Lübnan'da yaşayan İranlı muhalif, üçüncü ülkeye iltica için 19 gündür açlık grevi yapıyorhttps://turkish.aawsat.com/home/article/3994396/l%C3%BCbnanda-ya%C5%9Fayan-i%CC%87ranl%C4%B1-muhalif-%C3%BC%C3%A7%C3%BCnc%C3%BC-%C3%BClkeye-iltica-i%C3%A7in-19-g%C3%BCnd%C3%BCr-a%C3%A7l%C4%B1k
Lübnan'da yaşayan İranlı muhalif, üçüncü ülkeye iltica için 19 gündür açlık grevi yapıyor
Fotoğraf: AA
İranlı muhalif Peyman Kerimi, iki yıldır zorunlu şekilde kaldığı Lübnan'dan çıkıp üçüncü bir ülkeye gidebilmek için Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) önünde 19 gündür açlık grevi yapıyor.
Kerimi, Anadolu Ajansı (AA) muhabirine Lübnan'ın başkenti Beyrut'taki BMMYK ofisi önüne kurduğu eylem çadırında açıklamada bulundu.
İran'ın İsfahan kentinde doğan 31 yaşındaki Kerimi, ülkesinde 2008'de düzenlenen yönetim karşıtı gösterilere katıldığı için "can güvenliğinin tehlikede olması ve cezaevine girme endişesiyle" İran'ı terk ettiğini belirtti.
Kerimi, Lübnan'a gelmeden önce farklı ülkelerde yaşadığını söyleyerek, "İran pasaportu ile vizesiz kalabileceğim ülkeler arasında Türkiye, Azerbaycan ve Lübnan vardı. 2018 yılında Lübnan'a gelip yerleştim. Hayatımı idame ettirmek için farklı iş kollarında çalıştım" dedi.
İran'da Kasım 2019'da akaryakıt zammı nedeniyle düzenlenen gösterilere sosyal medya hesabından destek verdiğini dile getiren Kerimi, İran lideri Ali Hamaney'in bir fotoğrafını paylaştığını ve ardından başına gelenleri şöyle anlattı:
"Bu paylaşımdan sonra Lübnan'da iki kişi tarafından saldırıya maruz kaldım. Hamaney'e hakaret edemeyeceğimi söylediler. Söz konusu şahıslar ertesi gün kaldığım bina ve benim fotoğrafımı çektiler. Bu saldırıdan 8 ay sonra Temmuz 2020'de, Lübnan Genel Kamu Güvenliğine bağlı güçler tarafından evime baskın yapıldı. Evimde arama yapıldıktan sonra gözaltına alındım. Beni kelepçeleyip, başıma da bir şey geçirip götürdüler. Bilmediğim bir yerde sorguya alındım. 6-7 gün gözaltında kaldım. Farklı sorular soruldu. Neden İran yönetimi karşıtı olduğumu sürekli sordular. İsrail ve diğer ülkelerle bağlantımın olup olmadığını bilmek istediler. Sonra cezaevine alındım ve 18 gün orada kaldım."
Serbest bırakıldıktan sonra o dönem süresi bir yıl kalan pasaportunun kendisine iade edilmediğini aktaran Kerimi, "Bana gidip İran'ın Beyrut Büyükelçiliğinden pasaportumu alabileceğimi söylediler. Ben de Birleşmiş Milletlere iltica talebinde bulundum. Üzerinden iki yıl geçmesine rağmen henüz pasaportumu alamadım. Pasaport sürem de zaten bir yıl önce doldu ve artık iptal durumda" ifadelerini kullandı.
Kerimi, "O dönem pasaportum elimde olsaydı çok rahat bir şekilde Lübnan'dan çıkabilirdim" diye konuştu.
Eşinin Norveçli olduğunu, kendisi ile bir müddet Beyrut'ta yaşadığını ancak ülkesine geri dönmek zorunda kaldığını dile getiren Kerimi, pasaportu olmadığı ve BM'den henüz yanıt alamadığı için eşinin yanına gidemediğini, Norveç'ten de yardım alamadığını kaydetti.
