Astana'nın 19’uncu turunda söylenecek yeni bir şey var mı?https://turkish.aawsat.com/home/article/4006026/astanan%C4%B1n-19%E2%80%99uncu-turunda-s%C3%B6ylenecek-yeni-bir-%C5%9Fey-var-m%C4%B1
Astana görüşmelerinin önceki oturumlarının başlıca gündem maddesi Suriye’ydi. (AFP)
TT
TT
Astana'nın 19’uncu turunda söylenecek yeni bir şey var mı?
Astana görüşmelerinin önceki oturumlarının başlıca gündem maddesi Suriye’ydi. (AFP)
Mustafa Rüstem
Son beş yıldır geniş katılımla gerçekleştirilen Astana toplantılarında aynı sahneler tekrarlanıyor. Ancak Kazakistan'ın başkenti Nur-Sultan'da 19’uncu kez düzenlenen toplantı, Suriye'nin kuzeydoğusunun en kritik döneme sahne olduğu bir zamanda gerçekleşiyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kürt grupların etkisi altına giren bölgelerdeki tampon bölgesini güvence altına almak amacıyla orduyu yeni hedeflere doğru göndermeye karar vermesinin ardından durumu yakından gözlemliyor.
Bu turda Şam ve Tahran'ın Ankara'nın operasyonuna karşı tepkisi dikkat çekiyor. Rusya, kuzey semalarında tüm gücünü gösteriyor.
Garantör ülkeler; Rusya, Türkiye ve İran’ı içeren Astana tablosu çok sayıda sıcak dosyaya genişledi. Çatışmaya çözüm getiren radikal uzlaşmalar karşısında ise daraltıldı. Bununla birlikte çatışmaya bir çözüm ortaya çıkıyor ve herkes için temel talep, toprak bütünlüğü ve Suriye egemenliği olmaya devam ediyor.
22 ve 23 Kasım'daki toplantılarda, ayrılıkçı grupların Kürt gruplar karşısındaki rolü kınandı. Ankara'nın desteklendiği nihai bir bildiriyle sonuçlandı. Bildiride, ABD'nin yardımıyla Kürtlerin kontrolündeki bölgelerde çıkarılan petrolün çalınması olarak tanımlanan olaydan duyulan üzüntünün yanı sıra, tekrarlanan İsrail saldırıları kınanarak Suriye'nin egemenliği vurgulandı.
Uzlaşma ihtiyacı
Diğer yandan ülkenin kuzeydoğusundaki ayrılıkçı hareketleri püskürtmeyi amaçlayan ve toprak birliği tüzüklerine dayanan uzlaşmalar ortaya çıktı. Açıklamada, “Bölücü gruplar da dahil olmak üzere terör örgütlerini destekleyen ülkelerin uygulamalarını kınıyoruz” ifadelerine yer verildi.
Gözlemciler, müzakere turunun Suriye'nin kuzeyindeki bölgelerde, Halep kırsalında (Münbiç, Ayn el-Arab ve Tel Rıfat) gerilimi azaltmayı başaramadığına inanıyor. Bu bölgeler halen tehlike altında. Türk yetkililerin açıklamalarına göre Ankara, güney sınırlarını tehdit etmeyi bırakmayan ve ‘terör örgütleri’ olarak nitelediği savaşçı Kürt gruplarını caydırmak konusunda ısrarlı.
Müzakereler, özellikle Suriye ihtilafının tarafları arasında halen bölünmeler hâkim olduğu için siyasi süreci yeniden canlandırmayı başaramadı. Ayrıca Taslak Hazırlama Komitesi’nin çalışmalarının felç olması ve neredeyse tamamen durmasına paralel olarak, yeni anayasayı nihai hale getirme konusunda herhangi bir ilerleme kaydedilemedi. Bu da çatışmanın düzenli taraflarının ateşkes ve siyasi çözüm çağrısı yapan 2254 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) kararından uzaklaşmasına yol açıyor.
BM'nin Suriye Elçisi Geir Pedersen, ‘Suriye'nin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı’ çağrısında bulunarak tüm tarafları azami itidal uygulamaya ve çeşitli ateşkes türlerini sürdürme teşvikinde bulundu.
Savaşlarda garanti yoktur
Gözlemciler, özellikle 2017'den bu yana, son beş yılda acil durumlarda ve büyük tehlike zamanlarında düzenlendiğinden, Astana müzakere turunun pek de belirleyici sonuçları olmasını beklemiyor. Toplantıların 2011'den bu yana çatışan Suriyeliler için ağrı kesici gibi olduğunu ve bu tür toplantılarda aktif olan ülkelerin, otorite, muhalifleri ve komşu ülkeler nezdinde çatışmayı tamamen çözmeden, çıkar kartlarını düzenlemek için çalıştıkları görüşündeler.
Uluslararası ilişkiler alanında siyaset araştırmaları yürütenLokman İsa, Astana müzakerelerinin, Suriye krizi gibi karmaşık bir krizi, en önemlisi Uluslararası Koalisyon ülkeleri ve çözüm düzeyinde Türk ve Rus rollerinden daha az ağırlığa sahip olmayan ABD'nin varlığının olmaması gibi çeşitli faktörler nedeniyle çözemeyeceği görüşünde.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı haberde açıklamalarda bulunan, Cenevre’de ikamet eden İsa şu açıklamada bulundu:
"Türk operasyonunun tüm taraflar arasında yansımalarını tartışan kapsamlı istişarelere katıldım. Ankara, PKK ve tüm Kürt fraksiyonlarının faaliyetlerinden ve Özerk Yönetim'in etkisinin, savaşın istismarı ortamında yıllar içinde genişlemesinden kaygı duyuyor. Kürtlerin anayurttan ayrılma çabaları endişeye neden oluyor.”
Ülke genelindeki gösteriler nedeniyle iç kaos yaşayan Tahran için müzakerelerin zor şartlar altında gerçekleştiğine işaret eden İsa, Moskova'nın ise Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşla meşgul olduğuna dikkat çekti. İsa, her ikisinin de Ankara'yı kaybetmemeye önem verdiğinin görüldüğünü vurguladığı açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Türkiye'nin ‘kuzeydoğu ucundan sınırlarında bulunan İran arenasında nüfuzu bulunuyor. Moskova'nın kendisine başta S-300 füze sistemi sağlaması olmak üzere sağlam siyasi, ekonomik ve askeri çıkarları var. Dahası Rus Çarı’nın müttefiklerini korumaya her zamankinden daha fazla ihtiyacı bulunuyor. Tüm bunlar, kaçınılmaz olarak gelecekteki herhangi bir saha eylemine göz yumulmasına yol açacaktır.”
Ankara'nın politikalarını izleme
Diğer yandan Suriye Demokratik Konseyi Eş Başkanı Riyad Darar, Türkiye'nin operasyonlarının Astana görüşmelerinin sonuçları arasında saydı. Darar, basın açıklamalarında, “Bu toplantılar, Ankara'nın politikalarını ve bu operasyonlara karşı sessiz kalındığını gösteriyor” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya'yı, iki taraf arasında 2019'da imzalanan ve Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) sınır bölgelerinden 30 kilometre geriye çekilmesine yol açan Soçi mutabakatının kararlarına uyulmamasından sorumlu tuttu.
Washington da Suriye'de gerginliğin azaltılması çağrısında bulunurken, ülkedeki durumu istikrarsızlaştıracak herhangi bir askeri harekata karşı olduğunu açıkladı.
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın 22 Kasım tarihli açıklamasında, "Türkiye'nin kuzeydeki operasyonlarına karşı olduğumuzu Ankara'ya bildirdik. ABD her türlü askeri harekata karşıdır” ifadelerine yer verildi.
Buna karşılık Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Pençe-Kılıç Harekatı'nın terör örgütüne yönelik son dönemde gerçekleştirilen en büyük, en kapsamlı ve en etkili hava harekâtı olduğunu vurguladığı açıklamasında şunları söyledi:
"Kuzey Irak ve Suriye'deki operasyonlarımız en büyük, en kapsamlı ve en etkili olanıdır ve başta ABD olmak üzere tüm muhataplarımıza 'PKK eşittir YPG' olduğunu her seviyede dile getiriyor ve teröristlere verilen her türlü desteğin kesilmesini ısrarla talep ediyoruz."
Yaptırımlar ve yardımlar
Görüşmelerde hem Avrupa hem de ABD'nin ekonomik yaptırımları ve bunların Suriye halkı üzerindeki etkileri ele alındı. Sonuç bildirisinde uluslararası hukuka ve Birleşmiş Milletler şartına aykırı olan zorlayıcı ekonomik önlemler reddedilerek, yaptırımların kaldırılmasının gerekliliğine vurgu yapıldı.
Astana müzakerelerinin yeni turunda, ayrım gözetilmeksizin, siyasallaştırılmadan ve önkoşullara tabi tutulmadan tüm Suriyeliler için insani yardımın artırılması, ayrıca erken iyileştirme projelerinin teşvik edilmesi ve ister yerinden edilmiş kamplarda ister içeride olsun, Suriye halkının yaşadığı zorlu ekonomik ve sosyal koşullar ışığında mültecilerin ülkelerine dönüşünün kolaylaştırılması da gündeme geldi.
Iraklı iki genç, 1970’li yıllarda Saddam Hüseyin’den ve onun ölüm güvenlik servisinden kaçmak için Irak'ı terk etti. Bu iki gençten biri, Saddam Hüseyin’in, kökünü kazımaya ant içtiği Dava Partisi’nin bir üyesi olan Nuri el-Maliki’ydi. İkinci isim ise Saddam'ın Cumhurbaşkanı Ahmed Hasan el-Bekir'in himayesinde Baas Partisi’nin tüm eklemlerini zorla kontrol altına almaya devam etmesi karşısında dehşete düşen Baas Partisi üyesi İyad Allavi’ydi. Maliki ve Allavi, daha sonra ABD’nin Irak’ı işgalinin ardından kendi ülkelerinde karşı karşıya gelecekti.
Nuri el-Maliki’nin başbakan olduğu 2010 yılında Başbakanlık Ofisi’nde kendisiyle faydalı bir görüşme gerçekleştirdim. Başbakanlık ofisinden ayrıldıktan sonra, Saddam sonrası Irak'ın, bulunduğu konumu öylece bırakıp gitmeyecek, hatta sadece silah zoruyla ayrılacak güçlü bir adam yetiştirdiği hissine kapıldım. Beni etkileyen ise Saddam’ın idam kararını imzalayan bu adamın, cellatların evinin yakınlarına taşıdığı Saddam’ın cenazesinin önünde durmasıydı. Maliki, kendisiyle gerçekleştirdiğim bir röportajda şunları söyledi:
Benim Saddam'ın idam edilmesini istemiyordum. Çünkü bu onun kurtuluşu olacaktı. İşlediği suçlardan dolayı idama mahkum edilmesi onun için az bile.
