En hızlı yüzen robot ‘kelebek’ tekniğini kullanıyor

Yeni robot tasarımı
Yeni robot tasarımı
TT

En hızlı yüzen robot ‘kelebek’ tekniğini kullanıyor

Yeni robot tasarımı
Yeni robot tasarımı

ABD Kuzey Karolina Üniversitesi'nden araştırmacılar, biyomekanikten esinlenerek, önceki yüzücü robotlardan 4 kat daha hızlı yüzebilen, yumuşak, enerji tasarruflu bir robot geliştirdiler. “Kelebek robot" adı verilen robotun yüzme hareketi, bir insanın kelebek stil yüzerken kollarının yaptığı harekete benziyor. Şarku’l Avsat’ın Science Advances dergisinden aktardığı habere göre çalışmanın baş araştırmacısı Makine Mühendisi Doç. Dr. Ji Yin, çalışmanın yayınlanmasıyla birlikte Kuzey Carolina Üniversitesi'nin web sitesinde yayınlanan bir raporda şunları söyledi: “Daha hızlı, daha enerji verimli yumuşak robotlar geliştirip geliştiremeyeceğimizi görmek için çalışmalarımızı hayvanların biyomekaniği üzerine inşa etmek istedik ve geliştirdiğimiz prototipler çok iyi gidiyor."
Araştırmacılar iki tür kelebek robot geliştirdiler. Bunlardan biri hız için özel olarak tasarlanmıştı ve saniyede 3,74 vücut uzunluğu ortalama hıza ulaşabiliyordu. İkincisi, yüksek manevra kabiliyetine sahip olacak şekilde tasarlanmış ve böylece sağa veya sola keskin dönüşler yapabilir. Bu manevra kabiliyetine sahip prototip, saniyede 1,7 vücut uzunluğundaki hızlara ulaşabiliyor.
Yin, kelebek robotların yüzmedeki güçlerini "ikili kararlı" kanatlarından aldıklarını açıklıyor. Kullanıcılar, gövde içindeki bölmelere hava pompalayarak kanatlardaki iki sabit bölme arasındaki geçişi kontrol ediyor. Bu bölmeler şişip söndüğünde, vücut yukarı ve aşağı bükülür ve kanatları onlarla birlikte ileri geri dönmeye zorluyor.
"Yüzme robotları geliştirmeye yönelik önceki girişimlerin çoğunda, kanatlara doğrudan güç sağlamak için motorlar kullanılıyordu. Ancak biz, merkezi gövdeyi hareket ettirerek pasif olarak hareket ettirilen iki dengeli kanatlar kullandık. Bu önemli bir ayrım; çünkü bu, ağırlığı azaltan basitleştirilmiş bir tasarıma imkân sağlıyor.”
En hızlı kelebek robot, her iki kanadını da kontrol eden ve onu çok hızlı yapan tek bir hareket ünitesine (yumuşak gövde) sahip. Bu, onu hızlandırsa da sağa ve sola dönmesini zorlaştırıyor. Manevra kabiliyetine sahip kelebek robot temel olarak tandem olarak bağlanan iki hareket ünitesine sahip. Bu tasarım, kullanıcıların her iki taraftaki kanatları kullanmalarına veya yalnızca bir kanadı "çırparak" keskin dönüşler yapmasına olanak tanıyor.



Kedi ve köpekler rüyasında ne görüyor?

Kedi ve köpeklerin iyi bir uyku çekmesi, sağlıklı yaşamaları ve öğrenme becerilerinin gelişmesi açısından kritik önem taşıyor (Unsplash)
Kedi ve köpeklerin iyi bir uyku çekmesi, sağlıklı yaşamaları ve öğrenme becerilerinin gelişmesi açısından kritik önem taşıyor (Unsplash)
TT

Kedi ve köpekler rüyasında ne görüyor?

