İngiltere, Fransa ve Almanya'dan, İran'ın nükleer programını genişletme kararına kınama

Natanz yeraltı tesisindeki bir santrifüj salonundan geçen yıl İran televizyonu tarafından yayınlanan görüntüler (arşiv - AP)
Natanz yeraltı tesisindeki bir santrifüj salonundan geçen yıl İran televizyonu tarafından yayınlanan görüntüler (arşiv - AP)
TT

İngiltere, Fransa ve Almanya'dan, İran'ın nükleer programını genişletme kararına kınama

Natanz yeraltı tesisindeki bir santrifüj salonundan geçen yıl İran televizyonu tarafından yayınlanan görüntüler (arşiv - AP)
Natanz yeraltı tesisindeki bir santrifüj salonundan geçen yıl İran televizyonu tarafından yayınlanan görüntüler (arşiv - AP)

"E3" olarak adlandırılan İngiltere, Fransa ve Almanya, İran'ın nükleer programını daha da genişletme kararını kınadı.
İngiltere, Fransa ve Almanya'nın ortak açıklamasında, E3 ülkelerinin, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının da (UAEA) doğruladığı İran'ın nükleer programını daha da genişletmek için attığı son adımları kınadığı kaydedildi.
Açıklamada, İran'ın, Fordo ve Natanz tesislerindeki üretim kapasitesini Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) sınırlarının çok ötesine yükselterek ve zenginleştirilmiş uranyum üretimini hızlandırarak, planının içini boşaltmada önemli adımlar attığı ifade edildi.
Özellikle endişe verici olanın, İran'ın Fordo Nükleer Yakıt Zenginleştirme Tesisi'ndeki yer altı tesisinde "aşırı zenginleştirilmiş uranyum (HEU) üretimini artırma kararı" olduğuna dikkat çekilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"İran'ın adımı, küresel nükleer silahların yayılmasını önleme sistemine bir meydan okumadır. Nükleer silahların yayılmasıyla ilgili önemli riskler taşıyan bu adımın inandırıcı bir sivil gerekçesi yoktur. İran'ın eylemleri, 5 ay önce İran'ın JCPOA ile ilgili tüm şeffaflık önlemlerini uygulamayı bırakmasından bu yana daha da endişe verici. İran'ın devam eden nükleer tırmanışının en iyi nasıl ele alınacağı konusunda uluslararası ortaklarla birlikte danışmaya devam edeceğiz."



Avrupa’nın en büyük füze üreticisi, Gazze’de çocukların öldürülmesinden kâr elde ediyor

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 59 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 59 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Avrupa’nın en büyük füze üreticisi, Gazze’de çocukların öldürülmesinden kâr elde ediyor

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 59 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 59 bine yaklaştı (Reuters)

Avrupa'nın en büyük füze üreticisi MBDA, Gazze’de çocukların ölümüne yol açan bombalarda kullanılan parçaları İsrail'e tedarik ediyor.

Guardian ve bağımsız gazetecilik kuruluşu Disclose’la Follow the Money’nin ortak araştırmasında, MBDA’nın ABD’deki fabrikası aracılığıyla İsrail’e GBU-39 bombaları için kanat sistemleri sağladığı tespit edildi. 

MBDA, ABD’nin Alabama eyaletindeki fabrikasında ürettiği “Diamond Back” isimli kanatları, Boeing yapımı GBU-39 bombalarına takılmak üzere temin ediyor. Bu bileşenler, İsrail’e ABD'nin askeri yardımı kapsamında gönderilen binlerce bombada kullanılıyor. 

Fransa merkezli firma, İtalyan Leonardo, Hollandalı Airbus ve Britanyalı BAE Systems’ın ortaklığından oluşuyor. Şirketin gelirleri, Birleşik Krallık’taki MBDA UK aracılığıyla Fransa’daki ana firmaya aktarılıyor. 2024’te MBDA grubu, hissedarlarına toplamda 350 milyon sterlin (yaklaşık 19 trilyon TL) temettü dağıttı.

Analize göre GBU-39 bombaları Gazze’de en az 24 saldırıda kullandı. Bu saldırılarda 100’den fazlası çocuk olmak üzere en az 500 kişi öldürüldü. Saldırıların 16’sında okullar hedef alınırken, diğerlerinde kamplar, evler ve camiler vuruldu. 

Avustralya merkezli Silahlanma Araştırma Hizmetleri’nden (ARES) Trevor Ball, GBU-39 bombalarının okul ve sığınak gibi yerleri vurmak için sıkça kullanıldığını söylüyor. Bunun kanat sistemleri üzerindeki yazılardan ve kuyruk parçalarından tespit edilebildiğini belirtiyor. 

Britanya merkezli Silah Ticaretine Karşı Kampanya (CAAT) grubundan Sam Perlo-Freeman da “MBDA, İsrail’in silahlandırılmasından kâr ediyor” diyor.

MBDA'nın Guardian’a gönderdiği açıklamada, şirketin ABD'deki faaliyetlerini veya İsrail'e satılan ekipmanlara parça tedarikini durdurma planına ilişkin bilgi verilmedi. Açıklamada, “şirketi yasadışı uygulamalara dahil edebilecek faaliyetler yasaktır” dendi.

BAE Systems ve Airbus, MBDA'nın yanıtına ekleme yapmadı. Leonardo, “askeri teçhizat ihracatıyla ilgili ulusal ve uluslararası düzenlemelere her zaman tam olarak uyulduğunu” savundu. Boeing, soruları ABD Dışişleri Bakanlığı’na yönlendirdi, bakanlığın açıklamasında Washington’ın İsrail'in kendini savunma hakkını desteklediği belirtildi. 

Independent Türkçe, Guardian, France 24