İran'ın kendisi için yaşanabilir bir ülke olmadığını, BM'nin de bu durumun farkında olduğunu söyleyen Kerimi, "Ancak BMMYK Lübnan ofisinden henüz bu konu ile ilgili benimle temasa geçilmedi" dedi.
Lübnan'ın da "ekonomi ve güvenlik açısından kendisi için yaşanabilir bir yer olmaması, iltica dosyasından herhangi bir yanıt alamamasını" gerekçe göstererek 31 Ekim'den bu yana açlık grevi yaptığını aktaran Kerimi, kendisini güvende hissedebileceği herhangi üçüncü bir ülkeye gönderilmeyi beklediğini aktardı.
Lübnan Genel Kamu Güvenliği Birimi: Kerimi "oturum yasasını" ihlal etti
Lübnan Genel Kamu Güvenliği Birimi, 11 Kasım'da yayımladığı yazılı açıklamada, Kerimi'nin 24 Temmuz 2020'de oturum izninin süresinin dolması ve çalışma izni yasasını ihlal ettiğinin fark edilmesi üzerine gözaltına alındığını ve ardından serbest bırakıldığını duyurdu.
Oturum izni dışında bir gerekçeyle Kerimi'nin tutuklanmadığı ve BM'ye iltica talebinde bulunduğu aktarılan açıklamada, pasaportunun iade edilmeme nedenine ise yer verilmedi.
Hamas iki aylık ateşkesi ihtiyatlı bir şekilde değerlendiriyorhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5160689-hamas-iki-ayl%C4%B1k-ate%C5%9Fkesi-ihtiyatl%C4%B1-bir-%C5%9Fekilde-de%C4%9Ferlendiriyor
Hamas iki aylık ateşkesi ihtiyatlı bir şekilde değerlendiriyor
İsrail'in Han Yunus'a düzenlediği saldırıda hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninde gözyaşı döken Filistinli bir kadın (AFP)
Hamas kaynaklarına göre Hamas yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın İsrail'in şartlarını kabul ettiğini açıkladığı Gazze Şeridi'nde iki aylık (60 günlük) ateşkes önerisini inceliyor.
Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar, bu kaynaklardan birinin önerideki ‘tuzaklar’ olarak nitelendirdiği hususlar nedeniyle yeni öneri üzerindeki müzakerelerde ‘ihtiyatlı’ davranıldığını ve kaynakların tahminlerine göre ‘savaşı sona erdirecek net bir şart’ konusunun halen belirsiz olduğunu söyledi.
Gazze Şeridi'ndeki ateşkes müzakereleri, 20 aydır devam eden ve on binlerce kişinin ölümüne yol açan savaşı sona erdirecek kapsamlı bir anlaşmaya varmak üzere müzakerelerin ikinci aşamada sürdürülmesi temelinde geçici bir anlaşmaya varılması amacıyla ABD'nin de aralarında bulunduğu arabulucular tarafından hummalı bir çalışmaya sahne oluyor.
Gazze Şeridi'nin orta kesiminde İsrail tarafından bombalanan bir bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)
Trump dün akşam sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, İsrail'in yeni bir ateşkes önerisini kabul ettiğini duyurdu ve yönetiminden temsilcilerin ‘İsraillilerle Gazze konusunda uzun ve verimli bir toplantı’ yaptığını açıkladı.
Hamas'ın savaşın sona ermemesine ilişkin kaygılarına dolaylı bir yanıt verdiği anlaşılan Trump, 60 günlük süre zarfında tüm tarafların savaşı sona erdirmek için çalışacağını söyledi.
Trump, Hamas'ı anlaşmayı kabul etmeye çağırdı ve anlaşmayı reddetmenin vahim sonuçları olacağı konusunda uyardı. Trump, “Hamas'ın Ortadoğu'nun iyiliği için bu anlaşmayı kabul etmesini umuyorum. Çünkü durum daha iyiye gitmeyecek, daha da kötüleşecek” ifadelerini kullandı.
