Somali hükümeti eş-Şebab'a karşı topyekün savaş ilan ettihttps://turkish.aawsat.com/home/article/4010506/somali-h%C3%BCk%C3%BCmeti-e%C5%9F-%C5%9Febaba-kar%C5%9F%C4%B1-topyek%C3%BCn-sava%C5%9F-ilan-etti
Somali hükümeti eş-Şebab'a karşı topyekün savaş ilan etti
29 Ekim'de Mogadişu'da bomba yüklü bir aracın infilak etmesi sonucu meydana gelen enkaz (AFP)
Son üç aydır Somali hükümeti, son askeri kazanımlara rağmen uzun ve risklerle dolu görünen yeni bir strateji benimseyerek terör örgütü eş-Şebab’a karşı topyekün savaş ilan etti.
El Kaide ile bağlantılı bir grup olan eş-Şebab, 2007'den beri hükümetle savaşıyor. Grup, 2011 ve 2012 yılları arasında büyük şehirlerden arındırıldı, ancak şu an geniş kırsal alanlara dağılmış durumda bulunuyor.
Eş-Şebab ile kim savaşıyor?
Temmuz ayından bu yana, Somali'nin merkezindeki Galmudug ve Hirshabelle bölgelerindeki iki aşiret, yerel eş-Şebab hareketinin baskılarından kurtulmak için mücadele veriyor.
Eylül ayının başında Somali hükümeti, ABD Ordusu tarafından eğitilmiş Danab özel kuvvetleri de dahil olmak üzere orduyu, "Makavi" adı verilen bu aşiret milislerini desteklemek için göndermeye karar verdi.
Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığı habere göre Uluslararası Kriz Grubu araştırmacısı Ömer Mahmud konuya ilişkin şu açıklamayı yaptı: "Hükümet mevcut dinamikten yararlanmak ve eş-Şebab'ın kontrolü altındaki bölgelerde bu tür ayaklanmaları teşvik etmek istiyor."
Bu büyük harekata katılan asker sayısı bilinmiyor. Bununla beraber, Makavi’ye iki bin ila üç bin savaşçının katıldığı belirtilirken, eş-Şebab hareketindeki savaşçı sayısının ülke genelinde beş bin ila sekiz bin arasında olduğu tahmin ediliyor.
Amerikan hava saldırılarının desteği ve Afrika Birliği Gücü'nün (ATMIS) lojistik ve topçu desteğiyle bu askeri güçler, Hiran ve Orta Şabel illerinin geniş alanlarının kontrolünü yeniden ele geçirdi.
Hükümetin stratejisi nedir?
Temmuz ortasında, Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud askeri, ideolojik ve ekonomik alanlarda ayrıntılı bir strateji belirleyerek şunları kaydetti: “Önceki politikalar askeriydi, saldırı ve yıkımla çözülmeye çalışıldı. Ancak eş-Şebab sorunu askeri bir sorundan çok daha fazlasıdır.”
Cumhurbaşkanı Mahmud'un İlk adımı Muhtar Robov'u Diyanet İşleri Bakanı olarak atamak oldu. Robov, 2017'de ayrıldığı eş-Şebab hareketinin kurucusuydu. O zamandan beri Robov ve hükümet, eş-Şebab'ın etkisini azaltmak için iş birliği yapıyor.
Hükümet, hareketin finansman kaynaklarını kesmek için Eş-Şebab'ın talep ettiği "vergileri" ödeyen her şirketin lisansının iptal edileceğini duyurdu.
Hiral Enstitüsü'nden Güvenlik Uzmanı Samira Kayid'e göre Hükümet, eş-Şebab'a karşı durmak için halk arasında bir güven ortamı oluşturmaya çalışıyor. Üstelik bu açıklamaların etkisinin boyutunu bilmek hala zor.
Eş-Şebab hareketinin tepkisi ne oldu?
Ülke genelinde eş-Şebab geri çekildi. Ancak Ömer Mahmud, hareketin genellikle uzun vadeli stratejileri olduğuna dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı: "eş-Şebab kısa vadede kaybetse bile, geri dönmek için hükümetin tesis ettiği güven ortamını bozmanın yollarını bulmaya çalışacak."
Hareket nihayet federal güçlerin ilerleyişleri sırasında bıraktığı bazı bölgelere geri döndü.
Buna paralel olarak, şehirlerde kanlı saldırı eylemleri başlattı.
29 Ekim'de Somali, 2017'den bu yana en kanlı saldırıya tanık oldu.
Bu kanlı saldırılar, ülkede yaşanan her değişiklikte tekrarlansa da, Kayid'e göre terör hareketine yönelik varoluşsal bir tehdide de tepki olarak geliyor. Çünkü diğer aşiretleri savaşa katılmaktan caydırmak için şiddetle karşılık veriyorlar.
"Ülkeyi özgürleştirmek" mümkün mü?
Hasan Şeyh Mahmud, "Geriye gitmek ya da yenmek bir seçenek değil. Ancak ülkenin kurtuluşu büyük zorluklar içerecektir. Devlet var olmalı, halkı korumalı ve onlara hizmet sunmalıdır ki, bu ülkede varolmanın avantajlarını yaşayabilsinler. Diğer taraftan hükümetimiz için kurtuluş sonrası planlamalar ikincil konumdadır. Çünkü şu an hükümetimiz saldırıyı genişletmeye daha fazla odaklanmıştır. Aşiretler mevcut saldırılarda önemli bir rol oynuyor, ancak özellikle eş-Şebab hareketinin kalesi olan güneyde herkesin aynı başarıyı göstereceği kesin değil" şeklinde konuştu.
