Husiler, Saada’daki yardım faaliyetlerine engel oluyor

Milisler, insani yardım çalışmalarını kontrol etmek için baskılarını yoğunlaştırdı.

Husilerin kontrol ettiği bölgelerde halk zorlu koşullarıyla mücadele ediyor. (Reuters)
Husilerin kontrol ettiği bölgelerde halk zorlu koşullarıyla mücadele ediyor. (Reuters)
TT

Husiler, Saada’daki yardım faaliyetlerine engel oluyor

Husilerin kontrol ettiği bölgelerde halk zorlu koşullarıyla mücadele ediyor. (Reuters)
Husilerin kontrol ettiği bölgelerde halk zorlu koşullarıyla mücadele ediyor. (Reuters)

Yemen’de insani dram derinleşirken Husi milisleri, kaleleri olarak bilinen Saada’daki bir dizi hayır kurumu ve insani yardım kuruluşunun faaliyetlerine engel oldu. Bu durum, binlerce hastayı, yerinden edilmiş kişiyi ve maddi gücü bulunmayanları, eskiden aldıkları ücretsiz hizmetlerden mahrum bırakıyor. Söz konusu kurumların faaliyetlerine yönelik müdahale, Husilerin yıllardır hayır işlerini kontrol etme ve kendi çıkarlarına yönelik kullanma yaklaşımı kapsamında gerçekleşiyor.
Saada vilayetindeki yardım kuruluşları kaynaklarına göre Husiler, Saada’daki bir hayır kurumu ve yardım kuruluşunun banka hesaplarını dondurdu. Saada dışından, bu alanda çalışmak ve yardım sağlamak için gelen görevlilere bölgeyi derhal terk etmeleri emredildi. Derneklerin liderleri, milislerin kontrolü altındaki Sosyal İşler ve Çalışma Ofisi’ne başvurmaksızın yardım çalışmalarına devam etmemeleri ve yardım sağlamamaları konusunda uyarıldı.
Kaynaklar, Husi milislerinin bu eylemlerini, yardım faaliyetlerinin resmi kontrole tabi tutma gerekliliği ile meşrulaştırdığını ve bununla, kendi kurumları aracılığıyla uyguladığı kontrolü kastettiğini belirtti.
Kaynaklara göre bu prosedürlerde yeni bir gelişme olmadı. Milisler geçmişte bazı örgüt ve derneklerin çalışmalarını kısmen durduruyordu. Şimdi ise söz konusu çalışmaları kapsamlı olarak durduruyor.
Geçen yılın başında basında çıkan haberler, Husi milislerin, Haşim Muhammed el-Husi’nin başkan olarak atanmasının ardından Kur’an Öğretme Vakfı’nın fon ve bakiyelerinden dört milyar riyalden fazla (bir dolar yaklaşık 56 riyal) miktarı yağmaladığı ve gayrimenkullerine el koyduğu ortaya çıktı. Bu, adımları onaylayan milis kontrolündeki Sosyal İşler ve Çalışma Ofisi’nin onayıyla yapıldı. Sosyal İşler ve Çalışma Ofisi bu prosedürleri onaylaması için bankalara çağrıda bulundu.
Milisler iki ay sonra, İbb’de ‘Dar el-Kitab ve es-Sunne Yardım Kuruluşu’na bağlı el-Husne Kliniği’ne ele koydu. Sosyal İşler Direktörü olarak atanan lider Nebil el-Murteda liderliğindeki derneğin soyulmasının ardından, bölge genel amiri Yahya el-Yusufi’nin direktifleri doğrultusunda kliniğe özel bir denetçi atandı.
Birkaç ay önce, Husi milisleri tarafından kurulan İnsani İşler ve Uluslararası İşbirliği Yönetimi ve Koordinasyonu Yüksek Kurulu, yardım çalışmalarını kontrol etmeye ve yerel hayırseverliğe müdahale etmeye başladı. Milislere danışmadan ve onlarla koordinasyon sağlamadan hiçbir hayır faaliyetinde bulunulmaması için şartlar koydu. Aynı zamanda bu konsey dışında hayır işlerini izleyen ve yöneten başka organlar da kuruldu.
Milislerin hayır kurum ve derneklerinin hayır işleri yapabilmelerine yönelik belirlediği şartlar arasında tüm verilerinin, çalışanlarının, yardım sağlayan kurum, iş insanları ve tüccarların verilerinin, yardım sağlanacak aile ve bireylere ilişkin eksiksiz verilerin yanı sıra kurumun aldığı tüm yardımların ayrıntılı olarak açıklanması da yer alıyor.
Husilere bağlı Sosyal İşler ve Çalışma Ofisi’ndeki kaynaklar, milislerin, kendilerine ait olan veya onlara sadık insanlar tarafından yönetilen kuruluşlar dışında, hayır işleri yapmak için izin vermediğini, geri kalanların, darbecilere tabi bulunan İçişleri Bakanlığı’ndan derneğin kurucularının iyi hallerine ilişkin adli sicil belgesi benzeri bazı belgeleri getirmelerinin istendiğini belirtti.
Milislerin belirlediği şartlar arasında, dernekler, nakdi veya ayni olarak aldıkları yardımın yüzde 30’unun milislere ödenmesini taahhüt etmeleri yer alıyor. Bu da hayır dernekleri veya kuruluşları kurmak isteyenlerin şevkini kırıyor.
Kaynaklar, milislerin çoğu mezhepsel ve dini çağrışımlar taşıyan ve milis projesine ve yaklaşımına atıfta bulunan birçok isimle hayır kurumları kurduğunu bildirdi. Bu dernekler, bir yandan destekçilerinin yararına bağışları kontrol etmek ve yönetmek için, diğer yandan ise projelerinin propagandasın yapmak ve gençleri cepheye çekmek amacıyla kullanılıyor.
Yerel kaynaklar, milislerin, farklı isimlerle 80’den fazla dernek ve örgüt kurduğunu belirtiyor. Bazıları sınırlı bir coğrafi çerçeve içinde faaliyet gösterse de çoğunluğu milislerin kontrolündeki tüm coğrafya üzerinde çalışıyor. Dernek isimlerindeki mezhepsel çağrışımlar arasında ‘Ez-Zehra’, ‘Et-Temkin’, ‘El-Benyan’, ‘Es-Sumud’, ‘Gadir’ ve ‘Şehitler Vakfı’ yer alıyor.
Halk, Husi derneklerinin bu yardımın milis lideri Abdülmelik el-Husi tarafından sağlandığını bildirdi. Ayrıca bu örgütlerin kendilerine karşı casusluk yaptığını, verilerini elde ettiğini, görüşlerini ve tutumlarını araştırdığını ve onları milisleri desteklemeye yönlendirdiğini de ifade ediyorlar.
Husi milisleri geçtiğimiz Ramazan Ayı’nda hayır kurumlarının, iş inanlarının tüccarların kendilerine danışmaksızın herhangi bir yardım sağlamasını veya dağıtmasını yasakladı. Derneklerin faaliyetlerini takip etme ve gözlemleme çalışmasını Zekat Genel Otoritesi olarak bilinen kurumu aracılığıyla uyguladı. Silahlı unsurları, genelgeye uymayan bazı hayır kurumlarının genel merkezlerine baskın düzenledi.



İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’da düzenlediği saldırılarda 5 Filistinli hayatını kaybetti

Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
TT

İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’da düzenlediği saldırılarda 5 Filistinli hayatını kaybetti

Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)

Gazze Şeridi’nin doğusundaki Şucaiyye Mahallesi’nde İsrail ordusunun bugün (pazar) sabah saatlerinde düzenlediği hava saldırısında üç Filistinli yaşamını yitirdi. Batı Şeria’da ise iki Filistinli, İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu öldürüldü.

Filistin resmi ajansı WAFA’nın sağlık kaynaklarına dayandırdığı habere göre Şucaiyye’de İsrail insansız hava aracının sivillerin bulunduğu bir topluluğu hedef alması sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Aynı kaynaklar, İsrail savaş uçaklarının Mansura Caddesi üzerindeki Şeva akaryakıt istasyonu yakınında iki sivili öldürdüğünü bildirdi.

Bu ölümlerle birlikte, 11 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasından bu yana can kaybı 404’e, yaralı sayısı ise 1108’e yükseldi.

Öte yandan İsrail ordusu, Batı Şeria’nın kuzeyinde yürütülen operasyonlarda iki Filistinliyi öldürdüğünü duyurdu.

Kuzeydeki Kabatiya bölgesinde bir Filistinli gencin askerlere taş attığını belirten ordu, askerlerin ateş açtığını ve gencin öldüğünü açıkladı. Ramallah’taki Filistin Sağlık Bakanlığı, hayatını kaybeden kişinin 16 yaşında olduğunu belirtti.

