sistemlerin tehlike ve tehditleri karşısında’ birlik ve ortak çaba çağrısında bulundu. İklim sorunu hakkında da açıklamada bulunan Lim, bu tehlikelerle yüzleşme ve daha sürdürülebilir bir çevre elde etme hedefiyle deniz birimlerini ve kıyı sahalarını korumaya sağladığı büyük destek ve uluslararası barış ve güvenliğin sağlanmasındaki merkezi rolü için Suudi Arabistan'a teşekkür etti.
Ulaştırma ve Lojistik Hizmetleri Bakan Yardımcısı ve Ulaştırma Genel Otoritesi Başkan Vekili Dr. Rumaih Al-Rumaih yaptığı konuşmada, çevrenin korunması ve deniz güvenliği için uluslararası toplumla yürütülmesi gereken ortak çabalara atıfta bulundu.
Al-Rumaih, “Bugün Suudi Arabistan denizcilik sektöründe bir rönesans yaşıyor ve kayıtlı gemi sayısı yüzde 77 arttı. Suudi Arabistan, Amerikan limanlarında denizcilik kalite standartlarını yakalayan filosu için 21. yüzyıl sertifikasını alan ilk Ortadoğu ülkesidir. Denizcilik sektörünün yatırımcıları, denizcileri ve faydalanıcıları için tüm hizmetler geliştirilerek Hudut Muhafızları Genel Müdürlüğü ile işbirliği içinde tek bir elektronik portal üzerinden otomasyona geçirildi. Yelkenli turist yatları için Krallık'taki tüm onaylı ticari marinalardan elektronik olarak verilmek üzere izin mekanizması geliştirildi. Suudi sularında yat kaydı ve yelken hizmetleri için birleşik portal olan ‘Ibhar’ platformu ise strat almaya hazır” açıklamasında bulundu.



Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını iletti

TT

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını iletti

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını iletti

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, İran'a gerçekleştirdiği resmi ziyaret kapsamında Perşembe günü Tahran'da İran Lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi.

Suudi yönetiminin direktifleri doğrultusunda Hamaney ile görüştüğünü ve kendisine İki Kutsal Caminin Hamisi Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını ilettiğini belirten Suudi Savunma Bakanı, “X” platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda liderle ortak ilgi alanlarına giren konuları ele aldıklarını ve iki ülke arasındaki ikili ilişkileri gözden geçirdiklerini ifade etti.

İran'ın Tasnim haber ajansı Hamaney'in görüşme sırasında “Suudi Arabistan ile ilişkilerimiz her iki ülke için de faydalı ve birbirimizi tamamlayabiliriz” dediğini aktardı.

Ajans, Hamaney ile yapılan görüşmeye İranGenelkurmay Başkanı General Muhammed Bakıri'nin de katıldığını belirtti.

Dün Tahran'da General Bakıri ile bir araya gelen Prens Halid bin Selman, İran haber ajanslarının aktardığına göre Pekin Anlaşması'nın imzalanmasından bu yana Suudi Arabistan'la ilişkilerin giderek güçlendiğini ve geliştiğini söyledi. Bakıri, Tahran ve Riyad'ın bölgesel güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynayabileceğini belirterek ülkesinin Suudi Arabistan'la savunma ilişkilerini geliştirmeye hazır olduğunu ifade etti. Tasnim'e göre İran, Suudi Arabistan'ın Gazze ve Filistin konusundaki tutumunu memnuniyetle karşılıyor.

sdfgrthyu
Prens Halid bin Selman Perşembe günü İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a vardığında İran tarafından resmi törenle karşılandı (AP)

Ziyareti değerlendiren siyasi çevrelere göre Suudi bakanın ziyareti her iki ülkeyi de ilgilendiren bölgesel ve uluslararası gelişmelerin yaşandığı bir döneme denk geliyor.

Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Prens Halid bin Selman'ın resmi bir ziyaret için geldiği ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ikili ilişkiler ve ortak ilgi alanlarına giren konuların ele alınacağı bir dizi görüşme gerçekleştireceği belirtildi.

Suudi siyasi analist Abdüllatif el-Melhem, Suudi Savunma Bakanının İran ziyaretinin, Suudi yönetiminin Pekin anlaşmasına bağlılık çerçevesinde iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirme ve geliştirme, ortak çıkarlarını gerçekleştirmek ve iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin pekiştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla Riyad ve Tahran arasındaki koordinasyon ve işbirliği düzeyini yükseltme isteğini yansıttığını düşünüyor.

sxcdfrgt
Prens Halid bin Salman dün (Perşembe) Tahran'da İran Cumhurbaşkanı ile bir araya geldi. (EPA)

Suudi liderliğinin bölgede barış ve refahı sağlamayı ve bölgeyi çatışmalar aşamasından istikrar ve güvenlik aşamasına taşımayı ve bölge halklarının daha iyi bir refah, zenginlik ve ekonomik entegrasyon geleceğine yönelik özlemlerini gerçekleştirmeye odaklanmayı amaçladığını belirten Melhem, Suudi Arabistan ile İran arasındaki ikili ilişkilerin geliştirilmesinin, Suudi Veliaht Prensi'nin “bölgede barış, güvenlik, istikrar ve refahı sağlama ve halklarının özlemlerini karşılama” çabalarının meyvelerinden biri olduğunu kaydetti. Melhem, ziyaretin Suudi Arabistan ile İran arasındaki ikili ilişkileri güçlendirmeye yönelik devam eden diplomatik çabaların bir parçası olduğunu belirtti.