Somali Cumhurbaşkanı, Temmuz ayında eş-Şebab ile müzakereler için "bazı güçlü gerekçelere" sahip olduklarını, ancak şu anda müzakere edecek durumda olmadıklarını belirtti.
Samira Kayid'e göre hükümet için müzakerelerin ancak uygun bir durumda olduklarında gerçekleşebileceği her zaman açıktı. Çünkü mevcut saldırı, daha sonra yapılacak görüşmelerden önce hükümetin ilerleme sağlamasına yardımcı olabilir.
AB: Gazze’deki savaş nedeniyle artan bir terör tehdidiyle karşı karşıyayızhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/4709721-ab-gazze%E2%80%99deki-sava%C5%9F-nedeniyle-artan-bir-ter%C3%B6r-tehdidiyle-kar%C5%9F%C4%B1-kar%C5%9F%C4%B1yay%C4%B1z
AB: Gazze’deki savaş nedeniyle artan bir terör tehdidiyle karşı karşıyayız
Fransız polisi, Paris’te geçtiğimiz cumartesi günü meydana gelen bıçaklamanın yaşandığı yerde güvenlik önlemleri aldı. (AFP)
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu İçişlerinden Sorumlu Komiseri Ylva Johansson, Gazze'de devam eden savaş nedeniyle AB’nin şu anda artan bir terör tehdidiyle karşı karşıya olduğunu söyledi.
AB ülkelerinin içişleri bakanlarının toplantısına katılmak üzere Belçika'nın başkenti Brüksel'e giden Johansson açıklamasında “İsrail ile Hamas arasındaki savaş ve toplumumuzda yarattığı kutuplaşma göz önüne alındığında, yaklaşan tatil sezonuyla birlikte Avrupa Birliği'nde artan, büyük bir terör saldırısı riski ortaya çıkıyor” ifadelerini kullandı.
AB yetkilisi, geçtiğimiz cumartesi günü Paris'te meydana gelen ve bir Alman turistin öldürüldüğü, iki kişinin de yaralandığı bıçaklı saldırıya işaretle, daha önce yaşanan olaylara atıfta bulundu.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Johansson ayrıca ibadet yerlerinin korunması için ilave 30 milyon euro sağlanacağını bildirdi.
Avrupa Birliği bakanlarının, Gazze ve Ukrayna'daki savaş zemininde blok içindeki güvenlik konusunu tartışması planlanıyor. Gündemde ayrıca Avrupa Birliği içinde serbest, vizesiz dolaşıma yönelik Schengen bölgesi ve bloğun sığınma ve göç prosedürlerinde reform yapılmasında kaydedilen ilerleme de yer alıyor.
İsrail askerlerine “Yahudi olmayan kadınlara tecavüz” fetvası veren askeri hahambaşı hâlâ görevdehttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/4709706-i%CC%87srail-askerlerine-%E2%80%9Cyahudi-olmayan-kad%C4%B1nlara-tecav%C3%BCz%E2%80%9D-fetvas%C4%B1-veren-askeri-hahamba%C5%9F%C4%B1
İsrail askerlerine “Yahudi olmayan kadınlara tecavüz” fetvası veren askeri hahambaşı hâlâ görevde
(AA)
İsrail ordusu, 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne başlattığı kanlı saldırılarını sürdürürken, orduda hahambaşı olarak üst düzey görevde bulunan Karim’in alenen savaş suçlarını teşvik eden sözleri yeniden sosyal medya kullanıcılarının gündemine geldi.
Karim'in hahambaşılık görevi kapsamında İsrail askerlerinin dini ve manevi rehberlik, ölen askerlerin Yahudiliğe uygun şekilde kimlik tespitinin yapılması ve gömülme işlemleri gibi sorumlulukları bulunuyor.
Askeri hahambaşı, İsrail ordusunun ve askerlerinin faaliyetleriyle ilgili tüm dini konularda fetva verme yetkisini elinde bulunduruyor.
Yıllardır fanatik Yahudi görüşleri ile tanınan Karim, kadınlar, eş cinseller ve Filistinlilere yönelik tepki çeken fetvalarıyla tanınıyor.
Karim, geçmişte, İsrail dini internet sitesi Kipa'da kendisine sorulan sorulara verdiği cevaplarla gündeme gelen ve fetvalarıyla tepki çeken bir isim.
Askerlik görevinin kadınlar için de zorunlu olduğu İsrail’de bu uygulamaya karşı çıkan Karim, ülkede kadınların askere alınmasını gerektirecek derecede yüksek seviyede bir tehlike bulunmadığını, bu nedenle kadınlar için askerlik görevinin dinen “yasak” olduğunu savunmuştu.
Karim, Yahudi yasalarına göre kadın şarkıcıların da İsrail askeri törenlerinde sahne almaması gerektiği yönünde görüş bildirmişti.
“Savaş sırasında Yahudi olmayan kadınlara tecavüz fetvası”
Hahambaşını en fazla gündeme getiren konu ise, açıkça savaş suçu işlemeyi teşvik eden “tecavüz” fetvası olmuştu.
Karim, 2016 yılında “savaşta düşman kadınlarına tecavüz edilmesinin dinen uygun olup olmadığına” yönelik bir soruya karşılık, "İsrail askerlerinin Yahudi olmayan kadınlara tecavüz edebileceği” fetvasını vermişti.