Saddam ve rejiminde görev yapan üyelerin yargılandığı mahkemeden bir kare (Getty Images)
Diktatörlere örnek olacak şekilde aşağılanmış ve hakarete uğramış bir tutsak olarak kalması gerekirdi. Ama halk ve şehit aileleri onun idam edilmesini istedi. İdam edildikten sonra cenazesini bazı kardeşlerimin zorlayıcı ısrarıyla gördüm. Yarım dakika kadar naaşının önünde durdum ve ona ‘Seni idam etmenin ne faydası var? Bu, şehitleri ve yok ettiğin vatanı geri getirebilecek mi?’ dedim.”
O yıl Irak, yeni hükümetin kurulmasıyla ilgili uzun süren bir kriz yaşadı. Maliki ikinci kez başbakan olmak istiyor ve eski başbakan Allavi, genel seçimlerin sonuçları çerçevesinde kendisinin bu yetkiye sahip olduğunu söylüyordu. Tam sekiz ay süren düelloyu İran'ın Maliki'ye verdiği açık destek ve ABD yönetiminin İran'ı yatıştırma konusundaki kararlılığı gibi birkaç nedenden ötürü Maliki kazandı. Bunun yanında Allavi, İran Devrim Muhafızları Örgütü’nün (DMO) yurtdışı kolu Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani'nin kendisine verdiği tavsiyelere uymadı. Ayrıca Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ve Kuveyt Emiri Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah’ın İran'a gitmesi tavsiyelerini de dinlemedi. Allavi, başbakanlık görevini almak için dış güçlere el açmayı reddetti.
Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, bahsi geçen liderlerle yaptığı görüşmelerde neler olduğunu anlatan Allavi, dönemin ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden hakkında kullandığı sert ifadelerle Maliki'yi başbakanlık koltuğunda tutmak için yaptıklarını aktardı.
Laik Arap çizgisi
Irak’ın işgalinde İran’ın ABD ile birlikte rol oynadığını düşünen Allavi, İran’ın Irak’ın siyasetine yön verme hakkını tanımayı reddederek ‘Iraklı laik Arap’ çizgisini bozmadı. Aradan yıllar geçti ve Allavi, başbakanlık ve cumhurbaşkanı yardımcılığı görevlerini üstlenmesine, Temsilciler Meclisi’ndeki büyük bir parti bloğunun liderliğini yapmasına rağmen İran'ı bir kez bile ziyaret etmedi. ABD ve İran dahil olmak üzere diğer ülkelerin Irak'ın iç işlerine müdahalelerini açıkça eleştirmekten çekinmedi.
Allavi, Saddam rejimi tarafından Londra'da suikast girişimine uğradı, ancak ABD’nin Irak’ı işgalinden sonra ülkesine döndü ve önemli siyasi roller oynadı (Getty Images)
Eğer işler 4 Şubat 1978 tarihinde Londra'da sabaha karşı Bağdat’ın efendisinin istediği gibi gitseydi, bu röportajı yapıp tüm bu soruları soramayacaktım. O gece Irak istihbaratı, Saddam’ın Baas Partisi’nden istifa ederek Irak'taki değişimi dışarıda aramaya başlayan İyad Allavi'nin öldürülmesi emrini yerine getirdi.
Suikast girişimi
Allavi'ye, halen vücudunda izlerini taşıdığı o suikast girişimini sordum. Buradan sonrasını onun ağzından dinleyelim:
Suikast girişiminden önce çok sayıda tehdit aldım. 1974 yılında tüm görevlerini devrettim ve 1975 yılında Baas Partisi'nden tamamen ayrıldım. 1975 yılında gerek Araplar düzeyinde gerek Irak düzeyinde gerekse ulusal düzeyde işlerin doğru yoldan sapmaya başladığını görenler olarak adını bile koymadan, gizlice Ulusal Mutabakat Partisi'nin temellerini attık. Tehditler ve provokasyonlar, çok kirli bir oyunlar 1975'ten 1978'e yılına kadar devam etti.
Bana Londra'ya adının Cihad el-Duleymi olduğu söyleyen bir kişiyi gönderdiler. Bu kişi beni aradı ve acilen görüşmek istediğini söyledi. Arkadaşlarımız ve kardeşlerimiz aracılığıyla 13 kişinin suikast düzenleneceği bilgisini aldık. Listede benimle birlikte Talib Şebib, (1963 yılında Baasçıların iktidarı ele geçirmesine öncülük eden) Hazım Cevad, Tahsin Mualla, Hamid es-Sayig ve birkaç kişi daha yer alıyordu. Cihad ed-Duleymi, bana ‘Yanına geliyorum’ dedi. Ancak kendisini tanımıyordum ve bulunduğu yere gitmemeye dikkat ettim. Oteldeydi, ama çok ısrarcı davrandı. Bu yüzden önemli bir meselesi olduğunu düşündüm. Suikast girişiminden bir ay önce bana (Londra'nın batısındaki) Earl's Court'ta kaldığı otelin adını verdi. Onu otelin karşısındaki ankesörlü telefondan aradım, içeride olduğunu söyledi. Ona ‘Yarım saat sonra yanında olacağım. Ama toplantıya geç kalamam’ dedim.
Tuhaf konu
Oteli inceledim ve herhangi bir şüpheli hareketliliğe rastlamadım. Sonra onunla bir araya geldim. Tuhaf bir konu açtı. Tanımadığım biri bana darbeden bahsediyordu. Bana, ‘Ben seni önemseyen, seni tanıyan ve sana saygı duyan insanlar tarafından gönderildim. İçlerinden biri (rahmetli) Said Sabit adında büyük bir misyonerdi’ dedi. Ona benden ne istediklerini sordum. Partiyle ilişkisi olan ve kendileriyle iş birliği yapmak isteyen Baasçılar aradıklarını söyledi. Ona, ‘Bu benim gibi bir yabancıya söyleyeceğin bir şey mi? Git ve parti içinden işleri ayarla!’ dedim. Konuyu dağıtmak için böyle söylemiştim. Ona son söz olarak ‘Size verebilecek bir şeyim yok ve kimseye komplo kurmaya hazır değilim. Artık sadece tıp alanında çalışıyorum’ dedim.
Saddam, rejiminin üst düzey yetkilileriyle düzenlenen toplantı. (Getty Images)
Talib Şebib'i aradım, Hazım Cevad da yanındaydı. Hazım (Cevad) bana, ‘Aynısı benim de başıma geldi. Konuyu Irak büyükelçisine veya Baas Partisi yetkilisine bildirmek gerekiyor’ dedi. Bunun üzerine ‘O masum biri, onu nasıl ihbar edebilirim? Milyonda bir ihtimalle bile masum olsa onu nasıl ihbar edebilirim? Hiç tanımadığım biri bana darbeyi anlatmaya geldi’ dedim.
Baas Partisi’nde görevliyken Emniyet ve İstihbarat Teşkilatı'na getirdiğim bir arkadaşımızı aradım. Adı Nizar ve kendisi şu an Kanada'da siyasi bir mülteci olarak yaşıyor. Nizar’a, istihbarat servisinin bana birini gönderip göndermediğini teyit edip edemeyeceğini sordum. ‘Bunun benim için öğrenir misin?’ dedim. Malum büyük bir gizlilik içinde çalışıyorduk.
Cihad ed-Duleymi
10 gün sonra beni aradı ve istihbarat servisinin kendisini bana ‘Cihad ed-Duleymi’ olarak tanıtan ve gerçek adını unuttuğunu belirttiği bir kişiyi gönderdiğini söyledi. Bana misilleme yapılmasını beklesem de bu açıklama karşısında şaşırmıştım. Yakın dostlarımdan biriyle konuştum ve Baas Partisi’nin organizasyon görevlisiyle bir otelin kafesinde buluşmasını istedim. Bunun için Gloucester Oteli'ni seçtim. Buluştuk ve ona darbeden söz öden bir kişinin yanıma geldiğini, adını ve özellikleri ile ilgi bilgi vermek istediğimi söyledim. Adının Cihad olduğunu söylediğini ve esmer biri olduğunu belirttim. Görevli gülümsedi ve bana ‘Doktor, bize haber vermekte geç kaldınız’ dedi. Ben de ona ‘Ben partiden ayrıldım, devlet memuru değilim, doktor olarak çalışıyorum’ dedim. Bundan tam bir ay sonra suikast girişimi gerçekleşti.
1978 yılının 3 Şubat’ı 4 Şubat’a bağlayan gecesi, (Londra'nın güneybatısındaki) Surrey'de Epsom denilen bölgede, rahmet olan ilk eşimin yanında kalıyordum. Eşim suikast girişimi sırasında ağır yaralandı. Gece hastanede çalışıyordum, sonra Kürt arkadaşlarımın daveti üzerine siyaset konuşmaya başladık. Gece yarısı eve geldim, yorgundum. Sokağın ışıklarının içeri girmesi için perdeleri biraz yüksek tutuyordum. Sabaha karşı 03:00 civarı bir ses duydum, gözlerimi açtım ve yatağımın yanında bir hayalet gördüm. Önce rüya gördüğümü sandım. Ama bana doğru gelen bir şeyin parladığını gördüğümde kendi kendime bunun bir rüya olmadığını söyledim. Hayalet bir anda bacağıma vurdu. Bacağımın içine sanki ateş girmiş gibi hissettim. Sağ dizim artık hareket edemiyordu. Ellerime darbeler aldım, göğsüme çiviler batıyordu. Başımdan ılık bir su aktığını hissettim. Ne oluyordu? Bu olay yaklaşık iki üç dakika kadar devam etti. Sonra eşim ışığı açtı ve karşısında gördüğü bu uzun boylu ve işinde uzman olduğu anlaşılan kişiye panik ve o anki refleksle saldırdı. (Allavi saldırganın tam adını söylese de biz adının baş harfleri olan M.A.C. kısaltmasını kullanmakla yetineceğiz) Saldırgan eliyle eşimin iki dişini kırdı. Ben de saldırganın elindeki tabarı (Irak’ta baltaya verilen isim) tutarak kullanmasını engellemeye çalıştım. Boğuşmaya devam ettik.
