Türk kuvvetleri Libyalı subayların eğitim ve mezuniyetini denetliyor

Dibeybe, Trablus’ta hükümete sadık milisler arasındaki çatışmaları görmezden geliyor.

Geçici Birlik Hükümeti Başkanı Dibeybe, İçişleri Bakanlığı’nın eylem planının uygulanmasını takip ediyor. (Bakanlık)
Geçici Birlik Hükümeti Başkanı Dibeybe, İçişleri Bakanlığı’nın eylem planının uygulanmasını takip ediyor. (Bakanlık)
TT

Türk kuvvetleri Libyalı subayların eğitim ve mezuniyetini denetliyor

Geçici Birlik Hükümeti Başkanı Dibeybe, İçişleri Bakanlığı’nın eylem planının uygulanmasını takip ediyor. (Bakanlık)
Geçici Birlik Hükümeti Başkanı Dibeybe, İçişleri Bakanlığı’nın eylem planının uygulanmasını takip ediyor. (Bakanlık)

Libya’da görevli Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) Libya Görev Grubu Komutanı Tümgeneral Osman Aytaç ve Dibeybe hükümetine bağlı güçlerin Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad geçen perşembe günü, Türk ordusu subayları tarafından eğitim aldıktan sonra başkent Trablus’ta Piyade, Topçu ve Zırhlı Araçlar Okulu’ndan yeni bir grup subayın mezuniyet törenine katıldı. Eş zamanlı olarak Kara Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı, askeri teşkilatın gücünü artırmak için iki piyade tugayı ve bir topçu alayı kurmayı düşündüğünü açıkladı.
Abdulhamid Dibeybe liderliğindeki geçici Birlik Hükümeti’nin başkent Trablus’u güvence altına almak için açıkladığı plan, hükümet yanlısı silahlı milisler arasında çıkan çatışmaların ardından tehlikeye girdi. 25 Kasım’da erken saatlerde Birlik hükümetinde İçişleri Bakanı Imad Trabelsi başkanlığındaki Genel Güvenlik Servisi üyeleri ile silahlı kişiler arasında patlak veren çatışmaların ardından, Batı Dağları’ndaki Bi’r al Ghanam bölgesi ile başkent Trablus’u birbirine bağlayan yol, kapatılmasından birkaç saat sonra yeniden açıldı.
Yerel medya organları, bu çatışmaların kişisel anlaşmazlıklar çerçevesinde geliştiğini aktarırken Trablus’un güneybatısındaki en-Necile bölgesinde de kimliği belirsiz saldırganlar bir genci vurarak öldürdü.
Dibeybe ile güvenlik ve askeri birim tarafından konuya dair herhangi bir açıklama yapılmadı. Gözlemcilere göre başkent Trablus sokaklarında meydana gelen son çatışmalarla ilgili olarak bu durum, Trabelsi tarafından Dibeybe ve üst düzey yardımcılarının katılımıyla başlatılan bir güvenlik planının başarısız olduğunu gösterdi.
Dibeybe, geçen perşembe akşamı Libyalı Öğrenciler Genel Birliği ile yaptığı görüşmede, genç öğrencilerin Libya’nın inşası ve istikrara kavuşturulmasında önemli bir rol oynadığını ve Libyalıların seçimlere ulaşma konusundaki gerçek hedefini desteklediğini vurguladı. Sendikaların öğrencilerin haklarını talep etmede rol oynaması ve tüm üniversitelerde sportif ve kültürel faaliyetlerin geri dönüşü için üzerlerine düşeni yapmaları gerektiğini söyledi. Dibeybe ayrıca bakanlıklar ve kamu makamlarına da müşteri platformu prosedürlerine uymaları ve gelecek ayı mevcut sözleşmeler için son ay olarak kabul etmeleri çağrısında bulundu.
Diğer yandan Başkanlık Konseyi başkanının ikinci yardımcısı Abdullah el-Lafi, Birlik hükümetinden bir bakanlar heyeti eşliğinde Afrika sanayileşmesi ve ekonomik çeşitlendirme konulu bir zirveye katılmak üzere Nijer’in başkenti Niamey’e gitti.
Aynı şekilde Temsilciler Meclisi Sözcüsü Akile Salih, geçen perşembe günü el-Kubba şehrinde Katar Büyükelçisi Halid el-Dusari ile ‘Libya’daki durumla ilgili gelişmeleri ve Libya krizini seçimlerle sonlandırma yollarını’ ele aldığını açıkladı.
Salih, Dusari’nin ‘mevcut krizi aşmak, Libya topraklarının birliğini korumak, siyasi yolu desteklemek ve Libyalılar arasında mutabakata dayalı anayasal temelde özgür ve adil seçimler yapmak’ için ülkesinin Libya’ya verdiği desteği dile getirdiğini söyledi.
Libya Yasadışı Göçle Mücadele Dairesi geçen perşembe günü, ülkenin doğu ve batısındaki rakip makamlar arasında alışılmadık bir koordinasyon içerisinde, 200’den fazla göçmeni kendi ülkelerine döndürmek için doğu ve güney sınırlarına yönelik kara konvoyları oluşturdu.

