Lübnan'da yaşayan İranlı muhalif, üçüncü ülkeye iltica için 19 gündür açlık grevi yapıyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Lübnan'da yaşayan İranlı muhalif, üçüncü ülkeye iltica için 19 gündür açlık grevi yapıyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

İranlı muhalif Peyman Kerimi, iki yıldır zorunlu şekilde kaldığı Lübnan'dan çıkıp üçüncü bir ülkeye gidebilmek için Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) önünde 19 gündür açlık grevi yapıyor.
Kerimi, Anadolu Ajansı (AA) muhabirine Lübnan'ın başkenti Beyrut'taki BMMYK ofisi önüne kurduğu eylem çadırında açıklamada bulundu.
İran'ın İsfahan kentinde doğan 31 yaşındaki Kerimi, ülkesinde 2008'de düzenlenen yönetim karşıtı gösterilere katıldığı için "can güvenliğinin tehlikede olması ve cezaevine girme endişesiyle" İran'ı terk ettiğini belirtti.
Kerimi, Lübnan'a gelmeden önce farklı ülkelerde yaşadığını söyleyerek, "İran pasaportu ile vizesiz kalabileceğim ülkeler arasında Türkiye, Azerbaycan ve Lübnan vardı. 2018 yılında Lübnan'a gelip yerleştim. Hayatımı idame ettirmek için farklı iş kollarında çalıştım" dedi.
İran'da Kasım 2019'da akaryakıt zammı nedeniyle düzenlenen gösterilere sosyal medya hesabından destek verdiğini dile getiren Kerimi, İran lideri Ali Hamaney'in bir fotoğrafını paylaştığını ve ardından başına gelenleri şöyle anlattı:
"Bu paylaşımdan sonra Lübnan'da iki kişi tarafından saldırıya maruz kaldım. Hamaney'e hakaret edemeyeceğimi söylediler. Söz konusu şahıslar ertesi gün kaldığım bina ve benim fotoğrafımı çektiler. Bu saldırıdan 8 ay sonra Temmuz 2020'de, Lübnan Genel Kamu Güvenliğine bağlı güçler tarafından evime baskın yapıldı. Evimde arama yapıldıktan sonra gözaltına alındım. Beni kelepçeleyip, başıma da bir şey geçirip götürdüler. Bilmediğim bir yerde sorguya alındım. 6-7 gün gözaltında kaldım. Farklı sorular soruldu. Neden İran yönetimi karşıtı olduğumu sürekli sordular. İsrail ve diğer ülkelerle bağlantımın olup olmadığını bilmek istediler. Sonra cezaevine alındım ve 18 gün orada kaldım."
Serbest bırakıldıktan sonra o dönem süresi bir yıl kalan pasaportunun kendisine iade edilmediğini aktaran Kerimi, "Bana gidip İran'ın Beyrut Büyükelçiliğinden pasaportumu alabileceğimi söylediler. Ben de Birleşmiş Milletlere iltica talebinde bulundum. Üzerinden iki yıl geçmesine rağmen henüz pasaportumu alamadım. Pasaport sürem de zaten bir yıl önce doldu ve artık iptal durumda" ifadelerini kullandı.
Kerimi, "O dönem pasaportum elimde olsaydı çok rahat bir şekilde Lübnan'dan çıkabilirdim" diye konuştu.
Eşinin Norveçli olduğunu, kendisi ile bir müddet Beyrut'ta yaşadığını ancak ülkesine geri dönmek zorunda kaldığını dile getiren Kerimi, pasaportu olmadığı ve BM'den henüz yanıt alamadığı için eşinin yanına gidemediğini, Norveç'ten de yardım alamadığını kaydetti.
İran'ın kendisi için yaşanabilir bir ülke olmadığını, BM'nin de bu durumun farkında olduğunu söyleyen Kerimi, "Ancak BMMYK Lübnan ofisinden henüz bu konu ile ilgili benimle temasa geçilmedi" dedi.
Lübnan'ın da "ekonomi ve güvenlik açısından kendisi için yaşanabilir bir yer olmaması, iltica dosyasından herhangi bir yanıt alamamasını" gerekçe göstererek 31 Ekim'den bu yana açlık grevi yaptığını aktaran Kerimi, kendisini güvende hissedebileceği herhangi üçüncü bir ülkeye gönderilmeyi beklediğini aktardı.