Ilık su
Ancak hissettiğim ılık suyun başıma aldığım darbeden dolayı kan olduğunu anladım. Ben bu (sol) dizimin üzerindeyken sağ bacağımın kemikleri dışarıya çıkmıştı. Bunun sayesinde hayatta kaldım. Eşim için korktum. Tabarı geri almayı başardıktan sonra eşimin koluna vurdu. Kolu sadece derisi tutuyordu. Saldırgan uzun boylu olduğu için eşime zıplamasını ve sağlam olan koluyla boynuna yapışmasını söyledim. Ben dizimin üzerinde oturduğum için tabar başımın yakın duyurdu. Eşim dediğimi yaptı, ben de tabarı tutup elinden almayı başardım ve bacağına vurdum. Bu şekilde 10-12 dakika mücadele ettik. Sonra kaçmak için odanın kapısına yöneldi. Ben de arkasından sürünerek gittim. Karıma geride kalmasını söyledim. Banyoya ulaştım, oradan aldığım bir şişe parfümü ona fırlattım. Ölüp ölmediğimi görmek için bana baktı. Odanın zemini ve duvarları kanla kaplıydı. Bana döner dönmez meselenin siyasi olduğunu anladım. Ona lanetler okuyarak, ‘Seni İbnu’l Keza (hakaret ifadesi) bunu korkak olduğun için yaptın. Eğer Allah yaşamama izin verirse, senin ve Saddam'ın gözlerini oyacağım, ama eğer ölürsem, birileri intikamımı alacaktır’ dedim. Sonra öleceğimi düşündüğünden başını çevirdi ve gitti. Belinde silah olan başka bir kişinin daha olduğunu fark ettim.
Allavi ve eşinin hastaneye görülmeleri ve tedavi süreci
Saldırgan gittikten sonra, sürünerek telefona gittim ve hastaneyi aradım. Onlara eşimle birlikte ciddi şekilde yaralandığımızı, sağ kalıp kalmayacağımızı bilmediğimi ve bize yapılan saldırı polise ihbar etmeleri gerektiğini söyledim. Bize ambulans gönderdiler. Evimiz eşimin çalıştığı hastaneye yakındı. Beş dakikadan az bir sürede hem polis hem de ambulans geldi. Bizi hemen hastaneye götürdüler, iki ayrı odaya aldılar. Bana, misafir cerrahın gelip ameliyatımı gerçekleştireceğini, ancak o gelinceye kadar ilk müdahaleyi yapacaklarını söylediler. Onlara, kuzenim gelene kadar hiçbir şey yapmamalarını söyledim. Onu aramaları için onlara numarasını verdim. Kuzenimin evi hastaneye yakındı. Bana, ‘Şimdi kuzeninin sırası mı?’ dediler. Ben de ‘Evet, onu çağırın’ dedim. Daha sonra Irak'ın Sağlık Bakanlığını da yapan kuzenim Cafer Allavi’yi çağırdılar, karısı ve kız kardeşiyle birlikte geldi. Ona ey Cafer, Salah Şebib'i, Tahsin Maala'yı ve Hamid es-Sayig’i ara ve onlara saldırıya uğradığımı ve isimlerinin suikast listesinde olduğunu söyle. ‘İyad’ın yaşayıp yaşamayacağımı bilmiyoruz ama siz dikkatli olun’ de dedim. Bana ‘Şimdi bunun sırası mı? Hemen ameliyathaneye git’ dedi. Ben de ‘Git, onları ara ve sonra bana geri dön’ dedim.
Üzgün yüzler
Ameliyattan sonra beni yoğun bakım odasına aldılar ve benimle kimseyi görüştürmediler. Hatta ailemin bile beni ziyaret etmelerini engellediler. Beyin kanamasından korktukları için beni üç gün gözlem altında tuttular. Allah'a şükür beyin kanaması olmadı. Daha sonra beni normal bir odaya aldılar. Herkesin yüzünde hüzün gördüm. Ailem ve arkadaşlarım endişeliydiler ve korkuyorlardı. Eşimin öldüğünü sandım. Onlara, Hayırdır inşallah? Bizim yürüdüğümüz yol bu. Saddam da bizimle bu şekilde uğraşmaya karar verdi, ne yapabiliriz?’ dedim.
Bu arada bir polis gelip bana davanın siyasi olduğunu ve Scotland Yard'ın Terörle Mücadele Bölümü Başkanı Jim Neville ve asistanı Warnock'un olayla ilgili soruşturma için geleceğini söyledi. Polise ne olduğunu sordum, o da bana ‘Sana söylemediler mi?’ diye sordu. Kimsenin bana bir şey söylemediğini söyledim. Polis, ‘Öldürüldüğünden emin olmak için gizlice hastanenin morguna sızdılar ve oradaki cesetleri incelediler. Çalışanlar sabaha karşı morga bir ceset getirirken, kendilerine doğru gelen ayak seslerini duyup kaçmışlar’ dedi. Ölüp ölmediğimi kontrol etmek için gizlice hastane morguna girmişler. Terörle Mücadele Bölümü polislerinin silahlı koruması altında bir ay boyunca hastanede tedavi gördüm. Birkaç ameliyat daha oldum. Bir ay sonra polis birkaç siville birlikte yanıma gelip bana Irak'ta iktidarı ele geçirmek için komplo kurup kurmadığımı sordu. Polis yoğun soruşturmalar yürüttü. Saldırganı bacağından vurduğum için kan izlerini ve düşürdüğü saati buldular. Bu saate Irak’ta rastlansa da İngiltere’de yoktu. Saat, Irak Cumhuriyet Sarayı için özel olarak Japonya'da yaptırılmıştı. Polis çalışmalarını titizlikle yürütüyordu, parmak izleri aldılar.
Polisler bana, beni burada koruyamayacaklarını, başka bir hastaneye gitmem gerektiğini söylediler. Gerçek kimliğimizi yalnızca başhekimin ve tedavimizi yapan doktorun bilmesi gerektiğini, başkalarına Lübnanlı olduğumuzu ve Lübnan'daki iç savaşta yaralandığımızı söylememizi belirttiler. Güvendiğim bir arkadaşım vardı. Bana Londra dışında başka bir hastane bulmasını istedim. Beni Gloucestershire'daki bir hastaneye götürdüler ve orada üç ameliyat geçirdim. Sadece tedavimi yapan doktor ve başhekim kim olduğumu biliyordu. Diğer herkese Lübnanlı olduğumu ve savaşta yaralandığımı söyledim.
Üst üste ameliyatlar geçirdim. Tedavim bir buçuk yıl sürdü. Birkaç ameliyatın ardından fizik tedavi gördüm. Eşim başlarda sinir krizi geçirdi. Daha sonra kansere yakalanıp vefat etti, Allah rahmet eylesin.
Barzan, Paris’ten arayıp alay etti
Failler Fransa'ya kaçmayı başarmış, oradan da Irak'a dönmüşlerdi. Elbette sahte pasaportlarla, bazen de diplomatik pasaportlarla seyahat ediyorlardı. En dikkat çekici olansa Barzan İbrahim et-Tikriti’nin (Saddam'ın üvey kardeşi) operasyonu yönetmek üzere Paris'e gelmiş olmasıydı.
Barzan İbrahim et-Tikriti.
Irak meselelerini yakından takip eden bir İngiliz gazeteci, Scotland Yard'a Barzan'ın bu amaçla Paris'te olduğunu bildirdi. Barzan, saldırı gecesi Bağdat'taki kardeşim İmad'ı sabaha karşı saat iki sularında arayarak ‘Doktor ne durumda?’ diye sormuş. Kardeşim de iyi olduğumu söyleyince Barzan histerik bir şekilde gülmeye başlayıp ‘Selam söyle’ diyerek telefonu kapatmış. Bu telefon görüşmesi kardeşimi endişelendirince ertesi gün benimle konuşmaya çalışmış, ama başaramamış. Daha sonra kuzenim ona düşüp bacağımı kırdığımı ve onunla iki gün sonra konuşabileceğimi söylemiş.
Can sıkıcı ve yorucu bir dönem
Bir yılımı hastanede geçirdim, eve gidemedim. Hastanede çalışamadım. Yakınlarımın evine gittim. Boş evlerde kaldım. Aslında sıkıcı ve yorucu bir dönemdi.”
Allavi'ye ikinci saldırganın onu neden vurmadığını sordum. Bu sorunun üzerine şöyle devam etti:
Kan kaybından öleceğimi sandılar. Oda tamamen kan içindeydi. İngiltere’deki bir televizyon kanalı suçlarla ilgili bir program yapıyordu. Televizyonda bana yapılan suikast girişimiyle ilgili bir bölüm yayınlandı. Baltanın ve kanlı duvarların resimlerini gösterdiler. Saldırı şubat ayında gerçekleşti. Hava çok soğuktu. Polis evin tüm ısıtma sistemlerini kapatmıştı, fakat havalar ısınınca borular patladı ve evdeki her şey sular altında kaldı. Tek bir kağıt parçası bile kalmadı. Bütün bunlar televizyon ekranlarında gösterildi. Bu ciddi bir cinayet girişimiydi ve sonradan öğrendiğime göre onlara çok pahalıya mal oldu.
Tuzak kuran tuzağa düştü
Saddam rejiminin düşmesi ve Bağdat'a dönmemizin ardından M.A.C’nin Türkiye'de olduğu haberini aldım. Iraklı bir istihbaratçı yanıma gelip ‘Size resmi gösterilse onu tanıyabilir misiniz?’ dedi. Ben de ‘Evet, tanırım’ dedim. Bana resmini gösterdi ve onu hemen tanıdım. Onun nerede olduğunu sordum. Türkiye’de olduğunu ve başta ben olmak üzere kuzey Irak’tan gelip giden Iraklı muhalifleri takip etmek ve onlara suikast düzenlemek üzere Irak istihbaratı tarafından görevlendirildiğini söyledi.
Türkiye ile temasa geçtik. Bize ‘Siz idam ediyorsunuz, öldürüyorsunuz, onu size teslim etmeyeceğiz’ dediler. Daha sonra ABD’liler gelip bana ‘Sana suikast girişiminde bulunan kişinin resmini göstersek onu tanır mısın?’ dediler. ‘Evet’ dedim. Bana fotoğrafını gösterdiler ve onu tanıdım. Sonra Türkiye'de olduğunu söylediler. Türk hükümetiyle iletişime geçip onu bize teslim etmelerini istediler. Sonra Türk hükümetinden M.A.C’den başka bir vize alması için geri dönmesini istemesini talep ettiler. M.A.C’nin bu vize için Irak’a girmesi ve Duhok'un Zaho ilçesindeki İbrahim Halil Sınır Kapısı’ndan çıkış yapması yeterliydi. Sadece sınırı geçip Türkiye'ye döndüğünde beş yıllık vize verileceği söylendi. Mesut Barzani liderliğindeki Peşmerge'ye bağlı Asayiş (istihbarat teşkilatı) unsurları da sınır kapısında konuşluydu.