Hahambaşı, savaş sırasında “ordunun zindeliğini ve askerlerin moralini” korumanın bir parçası olarak, “tevazu duvarlarını yıkmaya" ve "centil (Yahudi olmayan) çekici kadınlarla kendi rızaları dışında yatarak kötü eğilimleri tatmin etmeye" izin verildiğini söylemişti.
Yerleşimci örgütünün içinden geliyor
Karim, askeri görevinden önce işgal altındaki Doğu Kudüs’te Mescid-i Aksa’nın da bulunduğu Eski Şehir'in Müslüman Mahallesi'ndeki “Ateret Kudüs” adlı yeşivada (Yahudi dini okulu) ders veriyordu.
Ateret Kudüs, Doğu Kudüs’ün "Yahudileştirilmesi" kapsamında Filistinlilerin evlerinden atılması ve bu evlerin Yahudilerce gasbedilmesi için faaliyet gösteren ünlü Yahudi yerleşimci örgütü “Ateret Cohanim”e bağlı bir dini okul olarak biliniyor.
İsrail ordusuna göre, hâlâ ordudaki hahambaşılık görevine devam eden Eyal Karim, Gazze’ye yönelik saldırıların başladığı 7 Ekim’den itibaren ölen İsrail askerlerinin kimlik belirleme ve defin işlemlerine öncülük ediyor.
New York Times: 7 Ekim'de İsrail'in nükleer silahlarını sakladığı üs vurulduhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/4709691-new-york-times-7-ekimde-i%CC%87srailin-n%C3%BCkleer-silahlar%C4%B1n%C4%B1-saklad%C4%B1%C4%9F%C4%B1-%C3%BCs-vuruldu
New York Times: 7 Ekim'de İsrail'in nükleer silahlarını sakladığı üs vuruldu
7 Ekim'de Hamas'ın İsrail'e attığı roketler (Arşiv - Reuters)
7 Ekim'deki Hamas saldırıları sırasında İsrail'in nükleer silahlarının depolandığı iddia edilen Sdot Micha askeri üssüne de füze isabet ettiği öne sürüldü.
New York Times'ta yer alan haberde, üste bulunan nükleer başlıklı füzelerin isabet almadığı, ancak saldırının depolama tesisine yakın bir bölgede yangına sebep olduğu ifade edildi.
Gazetenin ulaştığı İsrail ordusundan kaynaklar, konuyla ilgili yorum yapmayı reddetti.
Gazze'nin yaklaşık 40 kilometre kuzeydoğusunda yer alan üsse yönelik saldırının 7 Ekim sabahı 10.00 civarlarında gerçekleştiği, çukurdaki bir bölgeye düşen füzenin yangın başlattığı belirtildi.
Haberde, Hamas'ın üsteki nükleer füzelerin varlığından haberdar olup olmadığının belirsizliğini koruduğu vurgulandı.
İsrail yönetimi, uyguladığı stratejik belirsizlik taktiği nedeniyle hiçbir zaman nükleer silaha sahip olduğunu kabul etmedi veya reddetmedi.
Ancak konuyla ilgili daha önce ortaya atılan iddialara göre, İsrail, 1967'deki 6 Gün Savaşı'nın ardından 1960'ların sonunda ilk nükleer silahını geliştirdi.
Washington merkezli kâr amacı gütmeyen kuruluş Silah Kontrolü Birliği'nin tahminlerine göre, İsrail'in elinde yaklaşık 90 nükleer savaş başlığı bulunuyor.
Bu rakam İsrail'i, Rusya, ABD, Çin, Fransa, Birleşik Krallık, Pakistan ve Hindistan'ın ardından en çok nükleer silaha sahip ülke yapıyor.
Telegraph'a konuşan Silah Kontrolü Birliği Direktörü Darly Kimball, "Hamas'ın üste nükleer silahlar olduğunu düşünerek mi saldırdığı bilinmiyor. Ancak bu, nükleer silahlara sahip bir ülkenin sıcak savaşa girmesi durumunda ortaya çıkan doğal risklerden biri. Aynı risk, birçok ağın faaliyette olduğu Pakistan için de geçerli. Pakistan'a ait askeri üsler de geçmişte hedef haline gelmişti. Bu da benzer bir durum" ifadelerini kullandı.
Amerikan Bilim İnsanları Nükleer Bilgi Federasyonu Direktörü Hans Kristensen ise New York Times'a yaptığı açıklamada, üste çıkan yangının füzelere ulaşması durumunda dahi yeraltı depolama tesislerinin nükleer silahları koruyacağını söyledi.
Kristensen, "Yine de bu tip şeyler ters gidebilir" diye konuştu.
Netanyahu: Savaş sonrası Gazze'de hiçbir Filistin otoritesi olmayacakhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/4709661-netanyahu-sava%C5%9F-sonras%C4%B1-gazzede-hi%C3%A7bir-filistin-otoritesi-olmayacak
Netanyahu: Savaş sonrası Gazze'de hiçbir Filistin otoritesi olmayacak
Binyamin Netanyahu (AA)
İsrail devlet televizyonu KAN'ın haberine göre Netanyahu, İsrail'in Gazze'deki saldırıları sonrası planlarına ilişkin ABD tarafına bilgi verdi.
Filistin otoritesinin Gazze yönetiminden muaf tutulmasını planlayan Netanyahu, liderliğini yaptığı Likud Partisi üyelerine bu haftaki toplantıda, "savaş sonrası Filistin yönetiminin Gazze'de herhangi bir kontrolüne karşı olduğunu" kaydetti.
