Türkiye, Libya kıyılarındaki askeri varlığını güçlendiriyor

Abdulhamid Dibeybe İçişleri Bakanlığı’nın planını açıklamak için düzenlenen basın toplantısında (Ulusal Birlik Hükümeti)
Abdulhamid Dibeybe İçişleri Bakanlığı’nın planını açıklamak için düzenlenen basın toplantısında (Ulusal Birlik Hükümeti)
TT

Türkiye, Libya kıyılarındaki askeri varlığını güçlendiriyor

Abdulhamid Dibeybe İçişleri Bakanlığı’nın planını açıklamak için düzenlenen basın toplantısında (Ulusal Birlik Hükümeti)
Abdulhamid Dibeybe İçişleri Bakanlığı’nın planını açıklamak için düzenlenen basın toplantısında (Ulusal Birlik Hükümeti)

Türkiye, Libya kıyılarındaki askeri varlığını bir kez daha güçlendirdi. Yerel basın ve görgü tanıklarına göre, geçtiğimiz günlerde Türk bayrağı taşıyan bir askeri firkateyn Libya’nın batısındaki Hums Deniz Üssü’ne girdi. Bu, son 24 saatte üsse giren ikinci Türk firkateyni oldu.
Bu yeni adım, Türkiye’nin Fayiz Serrac başkanlığındaki eski Ulusal Mutabakat Hükümeti ile imzaladığı güvenlik ve askeri işbirliği muhtırası çerçevesinde kısa süre önce Hums şehrinde ortak bir deniz eğitim merkezi kurmasının ardından atıldı.
Ülkenin doğusundaki Tobruk kentinde bulunan Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ise, başkent Trablus’ta Abdulhamid Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti’nin çalışmalarına devam etmesinin ‘ülkede kaosu sürdürmeyi’ amaçladığını iddia etti.
Salih, Libya’ya yönelik komplonun düşünülenden daha büyük ve amacının ülkeyi bölmek ve Libya halkını aşağılamak olduğunu ileri sürdü.
Temsilciler Meclisi Başkanı, “24 Aralık’ta seçim yapmak amacıyla Cenevre’de belirli bir dönem için seçilen Dibeybe hükümeti, kurumları birleştirme, vatandaşların ihtiyaçlarını karşılama, ulusal uzlaşma ve seçim görevlerini yerine getirmedi” dedi.
İsmini belirtmediği bazı ülkelerin ‘Libya’da istikrar istememesi ve hükümetin başkentten hareket etmesi gerektiği bahanesine bağlı kalmasından’ duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
Temsilciler Meclisi’nin rolünü savunan Salih, yasama yetkisini ve cumhurbaşkanını seçen yasalar çıkarmasıyla kanıtlandığı gibi, seçimleri engellediğine dair iddiaları reddetti.
Salih, Temsilciler Meclisi’nin 12 üyesi ve Danıştay üyelerinden oluşan ortak bir komitenin farklılıkları çözmek için zamanlaması ve yeri belli olmayan bir toplantı yapacağını açıkladı.
Dibeybe ise, Imad Trabelsi başkanlığındaki İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan, emniyet müdürlüklerinin desteklenmesini, Tunus ile ortak sınırların ve ülkenin deniz, kara ve hava limanlarının güvenliğini sağlamayı içeren planın başarısına verdiği desteğini yineledi.
Dün akşam Trablus, Sirte ve Sebha’da ileri gelenlerden oluşan bir heyet ile bir araya gelen Dibeybe, istikrar ve uzlaşmayı desteklemedeki rolünü vurgulayarak, Kadhadhfa kabilesine yakın davrandı.
Dibeybe görüşmede, “Tutuklu dosyası siyasi nitelikte olmayacak, kanunlara ve mahkemelere uygun olarak üzerinde çalışılacaktır” dedi.
Dibeybe hükümetinin İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, başkanlık işlerinden sorumlu müsteşarı Beşir el-Amin’in, güvenlik servislerinin başkanları ve güvenlik müdürlerinin de dahil olduğu genişletilmiş bir toplantıda güvenlik planlarının uygulanmasındaki ilerlemeyi tartıştığı ifade edildi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, bu toplantıda suç ve failleriyle yüzleşme çabalarının yanı sıra bazı il ve bölgelerdeki güvenlik durumunun ele alındığı belirtildi.
Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi ve BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkanı Abdullah Bathili ise, Katar Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman ile Doha’da görüştüklerini bildirdi.
Bathili, Libya partilerinin, uluslararası toplumun desteğiyle seçimler yapabilmek amacıyla anayasal çerçeveyi nihai hale getirmek için acil önlemler alma ihtiyacı konusunda Şeyh Muhammed ile mutabık kaldıklarını söyledi.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.