ABD’liler benden M.A.C’yi görmemi istediler, ama öfkeme yenik düşüp ona bir şey yapmamak için bu öneriyi reddettim. Şahsi şikayetimden vazgeçtiğimi söyledim, ama kamu davası açıldı.”
Saddam Hüseyin'in boynuna ilmeğin geçirildiği 30 Aralık 2006 tarihinden bugüne uzun bir zaman geçmiş olmasına rağmen Saddam Hüseyin meselesine yaklaşmak hala oldukça zor. Saddam’ın ister sarayda otursun ister mezarda yatsın bir provokatör olduğu gerçeği değişmiyor. Kurbanları ve düşmanları çok olsa da destekçilerinin sayısı da az değil. Irak'ta zaman, yaralara merhem olmak bir yana bir de üstüne tuz basıyor. Saddam'ın adaletsiz uygulamalarının bedelini ödeyenlerin, Saddam’ın ABD’nin Irak’ı işgaline karşı direnişe liderlik ettiğini ve kamu parasıyla ilişkilerinde dürüst olduğunu okumaları kolay olmasa gerek. Saddam’ın destekçileri, onun çizdiği imajın, ülkesini ve bölgesini kana bulayan zalim hükümdar el-Battaş'tan farklı olmadığını kabul etmekte zorlanıyor olmalılar. Ama gazeteciliğin en keyifli anı, bazı bölgelere ve bu bölgelerin sakinlerinin kaderine damgasını vuran zalimlerin geriye bıraktığı korlara ve bazı dönemlerin közlerine yaklaşmaktır.
Bundan birkaç ay önce bir Arap ülkesinin başkentinde bir Iraklıyla tanıştım. Irak’ın eski Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin’le ‘iş ilişkisi ve sevgi bağı’ olduğunu ve bu sebeple yüzlerce kez görüştüklerini söyledi. Can güvenliği nedeniyle kimliğini açıklamak istemediğinden dolayı özür diledi. Ancak benim dikkatimi en çok çekense rejimin düşmesinden sonra da Saddam Hüseyin ile iki kez görüştüğünü söylemesiydi. Bu görüşmelerden ilkini, rejimin düşmesinden iki gün sonra 11 Nisan 2003'te Felluce eteklerinde, ikincisi ise 19 Temmuz 2003’te ABD ordusunun kontrolündeki Bağdat'ta gerçekleştiğini açıkladı.
Katar’ın Beyrut Büyükelçisi’nin siyasi temasları gizemini koruyorhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4569501-katar%E2%80%99%C4%B1n-beyrut-b%C3%BCy%C3%BCkel%C3%A7isi%E2%80%99nin-siyasi-temaslar%C4%B1-gizemini-koruyor
Katar’ın Beyrut Büyükelçisi’nin siyasi temasları gizemini koruyor
Deryan, Meşnuk ile bir araya geldi (NNA)
Doha tarafından Lübnan’a yeni atanan Katar’ın Beyrut Büyükelçisi Suud bin Abdurrahman Âl Sânî’nin Beyrut’taki siyasi temasları gizemini koruyor.
Yeni Büyükelçi’nin temaslarının ülkedeki Cumhurbaşkanlığı krizini çözüm amaçlı “Katar Girişimi” olarak tanımlayan Lübnan kamuoyunda Büyükelçi Âl Sânî’nin ziyaret turunu olumlu bulanlar olduğu gibi eleştiren siyasi çevreler de mevcut.
Katar elçisinin Beyrut’a gelişinden beş gün sonra başladığı görüşmelere katılan isimler hakkında basına sızan bazı bilgiler dışında resmi bir açıklama yapılmadı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre ziyaret turunun Katar’ın tutum belirlemesi için ön bilgi alma amaçlı olduğu belirtiliyor.
Katar’ın girişimi halen Marada Hareketi lideri Süleyman Franciyye’nin adaylığını destekleyen Şii İkilisi (Hizbullah ve Emel Hareketi) açısından olumsuz karşılandı. Diğer taraftan muhalefette, Cihad Azur’un Cumhurbaşkanı adaylığını destekleyen partiler görüşmeye açık olduklarını belirtiyorlar.
Katar toplantıları
Edinilen bilgilere göre Katar’ın Beyrut Büyükelçisi Suud bin Abdurrahman Âl Sânî, güvenlik yetkililerinin yanı sıra Temsilciler Meclisi Başkanı ve (Şii) Emel lideri Nebih Berri, (Maruni Hristiyan) Lübnan Kuvvetleri Partisi (LKP) Genel Başkanı Samir Caca, (Maruni Hristiyan) Özgür Yurtsever Hareket (ÖYH) Genel Başkanı Cibran Basil ve (Şii) Hizbullah Genel Sekreter Yardımcısı Hüseyin Halil ile görüştü.
(Şii) Hizbullah Siyasi Konseyi Başkanı İbrahim Emin es-Seyyid, Hizbullah’ın Franciyye’yi desteğini yineledi. Bekaa’daki siyasi diyalog toplantısında Seyyid, “Herkesin memnun olacağı bir cumhurbaşkanının seçilmesi için içeriden bazı dış girişimler var. Biz, Katar heyetinin gezisinden neler çıkacağını takip ediyoruz. Şu ana kadarki konumumuzun Franciyye’nin adaylığını desteklemekten yana olduğunu vurguluyoruz” açıklamasında bulundu.
İSP Milletvekili Bilal Abdullah (NNA)
(Dürzi) İlerici Sosyalist Parti (İSP) Milletvekili Bilal Abdullah ise Hizbullah’ın tutumuna ve yetkililerinin Katar elçisine ‘Franciyye’ye desteklerini’ dile getirdikleri yönündeki bilgilere yanıt olarak, Lübnan’ın tartışmalı bir adayın seçilmesinin sorun çıkaracağını yineledi.
Abdullah, cumhurbaşkanlığı seçimleri eksenindeki siyasi sürece kötümser bakıyor. Bu bağlamda Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada “Öyle görünüyor ki Katar elçisi, ön toplantılar ve istişareler yapıyor. Fransa ve diğer ülkelerin çabaları gibi kendisinin de çabaları takdire şayan. Ancak sorun, pozisyonlardaki katılığın değişmemesi nedeniyle Lübnan iç siyasetindeki çabaların zayıflığından kaynaklanıyor” diyerek, bunun da dış çabaları yetersiz kıldığı anlamına geldiğini söyledi. Milletvekili, “Herkesten beklenen, herkesi memnun edecek bir çözüme ulaşabilmemiz için bir adım geri atarak kamuoyunda yeni bir durum oluşturmaktır” şeklinde konuştu.
LKP Milletvekili Razi el-Hac ise “Cumhurbaşkanlığı krizi, aynı zamanda anayasayı bozmaktan da sorumlu olan muhalefet grubunun uzlaşmazlığı nedeniyle hâlâ birinci planda kaldı” dedi.
Razi, yaptığı açıklamada “Direniş eksenine (İran’a, Hizbullah’a ve Esed rejimine) bağımlı bir cumhurbaşkanını kabul etmeyeceğiz. Hiçbir adaya da bağlı değiliz. Ama bizim ortaya koyduğumuz özelliklere sahip bir adayın gelmesi için şartlar mevcutsa onu seçeceğiz ve adaylıktan cumhurbaşkanlığına geçeceğiz” şeklinde konuştu.
Hizbullah’a atıfta bulunan Razi el-Hac, “Katar elçisinin misyonu Lübnan’ın iç siyasetinden çok bölgesel çıkarları eksene alıyor. Elçi, Velayet-i Fakih’in askeri olduğunu kamuoyuna açıklayan tarafı ikna edebileceğine inanıyor” dedi.
Razi, LKP’nin yeni normlar dayatmayı reddettiğini belirtirken, “Siyasi tavrımız dışından bir aday dayatmak, Lübnan’ı Hizbullah’ın yürüttüğü çatışmalara adamak anlamına gelmez. Diyalog çağrısının gözlere kül atılması için olduğunu kabul etmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
“Direniş Ekseni, bölgedeki değişiklikleri ve bugünkü ana savaşı görüyor; Lübnan’ın İran, Hizbullah ve Esed rejiminin eline geçmesine izin mi vermeliyiz?” diyen Razi el-Hac, “İki seçenekle karşı karşıyayız: Ya Lübnan bir çatışma ve yıkım arenasına dönüşecek ya da sağlığına ve tarihi rolüne yeniden kavuşacak. Bunlar üçüncüsü olmayan iki seçenektir” dedi.
Deryan-Meşnuk görüşmesi
Cumhurbaşkanlığı krizinin çözümü çerçevesinde (Sünni) Müstakbel hareketinden eski Lübnan İçişleri Bakanı Nihad el-Meşnuk, Lübnan Sünni Baş Müftüsü Abdullatif Deryan ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, Deryan’ın Fransa elçisinin geçen hafta Suudi Arabistan’ın Beyrut Büyükelçisi Velid Buhari’nin konutunda Sünni temsilcilerle görüşmesiyle başlayan turu tamamlayarak, tüm taraflara yönelik ciddi çabalar sarf edeceğini belirtti. Meşnuk, toplantı hakkında ise “Vatandan geriye kalanların kurtarılmasına yardımcı olacak birleşik bir ulusal konuma ulaşma olasılığının vurgulandığı sakin ve verimli bir oturumdu” dedi.
Meşnuk, Müftü’nün iktidarın yeniden inşasını hızlandırma, yeni cumhurbaşkanını seçme, yeni hükümeti kurma ve Lübnanlıları daha fazla çöküşe maruz bırakmama çağrısında bulunduğunu aktararak, “Sayın Müftü, bu çağrıyı Başta Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri olmak üzere, Beşli Komite’nin üyeleri ve içindeki beş ülkenin temsilcileri ile diyalog çağrısı yapan Lübnanlı partiler dahil, görüştüğü herkese iletiyor” şeklinde konuştu.
Öte yandan Meşnuk, Katar girişiminin, bir adayın diğerine karşı yanında yer alma kararından çok, fikirlerin araştırılması olduğunu söylerken, bunu ‘Katar’ın Beşli Komite’ye yöneleceği ve keşif sonrasında Katarlıların toplantılarının sonuçlarını sunacağı bir keşif süreci’ olarak nitelendirdi.