Lübnan Genel Kamu Güvenliği Birimi: Kerimi "oturum yasasını" ihlal etti
Lübnan Genel Kamu Güvenliği Birimi, 11 Kasım'da yayımladığı yazılı açıklamada, Kerimi'nin 24 Temmuz 2020'de oturum izninin süresinin dolması ve çalışma izni yasasını ihlal ettiğinin fark edilmesi üzerine gözaltına alındığını ve ardından serbest bırakıldığını duyurdu.
Oturum izni dışında bir gerekçeyle Kerimi'nin tutuklanmadığı ve BM'ye iltica talebinde bulunduğu aktarılan açıklamada, pasaportunun iade edilmeme nedenine ise yer verilmedi.



Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
TT

Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)

Hamas Hareketi’nin 60 günlük ateşkes önerisini kabul etmesi ve dolaylı müzakerelere hazır olduğunu duyurmasıyla Gazze Şeridi'ndeki ateşkes görüşmeleri yeni bir aşamaya girdi. Öte yandan İsrail'in, şimdiye kadar Gazze Şeridi'nin yüzde 65'ini kontrol altına aldığı bölgelerden çekilme konusunda engeller çıkaracağına dair bazı endişeler hakim.

Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar, ABD’nin Gazze’deki savaş konusunda gösterdiği gayret ve krizin iki tarafının da olumlu tepkisinin ‘olası engelleri aşabileceğini, bunların en önemlilerinin ise geri çekilme ve savaşın sona erdirilmesine dair garantiler olduğunu’ düşünüyor. Uzmanlar, ateşkes anlaşmasının yakında, belki de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun pazartesi günü Beyaz Saray'ı ziyaret edip Başkan Donald Trump ile görüşmesinden sonra veya kısa bir süre sonra sonuçlanacağını tahmin ediyorlar.

AlQahera News haber kanalının cuma akşamı kimliğini açıklamadığı Mısırlı kaynaklardan aktardığı bilgilere göre Mısır, tüm taraflar arasında mutabakat sağlayacak nihai bir formüle ulaşmak için çeşitli taraflarla yoğun temaslara başlarken taraflar arasında dolaylı müzakereler yeniden başladı. Hamas arabuluculara son tekliflerine cevabını iletti ve cevabında, kabul edilmesi halinde 60 günlük ateşkes sağlanması için dolaylı müzakerelere kapıyı aralayacağını belirtti.

Müzakerelerin gidişatını yakından takip eden Filistinli bir kaynak, dün Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Hamas'ın öneriyi kabul ettiğini, ancak bazı değişiklikler talep ettiğini söyledi. Bu değişikliklerin başında savaşın sona erdirilmesi, insani yardımların Gazze Şeridi’ne girişiyle ilgili mekanizmanın yeniden düzenlenmesi ve İsrail'in 2 Mart öncesindeki mevzilerine geri çekilmesi geldiğini söyleyen kaynağa göre bu değişikliklerin sebebi ocak ayında varılan ateşkes anlaşmanın çökmesinin ardından İsrail’in daha fazla bölgeye genişlemesi. Kaynak, yeni müzakerelerin Doha ve Kahire arasında yapılacağını, çünkü iki ülke arasında anlaşma maddelerinin uygulanmasına ilişkin ortak dosyalar olduğunu belirtti.

cdfgrtyu
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında öldürülen Filistinliler (AFP)

Hamas tarafından cuma günü yapılan açıklamada, arabuluculara öneriye ilişkin ‘olumlu’ yanıt verildiği ifade edildi. Önerinin içeriğine değinilmeyen açıklamada, ‘önerinin uygulama mekanizması hakkında müzakerelere derhal başlamaya ciddiyetle hazır olduğu’ vurgulandı.

İsrail gazetesi Hayom, müzakerelerin devam etmesindeki en büyük zorluğun İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilme haritası olacağını bildirdi. Hamas tam çekilme talep ederken, İsrail ‘Morag Koridoru’ adı verilen hattı ve onun güneyindeki tüm bölgeleri elinde tutmak istiyor.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee cuma günü X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, ordunun Gazze Şeridi’nin yaklaşık yüzde 65'ini operasyonel olarak kontrol altına aldığını söyledi.

