Mısır Tedarik Bakanlığı’ndan pirinç arzına ilişkin ‘caydırıcı prosedürler’ uyarısı

Mısırlı yetkililer, ülkede pirinç tartışmasının yeniden gündeme gelmesini, ‘pirinçlerin piyasadan çekilmesine yönelik bazı uygulamalara’ bağladı. Mısır Tedarik Bakanlığı dün, çiftçilerin pirinç arz taahhütlerini yerine getirmemeleri durumunda ‘caydırıcı prosedürler’ uygulama uyarısı yaptı. Bakanlık aynı zamanda, Mısır vatandaşlarının temel tüketim ürünlerinden olan pirinci ‘tekelleştirenlerin ihbar edilmesi’ için vatandaşlara çağrıda bulundu.

Gözlemcilere göre Mısır’da piyasalar geçtiğimiz birkaç günde, Tedarik Bakanlığı tarafından fiyatların belirlenmiş olmasına rağmen fiyatların yükselmesine neden olacak bir krize sahne oldu. Mısır Bakanlar Kurulu daha önce Mısır’ın iç tüketime bir yıl yetecek kadar pirinç stokunun bulunduğunu bildirmişti.

Mısırlı ekonomist Şerif Henry, ‘Mısır’ın yerel pirinç üretiminin, ihtiyacın yaklaşık yüzde 80’ini karşıladığını ve ülkede pirinç krizi olmadığını’ belirtti.

Mısır Bakanlar Kurulu geçen hafta ‘pirinci stratejik bir ürün olarak tanımlama’ konusunda anlaşmaya vardı. Bu karar, ‘pirincin saklanmasını veya satışa sunulmasını, piyasadan alıkonulmasını yasaklanmasını’ kapsıyor.

Mısır Tedarik Bakanlığı’ndan dün yapılan açıklamada, çiftçilere, tarım arazisi sahiplerine ve bu sezonda pirinç ekenlere, ‘ticaret sürecini uygulama ve bu sezon için yerel pirince yönelik bakanlık kararını tam olarak yerine getirme’ çağrısında bulunuldu. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Karar, çiftçileri ektikleri her feddan için bir ton pirinç arz etmekle yükümlü kıldı. Bir feddanlık alanın verimi 3,5 ila 4 ton pirinç arasında değişiyor. Bakanlık pirinç stoğu sağlamak için hasat edilen miktarların yüzde 25’ini almayı ve bu stratejik ürünün rasyon sisteminde ve serbest piyasalarda yıl boyunca uygun miktar ve fiyatlarla arzını sağlamayı hedefliyor.”

Tedarik Bakanlığı ‘pirinçleri teslim etmekten kaçınma durumunda, çiftçi ertesi yıl pirinç ekmesine izin verilmeyerek ve bir yıl boyunca ektikleri ürünlere sübvansiyonlu gübre ve zirai ilaç sağlanmayarak cezalandırılacağın’ belirtti. Açıklamanın devamı şöyle oldu:

“Mahsulü teslim etmeme arz ihlali olarak kabul edilir ve teslim edilmeyen pirincin değeri ton başına 10 bin Mısır lirası olarak hesaplanır. Belirtilen miktarları teslim etmeyi reddeden herkes bu miktarı ödemekle yükümlüdür.”

 Bakanlık yaptığı açıklamada, pirinç arz sistemindeki tüm kişilere ‘Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılan tüm karar ve yönergelerin uygulanmasının ve hiçbir ihlalinin yapılmamasının önemini bildirdi. İhlal edilmesi halinde caydırıcı prosedürlerle karşılaşılacakları uyarısında bulundu.

Mısır Tedarik Bakanlığı konuya dair şu açıklamada bulundu:

“Pirincin stratejik bir ürün olarak kontrol edilmesi ve prosedürlerin uygulanmasına ilişkin bakanlık kararının maddelerinden biri, çiftçiler, tacirler, spekülatörler dahil olmak üzere tüm pirinç sahiplerinin, bu kararı hayata geçirmek amacıyla kendilerinde bulunan pirince yönelik verileri yetkili arz müdürlüklerine bildirmek için 19 Kasım’dan başlayıp önümüzdeki pazar günü sona erecek bir haftalık süre belirlenmesini içeriyor.”

Mısır Endüstri Federasyonu’ndan bir kaynak, ‘piyasanın mallara yönelik arz ve talep düzeylerinde dalgalanmalara tanık olduğunu’ belirtirken Tedarik Bakanlığı’nda İç Ticaret Sektörü Başkanı Abdulmunim el-Halil de ‘devletin fiyatları yükseltmede hiçbir rolü olmadığını, bunun sadece bazı tacirin açgözlülüğü olduğunu’ vurguladı. Bazı tacirlerin başta pirinç olmak üzere gıda ürünlerinin fiyatlarını düşürmek için girişimlerde bulunduğunu ayrıca dükkan ve büyük mağazalarda pirinç fiyatlarının kilosu 12 ve 15 liraya düşmüş durumda olduğuna dikkat çekti.