Sınır dışı etmeler sürüyor
Sınır dışı etme faaliyetlerinden sorumlu daire başkanı Bedreddin bin Hamid, AFP’ye yaptığı açıklamada, Trablus hükümetinde İçişleri Bakanlığı’na bağlı birimin, kara konvoyları düzenleyerek 105 Mısırlı, 101 Çadlı ve 20 Sudanlıyı sınıra geri gönderdiğini bildirdi.
Diğer yandan Adalet Bakanlığı Adli Polisi’nde halkla ilişkiler yetkilisi Tuğgeneral Ahmed Ebu Kara, ‘kabul edilemezliğe tabi’ kişilerin sayısının arttığını söylerken, “Cezaevleri aşırı kalabalık, bu da pek çok zorluk yaratıyor” dedi.
Sınır dışı edilen unsurlar, büyükelçilik temsilcilerinin huzurunda toplanırken, sınıra yönelen otobüslere bindirildi. Mısırlılar Ecdebiye şehrine ulaştıklarında es-Sellum Sınır Kapıs’ına yönlendirildi.
Diğer yandan Uluslararası Göç Örgütü’ne göre 714 kişinin akıbeti halen bilinmezken, 400’den fazla göçmenin boğularak yaşamını yitirdiği kaydedildi. Libya’nın çöl sınırındaki göçmenlerin çoğu Sudan, Çad, Nijer ve Mısır’dan geliyor. Birleşmiş Milletler (BM), göçmenlerin gözaltına alınmasının ‘keyfi’ bir şekilde gerçekleştirildiğini, ayrıca sıklıkla ‘cinayetlere, zorla alıkoymalara ve işkenceye’ ya da ‘köleliğe, cinsel şiddete, tecavüze ve diğer insanlık dışı eylemlere’ maruz kaldıklarını belirtiyor. Ancak Libya makamları, şiddete başvurmadıklarını, tüm göçmenlerin gerekli hizmetleri aldığını ve hükümete ait gözaltı merkezlerinde barındığını savunuyor.



İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’da düzenlediği saldırılarda 5 Filistinli hayatını kaybetti

Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
TT

İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’da düzenlediği saldırılarda 5 Filistinli hayatını kaybetti

Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)

Gazze Şeridi’nin doğusundaki Şucaiyye Mahallesi’nde İsrail ordusunun bugün (pazar) sabah saatlerinde düzenlediği hava saldırısında üç Filistinli yaşamını yitirdi. Batı Şeria’da ise iki Filistinli, İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu öldürüldü.

Filistin resmi ajansı WAFA’nın sağlık kaynaklarına dayandırdığı habere göre Şucaiyye’de İsrail insansız hava aracının sivillerin bulunduğu bir topluluğu hedef alması sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Aynı kaynaklar, İsrail savaş uçaklarının Mansura Caddesi üzerindeki Şeva akaryakıt istasyonu yakınında iki sivili öldürdüğünü bildirdi.

Bu ölümlerle birlikte, 11 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasından bu yana can kaybı 404’e, yaralı sayısı ise 1108’e yükseldi.

Öte yandan İsrail ordusu, Batı Şeria’nın kuzeyinde yürütülen operasyonlarda iki Filistinliyi öldürdüğünü duyurdu.

Kuzeydeki Kabatiya bölgesinde bir Filistinli gencin askerlere taş attığını belirten ordu, askerlerin ateş açtığını ve gencin öldüğünü açıkladı. Ramallah’taki Filistin Sağlık Bakanlığı, hayatını kaybeden kişinin 16 yaşında olduğunu belirtti.

Diğer yandan Silat el-Harithiya bölgesinde bir Filistinlinin askerlere el yapımı patlayıcı attığı gerekçesiyle öldürüldüğü bildirildi. Filistin Sağlık Bakanlığı, 22 yaşındaki gencin göğsünden vurularak öldüğünü açıkladı.