Sünni Milletvekili Nihad el-Meşnuk ayrıca, “Katar’ın çabalarının başarısız veya başarılı olmasını beklemiyorum. Ancak Sayın Büyükelçi tüm kesimlerin adaylarını ve destekleme gerekçlerini öğrenmeyi başaracaktır” dedi.
Bakanlar Hüseyniye Sarayı’nda Ürdün Kralı huzurunda anayasal yemin etti (Ürdün Kraliyet Divanı)
Ürdün Kralı 2. Abdullah, Başbakan Bişr el-Hasavne hükümetinde meydana gelen kabine değişikliğini onayladı.
Şarku’l Avsat’ın Kraliyet Divanı’ndan aktardığı açıklamaya göre kabine değişikliğinde Ulaştırma, Çalışma, Su ve Sulama ve Hükümet İletişim Bakanları yer aldı.
Hükümetteki yeni bakanların isimleri şöyle;
Su ve Sulama Bakanı Raid Muzaffer
Devlet Bakanı Vecih Tayyib Abdullah Azizi
Bayındırlık ve İskan Bakanı Hamdi Tevfik
Parlamento ve Siyasi İşler Bakanı Hadise Cemal
Sanayi ve Ticaret Bakanı Yusuf Mahmud Ali eş-Şemali
Çalışma Bakanı Nadya Abdurrauf Salim
Ulaştırma Bakanı Visam Velid Tevfik
İletişim Bakanı Muhanned Ahmed Salim
Bakanlar Hüseyniye Sarayı’nda Ürdün Kralı huzurunda anayasal yemin etti.
Yemin törenine Ürdün Başbakanı ve Kraliyet Divanı Başkanı katılım sağladı.
Revizyon sonucunda 8 bakanlıkta değişiklik yapıldı ve 2 yeni bakanlık oluşturuldu.
The Freedom Theatre (Özgürlük Tiyatrosu), kar amacı gütmüyor ve herhangi bir ticari faaliyeti desteklemiyor (Independent Arabia)
Rağde Atme
Batı Şeria'nın kuzeyindeki Cenin kampında Filistinli gençler ile İsrail ordusu arasındaki silahlı çatışmaların yaşandığı uzun ve zorlu bir gecenin ardından, Süha el-Cabir ara sokaklardan The Freedom Theatre'a (Özgürlük Tiyatrosu) giden çocuklara eşlik ediyor.
35 yaşındaki Cabir burada oyunculuk, drama ve müzik, tiyatro ve eğlence eğitimleri, kadınlara ve çocuklara yönelik eğitim atölyeleri veriyor. Tüm bunlar kamp sakinlerinin yaşadığı gerginlik ve panik halini azaltılıyor.
Burası, iki taraf arasında neredeyse her gün çatışmalara sahne olan Filistin bölgelerinden biri.
Temmuz ayı başlarında Cenin şehrini hedef alan İsrail saldırısı, tiyatronun girişini ve duvarlarını tahrip etti.
Altyapı, sokaklar, su ve elektrik ağlarında hasara yol açtı. Ancak insanların burada kendilerini özgürce ifade ettikleri etkinlikler son bulmadı.
Filistin Merkez İstatistik Bürosu'na göre Filistin'de 14'ü Batı Şeria'da olmak üzere 17 tiyatro bulunuyor. 2022'de toplamda 346 oyun sahnelendi.
Gazze Şeridi'ndeki geri kalan üç tiyatroda ise aynı yıl içerisinde herhangi bir oyun gösterilmedi.
Kültürel hedefleme
Özgürlük Tiyatrosu, 1990 yılında İsrailli barış aktivisti Arna Mer-Hamis tarafından kurulması ardından Filistinlilerin yerel çabalarıyla, ABD ve Avrupa ülkeleri de dahil olmak üzere birçok ülkede gösterilen 44'ten fazla tiyatro eseri sundu.
Bunlar arasında politik eserler de yer aldı. Bu çalışmalardan sorumlu olanlar, tiyatronun Filistin anlatısını küresel düzeylere ihraç eden ve Filistinlilerin mücadele hakkına odaklanan etkili bir yerel kültürel eylem olduğuna inanıyor.
2002 yılında Savunma Kalkanı Operasyonu ardından tiyatro İsrail uçakları tarafından hedef alınarak tamamen yıkılmıştı.
2006'da yeniden inşa edilmiş, ikinci kez ise geçtiğimiz Temmuz ayında yeniden inşa edilmişti.
Tiyatro yönetmeni Mustafa Şati, Independent Arabia'ya verdiği demeçte, "Cenin'in merkezindeki Özgürlük Tiyatrosu, yalnızca geleneksel bir sahne değil, aynı zamanda işgale karşı kültürel direniş sloganını yükselten ulusal bir kimlik inşa etmeyi amaçlayan kültürel, toplumsal ve politik bir hareket. Genç neslin tiyatro ve drama konusundaki farkındalığını arttırmayı, onlara günlük yaşamın zorluklarıyla baş etmelerinde önemli araçlar sağlamayı amaçlıyor. Tiyatronun konumundan kaynaklanan zorluklara ve zorluklara rağmen, kampın sakinlere ve çocuklara güvenli alanlar sağlamada oynadığı önemli rol nedeniyle kampın içinde kalacağız. İsrail'in saldırıları sırasında, insan hikayelerini belgelemek için kendimizi görgü tanığı olarak kullanıyoruz. Burası bir kültür merkezinden, İsrail'in kampa karşı işlediği tüm suçları tüm dünyaya yayınlayan İngilizce bir veri platformuna dönüşebiliyor" vurgusunda bulunuyor.
İsrail Ordusu Sözcüsü Avichai Adraei ise İsrail güçlerinin temmuz ayında Cenin'deki kampta başlattığı askeri operasyon sırasında Özgürlük Tiyatrosu'nun hedef alındığı iddialarını yalanladı.
X platformu üzerinden açıklamada bulunan Adraei, "Filistin medyasında yer alan bazı yanlış haberlerin aksine Cenin'deki Özgürlük Tiyatrosu hedef alınmadı. Tiyatroya saldırı yapıldığı yönündeki haberlerin tamamı asılsızdır, bunlar terör örgütleri tarafından yayılmaktadır" ifadelerini kullandı.
Terörle küresel mücadele politikasına yanıt olarak tiyatronun eserleri depolitize etmeyi reddetmesi nedeniyle Avrupa Birliği (AB) tiyatroya ayrılan fonu en az yüzde 50'de oranında azalttı.
Aynı zamanda finansmanın devam etmesi için İsrail'e karşı silahlı eylemin reddedilmesini talep etti.
Tiyatro yöneticileri bunu açıkça reddediyor. Bu durum birçok aktörün, oyun yazarının ve yönetmenin İsrail yetkilileri tarafından defalarca tutuklanmasına ve kovuşturulmasına neden oldu.
Mali krizin yoğunlaşması, bağışçılar ve gereksinimleri üzerindeki kısıtlamalar, Filistin Kültür Bakanlığı ve diğerlerinin desteğinin tamamen yok olması dolayısıyla tiyatro, çalışanlarının üçte ikisinin hizmetlerine son vermek zorunda kaldı.
12 çalışandan yalnızca üçünü çalıştıran, birçok tesisi elden çıkaran tiyatro, krizin yoğunlaşmasına rağmen 'devrim vaadi' projesi aracılığıyla yerel ve küresel düzeyde direniş sanatının rolünü öne çıkarmaya çalışıyor.
Böylece İsrail tacizine maruz kalan Filistinli sanatçıların acılarına odaklanıyor.
Tiyatronun sanat yönetmeni ve baş oyuncularından Ahmed et-Tubasi, "Tiyatronun üzerine düşen sosyal sorumluluk, sanatı İsrail işgaline karşı kültürel direniş aracı olarak kullanmayı gerektiriyor. Finansman koşullarını reddetmemiz ve direniş tiyatrosu fikrine bağlılığımız, bizi dünya çapında çağrılarda bulunmaya, gösterileri kurtarmak için bir bağış kampanyası başlatmaya yöneltti" ifadelerini kullanıyor.
Filistinli karikatürist Muhammad Sabaine, İsrail'in savaş makinesi karşısında tiyatronun desteklenmesi, varlığının ve kararlılığının savunulması gerektiğini düşünüyor.
Zira buranın kampta yaşananların bir başka güzel yüzü olduğunu söyleyen Sabaine, "Tiyatro, tüm engellere rağmen Cenin'de ezilen ve kuşatılanlar için bir platform, yaşadıkları trajedinin sesini dünyaya açabilecekleri bir pencere, yetenekli herkes için bir kurtarma gemisi haline geldi. İşgal altındaki insanların acılarını aktarıyor. Bu nedenle direniş sanatları profesyonelce uygulanıyor, Filistin siyasi bağlamı haricinde çeşitli küresel düzeylerde üretiliyor. Dünya çapında şeytani bir Filistinli imajı oluşturmaya çalışan ve kendisini demokratik bir devlet olarak tanıtmaya çalışan İsrail propagandası reddediliyor" ifadelerini kullandı.
Pek çok Filistinli kültür kurumu aynı durumla karşı karşıya. 1984'de kurulan Kudüs'teki Filistin Ulusal Tiyatrosu (Al-Hakawati), Özgürlük Tiyatrosu'na benzer şekilde boğucu bir mali krizden mustarip.
Bu nedenle çocuk festivali ve diğer gösteriler iptal edildi, çalışanlarının maaşları ise ödenmedi.
Al-Hakawati'nin yönetmeni tiyatro oyuncusu Amir Halil Independent Arabia'ya verdiği demeçte, "Kudüs'teki tek tiyatro, sadece kendi geçimini sağlamak, işletme masraflarını karşılamak ve bazı eserler üretmek için tiyatro gösterilerine yalnızca ev sahipliği yapmaya yöneldi. Çalışmalarımız için her türlü İsrail fonunu reddediyoruz. Filistinli resmi organlar, tiyatroyu ve tiyatronun vizyonunu kısıtlayan şartlı finansmana ilişkin politikalarını değiştirmeleri için uluslararası taraflara baskı uygulamalı. Kudüs'te bir Filistin tiyatrosunun varlığı acil bir kültürel ve toplumsal ihtiyaçtır. İsrail hükümeti, seyirci, mekan, sanatsal çalışma ve sanatçı lisanslarıyla ilgili lisanslara katı kısıtlamalar getirmenin yanı sıra, ağır vergiler ve sıkı kontrol uygulayarak tiyatro faaliyetlerini engelliyor. Tiyatrodaki sanatsal ve teatral gösterileri sınırlıyor" ifadelerini kullandı.
