Filistin, Avrupa Komisyonu-İsrail anlaşmasını reddediyor

Filistinliler Avrupa Komisyonu - İsrail anlaşma taslağını reddediyor: Bu uluslararası hukukun ihlali

Filistinliler ve işgal güçleri (AP)
Filistinliler ve işgal güçleri (AP)
TT

Filistin, Avrupa Komisyonu-İsrail anlaşmasını reddediyor

Filistinliler ve işgal güçleri (AP)
Filistinliler ve işgal güçleri (AP)

Filistinliler, İsrail’in Avrupa Komisyonu'yla Filistin Hükümeti tarafından yönetilen alanlardaki nüfus da dahil olmak üzere veri alışverişine izin veren müzakerelere katılmasını reddediyor.
Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Yürütme Komitesi Üyesi Ahmed Mecdelani, "Bu müzakereler, Filistin halkının haklarının ve uluslararası protokollerin ihlalini temsil ediyor" dedi. Olanları "tehlikeli bir siyasi emsal teşkil ediyor" diyerek nitelendiren Ahmed Mecdelani, Avrupa Birliği ülkelerini "bu müzakereleri durdurup kararları geri çekmeye" davet etti.
Majdalani, Alman dergisi Der Spiegel’de yayınlanan ve İsrail ile Avrupa Komisyonu'nun Filistin Yönetimi altında yaşayan nüfusun da dahil edilerek İsrail ile Avrupa Birliği arasında veri alışverişine izin veren bir anlaşmayı müzakere ettiğini bildiren haber hakkında konuşurken “anlaşma taslağının bundan önce gizli tutulduğunu ve geçtiğimiz günlerde Avrupa Birliği'nin bir iç toplantısında gündeme getirildiğini” ifade etti.
Taslağa göre, Avrupa ve İsrail makamları “istisnai olarak 5 Haziran 1967'den sonra İsrail Devleti'nin idaresine tabi olan coğrafi bölgelerdeki (işgal altındaki Batı Şeria, Gazze ve Doğu Kudüs) kişisel verileri kullanabilecek.
Şarku’l Avsat’ın  Der Spiegel’den aktardığı habere göre "27 Avrupa Birliği ülkesinden 13'ü, işgal altında bulunan topraklardaki kişisel verileri kullanmayı şiddetle reddetti." Toplantı tutanaklarında, Fransa, İrlanda ve Lüksemburg gibi bazı Avrupa ülkelerinin temsilcilerinin, bu anlaşmanın "büyük siyasi sonuçları olan tehlikeli bir girişim" oluşturacağına dair uyarıları da ortaya çıktı.
Avrupa Birliği Konseyi Hukuk Departmanı da bu karardan duyduğu korkuyu şu sözlerle dile getirdi: "İşgal atındaki bölgelerde AB polis verilerinin kullanılması, yalnızca çok büyük etkiye sahip siyasi bir emsal olmakla kalmaz, aynı zamanda uluslararası hukuku da ihlal eder."
Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki, Spiegel'e verdiği röportajda, planlanan veri alışverişi anlaşmasını şiddetle eleştirerek, anlaşma taslağını "uluslararası hukuka saldırı" olarak nitelendirdi. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in, yetki alanı Filistin Devleti'nin işgal altındaki topraklarını da kapsayan İsrail ile veri alışverişi anlaşması müzakerelerini yürütmesiyse eşi benzeri görülmemiş bir skandal ve uluslararası hukukun alenen ihlalidir" diyen Bakan el-Meliki, "Şayet bu anlaşma uygulanırsa, Avrupa Birliği'nin bundan önceki politikasından bir kopuş” olacağını belirtti.
Filistinlilerin öfkesi, kendileriyle ilgili kararı verecek sorumlu tarafın Filistin Hükümeti değil de İsrail olmasından kaynaklanıyor. Filistin Kurtuluş Örgütü Yürütme Kurulu üyesi Ahmed Mecdelani, "Filistin halkından sorumlu taraf, Filistin Kurtuluş Örgütü ve Filistin Devleti'dir" dedi.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.