Koli basiline karşı yeni aşı geliştirildi

Koli Basili (FDA)
Koli Basili (FDA)
TT

Koli basiline karşı yeni aşı geliştirildi

Koli Basili (FDA)
Koli Basili (FDA)

Duke Üniversitesi'nden bilimsel araştırma ekibi, insanlarda idrar yolu enfeksiyonu yapan Koli Basili bakterisine karşı aşı geliştirdi.
Science Advances dergisinde perşembe günü yayınlanan makalelerinde ekip, aşılarını nasıl yaptıklarını, fareler ve tavşanlar üzerinde test edildiğindeki performansını anlatıyor.
İdrar yolu enfeksiyonları kadınlarda daha sık görülür ve idrar yaparken şiddetli ağrıya neden olabilir ve tedavi edilmezse ölümcül olabilecek başka komplikasyonlara da yol açabilir.
Bu tür enfeksiyonlar genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir. Ne yazık ki, bazı kadınlar kronik olarak enfekte oluyor, bu da yılda birkaç kez idrar yolu enfeksiyonu geçirdikleri anlamına geliyor.
Bu gibi durumlarda, antibiyotik reçete etmeye devam etmek zorlaşıyor. Çünkü antibiyotik diğer bağırsak sorunlarına neden olan bağırsaklardaki tüm bakterileri öldürüyor.
Bu yeni araştırmada, araştırmacılar idrar yolu enfeksiyonlarıyla başa çıkmak için yeni bir yaklaşım benimsedi, genel olarak antibiyotiklerden kaçındı ve bunun yerine yalnızca enfeksiyona neden olan bakterileri hedef alan haplar üretti.
Bilim insanları uzun yıllardır idrar yolu enfeksiyonlarına karşı bir aşı geliştirmeye çalışıyorlar. Ancak, esas olarak ilacın ağız, boğaz ve idrar yolunun duvarlarını kaplayan hücresel mukozaya nüfuz etmesini sağlamadaki sorunlar nedeniyle başarısız oldular.
Bu sorunu aşmak için araştırmacılar, hücresel mukozaya nüfuz edebilen ilaçları manipüle etmeyi içeren çeşitli yaklaşımlar denediler. Sadece mukoza zarına nüfuz edemeyen değil, aksine bağışıklık sistemini, idrar yolu hastalıklarına neden olan koli basilini tanıması için eğitebilecek bir tür nano elyaf geliştirdiler. Söz konusu nano elyaf, bakterinin yüzeyinde bulunan üç "peptide" maruz bırakarak bakteriyle mücadele edebilecek. Aşı yönteminin, idrar yolunu ve ağzı çevreleyen mukoza zarları arasındaki benzerlikler nedeniyle idrar yolunda bir bağışıklık tepkisini tetiklediği ortaya kondu. Ekibin yaptığı haplar dil altına yerleştirilip tükürükte çözülebiliyor.
Aşılarını fareler ve tavşanlar üzerinde test eden araştırmacılar, bunun geleneksel antibiyotikler kadar etkili olduğunu ve tekrar tekrar kullanımının sindirim sorunlarına yol açmadığını belirlediler.
Şarku’l Avsat’ın Science Advances dergisinden aktardığına göre yeni aşının insanlarda etkili olduğu kanıtlanırsa, genel olarak hastalıkları tedavi etmek için kullanılan antibiyotik sayısını önemli ölçüde azaltacak ve mevcut antibiyotiklere karşı bakteriyel direnç gelişimini yavaşlatacak.



Bella Ramsey, Game of Thrones'daki rol arkadaşını utandırmış

Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)
Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)
TT

Bella Ramsey, Game of Thrones'daki rol arkadaşını utandırmış

Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)
Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)

Kit Harington, Game of Thrones'un çekimleri sırasında Bella Ramsey tarafından haklı bir şekilde "utandırılmasına" dair konuştu.

Halihazırda HBO'nun video oyunu uyarlaması The Last of Us'ta başrol olan Ramsey, fantastik dizide kendine güveniyle yaşı uyuşmayan Lyanna Mormont karakterini daha 11 yaşındayken canlandırmıştı.

Lyanna dizideki sahnelerinin çoğunu Harington'ın hayat verdiği kahraman Jon Snow'la paylaşmıştı ve artık Harington, setteki "kibrinin" Ramsey sayesinde nasıl kırıldığını açıkladı.

Aktör, başlangıçta "bir çocuğun karşısında" oyunculuk sergilemenin kolay olacağını düşündüğünü ancak Ramsey'in "genç bir oyuncuya göre gayet sıradışı bir özgüvene ve netliğe" sahip olduğunu çabucak anladığını itiraf etti.

Harington repliklerini hatırlayamadığı anlaşılınca şu anda 21 yaşında olan Ramsey'in onları kendisine söylediğini açıkladı.

Ramsey'le birlikte Interview'e konuşan aktör, "Bana yardım ettiğini ve bunun bir hayli utanç verici olduğunu hatırlıyorum" dedi ve ekledi:

Evet, bunun için teşekkürler.

Ramsey, eylemleri için "pişmanlık duyduğunu" belirterek şunları söyledi:

Şimdi 'Aman Tanrım, ne kadar berbat' diyorum. Ama o dönem, 'Kit repliğinde sıkıntı yaşıyor ve bunu biliyorum, bu yüzden ona söyleyeyim' gibi çok masum bir yerden geldi.

Ramsey, Harington'ın "rahatsız olduğunu" tahmin etse de aktör karşı çıkarak bu olay sonucunda kendisini geliştirmek istediğini söyledi:

Hiç de değil. Bilakis 'Aman Tanrım, yaptığım işte gelişim göstermeliyim. Buraya repliklerim konusunda yeterince rahat hissetmeden, yaşımın getirdiği kibirle, karşımdakinin sadece bir çocuk olduğunu düşünerek geldim. Ve sonrasında o çocuk oyuncu beni ekrandan siliyor.'

Oyuncu "Jon Snow'luğumda biraz fazla rahattım" dedi.

Harington, Game of Thrones'un şiddet içeren ve yoğun "doğasının" nasıl "doğrudan" bir çöküşe yol açtığını daha önce anlatmıştı.

fvgbhnyjmukı
Kit Harington, Game of Thrones'da Bella Ramsey tarafından utandırılmış (HBO)

Oyuncu, SiriusXM'deki The Jess Cagle Show'a 2021'de konuşurken, "Dürüst olmak gerekirse, Thrones'un sonlarında ve sonrasında akıl sağlığımla ilgili bazı zorluklar yaşadım" demişti.

Bence bu doğrudan dizinin doğasından ve yıllardır yaptıklarımdan kaynaklanıyordu.

Industry'de de rol alan Harington, o dizinin çekimleri Mayıs 2019'da bittiğinde bir sağlıklı yaşam tesisine girerek oyunculuğa ara vermişti.

Independent Türkçe