Gazze Savaşı’nın Ekim 2023’te başlamasının ardından Batı Şeria’daki gerilim belirgin şekilde yükseldi. İsrail ordusu bu süreçte, bölgede faaliyet gösteren silahlı gruplara karşı operasyonlarını yoğunlaştırdı.

Filistin Sağlık Bakanlığı verilerine göre, son iki yılda Batı Şeria’da 1030 Filistinli öldürüldü; bunların 235’i yalnızca bu yıl içinde gerçekleşti.


Iraklı gruplar, silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısına katıldı

Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
TT

Iraklı gruplar, silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısına katıldı

Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)

Iraklı milis gruplarının liderleri son günlerde silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısı yapmaya başladı. Bu gelişme, yerel düzeyde sürpriz, soru işaretleri ve eleştirileri beraberinde getirdi. Zira söz konusu isimler, kısa süre öncesine kadar direniş eksenine mensup oldukları gerekçesiyle silahlarını açıkça sergiliyor, devlete meydan okuyor; ABD karşıtlığını vurgulayarak Amerikan güçlerinin Irak’tan çekilmesini talep ediyordu.

Yerel analizlerde bu olgu, Irak’taki Amerikan baskıları, olası bölgesel dönüşümler ve bu grupların yeni parlamentoda sandalye kazanmalarının ardından siyasi alana yönelme arayışlarıyla ilişkilendiriliyor.

Diğer yandan Ulusal Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim’in çağrısına ek olarak, son iki gün içinde ABD’nin yaptırım ve terör listesinde yer alan, fraksiyonlarla bağlantılı üç tanınmış isimden de silahların devletin elinde sınırlandırılması yönünde çağrılar geldi.

Üç grup

Bu isimlerin başında, yaklaşık 27 sandalyeyle parlamentoda güçlü bir varlık elde eden Asaib Ehli’l Hak Hareketi Genel Sekreteri Kays el-Hazali geliyor. Hazali cuma günü yaptığı açıklamada, “Silahların devletin elinde sınırlandırılmasına inanıyoruz ve bunu gerçekçi adımlarla hayata geçirmek için çalışacağız” dedi. Aynı yönde açıklamalar, Ensarullah el-Evfiya Hareketi Genel Sekreteri Haydar el-Garavi ile İmam Ali Tugayları lideri Şibl ez-Zeydi’den de geldi.

Üç grubun liderlerini ortak paydada buluşturan unsurlar, Şii Koordinasyon Çerçevesi güçleri çatısı altında yer almaları ve ABD’nin terör listesinde bulunmaları olarak öne çıkıyor. Bu durum, söz konusu isimlerin, silahlı gruplara mensup unsurların yeni kurulacak hükümette yer almasına karşı çıkan Washington’a yönelik siyasi manevra arayışında oldukları yorumlarını güçlendiriyor.

Irak’ta en yüksek yargı organının başkanı dün yaptığı açıklamada, silahların devletin elinde sınırlandırılması konusunda silahlı grupların liderlerinin iş birliğine onay verdiğini duyurdu.

Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan, yayımladığı açıklamada, ‘hukukun üstünlüğünün sağlanması, silahların devletin elinde sınırlandırılması ve askeri çalışmaya duyulan ulusal ihtiyacın ortadan kalkmasının ardından siyasi faaliyete geçilmesi’ yönündeki tavsiyesine olumlu yanıt verdikleri için ‘kardeş fraksiyon liderlerine’ teşekkür etti.

Washington'ın ciddiyeti

İslamcı gruplar üzerine çalışan araştırmacı Nizar Haydar, fraksiyon liderlerinin silahların devletin elinde sınırlandırılmasına yönelik çağrılarının, ‘Şii güçler ve tüm fraksiyonların, fraksiyonları içeren yeni bir hükümetle anlaşmayı reddeden Amerikan tutumunun ciddiyetini hissetmeye başlamasından’ kaynaklandığına inanıyor.

Haydar, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Fraksiyonlar, ABD’nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya’nın Bağdat’a gelmesinden önce Washington’a iyi niyetlerini kanıtlamak için şu sıralar zamanla yarışıyor” ifadesini kullandı.