ABD yönetimine Gazze'ye yönelik saldırıların ardından burada Filistin otoritesinin olmayacağı mesajını ileten Netanyahu, "Savaş sonrası Gazze'de yeniden bir Filistin otoritesi olmayacak, hatta hiçbir Filistin otoritesi olmayacak." ifadesini kullandı.
ABD yönetimi ise İsrail'in saldırılarını sürdürdüğü Gazze'nin geleceği için burada yönetimin kimde olacağı konusunda karışık sinyaller veriyor.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, dünkü açıklamasında, İsrail'in saldırıları sona erdiğinde mevcut "Filistin Yönetimi'nin" Gazze'yi yönetecek güvenilirliğe sahip olmadığını savunarak, "Gazze'de yönetim nasıl olursa olsun, Filistin halkının isteklerine yanıt vermelidir ve şu anda Filistin Yönetimi bu güvenilirliğe sahip değil." ifadesini kullanmıştı.
İsrail Başbakanı Netanyahu daha önce de Gazze'de işgal sona erdiğinde "Filistin yönetiminin Gazze'ye dönmesine izin vermeyi planlamadığı" şeklinde açıklamalar yapmıştı.
Biden yönetimi Gazze'nin güneyine yönelik askeri harekâtında İsrail'e kırmızı çizgiler çizecek mi?https://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/4709651-biden-y%C3%B6netimi-gazzenin-g%C3%BCneyine-y%C3%B6nelik-askeri-harek%C3%A2t%C4%B1nda-i%CC%87sraile-k%C4%B1rm%C4%B1z%C4%B1-%C3%A7izgiler
Biden yönetimi Gazze'nin güneyine yönelik askeri harekâtında İsrail'e kırmızı çizgiler çizecek mi?
Washington’daki göstericiler ateşkes, Filistinli sivillerin korunması ve İsrail Başbakanı'nın hesap vermesini talep ediyor (AFP)
Filistinli sivil ölümlerinin artışı, ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin yetkililerini, İsrail'e sivilleri koruması, ABD tavsiyelerini dinlemesi ve ABD'nin askeri operasyonların çerçevesini ve nasıl yapılacağını belirlediği sınırları göz ardı etmemesi konusunda açıkça uyarılar yayınlamaya sevk etti.
Başkan Biden yönetimi, İsrail'e verdiği katı desteğiyle Hamas’ı yok etme stratejik hedefleri arasında nasıl bir denge kuracağı konusunda belirsizlik ve çelişki içinde kaldı. Yönetim, İsrail'in ABD'nin sivil ölümlerini önlemeye yönelik uyarılarını görmezden gelmesine öfkelendi.
ABD kamuoyunda son zamanlarda ortaya çıkan eleştiriler, İsrail'in ABD uyarılarını caydırıcı olmadan görmezden gelme yeteneğinin ne ölçüde olduğu, insani felaket riskinin Biden yönetimini İsrail için uyarılar ve kırmızı çizgiler koymaya zorlayıp zorlamayacağı ve bunun ne zaman olabileceği konusunda sorulara yol açtı. Filistin Sağlık Bakanlığı'na göre, İsrail'in hava saldırıları ve topçu ateşi sonucu 700'den fazla sivil hayatını kaybetti, binlerce kişi de yaralandı.
İsrail görmezden geliyor
Analistler, Binyamin Netanyahu hükümetinin ABD'nin uyarılarını dinlemesi için hiçbir teşvik olmadığını söylüyorlar. Çünkü pratikte, ABD tüm siyasi, diplomatik ve askeri yeteneklerini İsrail'in emrine verdi ve Kongre üyelerinin İsrail'e verilen yardımlara şartlar koyma taleplerini reddetti.
Wall Street Journal gazetesi, Biden’ın stratejisini ‘yıkıcı bombaları insani sivil ilgisi saçmalıklarıyla sarılmış olarak göndermek’ olarak nitelendirdi. Gazetenin haberinde, yönetimin İsrail'e büyük, akıllı bombalar ve top mermileri gönderdiğine, ancak aynı zamanda İsrail'i sivil kayıpları azaltmaya çağırdığına dikkat çekildi. ABD'nin tutarsız bir tutum sergilediği ifade edildi.
ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris Cumartesi günü BAE'deki COP28 konferansında konuşurken (Reuters)
ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris, geçtiğimiz Pazar günü yaptığı konuşmada, İsrail'in hava saldırılarında çok sayıda masum sivilin öldürülmesini eleştirdi. Ayrıca İsrail'in savaşın bitiminden sonra Gazze Şeridi'nde güvenlik yetkisini üstlenme isteğini de reddederek Biden yönetiminin Filistinlilerin tehcir edilmesini hiçbir koşulda kabul etmeyeceği konusunda uyardı.
Harris, dün İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile telefon görüşmeleri yaparak gerilimin tırmanması, sivil ölü sayısının artması ve Batı Şeria'daki yerleşimci şiddetinden duyulan endişeleri yineledi. Ayrıca ABD'nin iki devletli çözüme olan bağlılığını teyit etti.
Öncesinde ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, geçtiğimiz Cuma günü İsrail'i ziyaretinde, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüştüğünü ve Gazze'nin kuzeyinde yaşanan tehcir ve onlarca masum sivil ölümün, güneyde tekrarlanmayacağını vurguladığını söyledi. Ayrıca, Filistinlilerin İsrail bombardımanından kaçmasına izin vermek için güvenli bölgelerin sağlanmasını istedi.
İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer, dün ABC televizyon kanalına verdiği röportajda, İsrail'in sivillere zarar vermemek için her türlü önlemi aldığını belirterek, İsrail'in imajını düzeltmeye çalıştı. ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby de ABD'nin tutumunu savunarak, Biden yönetiminin çatışmayı durdurmak ve rehineleri serbest bırakmak için müzakerelere devam ettiğini belirtti.
Taktik zafer ve stratejik yenilgi
Ancak ABD tarafından yapılan en güçlü uyarı, Savunma Bakanı Lloyd Austin'dan geldi. Austin, İsrail'e açık bir kınamada bulundu. Bu kınama sadece İsrail'in insani hukuku ihlalleri ve sivilleri rastgele öldürmesine değil, aynı zamanda İsrail'in askeri stratejik planlarının tutarsızlığına da odaklandı. Austin, Gazze'deki sivilleri korumada başarısız olmanın, taktik zaferleri stratejik yenilgilere dönüştürebileceği konusunda uyardı.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, İsrail'i taktiksel zafer ve stratejik yenilgi konusunda uyardı (AFP)
Austin, geçtiğimiz Cumartesi günü Kaliforniya'daki Reagan Ulusal Savunma Forumu'nda yaptığı konuşmada "Bu tür bir savaşta, sivil nüfus ağırlık merkezidir. Onları düşmanın kucağına iterseniz, taktik bir zaferi stratejik bir yenilgiye dönüştürürsünüz" ifadelerini kullandı. İsrail'in sivilleri korumak için daha fazla şey yapmaması durumunda Gazze'de stratejik bir yenilgiye uğrama riskiyle karşı karşıya olduğunu da uyardı.
Austin ayrıca "İsrail liderlerine defalarca, Gazze'deki Filistinli sivilleri korumanın hem ahlaki bir sorumluluk hem de stratejik bir gereklilik olduğunu açıkladım” dedi. ABD Savunma Bakanı, İsrail liderlerini sivil kayıpları önlemeye, işgal altındaki Batı Şeria'da yerleşimci şiddetini önlemeye ve insani yardımlara erişimi sağlamaya çağırdı.
Austin iki devletli çözümün çatışmadan çıkmanın tek yolu olduğunu ifade ederek "Umut ufku olmadan, İsrail-Filistin çatışması istikrarsızlık, güvenlik eksikliği ve insani ıstırabın itici gücü olmaya devam edecek" şeklinde konuştu.
Savunma Bakanı'nın uyarıları stratejik anlamlar taşıyor. İsrail, Hamas'a askeri bir yenilgi verip askeri yapısını yıkmayı başarsa bile, yaptığı yıkım ve katliam, tüm bir Filistin neslini radikalizme itiyor, Filistinli ve İsrailli tarafları müzakere masasına oturmaktan ve iki devletli çözüme doğru ilerlemekten uzaklaştırıyor. Bu durum ABD'nin bölgedeki itibarını zedeleyebilir, terörizmin ortaya çıkma olasılığını artırabilir ve son dönemde yapılan ittifak ve anlaşmaların aşınmasına neden olabilir.
Arzu ve niyet
ABD’li yetkililer, gazetecilere yaptıkları çeşitli bilgilendirme toplantılarında, İsrail'den Gazze halkını korumak için adımlar atmasını istediklerini açıkladılar. Beyaz Saray yetkilileri, İsrail'in Hamas'ın halk ve siviller arasındaki varlığına ilişkin argümanlarını dinlediklerini belirtti. Ancak İsrail'in sivil kayıplarını azaltmak için her türlü önlemi aldığına inanmıyorlar.
Han Yunus'tan sürgün edilen Filistinliler, İsrail bombardımanından kaçmak için Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'taki kamplara kaçtı (AFP)
ABD yönetimindeki yetkililer, İsrail'in Gazze'deki savaşının bu hızla devam etmesi, sivil ölümlerinin devam etmesi ve İsrail'in bölge sakinlerini güneye, Mısır sınırına doğru kaydırmaya devam etmesi tehlikesinin farkında. Analistler bu felaketi durdurmanın ve bunu İsrail ile Netanyahu hükümetine net bir şekilde açıklamanın Başkan Biden'a bağlı olduğu konusunda hemfikir. Gazze halkına yönelik yürütülen etnik temizlik kampanyasının sonuçları var. Ama görünen o ki Biden'ın böyle bir çizgiyi alıp İsrail'e kırmızı çizgiler çizmek gibi bir arzusu ve niyeti yok.
Biden yönetimi, Demokrat Parti içindeki liberal ve ilerici kanatlar arasındaki bölünme ve seçimlerde önemli bir oy kitlesi oluşturan gençlik, kadın ve Afrika asıllı Amerikalılar arasında oluşturduğu öfke nedeniyle, Başkan’ın yeniden seçilme şansını tehlikeye atıyor.
Pek çok kamuoyu yoklaması, Biden'ın popülaritesinde bir düşüş olduğunu ve çok sayıda ABD’li seçmen arasında İsrail'e verilen desteğin erozyona uğradığını gösteriyor. Bu seçmenler Biden yönetiminin İsrail-Hamas savaşına ilişkin politikasına öfkeli olmaya devam ederse Biden'ın yeniden seçilme şansı çok zayıf olacak.
İlişkilerde bir değişiklik mi?