Diğer yandan Silat el-Harithiya bölgesinde bir Filistinlinin askerlere el yapımı patlayıcı attığı gerekçesiyle öldürüldüğü bildirildi. Filistin Sağlık Bakanlığı, 22 yaşındaki gencin göğsünden vurularak öldüğünü açıkladı.

Gazze Savaşı’nın Ekim 2023’te başlamasının ardından Batı Şeria’daki gerilim belirgin şekilde yükseldi. İsrail ordusu bu süreçte, bölgede faaliyet gösteren silahlı gruplara karşı operasyonlarını yoğunlaştırdı.

Filistin Sağlık Bakanlığı verilerine göre, son iki yılda Batı Şeria’da 1030 Filistinli öldürüldü; bunların 235’i yalnızca bu yıl içinde gerçekleşti.


Iraklı gruplar, silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısına katıldı

Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
TT

Iraklı gruplar, silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısına katıldı

Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)

Iraklı milis gruplarının liderleri son günlerde silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısı yapmaya başladı. Bu gelişme, yerel düzeyde sürpriz, soru işaretleri ve eleştirileri beraberinde getirdi. Zira söz konusu isimler, kısa süre öncesine kadar direniş eksenine mensup oldukları gerekçesiyle silahlarını açıkça sergiliyor, devlete meydan okuyor; ABD karşıtlığını vurgulayarak Amerikan güçlerinin Irak’tan çekilmesini talep ediyordu.

Yerel analizlerde bu olgu, Irak’taki Amerikan baskıları, olası bölgesel dönüşümler ve bu grupların yeni parlamentoda sandalye kazanmalarının ardından siyasi alana yönelme arayışlarıyla ilişkilendiriliyor.

Diğer yandan Ulusal Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim’in çağrısına ek olarak, son iki gün içinde ABD’nin yaptırım ve terör listesinde yer alan, fraksiyonlarla bağlantılı üç tanınmış isimden de silahların devletin elinde sınırlandırılması yönünde çağrılar geldi.

Üç grup

Bu isimlerin başında, yaklaşık 27 sandalyeyle parlamentoda güçlü bir varlık elde eden Asaib Ehli’l Hak Hareketi Genel Sekreteri Kays el-Hazali geliyor. Hazali cuma günü yaptığı açıklamada, “Silahların devletin elinde sınırlandırılmasına inanıyoruz ve bunu gerçekçi adımlarla hayata geçirmek için çalışacağız” dedi. Aynı yönde açıklamalar, Ensarullah el-Evfiya Hareketi Genel Sekreteri Haydar el-Garavi ile İmam Ali Tugayları lideri Şibl ez-Zeydi’den de geldi.

Üç grubun liderlerini ortak paydada buluşturan unsurlar, Şii Koordinasyon Çerçevesi güçleri çatısı altında yer almaları ve ABD’nin terör listesinde bulunmaları olarak öne çıkıyor. Bu durum, söz konusu isimlerin, silahlı gruplara mensup unsurların yeni kurulacak hükümette yer almasına karşı çıkan Washington’a yönelik siyasi manevra arayışında oldukları yorumlarını güçlendiriyor.

Irak’ta en yüksek yargı organının başkanı dün yaptığı açıklamada, silahların devletin elinde sınırlandırılması konusunda silahlı grupların liderlerinin iş birliğine onay verdiğini duyurdu.

Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan, yayımladığı açıklamada, ‘hukukun üstünlüğünün sağlanması, silahların devletin elinde sınırlandırılması ve askeri çalışmaya duyulan ulusal ihtiyacın ortadan kalkmasının ardından siyasi faaliyete geçilmesi’ yönündeki tavsiyesine olumlu yanıt verdikleri için ‘kardeş fraksiyon liderlerine’ teşekkür etti.

Washington'ın ciddiyeti

İslamcı gruplar üzerine çalışan araştırmacı Nizar Haydar, fraksiyon liderlerinin silahların devletin elinde sınırlandırılmasına yönelik çağrılarının, ‘Şii güçler ve tüm fraksiyonların, fraksiyonları içeren yeni bir hükümetle anlaşmayı reddeden Amerikan tutumunun ciddiyetini hissetmeye başlamasından’ kaynaklandığına inanıyor.

Haydar, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Fraksiyonlar, ABD’nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya’nın Bağdat’a gelmesinden önce Washington’a iyi niyetlerini kanıtlamak için şu sıralar zamanla yarışıyor” ifadesini kullandı.