Haydar, silahlı fraksiyonları iki gruba ayırıyor. İlk grup, siyasi ve seçim sürecine çeşitli aşamalarda dahil olan, son olarak da son parlamento seçimlerine katılan ve geçmiş hükümetlerde bir ya da daha fazla bakanla temsil edilen fraksiyonlardan oluşuyor. Bu gruplar, devlet otoritesi dışında silahlı bir güç olmaktan çıkarak, güvenlik başta olmak üzere devlet kurumlarının bir parçası haline gelmeyi hedefliyor.

Haydar’a göre bu ilk grup, ‘uluslararası ve bölgesel toplum nezdinde, özellikle de ABD’de kabul görmek amacıyla bugün silahların devlet elinde sınırlandırılmasını savunan kesim’ olarak öne çıkıyor.

İkinci grup ise son parlamento seçimlerine katılmış olmalarına rağmen kendilerini hâlâ siyasi sürecin içinde görmeyen, ‘direniş’ söylemini kullanmaya devam eden ve devlete tam entegrasyonunu ilan etmeden önce mümkün olan en büyük siyasi, mali ve güvenlik kazanımlarını elde etmeye çalışan fraksiyonlardan oluşuyor.

Aşamalı taktik

Siyasi Düşünce Merkezi Başkanı İhsan eş-Şemmeri de ABD’nin fraksiyonlar üzerindeki baskısının önem ve etkisi konusunda aynı görüşü paylaşıyor ve bu baskının, söz konusu grupları devlet çerçevesi dışında silah taşımaktan vazgeçtiklerini açıklamaya zorladığını belirtiyor.

Şemmeri, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Silahsızlanma çağrıları; ABD’nin silahların dağıtılması ve devlet ile silahlı kuvvetler başkomutanının denetimi altında toplanması yönündeki şartlarıyla ve Savaya’nın Irak’a gelişinin yaklaşmasıyla eşzamanlı olması bakımından ele alınmalı” dedi.

Bu çağrıların aynı zamanda yeni hükümetin kurulmasına yönelik müzakerelerin zamanlamasıyla da bağlantılı olduğunu ifade eden Şemmeri, “Bu gruplar, ABD’nin bu yöndeki itirazlarının boyutunu bilerek yeni hükümete dahil olmayı hedefliyor” değerlendirmesinde bulundu.

defrt
Ketaib Hizbullah üyeleri, Eylül 2024'te Bağdat'ta düzenlenen bir geçit töreninde (Reuters)

Şemmeri, söz konusu çıkışların, ‘ABD’nin bu tür çağrılara vereceği tepkiyi ölçmeyi amaçlayan geçici ve taktiksel bir bağlamda’ gündeme gelmiş olabileceğini, aynı zamanda bu fraksiyonların Washington ile doğrudan müzakerelere girmesi için bir kapı aralayabileceğini de dile getirdi.

Iraklı fraksiyonların çağrılarının, Hizbullah’ın söyleminden bağımsız ele alınamayacağını vurgulayan Şemmeri, bu tutumun Hizbullah’ın silahsızlanmaya ilişkin şartlarıyla örtüştüğünü belirterek, “Amaç, silahsızlanma sürecinin ABD ve dış baskıların sonucu değil, yerel ve iç düzenlemelerin bir parçası gibi görünmesini sağlamak” dedi.


Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
TT

Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)

Başkan Donald Trump, geçen cumartesi günü Suriye çölündeki Palmira'da bir aşırılıkçı tarafından düzenlenen saldırıda üç Amerikalının (iki asker ve bir tercüman) öldürülmesinin ardından DEAŞ'a karşı misilleme tehdidini yerine getirdi. ABD hava saldırıları, cuma sabahı erken saatlerde Deyrizor, Hums ve Rakka çöllerindeki 70 DEAŞ mevzisini hedef aldı. Yaklaşık beş saat süren baskınlara uçaklar, helikopterler ve HIMARS roketatarları katıldı. Ürdün de uçaklarının saldırıya katıldığını açıkladı.

Trump cuma günü “çok güçlü bir misilleme saldırısı”ndan bahsederken, ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, “ABD güçleri, DEAŞ savaşçılarını, altyapısını ve silah depolarını ortadan kaldırmak için Suriye'de Hawkeye Operasyonuna başladı” diyerek, operasyonu üç Amerikalının ölümüne yol açan Palmira saldırısının ardından “misilleme ilanı” olarak nitelendirdi.

Şarku’kul Avsat’ın görüştüğü Şam'daki Suriye Savunma Bakanlığına yakın kaynaklar, ABD saldırılarının süresiz olabileceğini ve günlerce devam edebileceğini söyledi.