Devlet sembolleri
Finansman ve ruhsat verme, birçok Filistin tiyatrosunun çalışmaları için ana cankurtaran halatı olarak görülüyor.
İsrail hükümeti, Nakba olaylarını anlatan Ürdün filmi Farha'nın gösterimi için Yafa'daki Saraya Tiyatrosu'ndan sağlanan fonu geri çekmekle tehdit etmişti.
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir, filmin İsrail'e karşı kışkırtma olduğunu vurgulamıştı.
İsrailli milletvekili Hili Tropper, eserin yalan ve iftirayı tasvir ettiğini, bunu İsrail sahnesinde sergilemenin rezalet olduğunu söyledi. Knesset üyesi Avigdor Liberman ise "Netflix'in amacı yanlış bir anlatı yaratmak ve İsrail askerlerini kışkırtmak olan bir filmi yayınlamaya karar vermesi çılgınlık" vurgusunda bulundu.
Tiyatroyla dayanışma içinde olanlar ise devlet sembollerine zarar verme bahanesiyle şu ya da bu tiyatronun finansörlüğünü kesme tehdidinin ilk kez olmadığına dikkat çekti.
Bunun Hayfa'daki Khashabi Tiyatrosu ve Almidan Tiyatrosu'nda da gerçekleştiğini ifade etti.
Independent Arabia - Independent Türkçe
SOHR: Deyr-i Zor’daki çatışmalarda 25 kişi öldü, 42 kişi yaralandıhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4569291-sohr-deyr-i-zor%E2%80%99daki-%C3%A7at%C4%B1%C5%9Fmalarda-25-ki%C5%9Fi-%C3%B6ld%C3%BC-42-ki%C5%9Fi-yaraland%C4%B1
SOHR: Deyr-i Zor’daki çatışmalarda 25 kişi öldü, 42 kişi yaralandı
SDG unsurları 4 Eylül’de Suriye’nin doğusundaki Deyr-i Zor kırsalında (AP)
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Deyr-i Zor kırsalında yerel militanlarla, Suriye rejimine bağlı gruplar arasında çıkan çatışmalarda 25 kişinin öldüğünü, 42 kişinin de yaralandığını duyurdu.
SOHR tarafından bugün yapılan açıklamada, Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG), Fırat Nehri’nin batı yakasındaki Mayadin’in karşısında bulunan Diban kasabasının kontrolünü yeniden ele geçirmesinin ardından Deyr-i Zor kırsalındaki köy ve kasabalarda sükunet geri geldiği ifade edildi.
Açıklamada, SDG’ye bağlı askeri güçlerin, Deyr-i Zor kırsalındaki Diban ve Tayyana’da dün yerel militanların askeri tesis ve kontrol noktalarına yönelik saldırılarına ve ardından patlak veren çatışmalara sahne olan bölgelere konuşlandırıldığı bilgisi de verildi.
SOHR tarafından dün yapılan açıklamada ise, SDG güçlerinin, militanların karargahlarına yönelik saldırıları sonrasında sivilleri korumak amacıyla ihtiyati tedbir olarak Deyr-i Zor’un doğu kırsalındaki bölgelerde sokağa çıkma yasağı uyguladığı ifade edildi.
Yerel silahlı kişilerin Tayyana kasabasındaki SDG karargahına saldırdığı ve SDG güçleri arasında ölüm ve yaralanmalara ilişkin bilgiler geldiğini aktaran SOHR, ayrıca SDG ile yerel militanlar arasında çıkan çatışmalarda serseri bir kurşun sonucu sivil bir kadının hayatını kaybettiğini de bildirdi.
Arap Birliği Genel Sekreteri, Arap dünyasında büyüyen gıda açığı konusunda uyardıhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4569161-arap-birli%C4%9Fi-genel-sekreteri-arap-d%C3%BCnyas%C4%B1nda-b%C3%BCy%C3%BCyen-g%C4%B1da-a%C3%A7%C4%B1%C4%9F%C4%B1-konusunda
Arap Birliği Genel Sekreteri, Arap dünyasında büyüyen gıda açığı konusunda uyardı
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt (DPA)
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, bugün Genel Sekreterlik merkezinde düzenlenen ‘Arap ülkelerinin gıda güvenliği ve finansmanı’ konulu toplantıya başkanlık yaptı.
Söz konusu toplantıya, Arap ülkelerinden tarım bakanları, finans kurumları, sendikalar ve özel sektör temsilcileri katıldı.
Şarku’l Avsat’ın DPA’dan aktardığı habere göre, Arap Birliği Sözcüsü Cemal Ruşdi bugün yaptığı açıklamada, “Genel Sekreter Ebu Gayt, gıda güvenliğinin önemini vurguladığı bir konuşma yaptı ve bunu ‘Arap ulusal güvenliğinin ayrılmaz bir parçası’ olarak tanımladı” dedi.
Ruşdi’nin açıklamasına göre, Ebu Gayt konuşmasında, özellikle yeni tip koronavirüs salgınıyla ortaya çıkan küresel tedarik zincirlerine yönelik risk ve Ukrayna’daki savaş sonrasında özellikle tahıl ithalatında düşüş nedeniyle Arap hükümetlerinin bu konuya olan ilgisini iki katına çıkardığını söyledi.
Ebu Gayt, Arap Birliği’nin Arap gıda güvenliğini artırma çabalarına değinerek, bu konuda bir dizi strateji ve plan hazırlandığını ve bunlardan en sonuncusunun 2022 yılında düzenlenen Cezayir Zirvesi’nde kararlaştırıldığını söyledi.
Konuşmasında, Arap ülkelerinin bu plan ve stratejilerinin uygulanmasını engelleyen finansman eksikliğine değinen Ebu Gayt, Arap dünyasında artan nüfusun yanı sıra iklim değişikliği nedeniyle yağış oranlarındaki düşüş de dahil olmak üzere bir dizi karmaşık faktörden etkilenen gıda açığı konusunda da uyardı.
Ebu Gayt, kalıcı sermaye akışını garanti eden ve sürdürülebilir projelere yatırımı teşvik eden bir Arap finansman mekanizmasının etkinleştirilmesi çağrısında bulundu.
Genel Sekreter, bu alanda çalışan uzman Arap örgütlerini destekleme yoluyla, ortak Arap eylemini güçlendirmeye de çağırdı.
Ürdünlüler neden temizlik alanında çalışıyor?https://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4568981-%C3%BCrd%C3%BCnl%C3%BCler-neden-temizlik-alan%C4%B1nda-%C3%A7al%C4%B1%C5%9F%C4%B1yor
Ürdün’ün başkenti Amman’da bir sokak çalışan temizlik görevlisi (Salah Malkavi-Independent Arabia)
Tarık Dilvani
Sabahın erken saatlerinde güneş Ürdün'ün başkenti Amman'ın sokaklarına ulaştığında, temizlikçiler farklı hava koşullarında zorlu görevlerine başlıyor ve şehrin güzelliğini koruma sorumluluğunu üstleniyor.
Yorgun eller ve vücutlar yılda 2,7 milyon tona eşdeğer atık topluyor. Bu da günde 1 bin 800 ton atık anlamına geliyor.
Sağlık risklerine maruz kalmaları, ölümlü kazaları ve olumsuz toplumsal bakış açısının yanı sıra, özellikle Suriyeli mülteciler nedeniyle artan nüfus ile atıklar artıyor.
Bu durum Ürdün hükümetini sektörün rolünün ve canlılığının önemini vurgulamak için çok sayıda bilinçlendirme kampanyası uygulamaya yöneltti.
Vatan işçileri
Temizlik işçilerinin onurlarını korumak ve onlara karşı olumlu bakış açısını geliştirmek amacıyla, Amman Belediyesi, 2000 yılında bu meslekte çalışanların adını 'vatan işçileri' olarak değiştirdi.
Ancak gözlemciler, bu grubun çok fazla dikkat ve özene ihtiyaç duyduğuna, onlara zor işlerinde yardımcı olacak özel kıyafet ve araçların sağlanmasının yanı sıra, çalışanları kaza riskinden korumak için halka açık yerlerde modern temizlik araçlarının tahsis edilmesi gerektiğine inanıyor.
5 yıl önce yüksek işsizlik oranları nedeniyle, pek çok Ürdünlü, bu mesleği ve çalışanlarını küçümseyen eski toplumsal mirasa rağmen, utanç kültürünü terk ederek temizlik sektörüne temizlikçi olarak katıldı.
Zira Ürdün hükümeti yıllardır temizlik sektöründeki işçileri kamulaştırmaya, Ürdünlü olmayan işçilerin yüzdesini azaltmaya ve 2024'e kadar Ürdünlü olmayan işçi izinlerini tamamen durdurmaya çalışıyor.
Amman Belediyesi, pek çok kişi için cazip hale gelen bu meslekte çalışanlar için ücret artışı, diğer sosyal yardımlar, sosyal sigorta, çalışma koşulları ve iş güvenliği gibi olumlu bir politika benimsedikten sonra şu anda temizlikçi olarak istihdam için yaklaşık 20 bin başvurunun olduğunu söylüyor.
Temizlik sektöründe çalışan sayısı 7 bini başkentte olmak üzere 8 bine ulaşıyor.
Her yıl pek çok kişi, özellikle de evlerden ve toplu alanlardan çöp toplama işinde çalışanlar, çoğu trafik kazası olmak üzere, özellikle tünellerde, kavşaklarda veya yol kenarlarında ölümcül trafik kazalarına maruz kalıyor.
Saatlerce çalışıyorlar, bu da kamu güvenliği araçlarının sağlanması talebinin ortaya çıkmasına neden oluyor. Zira son dört yılda onlarca ölüm, yüzlerce yaralanma yaşandı.
Ayrıca özel araçlarla çalışan temizlik görevlilerinin mağduriyetleri de bulunuyor.
Bu kişiler düşmelere ve her gün uzun saatler boyunca hoş olmayan kokuları solumaları sonucu solunum yolu hastalıklarına maruz kalıyor.
Bu kazalar, İş Kanunu'nda yer alan, özel kask, eldiven gibi kişisel koruyucu donanımların sağlanmasını öngören talimatlara rağmen gerçekleşiyor.
Söz konusu meslek dalı, çalışanlarına 45 yaşında erken emekli olma olanağı tanıyan Sosyal Güvenlik Kanunu'na göre tehlikeli meslek olarak sınıflandırılıyor.
2020 yılında, üç çocuk babası olan temizlik işçisi olan 34 yaşındaki Muhammad el-Hilali, başkentteki hayati bir tüneldeki yağmur suyu drenaj ağını temizlerken meydana gelen kazada hayatını kaybetti.