Carnegie Enstitüsü'nün deneyimli araştırmacılarından ve ABD'nin çeşitli yönetimlerinde barış sürecinde müzakerecilerden biri olan Aaron David Miller, Biden yönetiminin İsrail'e yönelik söyleminin son dönemde değişime uğradığına dikkat çekti. Miller geçtiğimiz Pazar akşamı CNN'e verdiği demeçte, yönetimin mesajlarının İsraillilerin bu kampanyaya devam etmeleri halinde iki meseleyle ilgilenmeleri gerektiği yönünde olduğunu söyledi. Birincisi nüfusun yoğun olduğu yerlere saldırmamak, diğeri ise evlerinden edilmiş Gazze nüfusunun üçte ikisine insani yardımın arttırılmasına izin vermek.
Biden, Binyamin Netanyahu ile 18 Ekim'de İsrail'e yaptığı dayanışma ziyareti sırasında (DPA)
Miller, Biden'ın Demokrat Parti'nin ilerici kanadı içindeki iç siyasi baskıları hafifletmeye ve Filistinli sivillerin ölümünü eleştiren gençlik ve gösterilerdeki öfkeyi yatıştırmaya çalıştığını söylüyor. Ancak, 7 Ekim'deki Hamas saldırısının ardından İsrail'in kendini savunma hakkını kısıtlamakla suçlayan Cumhuriyetçi Parti'nin eleştirileriyle karşı karşıya kalacağını ifade etti. Miller ayrıca, İsrail ABD uyarılarını dinlemezse, Biden yönetiminin zayıf görüneceği konusunda da uyarıda bulundu.
Netanyahu'dan hesap sorulması
Netanyahu, İsrail'in karşı karşıya olduğu siyasi, askeri ve ahlaki çıkmaza bir boyut daha katan hassas hesaplamalar yapıyor. Bu çıkmaz, ABD'nin baskısı ile Hamas ve Filistin İslami Cihat Örgütü gibi örgütlerin tutuklu tuttuğu asker ve kadın askerlerden oluşan diğer rehinelerin ailelerinin baskısı arasında sıkışmış durumda.
Netanyahu, New York Times'ın son Hamas saldırısına ilişkin planların İsrail ordusu ve istihbarat liderleri tarafından bir yıldan fazla bir süredir bilindiğini ancak bu saldırının gerçekleşme olasılığını dışladığını kanıtlayan belge ve röportajları ortaya çıkaran bir haberin ardından kendisini bekleyen siyasi ve hukuki sorumlulukla karşı karşıya kaldı.
Netanyahu, Hamas'ı yok etmeye yemin etti ancak İsrail'in ABD'nin uyarılarına yanıt vermek için askeri planlarını değiştirip değiştirmeyeceğine dair sorular artıyor. Çünkü ABD'nin İsrail'e verdiği desteğin uluslararası düzeyde büyük bir ağırlığı var. Ancak İsrail'in nüfusun yoğun olduğu bölgelerdeki yoğun bombardımanı, ABD ve İsrail'in yanı sıra ABD Başkanı Biden ve İsrail Başbakanı Netanyahu'ya da gölge düşürecek felaket sonuçlara ve yansımalara yol açacak.
İran Dışişleri Bakanı, uluslararası toplumu "Gazze'ye seyirci kalmakla" suçladıhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/4709631-i%CC%87ran-d%C4%B1%C5%9Fi%C5%9Fleri-bakan%C4%B1-uluslararas%C4%B1-toplumu-gazzeye-seyirci-kalmakla-su%C3%A7lad%C4%B1
İran Dışişleri Bakanı, uluslararası toplumu "Gazze'ye seyirci kalmakla" suçladı
Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)
İran'ın resmi haber ajansı IRNA'ya göre, Abdullahiyan, Moskova'da Azerbaycan, İran, Kazakistan, Rusya ve Türkmenistan'ın bulunduğu Hazar ülkeleri dışişleri bakanları toplantısında konuştu.
Abdullahiyan, "Bu kadar kadın, çocuk, basın mensubu ve sağlık çalışanının öldürülmesine rağmen uluslararası toplum Gazze'ye daha ne kadar seyirci kalacak?" dedi.
İsrail'in Gazze'de işlediği cinayetlerin arkasında ABD'nin desteği olduğunu söyleyen Abdullahiyan, "Siyonist rejimin işlediği suçların önüne geçme konusunda uluslararası kurum ve toplulukları etkisizleştiren (Washington yönetimi), bu kurumları da itibarsızlaştırmıştır." ifadelerini kullandı.
Gazze'deki saldırıların bir an önce durdurulması için uluslararası toplumun devreye girmesi gerektiğini vurgulayan Abdullahiyan, bölgede çeşitli konularda düzenlenen uluslararası toplantılarda Gazze savaşının gündem edilmesinin önemine dikkati çekti.
Bazı yatırımcılar Hamas saldırısından önceden haberdar mıydı? https://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/4709576-baz%C4%B1-yat%C4%B1r%C4%B1mc%C4%B1lar-hamas-sald%C4%B1r%C4%B1s%C4%B1ndan-%C3%B6nceden-haberdar-m%C4%B1yd%C4%B1
Bazı yatırımcılar Hamas saldırısından önceden haberdar mıydı?
Filistinliler, 7 Ekim saldırılarının ardından Han Yunus'taki ayırma duvarının yakınında bir İsrail tankının arkasında kutlama yapıyor ( AP)
İsrailli yetkililer, ABD’li araştırmacıların, bazı yatırımcıların Hamas'ın 7 Ekim saldırılarını önceden biliyor olabileceği ve bu bilgiyi İsrail menkul kıymetlerinden kâr elde etmek amacıyla kullanmış olabileceği yönündeki iddialarını araştırıyor.
Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre New York Üniversitesi'nden hukuk profesörü Robert Jackson Jr. ve Columbia Üniversitesi'nden Joshua Metz tarafından yürütülen araştırma, Tel Aviv Borsası'ndaki açığa satışların, saldırılardan 5 gün önce önemli ölçüde arttığını ortaya çıkardı.
Araştırmacılar, "Saldırıdan günler önce yatırımcıların saldırılar hakkında bilgi sahibi olmuş olabileceği görünüyor" diyerek, Finansal Endüstri Düzenleme Kurumu’nun (FINRA) verilerine göre 2 Ekim'de bu fondaki açığa satış işlemlerinde "önemli" ve "olağandışı" bir artış olduğuna dikkat çekti.
Amerikan CNN ağına göre araştırma, bu satışların, saldırıdan önceki günlerde İsrail hisse senetleri piyasasının değerine aykırı olduğunu gösterdi.
Araştırmada, 7 Ekim saldırısından önceki günlerde yapılan satışların, koronavirüs salgını, İsrail ile Gazze arasındaki 2014 savaşı ve 2008 küresel mali krizi sırasında meydana gelen açığa satış faaliyetlerini "çok aştığı" kaydedildi.
İsrail Menkul Kıymetler Kurumu araştırma konusunda, "Konu yetkili makamlarca bilinmektedir ve ilgili tüm taraflar soruşturmaya tabidir" açıklamasında bulundu.
Kiev Belediye Başkanı, Zelenski'nin bir otokrata dönüştüğünü söyledihttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/4709571-kiev-belediye-ba%C5%9Fkan%C4%B1-zelenskinin-bir-otokrata-d%C3%B6n%C3%BC%C5%9Ft%C3%BC%C4%9F%C3%BCn%C3%BC-s%C3%B6yledi
Zelenski, sağ tarafta Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Kara Kuvvetleri Komutanı Albay General Oleksandr Sırski ve Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkan Yardımcısı Roman Mashovets, Kupyansk'a yaptıkları ziyarette cephenin haritasına bakıyor (AP)
Kiev Belediye Başkanı, Zelenski'nin bir otokrata dönüştüğünü söyledi
Zelenski, sağ tarafta Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Kara Kuvvetleri Komutanı Albay General Oleksandr Sırski ve Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkan Yardımcısı Roman Mashovets, Kupyansk'a yaptıkları ziyarette cephenin haritasına bakıyor (AP)
Eski bir ağır sıklet boks şampiyonu olan Kiev Belediye Başkanı Vitali Kliçko, Volodimir Zelenski'nin giderek otokratikleştiğini ve Ukrayna'yı artık Rusya'dan farkı kalmayacağı noktaya doğru ittiğini iddia etti.
Rusya'nın yaklaşık iki yıl önceki istilasından bu yana Ukrayna Devlet Başkanı'na yönelik eşi benzeri görülmemiş bu eleştiri, Kiev'in Vladimir Putin güçlerine karşı başlattığı karşı saldırının durakladığı bir dönemde geldi. Kliçko, İsviçre'nin yayın organı 20 Minuten'e şöyle dedi:
İnsanlar kimin etkili olup kimin olmadığını görmeye başladı. Çok fazla beklenti vardı ve hâlâ da var. Zelenski yaptığı hataların bedelini ödüyor.
Kliçko, kendisini Kiev'in bomba sığınaklarının bakımını istenilen düzeyde yapmamakla suçlayan Zelenski'yle geçen kıştan bu yana anlaşmazlık içinde.
Ancak Kiev Belediye Başkanı'nın sözlerinin gücü, Zelenski'nin savaş uzun süredir devam ederken Zelenski'nin ülke yönetimini aynı noktada tutmakla ilgili yaşadığı zorlukların altını çiziyor.
Alman haber dergisi Der Spiegel'e konuşan Kliçko, Zelenski'nin Ukrayna için tehlikeli olabilecek otoriter eğilimler gösterdiğini söyledi ancak neyi kastettiği belli değildi.
Kliçko, Alman Der Spiegel dergisine verdiği başka bir röportajda, "Bir noktada artık her şeyin tek bir adamın hevesine bağlı olduğu Rusya'dan hiçbir farkımız kalmayacak" dedi.
The Economist'in geçen ay aktardığı Ukrayna'da yapılan bir kamuoyu oylamasına göre Zelenski'nin güvenilirlik oranı aylardır düşme eğilimi göstererek yüzde 32'ye geriledi.
Kliçko, açıklamalarına rağmen Zelenski'nin savaş bitene kadar görevden ayrılmasını istemediğini de söyledi.
Ukrayna'da martta cumhurbaşkanlığı seçimi yapılması gerekiyordu ancak Rusya'nın istilası sırasında yürürlüğe giren sıkıyönetim altında seçimler yasaklanmıştı. Zelenski yönetimi, çok sayıda askerin cephede olması ve milyonlarca Ukraynalının ülkeyi terk etmek zorunda kalması nedeniyle oylamanın adil olmayacağını savunmuştu.
The Independent'a konuşan Ukraynalı muhalefet lideri Kira Rudik de Zelenski'nin azalan popülaritesine rağmen seçim yapılmasına karşı olduğunu söyledi.
Rudik, "Jeopolitik açıdan bakıldığında, seçimleri sadece kontrolümüzdeki bölgelerde yapmamız çok tehlikeli olur" dedi.
Bu, Ukrayna'nın işgal altındaki toprakları kapsamadığını kabul ettiğimiz anlamına gelir.