Haydar, silahlı fraksiyonları iki gruba ayırıyor. İlk grup, siyasi ve seçim sürecine çeşitli aşamalarda dahil olan, son olarak da son parlamento seçimlerine katılan ve geçmiş hükümetlerde bir ya da daha fazla bakanla temsil edilen fraksiyonlardan oluşuyor. Bu gruplar, devlet otoritesi dışında silahlı bir güç olmaktan çıkarak, güvenlik başta olmak üzere devlet kurumlarının bir parçası haline gelmeyi hedefliyor.

Haydar’a göre bu ilk grup, ‘uluslararası ve bölgesel toplum nezdinde, özellikle de ABD’de kabul görmek amacıyla bugün silahların devlet elinde sınırlandırılmasını savunan kesim’ olarak öne çıkıyor.

İkinci grup ise son parlamento seçimlerine katılmış olmalarına rağmen kendilerini hâlâ siyasi sürecin içinde görmeyen, ‘direniş’ söylemini kullanmaya devam eden ve devlete tam entegrasyonunu ilan etmeden önce mümkün olan en büyük siyasi, mali ve güvenlik kazanımlarını elde etmeye çalışan fraksiyonlardan oluşuyor.

Aşamalı taktik

Siyasi Düşünce Merkezi Başkanı İhsan eş-Şemmeri de ABD’nin fraksiyonlar üzerindeki baskısının önem ve etkisi konusunda aynı görüşü paylaşıyor ve bu baskının, söz konusu grupları devlet çerçevesi dışında silah taşımaktan vazgeçtiklerini açıklamaya zorladığını belirtiyor.

Şemmeri, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Silahsızlanma çağrıları; ABD’nin silahların dağıtılması ve devlet ile silahlı kuvvetler başkomutanının denetimi altında toplanması yönündeki şartlarıyla ve Savaya’nın Irak’a gelişinin yaklaşmasıyla eşzamanlı olması bakımından ele alınmalı” dedi.

Bu çağrıların aynı zamanda yeni hükümetin kurulmasına yönelik müzakerelerin zamanlamasıyla da bağlantılı olduğunu ifade eden Şemmeri, “Bu gruplar, ABD’nin bu yöndeki itirazlarının boyutunu bilerek yeni hükümete dahil olmayı hedefliyor” değerlendirmesinde bulundu.

defrt
Ketaib Hizbullah üyeleri, Eylül 2024'te Bağdat'ta düzenlenen bir geçit töreninde (Reuters)

Şemmeri, söz konusu çıkışların, ‘ABD’nin bu tür çağrılara vereceği tepkiyi ölçmeyi amaçlayan geçici ve taktiksel bir bağlamda’ gündeme gelmiş olabileceğini, aynı zamanda bu fraksiyonların Washington ile doğrudan müzakerelere girmesi için bir kapı aralayabileceğini de dile getirdi.

Iraklı fraksiyonların çağrılarının, Hizbullah’ın söyleminden bağımsız ele alınamayacağını vurgulayan Şemmeri, bu tutumun Hizbullah’ın silahsızlanmaya ilişkin şartlarıyla örtüştüğünü belirterek, “Amaç, silahsızlanma sürecinin ABD ve dış baskıların sonucu değil, yerel ve iç düzenlemelerin bir parçası gibi görünmesini sağlamak” dedi.


Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
TT

Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)

Başkan Donald Trump, geçen cumartesi günü Suriye çölündeki Palmira'da bir aşırılıkçı tarafından düzenlenen saldırıda üç Amerikalının (iki asker ve bir tercüman) öldürülmesinin ardından DEAŞ'a karşı misilleme tehdidini yerine getirdi. ABD hava saldırıları, cuma sabahı erken saatlerde Deyrizor, Hums ve Rakka çöllerindeki 70 DEAŞ mevzisini hedef aldı. Yaklaşık beş saat süren baskınlara uçaklar, helikopterler ve HIMARS roketatarları katıldı. Ürdün de uçaklarının saldırıya katıldığını açıkladı.

Trump cuma günü “çok güçlü bir misilleme saldırısı”ndan bahsederken, ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, “ABD güçleri, DEAŞ savaşçılarını, altyapısını ve silah depolarını ortadan kaldırmak için Suriye'de Hawkeye Operasyonuna başladı” diyerek, operasyonu üç Amerikalının ölümüne yol açan Palmira saldırısının ardından “misilleme ilanı” olarak nitelendirdi.

Şarku’kul Avsat’ın görüştüğü Şam'daki Suriye Savunma Bakanlığına yakın kaynaklar, ABD saldırılarının süresiz olabileceğini ve günlerce devam edebileceğini söyledi.