İşçi Evi Merkezi Müdürü Hamada Ebu Necme tehlikeli bölgelerde ilgili yetkililer tarafından gerekli önlemlerin alınması ve yeterli uyarı ve önleme araçlarının sağlanması çağrısında bulunuyor.
Temizlik işçilerinden sorumlu olan Amman Belediyesi, son dönemde özellikle otoyollarda ve trafiğin yoğun olduğu noktalarda işçilerin yerine temizlik hizmetleriyle donatılmış makine ve araçları faaliyete geçirdiğini söylüyor.
Toplumsal davranışlar
Başkent Amman'da temizlik görevlisi olarak çalışan Mutaz, çöp konteynırlarının yakın olmasına rağmen dükkan, restoran ve tezgah sahiplerinin atıkları ortaya bıraktığını ayrıca yoldan geçen bazı kişilerin kasıtlı olarak önüne çöp attığını anlattı.
Mutaz özellikle tatil ve bayram günlerinde, çalıştığı bölgelere gelen ziyaretçi ve turist sayısının arttığı zamanlarda, sorumlu olduğu yeri birden fazla kez temizlemesine rağmen amirleri tarafından ihmalkarlıkla suçlanması ile mağduriyetinin arttığını belirtti.
Ramazan ve Kurban Bayramı geceleri, bazı vatandaşların kaosu ve ihmali nedeniyle çöplerin miktarının onun kabiliyetini aşması nedeniyle Mutaz için bir sıkıntı oluşturuyor.
Meslektaşı Suphi, okul öğrencilerinin özellikle okuldan ayrıldıktan sonraki davranışlarından şikayet ediyor.
Ayrıca bunun toplumda genel bir sorumluluk olması ve yalnızca temizlikçilerin görevi olmadığı için hijyen konusunda onların sorumluluk ruhunu geliştiren özel bir müfredatın verilmesini talep ediyor.
Subhi, bazı Ürdünlülerin kendisini bir temizlikçi ya da vatan işçisi yerine 'çöpçü' olarak adlandırma konusundaki ısrarlarından rahatsız olduğunu, bazı kişilerin aşağılama ve hakaret içeren davranışlarda bulunduğunu, pek çok kişinin ise nazik davranarak evlerinin önünü temizleme karşılığında temizlikçilere para ödemekte ısrar ettiğini söylüyor.
İyi maaşlar
Temizlik işçileri, tahminen genel olarak sağlık sigortası ve sosyal güvenliğin yanı sıra, Ürdünlülerin ortalama maaşını temsil eden bir gelir olarak 560 dolar civarında aylık maaş alıyor.
Ancak diğer taraftan küçük bir grubun olumsuz sosyal bakış açısıyla da karşı karşıya kalırken, zorbalığa ve tacize maruz kalıyorlar.
Temizlik görevlileri pek çok vatandaşın sokağa çöp atma gibi davranışlarını ve geçimini çöp konteynırlarından sağlayan ve kaotik bir şekilde satılabilecek bir şey elde etme umuduyla konteynerleri karıştıranları da eleştiriyor ve bunun ek çalışma yüküne neden olduğunu belirtiyor.
Ürdün'deki Atık Yönetimi Yasası, rastgele atık atan kişilere 100 dolardan bin 500 dolara kadar cezalar ve bir haftadan az olmamak üzere hapis cezası verilmesini öngörüyor.
Geçen günlerde Ürdünlü yetkililer, araba camlarından çöp atmanın yaygın bir olay haline gelmesinin ardından güvenlik kameraları tarafından kapsamlı bir şekilde izlenmesi yoluyla ceza uyguladı.
Son beş yılda yaklaşık 340 bin ihlal kaydedildi. Bu da yılda 68 bin ihlal anlamına geliyor.
Independent Arabia - Independent Türkçe
Gazze'de deniz ablukasını kırmak için uluslararası kampanya başlatıldı https://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4568961-gazzede-deniz-ablukas%C4%B1n%C4%B1-k%C4%B1rmak-i%C3%A7in-uluslararas%C4%B1-kampanya-ba%C5%9Flat%C4%B1ld%C4%B1
Gazze'de deniz ablukasını kırmak için uluslararası kampanya başlatıldı
Gazze'de ticaret alışverişine izin veren bir liman yok (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
İzzeddin Ebu Ayşe
Gazze, modern zamanların en uzun deniz ablukasını yaşıyor.
İsrail, üst üste 17 yıldır Gazze Şeridi'nin 45 kilometre uzunluğundaki sahiline sıkı kısıtlamalar getirerek bölge sakinlerinin dış dünyayla iletişimini engelliyor.
Tel Aviv, bunun güvenlik gerekçeleriyle kaynaklandığını savunuyor.
Deniz ablukası nedeniyle Gazze halkının Filistin'in su sınırları içerisinde hareket etmesi engelleniyor ve kıyı açıklarındaki gaz yatakları da dahil olmak üzere doğal kaynaklarından faydalanması önleniyor.
Aynı şekilde İsrail, balıkçılık alanını da kısıtlıyor ve balıkçılık teknelerine yönelik ekipmanların girişini engelliyor.
Bundan daha zor olanı ise Tel Aviv, Gazze'yi dünyaya bağlayan bir koridor veya çıkış noktası açmayı reddediyor.
Bu zor kısıtlamaların gölgesinde Gazze'deki Yasama Konseyi, hükümet kurumları ve sendika kurumları Avrupalı ve Arap parlamenterlerle temasa geçti.
Parlamenterlere, Gazze Şeridi'nin çektiği acılar ve deniz ablukasının boyutları detaylı bir şekilde anlatıldı ve kendilerinden İsrail'e Gazze limanlarını açması ve dünyayla su yolu kurması için baskı yapmaları istendi.
Uluslararası dayanışma
Gazze üzerindeki deniz kısıtlamalarının kaldırılmasına küresel açıdan önem veriliyor.
Abluka meselesiyle ilgili uluslararası dayanışma faaliyetleri yeniden başladı.
Gazze ablukasını kırmaya yönelik küresel kampanyanın koordinatörü Ziyad el-Alul, "Yılın başından bu yana, İsrail'e deniz üzerindeki kısıtlamaları kaldırması için baskı yapacak geniş bir hareketi harekete geçirmek amacıyla dünyanın dört bir yanındaki ülkelerle temaslarda bulunuyoruz" dedi.
Bölge sakinleri, 45 kilometrelik plajın yalnızca üçte ikisinden yararlanıyor (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
Alul, "Birden fazla çerçevede uluslararası bir kampanya yürütüldü. Bunlardan ilki, aralarında İspanya, İtalya, İsveç, Danimarka ve İngiltere'nin yanı sıra Ürdün, Lübnan ve Kuveyt'in de bulunduğu 25 Arap ve Avrupa ülkesindeki saha faaliyetleridir. İkinci çerçeve hukuki. Bir Avrupa heyeti, Avrupalı parlamenterlerle işbirliği içinde Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne Gazze'nin deniz ablukasına ilişkin suçlarla ilgili bir dilekçe sundu. Son çerçeve ise Gazze Şeridi'nden gelen siyasi bir çerçeve. Yasama Konseyi, Avrupa parlamentolarına denizlere uygulanan kısıtlamalara son verilmesinin gerekliliğini açıklayan siyasi mesajlar gönderdi" açıklamasında bulundu.
Avrupa parlamentolarıyla iletişim koordinatörüne göre Birlik ülkeleri, Gazze'ye karşı deniz ablukasını kırmaya yönelik uluslararası kampanyaya yanıt verdi ve bunu meşru bir hak olarak kabul etti.
Bu bağlamda deniz üzerindeki kısıtlamaların kaldırılması, Gazze Şeridi'ndeki limanların açılmasına izin verilmesi ve su yolunun açılması yönünde önlemler alması için İsrail'e baskı yapmaya başladı" dedi.
Deniz kuşatması
Filistinliler, 2006'dan bu yana karasularında hareket kısıtlamaları ve deniz kaynaklarının kullanımından mahrum bırakılıyor.
Balıkçılar Sendikası Başkanı Nizar Ayyaş, bu kuşatmanın niteliğine ilişkin olarak "Gazze, dünyadaki en korkunç kısıtlamaları yaşıyor. Gazze'deki deniz kuşatmasının benzeri yok. Modern çağ, hiç bu kadar uzun bir kuşatmaya tanık olmamıştı. Çünkü 17 yıldır toplumun tüm kesimlerini tüketen katı İsrail önlemlerinin acısını çekiyoruz" ifadelerini kullandı.
Deniz ablukasının iki boyutu var. İlkinin, dünyayla iletişim düzeyine yansımaları var.
Bu çerçevede Ayyaş, "Gazze'de ticaret alışverişine izin verilen bir liman yok. Mevcut liman, 2000'den bu yana var, ama ticari uçuş yapmaya çalışsak İsrail onu saniyeler içinde ortadan kaldırır" dedi.
Balıkçılar Sendikası Başkanı, "Filistin Yönetimi'nin İsrail ile imzaladığı Oslo Anlaşmaları ve Paris Ekonomik Protokolü kapsamında güvenli geçiş ve ticari liman olmasına rağmen, Gazzelilerin deniz yoluyla seyahat etmesi yasaktır. Ama bugün bile ilkel bir şekilde yaşıyor ve seyahat ediyoruz" şeklinde konuştu.
Gazze denizine yönelik kısıtlamalar arasında insani boyutun da mevcut olduğunu belirten Ayyaş, İsrail'in yalnızca balıkçılara tahsis ettiği seyir alanını da kontrol ettiğini açıkladı.
Öyle ki anlaşmalarda 20 mil (32,2 km) öngörülmesine rağmen, yaklaşık 14 mil (22,5 km) kadar yelken açılmasına izin veriliyor.
Vatandaşlar ise başlangıçta 45 km olan plajın 30 km'sinden de yararlanıyor.
Ayyaş, Gazze hükümetinin karasularda bulunan gaz sahaları da dahil olmak üzere denizdeki doğal kaynaklarını kullanmasının yasak olduğuna dikkat çekerken, ayrıca İsrail'in balıkçılık malzemelerinin girişini de engellediğini ve daha da kötüsü balıkçıların sürekli ihlallere maruz kaldığını söyledi.
Balıkçı sendikalarının verilerine göre İsrail, bu yıl Gazzelilere denizde 200 kez saldırdı. Su üzerinde 32 kişi tutuklandı, 21 balıkçıya ise doğrudan ateş açıldı.
12 tekneye el konuldu. 60 teknenin ağları imha edildi, 11 tekne ise kısmen imha edildi.