Ukraynalı siyasetçilerin savaş döneminde siyasi kampanyalar için para harcamalarının da halk tarafından "çılgınlık" olarak görüleceğini sözlerine ekledi.
Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı Valeri Zalujni'nin geçen ay cephe hattının pat durumuna girdiğini söylediği için eleştirilmesinin ardından Kliçko, Devlet Başkanı'yla - tartışmaya giren ikinci önemli yetkili oldu.
Zelenski savaşın çıkmaza girdiğini reddetti ancak geçen hafta karşı saldırının "istenen sonuçları" elde etmekte başarısız olduğunu kabul etmişti.
Independent Türkçe
Fransa’dan Yahya Sinvar’ın mal varlıklarını altı ay süreyle dondurma kararıhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/4709566-fransa%E2%80%99dan-yahya-sinvar%E2%80%99%C4%B1n-mal-varl%C4%B1klar%C4%B1n%C4%B1-alt%C4%B1-ay-s%C3%BCreyle-dondurma-karar%C4%B1
Fransa’dan Yahya Sinvar’ın mal varlıklarını altı ay süreyle dondurma kararı
Gazze’deki Hamas lideri Yahya Sinvar (Reuters)
Fransa, ülkenin resmi gazetesinde yayınlanan bir kararnameye göre, Hamas’ın Gazze sorumlusu Yahya Sinvar’ın Fransız topraklarındaki olası mal varlığının altı ay süreyle dondurulmasına karar verdi.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre, 30 Kasım’da yayınlanan ve bugün yürürlüğe giren kararnamede, Yahya Sinwar’ın sahip olduğu, elinde bulundurduğu veya kontrol ettiği fonlar ve ekonomik kaynakların altı ay süreyle dondurulacağı belirtildi.
Fransa’nın Avrupa Birliği (AB) İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Clement Beaune, geçtiğimiz ay üst düzey Hamas yetkililerini hedef alacak, özellikle de mal varlıklarının dondurulması şeklindeki mali yaptırımların uygulanması çağrısında bulunmuştu.
Fransa 13 Kasım’da, 2015 yılında ABD’nin ‘Uluslararası Teröristler’ listesine dahil edilen, Hamas hareketinin askeri kanadı İzzeddin el Kassam Tugayları’nın lideri Muhammed ed-Dayf’ın Fransa’daki mal varlıklarının altı ay süreyle dondurulmasına karar vermişti.
İngiltere de aralarında Muhammad Dayf ve Yahya Sinvar’ın bulunduğu altı kişiye varlıkların dondurulması ve seyahat yasağı dahil olmak üzere yaptırımlar uygulamıştı.
Taliban, Pakistan sınırındaki geçici kampların kalıcı hale dönüşmesi için AB'den yardım istedihttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/4709491-taliban-pakistan-s%C4%B1n%C4%B1r%C4%B1ndaki-ge%C3%A7ici-kamplar%C4%B1n-kal%C4%B1c%C4%B1-hale-d%C3%B6n%C3%BC%C5%9Fmesi-i%C3%A7in-abden-yard%C4%B1m
Taliban, Pakistan sınırındaki geçici kampların kalıcı hale dönüşmesi için AB'den yardım istedi
(Arşiv-AA)
Afganistan geçici hükümetinin Göç ve Geri Dönüşler Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Bakan Vekili Halilurrahman Hakkani AB Afganistan Delegasyonu Maslahatgüzarı Raffaella Iodice'in başında olduğu AB heyetiyle görüştü.
Bakan Vekili Hakkani, soğuk kış şartlarının Pakistan'dan Afganistan'a dönen göçmenlerin sorunlarını artırdığını kaydetti.
Şu an sunulan acil yardımların göçmenlerin sorunlarını gideremediğini aktaran Hakkani, AB'den, sınırda kurulan geçici kampların daha iyi yaşam şartları ve altyapıyla kalıcı hale dönüşmesi için yardım etmesini istedi.
Hakkani, ayrıca uluslararası yardım kuruluşlarından barınma ve meslek edindirme gibi konulara odaklanmalarını talep etti.
AB Afganistan Delegasyonu Maslahatgüzarı Iodice de Pakistan'ın zorunlu göç kararını eleştirerek, Afgan göçmenlere yönelik yardımların süreceğini vurguladı.
Pakistan'ın Afganları sınır dışı etme kararı
Taliban'ın yönetime gelmesinin ardından Afganistan ve Pakistan arasında özellikle güvenlik eksenli sorunlar yaşanıyor.
İslamabad yönetimi, kendisine karşı savaşan Pakistan Talibanı'nın (TTP) Afganistan'da mevzilendiğini ve Taliban yönetiminin bu örgüte karşı tedbir almadığını öne sürüyor. Taliban ise Pakistan'ın iddialarını reddediyor ve ülkedeki güvenlik problemleriyle ilgilerinin olmadığını savunuyor.
İki ülke arasında son aylarda bu çerçevede tartışmalar artarken, Pakistan hükümeti, ekim ayının başında ülkede kayıt dışı yaşayan ve sayıları 1,7 milyonu geçen düzensiz göçmenlerden 1 Kasım'a kadar Pakistan'dan ayrılmasını istemişti. Bu tarihe kadar ayrılmayanların da sınır dışı edileceği duyurulmuştu.
Taliban yönetiminin Sözcüsü Zabihullah Mücahid, Pakistan'ın söz konusu kararının ardından şu ana kadar 450 binden fazla Afgan'ın Pakistan'dan ülkelerine döndüğünü açıklamıştı.
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
