Erdoğan’dan Suriye yorumu: Haziran seçiminden sonra bir sil baştan yapabiliriz

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan (AFP)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan (AFP)
TT

Erdoğan’dan Suriye yorumu: Haziran seçiminden sonra bir sil baştan yapabiliriz

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan (AFP)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan (AFP)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye’de Beşşar Esed rejimi ile temasları artırma adımlarını seçimden sonrasına erteleyerek, ilişkilerde ‘sil baştan’ yapılabileceğini söyledi. 
Erdoğan G20 zirvesine katıldığı Endonezya’dan dönüşünde kendisine eşlik eden gazetecilerin ‘Esed ile görüşüp görüşmeyeceğine’ ilişkin bir sorusuna yanıt verdi.
Cumhurbaşkanı, “Şu anda Türkiye olarak bu konularda sıkıntılı olduğumuz ülkelerle ilişkileri yeniden ele alabiliriz. Siyasette ebedi olarak dargınlık, kırgınlık, küslük olmaz. Vakti, zamanı geldiği anda oturur, değerlendirir, ona göre de bir yenilemeyi yapabilirsiniz. Hele hele Haziran seçiminden sonra bir sil baştan yapabiliriz” dedi.
Cumhurbaşkanı geçtiğimiz ay yaptığı bir açıklamada, Suriye rejimi ile temasların şu anda istihbarat teşkilatı ile sınırlı olduğunu ve bu temasların sonuçlarına göre Ankara’nın Şam ile ilişkilerinin şeklini belirleyeceğini söylemişti.
Türkiye geçtiğimiz hafta ise, iki ülke arasındaki temasları ‘diplomatik seviyeye’ yükseltmenin ipuçlarını verdi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, iki ülke arasındaki temasın istihbarat düzeyinde devam ettiğini ancak şu anda planlanmış bir temas olmadığını söyledi.
Suriye Dışişleri ve Gurbetçiler Bakanı Faysal Mikdad ise Çavuşoğlu’nun açıklamalarına şu yanıtı verdi:
“Türklerin açıklamalarını dinliyoruz. Ancak bu, terörizmi ortadan kaldırmakla başlayabilir. Türkiye teröre destek vermemek, Suriye topraklarından askeri olarak çekilmek, Heyetu Tahriru’ş Şam’a verilen her türlü desteği durdurmak için adımlar atmalı.”
Çavuşoğlu 11 Ağustos’ta yaptığı bir diğer açıklamada, 2021 Ekim ayında Belgrad’da düzenlenen Bağlantısızlar Hareketi Zirvesi’nde Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ile ayaküstü sohbet etme fırsatı bulduğunu söyleyerek, Suriye’de çözüme ulaşmak için rejim ile muhalefet arasında uzlaşma çağrısında bulundu.
Bu açıklamalar, Suriye’nin kuzeybatısında Türk güçleri ve onların desteklediği muhalif grupların kontrolündeki bölgelerde yaşayan Suriyeliler arasında öfkeye yol açtı.
Türkiye’nin rejimle yakınlaşma ve ilişkileri normalleştirme konusundaki yeni yaklaşımı ve muhalefet ile rejimin uzlaşması yönündeki çağrı nedeniyle protestolar patlak verdi.
Bunun ardından Ankara’dan bir takım açıklamalar geldi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan aynı ay yaptığı açıklamada, “Bizim Suriye’nin topraklarında gözümüz yok. Rejim bunun idraki içinde olmalı. Suriye ile daha ileri seviyede adımları temin etmemiz gerekiyor. Siyasette dargınlık olmaz. Her an barış içinde olacaksın. Her an görüşebilme imkânı yakalayacaksın” dedi.
Öte yandan, Türk ve Rus kuvvetleri, dün Haseke’nin kuzey kırsalındaki Derbesiye ve Amuda kırsalında 4’er askeri araçtan oluşan yeni bir ortak devriye gerçekleştirdi.
İki Rus helikopteri eşliğinde yapılan devriye, Derbesiye’nin batısındaki Şerik köyünden hareket etti.
Devriye, tekrar başlangıç ​​noktasına dönmeden önce birçok köyü gezdi.
Bu devriyeler, 22 Ekim 2019’da Türkiye ile Rusya arasında imzalanan Soçi Mutabakatı çerçevesinde yürütülüyor.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne (SOHR) göre, dün Rakka’nın kuzey kırsalında bulunan Ayn İsa’nın kuzeyindeki Ebu Harza’da Suriye Milli Ordusu ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında orta ve ağır makineli tüfeklerle çatışmalar yaşandı.



Erdoğan, Trump ile SDG'nin Suriye ordusuna entegrasyonunu görüştü

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump'ın Lahey'deki NATO zirvesi çerçevesinde gerçekleştirdikleri görüşmeden (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump'ın Lahey'deki NATO zirvesi çerçevesinde gerçekleştirdikleri görüşmeden (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
TT

Erdoğan, Trump ile SDG'nin Suriye ordusuna entegrasyonunu görüştü

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump'ın Lahey'deki NATO zirvesi çerçevesinde gerçekleştirdikleri görüşmeden (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump'ın Lahey'deki NATO zirvesi çerçevesinde gerçekleştirdikleri görüşmeden (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Türk kaynaklar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Donald Trump'ın Lahey'deki Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) zirvesi kapsamında yaptıkları görüşmede, Suriye'deki gelişmeleri çeşitli boyutlarıyla ele aldıklarını açıkladı.