Kedi ve köpeklerin iyi bir uyku çekmesi, sağlıklı yaşamaları ve öğrenme becerilerinin gelişmesi açısından kritik önem taşıyor (Unsplash)
Kedi ve köpeklerin iyi bir uyku çekmesi, sağlıklı yaşamaları ve öğrenme becerilerinin gelişmesi açısından kritik önem taşıyor (Unsplash)

Sokakta bir köşeye veya evdeki koltuğa kıvrılıp yatan kedi ve köpekler, tıpkı insanlar gibi rüya görüyor. 

Hayvanların uyurken ne gördüğünü anlatma imkanı olmasa da bilim insanlarının elinde bazı yöntemler var. 

Rüya görürken insanların gözleri hareket ediyor ve uykunun bu evresi hızlı göz hareketi (rapid eye movement / REM) diye biliniyor. Bugüne kadar yapılan araştırmalarda kedi ve köpekler de REM belirtileri sergiliyor.

Ancak araştırmacılar, hayvanların tam olarak insanlar gibi rüya görmediğini düşünüyor. 

San Francisco Eyalet Üniversitesi'nden David Peña-Guzmán, "Diğer hayvanların insan olmayan zihinleri ve bedenleriyle, bizimle aynı şekilde rüya gördüğünü varsaymak hata olur" diyor. 

Yine de uzmanlara göre bu hayvanların rüyaları, günlük hayattaki deneyimlerinin bir yansıması. 

Pek çok araştırmacı, insanların bu şekilde rüya gördüğünü düşünürken bazıları, kişinin yaşantısında eksik olan şeylerin rüyasını gördüğünü öne sürüyor.

Harvard Üniversitesi'nde rüyalar üzerine çalışan Deirdre Barrett, hayvanların rüyalarının içeriğine dair yeterince araştırma yapılmadığını söyleyerek ekliyor:

Muhtemelen köpekler gün içinde neyle ilgileniyorsa, rüyalarında da onlar ortaya çıkıyor.

Barrett'a göre evcil köpekler muhtemelen yemek, oyun ve sahipleri hakkında rüya görüyor. 

1970'lerde yapılan bir araştırmada kedilerin REM uykusu sırasında hareket ettiği görülmüştü. Bilim insanları hayvanın bu sırada rüyasında avlandığını gördüğünü düşünüyor. 

Barrett, "Kedilerin avlarını takip etmek veya onlara saldırmakla ilgili rüya gördüğü çok güçlü bir varsayım" diyor. 

Ayrıca bazı kedilerin, güneşte uzandıklarını veya esnediklerini görmesi de muhtemel. 

Madrid'deki Montepríncipe Kliniği'nde veteriner olan Juan Antonio Aguado da "Köpekler; sahipleri, yürüyüşleri ya da oynadıkları oyunlar hakkında rüya görebilir" diyerek ekliyor: 

Kedilerse kanepede kucaklaşma, avlanma ve hatta diğer hayvanlarla kavga etme anlarını yeniden yaşayabilir. Bu rüyalar uyku sırasında ağız seğirmesi, bacak hareketleri, hırlama ve havlama gibi fiziksel davranışlarla kendini gösterir.

Barrett kedilerin de sahiplerini rüyasında görebileceğini ancak bunun köpeklerde daha sık yaşandığını tahmin ediyor.

Aguado ayrıca köpek büyüklüğünün de rüyaları etkilediğini öne sürüyor:

Büyük köpekler her 60 ila 90 dakikada bir rüya görürken, küçük köpekler uyurken daha fazla beyin aktivitesine sahip olduğu için bunu yaklaşık 10 dakikada bir yapar.

Hayvanlar rüya görebildikleri gibi bunlar kabusa da dönüşebiliyor. Genellikle kabus görünce uykularında hırlamaya veya havlamaya başlayabiliyorlar.

Aguado, derin uykudaki hayvanların gerçekliğe dair farkındalığı azaldığı için onları uyandırmamayı tavsiye ediyor.

Veteriner "Köpek veya kedi olumsuz tepki verebilir ve saldırgan davranabilir" diyerek ekliyor: 

Dikkatini çekmek için ismiyle seslenmek ya da yatağını hafifçe hareket ettirmek tercih edilmeli.

Independent Türkçe, El País, Scientific American