Güncellenmiş bir versiyon
Hamas'tan önde gelen kaynaklar Şarku’l Avsat'a Trump'ın bahsettiği teklifin ‘harekete ulaştığını’ ifade ederek, bunun ‘ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un önceki teklifinin güncellenmiş bir versiyonu’ olduğunu belirtti.
Kaynaklar, Hamas liderliğinin ‘varılabilecek herhangi bir anlaşmayı destekleyecek bir Filistin mutabakatı’ elde etmek amacıyla öneriyi Filistinli gruplara ilettiğini bildirdi.
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Reuters)
Bazı Hamas kaynaklarına göre yeni öneri de öncekiler gibi Filistinlilerin haklarını karşılayan tüm talepleri karşılamıyor ve aşılması gereken pek çok tuzak içeriyor. Muhtemelen derinlemesine incelendikten sonra, gruplarla istişare edilerek kapsamlı bir Filistin pozisyonu ile yanıt verilecek.
Görmezden gelinen noktalar
Hamas'tan bir kaynak ‘bu teklifin, özellikle 60 günlük ateşkes olarak bilinen Witkoff teklifinde Katarlı arabulucu tarafından sunulan bazı değişikliklerle ilgili olarak son günlerde ve haftalarda yapılan toplantılarda müzakere heyetinin talep ettiği bazı noktaları görmezden geldiğine’ dikkat çekti.
Hamas'tan aynı kaynaklar, Filistinli grupların ‘İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesi konusuyla ilgili net maddelere ihtiyaç duyduklarını ve savaşın sona ermesiyle ilgili net bir madde elde etme ihtiyacında ısrar ettiklerini’ doğruladı.
Kaynaklar ayrıca, ‘insani yardım protokolünün özellikle hastanelerin, okulların ve altyapının yeniden inşasıyla ilgili maddesinin halen gevşek olduğu ve İsrail'in bunu yapması için herhangi bir zorunluluk taşımadığı’ uyarısında bulundu. Kaynaklara göre madde sadece Gazze Şeridi'ne yardım taşıyan tırların sayısının arttırılmasından bahsediyor.
Değişikliklerle birlikte olumlu tahminler
Kaynaklar, ‘müzakerelerin ardından, arabuluculara iletilecek bazı değişikliklerle birlikte teklifin olumlu karşılanmasını’ bekliyor.
Ancak diğer kaynaklar, ‘önerinin şu anki haliyle gönülsüzce kabul edileceğini’ belirterek, “Kabul, arabulucuların ve ABD'nin müzakereler devam ettiği sürece anlaşmanın devamını garanti altına alma taahhüdü, yani müzakereler devam ettiği sürece 60 gün sonra savaşın yeniden başlamayacağına dair verdikleri bazı güvenceler ışığında gerçekleşecek” dedi.
Kaynaklar, işlerin Filistin halkının isteklerine uygun şekilde gitmesi halinde bir ya da iki hafta içinde bir anlaşmaya varılabileceğini öne sürdü.
Buna karşılık bazı kaynaklar, Trump'ın ve İsrail'in “bu dosyada olumlu gelişmeler olduğu” yönündeki açıklamalarının bir aldatmaca olduğu tahmininde bulunarak, “Teklif derinlemesine inceleniyor” dedi ve yanıtın gelmesinin uzun sürmeyeceğini bildirdi.
Sayıyla ilgili bir sorun yok
Kaynaklar, şu anda meselenin esas olarak serbest bırakılacak İsrailli esirlerin sayısı ya da bunlar arasında ölenlerin cesetlerinin teslimi süreciyle ilgili olmadığına dikkat çekti. İsrail Kanal 14 televizyonunun İsrailli bir siyasi kaynaktan aktardığına göre, savaşı sona erdirmeye yönelik herhangi bir formüle, Amerikan tarafının Hamas'ın silahsızlandırılması ve liderlerinin Gazze Şeridi dışına gönderilmesiyle ilgili taleplerinin karşılanmaması halinde İsrail'in çatışmalara yeniden başlayabileceğini garanti eden bir mektup eşlik edecek.