İsrail Yayın Kurumu’nun kaynaklardan aktardığına göre ‘Hamas’ın yanıtında önerilen değişikliklerin İsrail karar vericileri için bir zorluk oluşturacağı’ düşünülüyor. İsrail hükümeti Bakanlar Kurulu, anlaşmayı görüşmek üzere cumartesi akşamı toplanacağını açıkladı.

İsrail ve Filistin meselelerinde uzman olan siyaset bilimi profesörü Dr. Tarık Fehmi, İsraillilerin geri çekilme konusunda biraz oyalanacağını, ancak Hamas'ın anlaşmaya varmaya yönelik esnek tutumunu göz önünde bulunduracağını, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmeden önce bir miktar uzlaşma göstermeye mecbur kalacağını ve savaşan tarafların ABD Başkanı’nı kazanmak ve ona olumlu mesajlar vermek için çaba göstereceğini tahmin ediyor.

Her iki tarafın da çekinceleri nedeniyle Kahire ve Doha'da düzenlenen müzakerelerde tam çekilme konusunun gündeme gelmeyeceğini düşünen Dr. Fehmi’ye göre buna karşın İsrail güçlerinin yeniden konuşlandırılması ve nüfuslu bölgelerin dışına ve bazı koridorlardan çekilmesi söz konusu olabilir.

Ana çekilme noktalarının mevcut müzakereleri engellemesini beklemeyen Dr. Fehmi, savaşan tarafların önerilen çerçeve anlaşmasına onay verdiğini ve ayrıntıların taktiksel noktalar içerdiğini, gerçek anlamda radikal olmadığını, özellikle de Hamas'ın insani yardımların girişini öncelikli gördüğünü ve ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı (GHF) dışında uluslararası kuruluşların da insani yardım çalışmalarına dahil edilmesi için baskı yapacağını belirtti.

frgtyhu7
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye’ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Filistinli siyasi analist Dr. Eymen er-Rakab, anlaşmanın şu anki en önemli engelinin Hamas'ın işgalcilerin 2 Mart öncesindeki durumuna geri dönmesini talep etmesi olduğunu düşünüyor. İsrail, bu konudaki anlaşmayı kabul ederse, özellikle de Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 20'sini oluşturan Refah'ta kalma niyetinde olduğu için, büyük bir taviz vermiş olacak. Nihai durum ve tam çekilme konusundaki tartışmaların, yaklaşan ateşkes dönemine ertelenmesi bekleniyor. Bu ateşkes, ilerleyen aşamalarda İsrail'in uluslararası ve Arap güçlerinin varlığı karşılığında tam çekilmeyi kabul etmesini içerebilir.

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, kimliği açıklanmayan İsrailli yetkililere dayandırdığı haberinde Trump'ın Netanyahu ile görüşmesi sırasında Gazze'de ateşkes anlaşması yapıldığını açıklayabileceğini yazdı.

ABD Başkanı Trump, geçtiğimiz cuma günü, Hamas'ın Gazze'deki ateşkes önerisine ‘olumlu’ yanıt vermesinin ‘iyi’ olduğunu söyledi. Başkanlık uçağı Air Force One’da gazetecilere açıklamalarda bulunan Trump, Gazze konusunda ‘birkaç gün içinde’ bir anlaşma sağlanabileceğini belirtti.

ABD merkezli televizyon ağı CNN’nin cuma günü aktardığına göre İsrailli 10 rehine canlı olarak, 18 rehine ise ölü olarak tam zamanında serbest bırakılacak ve herhangi bir tören veya kutlama yapılmayacak. Ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte Gazze'ye insani yardım akışı hemen başlayacak.

Dr. Fehmi’ye göre Beyaz Saray’a gitmek isteyen Netanyahu, Trump’ı ziyaret etmeden önce ateşkes anlaşmasının ilan edilmesini engelleyen ve formalitede kalan tüm anlaşmazlıkları, tüm sorunları ve önemli fikir ayrılıklarını bir kenara bırakarak siyasi çıkarlarına, İran dosyasına ve yeni Ortadoğu düzenlemelerine odaklanıyor.

Dr. Rakab ise önümüzdeki günlerde özellikle Netanyahu’nun Beyaz Saray ziyareti sırasında, 60 günlük ateşkesin yakında yürürlüğe girmesinden sonra ABD'nin savaşı kesin olarak durdurma arzusunun gerçek olup olmadığının daha net bir şekilde anlaşılacağına dikkati çekti.