Gazze'nin denizdeki doğal kaynaklarını kullanması yasak (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
Bozuk bağlantı noktaları
Filistinliler, deniz ablukasının kısıtlamalarının kaldırılması konusunda Avrupa ve Arap parlamentolarının İsrail'e uyguladığı baskıya büyük güven duyuyor.
Abluka, Gazze'nin farklı bölgelerinde inşa edilmiş, ikisi kısmen bireylerin hareketi ve ticari alışveriş için donatılmış, geri kalanı ise balıkçı tekneleri için demirleme görevi gören dört limana karşı gerçekleşiyor.
Ancak İsrail bu limanların kalıcı olarak faaliyet göstermesine izin vermiyor.
Uluslararası Filistin Halkının Haklarını Destekleme Komisyonu Hukuk Komitesi Başkanı Salah Abdul Ati, "Gazze'nin talepleri, kısıtlamaların hafifletilmesi değil, en uzun deniz ablukasının kaldırılması, limanların ulaşım ve ticarete açılması ve Gazze'yi dış dünyaya bağlayan güvenli bir su limanına sahip olunmasıdır" dedi.
Abdul Ati, "Uluslararası toplumun, balıkçılara İsrail teknelerinin baskısına karşı uluslararası koruma sağlaması, yedek parça, balıkçılık malzemeleri ve motorlar üzerindeki kısıtlamaların kaldırılması için çalışması ve Birleşmiş Milletler'de (BM) imzalanan Deniz Hukuku Sözleşmesi'ni uygulaması gerekiyor. Sözleşme, halkların 200 deniz miline (370 km) kadar bunlardan yararlanma hakkını öngörmektedir" ifadelerini kullandı.
Son olarak BM, İsrail'e kısıtlamalarını hafifletmesi ve denizde seyrüseferi kolaylaştıracak önlemler alması konusunda baskı yaptı.
Balıkçılık sektöründe kullanılan hammaddeleri tanıtmayı başardı. Ancak bölge sakinleri deniz ticareti yoluyla ekonomik fayda arayışına girdiği için bu adım yeterli olmadı.
Netanyahu herhangi bir su yolu veya ticari liman açma planına karşı çıkıyor (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
İsrail'in tavrı
İsrail tarafından ise Knesset üyesi Avigdor Liberman, eski hükümette Savunma Bakanı iken, Gazze Şeridi'nin kıyısı açıklarında, Gazze'yi sökülebilir bir köprüyle dışarı bağlayan yapay bir ada üzerinde yüzen bir limanın hizmete açılmasını ve bireylerin seyahat etmesi için güvenli bir koridor oluşturulmasını önerdi. Ancak bu öneri reddedildi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze Şeridi'ne giren ve çıkan malların ve insanların denetlenmesinin garanti edilememesi nedeniyle, su yolu veya ticari liman açacak herhangi bir plana karşı olduğunu söyledi.
Netanyahu, ordunun ve Şin Bet Güvenlik Servisi'nin limanın kurulmasında güvenlik sorunu olduğunu gördüklerini belirtti.
Ancak Dışişleri ve Maliye Bakanlıkları'ndaki profesyonel yetkililer, bu çözümün hem siyasi hem de ekonomik açıdan iyi değerlendirildiğini söyledi.
Gazze Denizi'ne yönelik kısıtlamalarla ilgili olarak ise Emekli İsrail Deniz Kuvvetleri Komutanı Eliezer Marom, bu ablukanın ekonomik açıdan tükenen halkı cezalandırmak değil, güvenlik, iç cepheyi korumak ve Gazze'ye silah kaçakçılığını önlemek için gerçekleştirildiğini belirtti.
Independent Arabia - Independent Türkçe
Lübnan: Beyrut’taki ABD Büyükelçiliği’ne saldıran kişi tutuklandıhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4568906-l%C3%BCbnan-beyrut%E2%80%99taki-abd-b%C3%BCy%C3%BCkel%C3%A7ili%C4%9Fi%E2%80%99ne-sald%C4%B1ran-ki%C5%9Fi-tutukland%C4%B1
Lübnan: Beyrut’taki ABD Büyükelçiliği’ne saldıran kişi tutuklandı
Beyrut’taki ABD Büyükelçiliği. (Reuters)
Lübnan’ın başkenti Beyrut’un Aoukar ilçesinde bulunan ABD’nin Beyrut Büyükelçiliği binasına ateş açan saldırgan tutuklandı.
Şarku’l Avsat’a konuşan Lübnanlı bir güvenlik kaynağı, güvenlik güçlerinin geçen hafta Aoukar’daki ABD Büyükelçiliği binasına ateş açan saldırganı tutukladığını doğruladı.
Kaynak, saldırganın 30’lu yaşlarda bir Lübnanlı olduğunu belirtti. Ancak adını zikretmedi. Tutuklunun şu anda Askeri Mahkeme Komiseri Yargıç Fadi Akiki’nin gözetiminde, eyleminin arka planını, arkasında kimin olduğunu ve saldırıda suç ortağı olup olmadığını ortaya çıkarmak için soruşturma altında olduğuna dikkat çekti.
Edinilen bilgiye göre saldırgan, Beyrut’un güney banliyösündeki Burcu’l Beracne bölgesinde ikamet ediyor. 1997 doğumlu olan saldırgan geçen yıl da benzer bir suçtan dolayı soruşturma altındaydı.
Güvenlik güçleri, saldırganın kullandığı silaha ve motosiklete el koydu.
Lübnan İç Güvenlik Güçleri Genel Müdürü Tümgeneral İmad Osman, İçişleri Bakanı Bessam Mevlevi ve Başbakan Necib Mikati’ye operasyon hakkında bilgi verdi. ABD Büyükelçisi Dorothy Shea, Osman’ı ve Mevlevi’yi arayarak teşekkür etti.
ABD’nin Beyrut Büyükelçiliği Sözcüsü Jack Nelson, yerel makamların olayı sonuna kadar takibine ve sanığın tutuklanması sebebiyle ülkesi adına Lübnan’a teşekkür etti.
Arap ülkeleri, Husilerin Bahreyn askerlerine yönelik ‘hain’ saldırısını kınadıhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4568896-arap-%C3%BClkeleri-husilerin-bahreyn-askerlerine-y%C3%B6nelik-%E2%80%98hain%E2%80%99-sald%C4%B1r%C4%B1s%C4%B1n%C4%B1-k%C4%B1nad%C4%B1
Arap ülkeleri, Husilerin Bahreyn askerlerine yönelik ‘hain’ saldırısını kınadı
Bahreynli iki askerin naaşları ülkeye ulaştı (BNA)
Husi milislerin, Yemen sınırındaki Suudi Arabistan topraklarına silahlı insansız hava aracıyla (SİHA) düzenlediği, Arap Koalisyonu güçleri bünyesinde görev yapan Bahreynli iki askerin ölümüne ve bazı askerlerin yaralanmasına neden olan saldırısı Arap ülkeleri tarafından kınandı.
Şarku’l Avsat’ın Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA’dan aktardığı habere göre, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, ülkenin güney sınırında konuşlanmış olan Bahreyn savunma gücüne yönelik, bazı askerlerinin ölmesi ve diğerlerinin yaralanmasıyla sonuçlanan hain saldırıyı kınadı.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamaya göre, Suudi Arabistan, kardeş Bahreyn’in liderlerine, halkına ve hayatını kaybeden askerlerin ailelerine taziye ve yaralılara acil şifalar diledi.
Bahreyn’e tam destek ve dayanışmasını teyit eden Suudi Arabistan, ‘terörist’ Husi milislerine silah akışının durdurulması, bunların Yemen’e ihracatının engellenmesi ve Birleşmiş Milletler kararlarını ihlal etmelerinin önlenmesi yönündeki çağrısını yineledi.
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) resmi haber ajansı WAM’a göre, BAE Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise, ‘Kararlılık Fırtınası’ ve ‘Umudu Yeniden Tesis Etme’ operasyonlarına katılan Bahreyn güçleri arasında hayatını kaybeden askerler için taziye dileklerinde bulunuldu.
Bakanlık, söz konusu saldırının tüm uluslararası yasa ve normların hiçe sayılması anlamına geldiğini ve Husi milislere caydırıcı bir tepki verilmesi gerektiğini belirtti.
BAE Dışişleri Bakanlığı, uluslararası topluma bu operasyonların durdurulması ve Yemen ile bölgede barış, güvenlik ve istikrarın sağlanmasına yol açacak siyasi sürece geri dönülmesi için çabaları birleştirme ve kararlı bir duruş sergilemeye çağrısında bulundu.
Bakanlık, Bahreyn, kardeş halkı ve hayatını kaybedenlerin ailelerine en içten başsağlığı ve taziyelerini ve yaralananlara acil şifalar dileklerini iletti.
Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi ise, Bahreyn Kralı Hamad bin İsa Al Halife ve kardeş Bahreyn halkına taziye dileklerinde bulundu.
Mısır da, operasyonlara katılan Bahreyn güçlerine yönelik saldırıyı kınadı ve olayla ilgili Bahreyn ile dayanışmasını ifade etti.
Mısır ayrıca, terörün tüm tezahürlerine karşı mücadele etmek ve Arap ülkelerini istikrarsızlaştırmayı amaçlayan eylemlere son vermek için bölgesel ve uluslararası ortak çabaların sürdürülmesi çağrısında bulundu.
Fas ise, Yemen’deki meşru hükümeti desteklemek amacıyla Arap Koalisyonu’na katılan ve Suudi Arabistan’ın güney sınırında bulunan Bahreyn güçlerinin hedef alınmasını kınadı.
Fas Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, kardeş Bahreyn ve kurbanların ailelerine başsağlığı ve yaralılara acil şifalar diledi.
Yemen’deki meşru hükümeti destekleyen Arap Koalisyonu da, hayatını kaybeden Bahreynli askerler için taziye ve yaralılara acil şifalar dileklerinde bulundu.
Arap Koalisyonu Sözcüsü Tuğgeneral Turki El-Maliki, “Müşterek Kuvvetler Komutanlığı, bazı Husi unsurlarının hain saldırısını kınıyor” dedi.
Maliki, Koalisyon liderliğinin tekrarlanan provokasyonları reddettiğini, uygun zaman ve yerde karşılık verme hakkını saklı tuttuğunu vurguladı.
Sözcü ayrıca, bu tür düşmanca ve provokatif eylemlerin, Yemen’de krizin sona erdirilmesi ve kapsamlı bir siyasi çözüme ulaşılması yönünde gösterilen olumlu çabalarla tutarlı olmadığının da altını çizdi.
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