İsrail'in savaşı sona erdirme şartını, koşullarının yerine getirilmemesi halinde yeniden savaşa dönme konusunda Amerikan garantisi almaya bağladığı açıkça görülüyor.
Sunulan teklifin küçük değişikliklerle Witkoff'un teklifiyle aynı olduğuna dikkat çeken bir kaynak, İsrail'in Hamas yönetimine son verilmesi, Gazze Şeridi'nin silahsızlandırılması ve hareketin üst düzey liderlerinin yurt dışına sürgün edilmesi gibi önemli şartlarında halen ısrarcı olduğunu kaydetti.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte (DPA)
Diğer yandan İsrail'in ilerleme fırsatı olduğunu düşünmesi halinde bir İsrail heyetinin yakında Katar'a gidebileceği belirtildi.
İsrail Yayın Kurumu ile İsrail Kanal 12 ve Kanal 13 televizyonları tarafından Trump'ın açıklamalarından önce yayınlanan bir haberde, müzakerelerde önemli bir ilerleme kaydedildiği ve Katar'ın Witkoff'un önerisinde yaptığı değişikliklerin İsrail tarafından kabul edilebilir olduğu, ancak halen üzerinde çalışıldığı belirtildi.
İsrail Yayın Kurumu'na göre Katar tarafından sunulan öneri 60 günlük ateşkesi, esirlerden 8'inin ilk gün, 2'sinin ellinci gün sağ olarak serbest bırakılmasını ve kaçırılan 18 İsraillinin cesedinin 3 aşamada teslim edilmesini içeriyor.
Değiştirilen teklif, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin güneyinde yakın zamanda İsrail tarafından oluşturulan ve Han Yunus'u Refah'tan ayıran Morag Ekseni’ne çekilmesini öngörüyor ki bu da İsrail güçlerinin bu bölgenin kontrolünü elinde tutmaya devam etmesi anlamına geliyor. Hamas bunu şiddetle reddediyor ve İsrail’in Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerinden tamamen çekilmesinde ısrar ediyor.
Söz konusu teklif ayrıca, Gazze Şeridi'ne insani yardım akışının arttırılmasını da öngörüyor.
İsrail Yayın Kurumu, savaşı sona erdirme koşulları ve İsrail ordusunun çekileceği yer konusunda anlaşmazlıklar olduğuna dikkat çekti.
Kanal 12, gerçek bir ilerleme olduğunu ve İsrail'in daha önce hazır olmadığı diğer formülleri, özellikle de savaşı sona erdirmek için garantiler sağlama konusunda daha istekli olduğunu belirterek, son günlerde büyük bir Amerikan baskısının arttığına işaret etti.
İsrail'in bir anlaşmaya varılabileceğine dair olumlu söylemlerine rağmen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas'la herhangi bir anlaşmayı reddeden ve Gazze Şeridi'ndeki savaşın devam etmesini ve genişlemesini talep eden bakanlar Bezalel Smotrich ve Itamar Ben-Gvir'in tutumuyla ilgili bir zorlukla karşı karşıya.
Gazze şehrine giden bir Dünya Gıda Programı (WFP) konvoyundan indirilen gıda ve insani yardım çuvallarını taşıyan Filistinliler, 16 Haziran 2025 (AP)
Gün içinde Smotrich ve Ben-Gvir arasında anlaşmazlıklar yaşandı. Ben-Gvir, blok oluşturmak ve herhangi bir anlaşmayı reddetmek üzere aralarında bir toplantı yapılacağını iddia etti. Smotrich bunu yalanladı ve Ben-Gvir'i Gazze Şeridi'nde elde edilen ‘zafer’ pahasına kişisel siyasi kazançlar peşinde koşmakla suçladı. Bu, Smotrich'in anlaşma konusundaki pozisyonunda olası bir değişime işaret ediyor.
Netanyahu cumartesi akşamı, ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmek üzere Washington'a gitmeden önce Knesset'te bir oturum düzenleyecek; yeni teklifle ilgili son oylama yapılacak.
