Atacama Çölü dünyanın çöplüğüne dönüştü

"Terk edilmiş gibi hissediyoruz"

Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)
Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)
TT

Atacama Çölü dünyanın çöplüğüne dönüştü

Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)
Çölde çöpe atılan araçların uzunluğu kilometreleri buluyor (AFP)

Atık kıyafet tepeleriyle geçen sene haber olan Atacama Çölü bir kez daha gündemde. AFP, "Şili'nin eşsiz Atacama Çölü, dünyanın çöpleriyle kirlendi" başlığını attığı haberi bugün geçti.
Çölde atık giysilerden oluşan tepelerin yanı sıra ayakkabı mezarlığı, sıra sıra dizilen lastikler ve arabalar var.
Ülke uzun süredir ABD, Avrupa ve Asya'daki ikinci el ya da satılmamış ürünler için bir merkez haline büründü. Bu ürünler ya Latin Amerika'da satılıyor ya da sonu çöldeki çöplükler oluyor.
Haber ajansı, Alto Hospicio adlı serbest bölgeye geçen yıl yaklaşık 46 bin tonu aşkın kıyafetin gönderildiğini bildirdi.
Çevre aktivistleri, kimyasallarla dolu bu kıyafetlerin biyolojik parçalanmasının 200 yıl kadar sürebildiğini; toprağı, havayı ve yeraltı sularını kirlettiğini belirtti. Bu yığınlarda ara ara yangınlar da meydana geliyor.
Avuakt ve aktivist Paulin Silva şöyle konuştu:
"Malzeme son derece yanıcı. Yangınlar zehirli. Sorumluları bulmamız gerektiğini düşünüyorum. Atılan nesneler çevreyi ve insan sağlığını tehdit ediyor."
Serbest bölgeden Peru, Bolivya ve Paraguay gibi ülkelere çok sayıda otomobil gönderiliyor. Satılmayan araçlarsa, Atacama Çölü'ndeki mezarlıklara atılıyor. Lastik yığınları da çöle dağılmış durumda.

"Terk edilmiş gibi hissediyoruz"
Atacama'da ayrıca bakır ve lityum madenciliği de yoğun şekilde yapılıyor. Endemic Roots adlı çevreci örgütün başkanı Carmen Serrano, Atacama'nın pek çok kişi tarafından "kaynak çıkarılabilecek veya cepleri doldurabilecek bir yer" olarak görüldüğünü savundu.
Çöl kasabası Alto Hospicio'nun belediye başkanı Patricio Ferreira ise "Artık sadece ülkenin arka bahçesi değil, aynı zamanda dünyanın arka bahçesiyiz. Bu daha da kötü" dedi.
Dünya genelindeki farkındalık ve çevre koruma faaliyetlerindeki eksikliklerinden yakınan Ferreira, şu ifadeler kullandı:
"Terk edilmiş gibi hissediyoruz. Topraklarımız kurban edilmiş gibi geliyor."
Benzersiz ve kırılgan bir ekosisteme sahip Atacama Çölü'nün genişliği 100 bin kilometreye ulaşıyor. Dünyanın en kurak çölü unvanına sahip bölgede yağmur nadiren görülüyor. Bazı yerlerdeyse hiç yağmıyor.
Çölün en kurak yeri Yungay bölgesinde susuzluğa, güneşten gelen radyasyona ve çok az besine uyum sağlayan mikroorganizmalar yaşıyor. Bilim insanları bu yaşam formlarının hem Dünya hem de diğer gezegenlerdeki evrime dair bilgiler barındırabileceğini düşünüyor.
Şili'deki Ekoloji ve Biyolojik Çeşitlilik Enstitüsü'nde görev yapan araştırmacı Pablo Guerrero, bu ekosistemin çok kırılgan olduğunu vurguladı.
Guerrero kirlilik, iklim değişikliği ve insanlar sebebiyle nesli tükendiği düşünülen kaktüs türleri olduğunu belirtti:
"Maalesef bu durum son yıllarda sistematik olarak kötüleşiyor."



Efsanevi yönetmenden gişede çakılan filme övgü

Prömiyerini 4 Eylül'de Venedik Film Festivali'nde yapan Joker: İkili Delilik, 11 dakika ayakta alkışlanmıştı (Warner Bros)
Prömiyerini 4 Eylül'de Venedik Film Festivali'nde yapan Joker: İkili Delilik, 11 dakika ayakta alkışlanmıştı (Warner Bros)
TT

Efsanevi yönetmenden gişede çakılan filme övgü

Prömiyerini 4 Eylül'de Venedik Film Festivali'nde yapan Joker: İkili Delilik, 11 dakika ayakta alkışlanmıştı (Warner Bros)
Prömiyerini 4 Eylül'de Venedik Film Festivali'nde yapan Joker: İkili Delilik, 11 dakika ayakta alkışlanmıştı (Warner Bros)

Merakla beklenen Joker: İkili Delilik'e (Joker: Folie à Deux) verilen tepkiler pek de parlak olmadı. Ancak aldığı kötü eleştiriler nedeniyle izleyicileri sinema salonlarına çekmeyi beceremeyen film, Oscar ödüllü bir yönetmenin desteğini almayı başardı.

Baba (The Godfather) üçlemesi, Kıyamet (Apocalypse Now) ve Siyam Balığı (Rumble Fish) gibi klasiklere imza atan Francis Ford Coppola, Instagram hesabından yaptığı paylaşımda, İkili Delilik ve yönetmeni Todd Phillips için bir destek mesajı paylaştı.

Son filmi Megalopolis'le gişede umduğunu bulamayan 5 Oscarlı Coppola, ilk Joker filminin yanı sıra 2009 yapımı komedi Felekten Bir Gece'yi (The Hangover) de çeken Phillips'e, "her zaman seyircinin bir adım önünde" kalmayı başardığı için övgüler yağdırdı.

53 yaşındaki Phillips'in filmlerinin kendisini her zaman şaşırttığını ve keyif verdiğini söyleyen Coppola, sinemaseverlerin Joker 2 gibi bir filme hazır olmayabileceğini de öne sürdü. 

85 yaşındaki Coppola, Instagram'daki 432 bin takipçisiyle paylaştığı gönderisinde, "Muhteşem Felekten Bir Gece'den bu yana, izleyicinin beklediğini asla yapmayan Phillips her zaman bir adım önde oldu" diye yazarak ekledi:

Joker: İkili Delilik için tebrikler.

Efsanevi sinemacı ayrıca, Joker'in devam filminin görüntü yönetmeninin, özellikle Coppola'nın 1981 yapımı filmi One From the Heart'ı ilham kaynağı olarak göstermesinden "onur duyduğunu" belirtti.

Joker, gösterime girdiği 2019'da gişede beklenmedik bir başarı elde etmiş ve kültürel bir fenomen haline gelmişti.

Phillips'in yönettiği ve Joaquin Phoenix'in başrolünü üstlendiği Joker, 55 milyon dolarlık bütçesine karşılık dünya çapında 1 milyar doları aşkın hasılat elde etmişti. 

Joker'in tarihteki en kârlı süper kahraman filmlerinden biri haline gelmesi ve 11 dalda Oscar adaylığı kazanması, bir devam filminin çekilmesini kaçınılmaz hale getirmişti.

Phoenix'i Arthur Fleck rolüyle geri getiren devam filminde Lady Gaga da suç ortağı Harley Quinn olarak izleyicilerin karşısına çıkıyor. 

Joker: İkili Delilik, Türkiye'de ABD'yle aynı anda 4 Ekim'de vizyona girdi.

Independent Türkçe, Hollywood Reporter, CBR.com