Kaynaklar, Erdoğan'ın Trump ile salıyı çarşambaya bağlayan gece gerçekleşen görüşmesinde, Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) yeni Suriye ordusuna entegrasyonunu ele aldığını söyledi. Erdoğan, Suriye yönetiminin DEAŞ dahil tüm terör örgütleriyle mücadelede kararlı olduğunu ve Türkiye'nin de bu konuda Suriye yönetimine desteğini sürdürdüğünü vurguladı.

thyu
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara geçtiğimiz mart ayında SDG'nin Suriye ordusuna entegre edilmesi için SDG lideri Mazlum Abdi ile anlaşma imzaladı. (EPA)

Şarku’l Avsat’ın Türk hükümetine yakın medya kuruluşlarından aktardığına göre Erdoğan, SDG'ye ABD desteği konusuna da değindi. Erdoğan, “Mart ayında Şam ile imzalanan anlaşma uyarınca SDG'nin Suriye ordusuna entegre edilmesinin ardından bu desteğin sürdürülmesine gerek kalmayacak… Suriye yönetimi, Türkiye'nin de desteğiyle, DEAŞ üyelerinin ve ailelerinin tutulduğu hapishanelerin kontrolünü ele geçirecek” ifadelerini kullandı.

SDG'ye yönelik suçlamalar

Erdoğan daha önce SDG'yi, lideri Mazlum Abdi ile Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara arasında imzalanan anlaşmayı geciktirmekle suçlamış, ‘SDG’nin anlaşmanın uygulanmamasının sonuçlarına katlanacağını ve Türkiye'nin bu konuyu yakından takip ettiğini’ belirtmişti.

Türkiye, ABD'nin ‘DEAŞ'a karşı savaşta yakın müttefik’ olarak gördüğü SDG'nin en büyük bileşeni olan YPG’nin dağıtılmasını, yabancı savaşçılarının Suriye'yi terk etmesini ve kalan savaşçıların yeni Suriye ordusuna entegre edilmesini talep ediyor. Washington ise ‘önemli bir müttefik’ olarak SDG'nin yanında durmaya devam edeceğini vurguluyor.

Kaynaklar, Erdoğan'ın Trump'la ayrıca, ‘ABD'nin Suriye'ye yönelik yaptırımlarının kaldırılması kararının uygulanması için atılan adımları ve ABD'nin Suriye'deki güçlerinin durumunu, İsrail'in Suriye topraklarına yönelik saldırılarını, bunların durdurulması ihtiyacını ve Suriye'nin birliği ve egemenliğinin desteklenmesi için yapılacak çalışmaları’ da ele aldığını söyledi.

dfrgthy
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer dün Lahey'de düzenlenen NATO zirvesi çerçevesinde görüşmelerde bulundu. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Erdoğan dün NATO zirvesi çerçevesinde Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer ile yaptığı görüşmede, “Türkiye, Suriye'nin toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini koruyarak istikrarını desteklemeye devam edecektir” dedi.

Suriyeliler için kolaylıklar

Öte yandan Türkiye'deki Suriyeli sivil toplum aktivistleri, geçtiğimiz günlerde İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ve Göç İdaresi Başkanlığı yetkilileriyle görüştüklerini ve Suriyelilerin statülerine ilişkin güvence aldıklarını açıkladılar.

Aktivistler, ‘Türkiye'de kalmak isteyen hiçbir Suriyelinin ülkesine dönmeye zorlanmayacağı, dönüşün sadece gönüllülük esasına dayanacağı ve daha sonra Türkiye'ye giriş yasağı getirilmeyeceği’ yönünde güvence aldıklarını ifade ettiler.

Türk yetkililer, ‘giriş ve vize işlemlerinin kolaylaştırılacağını, 1 Temmuz itibariyle sınır kapılarının çifte vatandaşlık sahiplerine ve birinci derece akrabalarına açılacağını ve Suriyeli üniversite öğrencilerinin, geçici koruma kartına sahip üniversite öğrencileri de dahil olmak üzere, yılda dört kez kara kapılarından ülkelerine giriş yapmalarına izin verileceğini’ doğruladı.

Suriyeli aktivistler, Suriyelilerin ve Türklerin, Türkiye ve Suriye'de gayrimenkul sahibi olmalarının önündeki engellerin kaldırılması için de çalışmaların sürdüğünü kaydetti.

hyu
Okulların kapanmasının ardından ülkelerine dönen Suriyeli mültecilerin sayısı artmaya başladı. (AFP)

Türkiye'deki Suriyelilerin ülkelerine dönüşü, geçtiğimiz cuma günü okulların kapanmasının ardından gönüllü ve kalıcı dönüşler kapsamında gözle görülür bir artışa sahne olmaya başladı.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, geçtiğimiz cuma günü Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, Göç İdaresi Başkanlığı, Türk Kızılayı ve bazı sivil toplum kuruluşlarının iş birliği yaptığı bir proje kapsamında gönüllü geri dönüşleri desteklemek amacıyla kurulan merkezin açılışında, Beşşar Esed rejiminin 8 Aralık 2024'te devrilmesinden bu yana 273 binden fazla Suriyelinin gönüllü olarak ülkelerine döndüğünü açıkladı.