Dera’da zeytincilik yeniden canlanıyor

Suriye’nin güneyindeki zeytin ağaçları. (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin güneyindeki zeytin ağaçları. (Şarku’l Avsat)
TT

Dera’da zeytincilik yeniden canlanıyor

Suriye’nin güneyindeki zeytin ağaçları. (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin güneyindeki zeytin ağaçları. (Şarku’l Avsat)

Suriye’nin güneyindeki Dera’daki zeytincilikte, yerlerinden edilen vatandaşların evlerine ve kasabalarına dönmesinin ardından toplam yağ ve üretim hacmi miktarı açısından iyileşme eğilimi yaşanıyor.
İyileşme, 2011'den 2021'e kadar son on yılda üretimdeki önemli düşüşten kaynaklanıyor. Zeytin üretimindeki en önemli düşüş, savaş döneminde kışın alternatif malzeme bulunmaması nedeniyle odun veya ısınma amacıyla ağaçların kesilerek ticaretinin yapılmasından kaynaklandı.
Havran’daki çiftlik sahipleri, arazilerdeki ağaçları yeniden canlandırdı. Yeni açılan kuyularla zeytinler, çeşitlerine ve türlere uygun olarak yeni arazilere ekildi. Bir kutu zeytin (16 kilo) 300 bin Suriye lirasına yükselirken, yıl sonuna kadar bu rakamın 400 bin lira olması bekleniyor. Irak ve Körfez ülkelerine ihracat kapısı aralanırken Suriye petrolünün sahip olduğu uluslararası şartnameler, diğer üretici ülkelere göre fiyatın daha da ucuz olmasına yol açıyor.
Ancak bu durum tüketicilere ek yükler getiriyor. Zeytinyağı birçok kişinin masasında ‘nadir bir ziyaretçi’ haline gelirken, bir kutu yağın yüksek fiyatı tüketim modelini de etkiledi.
Geçtiğimiz yıla oranla bu sezon yerel ihtiyacı aşan bol üretime tanık oluyor. Tarım Bakanlığı'na bağlı Zeytin Ofisi tahminlerine göre bu yılki üretim 820 bin ton zeytin ve 125 bin ton yağa ulaşabilir. İç piyasada fiyatların yükselmesi tüketiciye olumsuz yansırken gıda maddelerinin genelindeki enflasyon sebebiyle bölge halkının satın alma gücü olmuyor.
Havran’daki üretimdeki artış, herhangi bir resmi veya devlet kurumunun sponsorluğu olmaksızın, çiftçilerin kişisel çabalarının sonucu yaşandı. Tarım Bakanlığı ve Köylüler Birliği zeytin yetiştiriciliği için hiçbir malzeme temin etmezken yalnızca gübreleri, yakıtları ve zirai ilaçları takip etmek, saymak, üretimle ilgili tahminler ve periyodik raporlar yayınlamakla yetindi.
Dera'nın batı kırsalındaki bir çiftçi, hasat sürecinden önce toprağın sürülmesi gübre, su ve ilaçlama gibi emeklerden hasat sürecinde işçilerin ücretleri, paketleme ve nakliyeye kadar bir teneke yağın (16 kg) üretim maliyetinin 280 bin Suriye lirası olduğunu söyledi. Çiftçi tüm bunlar göz önüne alındığında bir tenekenin 300 bin Suriye lirasından satılması gerektiğini, bu rakamın ise üretim sahibi olanların hakkını teslim etmeyen bir fiyat olduğunu vurguladı.
Zeytinyağı satmak için hali hazırda yerel pazarlarının olmadığına dikkat çeken çiftçi, ihracatın mümkün olan en iyi çözüm olduğunu ifade ederek üretim ve kalite sıralamasında Suriye'nin dünyada sekizinci sıraya geriledikten sonra dördüncü sıraya yükseldiğini vurguladı. Çiftçi ayrıca bölgede zeytinyağı, yağ, sebze ve diğer ürünlerin tarımsal üretime dönmeye teşvik edecek yardımcı tesis ve hizmetlerin olması gerektiğine atıfta bulundu.



Suriye hükümeti, Suveyda'daki çatışmaların ‘sona erdiğini’ açıkladı

Suveyda vilayetindeki Bedevi aşiret savaşçıları, 19 Temmuz (DPA)
Suveyda vilayetindeki Bedevi aşiret savaşçıları, 19 Temmuz (DPA)
TT

Suriye hükümeti, Suveyda'daki çatışmaların ‘sona erdiğini’ açıkladı

Suveyda vilayetindeki Bedevi aşiret savaşçıları, 19 Temmuz (DPA)
Suveyda vilayetindeki Bedevi aşiret savaşçıları, 19 Temmuz (DPA)

Suriye hükümeti, Suveyda vilayetinde çatışmaların durduğunu ve Suriye hükümet güçlerinin bir hafta içinde yaklaşık bin kişinin ölümüne yol açan mezhepsel şiddet olaylarına sahne olan bölgeye yeniden konuşlandığını açıkladı.

Suriye İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Nureddin el-Baba Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, ‘Suveyda vilayetinin tüm aşiret savaşçılarından boşaltıldığını ve kentin mahallelerindeki çatışmaların sona erdiğini’ duyurdu.

Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne (SOHR) göre 13 Temmuz'da Suriye'nin güneyindeki Suveyda vilayetinde Dürzi ve Sünni Bedeviler arasında patlak veren şiddet olaylarında 940 kişi hayatını kaybetti.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera dün yaptığı açıklamada, devletin ülkedeki ‘azınlıkları koruma’ ve ‘hangi taraftan olursa olsun tüm ihlalcileri sorumlu tutma’ konusundaki kararlılığını yineledi. Eş-Şera ayrıca, Suveyda'ya güvenlik güçlerinin konuşlandırıldığını duyurdu.

Söz konusu açıklama, Washington'un Suriye ve İsrail'in ateşkes konusunda anlaştığını duyurmasından saatler sonra geldi.

Açıklamada, “Devlet, tüm siyasi ve güvenlik kurumlarıyla birlikte, Suveyda'da güvenlik ve istikrarı yeniden tesis etmek için çabalarını sürdürecek; güvenlik güçleri tüm enerjilerini saldırıları ve çatışma durumunu durdurmak ve vilayette istikrarı yeniden tesis etmek için harcayacaktır” denildi.

Eş-Şera salı günü Suveyda'ya asker konuşlandırdı, ancak İsrail'in Şam'daki bazı hükümet hedeflerini bombalamasının ardından güçlerini geri çekti. İsrail, Dürzileri korumak istediğini ve Suriye hükümet güçlerinin sınırlarındaki varlığından dolayı kendisini tehdit altında hissettiğini bildirdi.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, X platformu üzerinden yaptığı paylaşımda, Suriyeli yetkilileri ‘kendi saflarındakiler de dahil olmak üzere zulümden suçlu olan herkesi sorumlu tutmaya ve adalete teslim etmeye’ çağırdı.