Çin, Ay'da nükleer enerjiyle çalışan üs kurmayı planlıyor

Çin, Ay'a insanlı seferlere başlamadan önce, nükleer enerji ile çalışan bir üssün yapımını 2028'e kadar tamamlamayı planlıyor.

AA
AA
TT

Çin, Ay'da nükleer enerjiyle çalışan üs kurmayı planlıyor

AA
AA

Ay keşif programının baş tasarımcısı Vu Veyrın, devlet televizyonu CCTV'ye verdiği mülakatta, ülkenin Ay ve derin uzaydaki keşif faaliyeti planlarına ilişkin bilgiler verdi.
On yıl içinde Ay'a insanlı seferler düzenlemeyi öngördüklerini belirten Vu, öncesinde 2028'e kadar nükleer enerji ile çalışacak bir üs kurmayı hedeflediklerini ifade etti.
Çin, 2019'da "Çang'ı 4" robotik aracını Ay'ın karanlık yüzüne indirerek bunu başarabilen ilk ülke olmuştu. Ardından 2021'de fırlatılan "Çang'ı 5" keşif aracı Ay'ın yüzeyinden topladığı kaya ve toprak örneklerini dünyaya ulaştırmıştı.
Vu, Çin mitolojisindeki Ay tanrıçasının adını taşıyan keşif görevlerine gelecek yıllarda yenilerinin ekleneceğini, Ay'ın karanlık yüzünden kaya ve toprak örnekleri toplamak üzere "Çang'ı 6", güney kutbunda keşif yapmak üzere "Çang'ı 7" görevlerinin planlandığını aktardı.
2028'de planlanan "Çang'ı 8" görevi ile Ay'ın güney kutbunda bir bilimsel araştırma istasyonunun temelini oluşturacak bir üs kurmayı hedeflediklerini kaydeden Vu, üssün yörüngedeki bir uydu, iniş mekiği, inip kalkabilen bir keşif aracı, tekerlekli gezginci keşif aracı ve diğer teknik donanımlardan oluşacağını dile getirdi.
Vu, istasyonun nükleer enerji ile çalışmasını planladıklarına işaret ederek, "Ay istasyonunun uzun vadeli ve yüksek enerji ihtiyacına karşılık vermek üzere yeni bir sistem geliştiriyoruz." dedi.
Çin Mühendislik Akademisi üyesi Vu, yeni sisteme dair teknik detaylar vermekten kaçındı. Ancak daha önce edinilen bilgilerden, sistemin bir megavat elektrik üretme kapasitesine sahip nükleer reaktör olacağı tahmin ediliyor.
Çin'in halen Mars'ta keşif faaliyetlerini sürdürdüğüne dikkati çeken Vu, ayrıca Jüpiter, Uranus ve Astroid Kuşağı'na yönelik keşif faaliyetleri yürütmeyi ve Güneş Sistemi'nin eşiğine derin uzay gözlem uydusu yollamayı planladıklarını bildirdi.
Nükleer enerji, çevre koşullarına, güneş ışığına bağlı olmayan uzun vadeli ve güvenilir enerji kaynağı sağladığından Ay projesinde tercih edileceği öngörülüyor.



OpenAI davası: Elon Musk bilgisayar kullanmadığını savundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

OpenAI davası: Elon Musk bilgisayar kullanmadığını savundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Teknoloji devi Elon Musk'ın avukatları, yapay zekayla ilgili bir mahkeme dosyasında, milyarderin dizüstü bilgisayarı hakkında sosyal medyada yaptığı birçok paylaşıma rağmen, "bilgisayar kullanmadığını" iddia etti.

Wired'ın haberine göre bu iddia, Musk ve yapay zeka girişimi xAI'ın Sam Altman ve OpenAI'a açtığı davayla ilgili pazar günü mahkemeye sunulan dosyada yer aldı.

Davada OpenAI'ın kurucu ortağı Musk, OpenAI'ın kuruluş anlaşmasında belirtilen "insanlığın yararına" kullanma şartına uymak yerine Microsoft'a kâr sağlamak amacıyla yapay zeka geliştirdiği için sözleşme ihlali yaptığını iddia etti.

Pazar günkü dava, OpenAI'ın Musk ve xAI'ı keşif sürecine uymamakla suçlamasının ardından geldi. Ancak Musk'ın avukatları, 14 Haziran'da OpenAI'a "Musk'ın cep telefonunu incelediklerini, e-postalarını incelediklerini ve Musk'ın bilgisayar kullanmadığını" bildirdiklerini söyledi.

X'teki birkaç çalışan Wired'a, Musk'ın çoğunlukla telefonundan çalıştığını ancak bazen dizüstü bilgisayar kullandığını belirtti. Musk'ın kendi sosyal medya paylaşımları da en az bir dizüstü bilgisayara sahip olduğunu ve kullandığını gösteriyor.

Musk, Aralık 2024'te yaptığı paylaşımda "Bu benim dizüstü bilgisayarımın fotoğrafı" yazmıştı.

Almanya'daki bir adam bana bu havalı çıkartmayı verdi, bu yüzden daha iyi bilgisayar alıp çıkartmayı kaybetmek istemiyorum.

Musk, bir ay önce aynı dizüstü bilgisayarı gösteren bir fotoğraf paylaşmış ve bir kişinin oyun konfigürasyonuna dair sorusuna yanıt olarak "hâlâ bir hayranımın uzun zaman önce yaptığı @DOGE çıkartmasıyla eski dizüstü bilgisayarımı kullanıyorum" yazmıştı.

Temmuz 2021'de Musk, X'te Mac'in yanı sıra bir "masaüstü PC" kullandığını söylemişti.

Wired'a göre, Washington'daki Eisenhower Executive Office Building'deki Musk'ın ofisinin fotoğraflarında da bir oyun bilgisayarı görünüyordu.

Musk ve xAI'nin avukatları, Wired'ın yorum talebine yanıt vermedi. The Independent, cevap hakkı için xAI'a ulaştı.

Musk ve Altman, Musk'ın 2015'te kurulmasına katkıda bulunduğu OpenAI'ın faaliyete geçmesinden bu yana anlaşmazlık içinde. OpenAI, yapay zekanın tüm insanlığa fayda sağlaması için kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kurulmuş olsa da 2018'de yönetim kurulundan ayrılan Musk'ı öfkelendirecek şekilde daha ticari bir yapıya büründü.

OpenAI, 2022'de ChatGPT'yi piyasaya sürerek yapay zeka alanında öncü bir kuruluş haline geldi. Öte yandan Musk, kendi kâr amacı güden yapay zeka şirketi xAI'ı kurdu.

Musk, OpenAI'ı sözleşme ihlali nedeniyle dava etti ve kuruluşun kâr amacı gütmeyen kuruluş olarak kurucu misyonuna ihanet ettiğini söyledi. Yargıç, OpenAI'ın kâr amacı güden bir şirket olmasını engelleme talebini reddederken, gelecek yıl yapılacak bir duruşma düzenlemeyi teklif etti.

Bu yıl OpenAI, devam eden yasal mücadeleleri sırasında haksız rekabet ve yatırımcılar ve müşterilerle olan iş ilişkilerine müdahale edildiği iddiasıyla Musk'a karşı ayrı bir dava açtı.

Independent Türkçe