Bir dizi toplantı

Ziyaret, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Prens Muhammed bin Selman ile bölgedeki gelişmeleri ele aldıkları ve ortak ilgi alanlarına giren bir dizi konuyu gözden geçirdikleri bir telefon görüşmesi gerçekleştirmesinin üzerinden iki haftadan kısa bir süre geçmesinin yanı sıra Suudi Dışişleri Bakanı'nın Pazartesi günü İranlı mevkidaşıyla yaptığı telefon görüşmesinde bölgedeki gelişmeleri ve sarf edilen çabaları gözden geçirdikleri ikili istişarelerin ardından gerçekleşti.

dfgthy
Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Aref arasında Kasım 2024'te düzenlenecek Arap-İslam Zirvesi çerçevesinde gerçekleşen görüşme (SPA)

Suudi Savunma Bakanı'nın Tahran ziyaretinde bölgedeki son gelişmelerin ele alınması ve bölgesel ve uluslararası gelişmelerle ilgili görüş alışverişinde bulunulması bekleniyor. Resmi haber ajansı IRNA'ya göre ziyaret öncesinde, geçtiğimiz Cumartesi günü Umman'ın başkenti Muskat'ta gerçekleştirilen ABD-İran görüşmelerinin ilk turu ve 48 saat önce yine Cumartesi günü Muskat'ta yapılacak bir sonraki turun yanı sıra Suudi ve ABD taraflarının geçtiğimiz hafta beş istasyonda gerçekleştirdikleri bir dizi siyasi ve güvenlik istişaresi gibi bir dizi gelişme yaşandı.

Ziyaret, merhum Prens Sultan bin Abdülaziz'in Mayıs 1999 başında Tahran'a yaptığı ve dört gün süren ve üst düzey İranlı yetkililerle bir araya geldiği ilk ziyaretin ardından, 1979'dan bu yana bir Suudi savunma bakanının İran'a yaptığı ikinci ziyaret olması bakımından tarihi bir önem taşıyor.

Suudi Savunma Bakanı, “Pekin Anlaşması” ve 10 Mart'ta iki ülke arasındaki tarihi uzlaşı ve ilişkilerin Çin himayesinde yeniden başlatılmasının duyurulmasının ardından İran'ı ziyaret eden en önemli Suudi yetkililerden biri.

dfgt
Prens Halid bin Selman Perşembe günü Tahran'da General Bakıri ile bir araya geldi (AP)

Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, Tahran'a ilk ziyaretini Haziran 2023'te gerçekleştirmiş ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ilişkilerin normal olduğunu ve iki ülkenin İslami kardeşlik ve iyi komşuluk bağlarıyla birleşmiş, bölgenin önemli ülkeleri olduğunu vurgulayarak bağımsızlık ve egemenliğe tam ve karşılıklı saygı, içişlerine karışmama, uluslararası hukuk ilkeleri, Birleşmiş Milletler Şartı ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi açık bir temele dayandığını belirtmiştir.

Eski Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, dönemin Dışişleri Bakanı adayı Ali Bakıri Kani ve şimdiki Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin yanı sıra Kasım 2023'teki Ortak Arap-İslam Zirvesi'ne katılmak üzere eski İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve 2024 Ortak Arap-İslam Takip Zirvesi'ne katılmak üzere Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Aref de dâhil olmak üzere bir dizi İranlı yetkili Pekin Anlaşması'nın ardından Suudi Arabistan'a benzer ziyaretlerde bulundu.

“Pekin Anlaşması” Taahhütleri

Pekin Anlaşmasını takip etmek üzere kurulan Suudi-Çin-İran Üçlü Ortak Komitesi, ilki Aralık 2023'te Çin'in başkenti Pekin'de, diğeri ise Kasım 2024'te Riyad'da olmak üzere iki toplantı gerçekleştirmiş ve bu toplantılarda iki ülke Pekin Anlaşmasını tüm maddeleriyle uygulama kararlılıklarını ve Birleşmiş Milletler Şartı, İİT Şartı ve devletlerin egemenliği, bağımsızlığı ve güvenliğine saygı da dâhil olmak üzere uluslararası hukuka bağlılık yoluyla ülkeleri arasında iyi komşuluk ilişkilerini teşvik etme çabalarını sürdürdüklerini vurgularken, Çin de Suudi Arabistan ve İran'ın Pekin Anlaşmasını geliştirme yönünde attıkları adımları desteklemeye ve teşvik etmeye devam etmeye hazır olduğunu açıklamıştır.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Taht Revançi Şarku'l Avsat'a verdiği demeçte İran ve Suudi Arabistan'ın büyüyen ve istikrarlı bir bölgede barış ve huzuru tesis etme niyetinde olduğunu, bunun da “mevcut tehditlerin üstesinden gelmeyi amaçlayan ikili ve bölgesel işbirliğinin sürdürülmesini ve geliştirilmesini” gerektirdiğini belirterek “İran-Suudi eylemlerinin kalkınma, barış, bölgesel ve uluslararası güvenlik çerçevesinde başarılı bir uluslararası ikili ve çok taraflı işbirliği modelini taçlandırdığını” ve iki tarafın tarihi bağlara dayanarak çeşitli siyasi, güvenlik, ekonomik, ticari ve konsolosluk alanlarında işbirliğini geliştirmeye devam ettiğini söyledi.