İranlı rapçi Tomac Salihi idam cezasıyla karşı karşıya

İstanbul’da 26 Kasım 2022 Cumartesi günü İranlı kadınları desteklemek için düzenlenen mitingde, insanlar ellerinde rapçi Tomac Salihi ve İran’da öldürülen çocukların fotoğraflarını taşıyor (AFP)
İstanbul’da 26 Kasım 2022 Cumartesi günü İranlı kadınları desteklemek için düzenlenen mitingde, insanlar ellerinde rapçi Tomac Salihi ve İran’da öldürülen çocukların fotoğraflarını taşıyor (AFP)
TT

İranlı rapçi Tomac Salihi idam cezasıyla karşı karşıya

İstanbul’da 26 Kasım 2022 Cumartesi günü İranlı kadınları desteklemek için düzenlenen mitingde, insanlar ellerinde rapçi Tomac Salihi ve İran’da öldürülen çocukların fotoğraflarını taşıyor (AFP)
İstanbul’da 26 Kasım 2022 Cumartesi günü İranlı kadınları desteklemek için düzenlenen mitingde, insanlar ellerinde rapçi Tomac Salihi ve İran’da öldürülen çocukların fotoğraflarını taşıyor (AFP)

Mahsa Amini’nin ölümünün ardından patlak veren protestolara destek verdiği için tutuklanan İranlı rapçi Tomac Salihi’nin Cumartesi günü basına kapalı bir şekilde yargılanmasının ardından ailesi, hayatının tehlikede olduğunu söyledi.
İran, Amini’nin Tahran’da tutuklandıktan sonra 16 Eylül’de öldürülmesinin ardından patlak veren protestolara yönelik baskısını yoğunlaştırdı.
İnsan hakları örgütlerine göre Salihi, rejimi kınadığı ve protestolara destek verdiği için geçen ayın sonlarında tutuklandı.
İran’da yer alan New York merkezli insan hakları örgütü tarafından yapılan bir Twitter paylaşımında, İranlı muhalif rapçi Salihi davasının ilk oturumu bugün kendi seçtiği bir avukat olmadan gerçekleşti.
Salihi’nin ailesi ise yapmış olduğu bir Twitter paylaşımında, İran’da ölümle cezalandırılan suçlar kapsamında sayılan ‘savaş’ ve ‘yeryüzünde bozgunculuk’ suçlamalarıyla karşı karşıya olana oğullarının hayatının büyük tehlikede olduğunu belirtti.
Salihi, Ekim ayı sonunda tutuklanmasının ardından, 2 Kasım’da İran devlet medyası tarafından yayınlanan bir video kaydında görünene kadar kayıptı.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre, Salihi’nin tutuklanmasından bu yana ilk kez ortaya çıktığı belirtilen videoda, gözleri bağlı bir adam Salihi olduğunu ve hata yaptığını ifade ediyor.
Aktivistler, rapçinin İran devlet medyası tarafından yayınlanan videosunu zorla itiraf olarak değerlendirdi ve kınadı.
Salihi, onlarca gazeteci, avukat, aydın ve sivil toplumdan tutuklananların içerisinde önde gelen biri.
Salihi Kanda CBC TV’ye, “Gücünü, parasını ve silahlarını elinde tutmak için tüm milleti öldürmeye hazır bir mafya var” diyerek vermiş olduğu röportajdan sonra tutuklandı. İran devlet medyası, Salihi’nin ülkenin batı sınırını geçmeye çalışırken tutuklandığını bildirdi. Ailesi Salihi’nin o sırada ülkenin batısındaki Çaharmahal ve Bahtiyari eyaletinde olduğunu doğruladı. Ancak sınırı geçmeye çalıştığını yalanladı.
Ailesinin bu açıklaması İran Kürdistanı’ndaki insan hakları örgütü, Kürt rapçi Saman Yasin’in zorla itiraf almak için ağır işkence gördüğünü bildirdiği bir anda geldi. Örgüt, İranlı yetkililerin savaş suçlamasıyla tutukladığı Saman Yasin’in, ailesine aleyhinde alınan kararlar hakkında bir bilgi vermediğini belirtti. Yetkililer, İran’ın şiddet yanlısı mahkeme sisteminin en az 6 protestocuya ölüm cezası verdiğini ve binlerce kişiyi ayaklanmaya karışmakla suçladığını açıkladı.



İsrail Genelkurmay Başkanı: İran artık “nükleer eşikte” bir ülke değil

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)
İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)
TT

İsrail Genelkurmay Başkanı: İran artık “nükleer eşikte” bir ülke değil

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)
İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)

İsrail Genelkurmay Başkanı General Eyal Zamir, meslektaşlarına, İran'ın nükleer programına yönelik İsrail ve ABD'nin saldırıları sonrasında artık “nükleer eşikte” bir ülke olmadığını söyledi. Bu bilgi, dün “Times of Israel” gazetesine verdiği demeçte, konuyla ilgili bilgisi olan bir kaynak tarafından doğrulandı.

Zamir, İran'ın nükleer programının bir kısmını hala elinde tutuyor olabileceğini, ancak kaynağa göre, ülkenin uğradığı zararlar, aralarında iki önemli bilim insanının öldürülmesi, önemli nükleer tesislerin saldırıya uğraması ve diğer üretim ve silahlanma unsurlarının tahrip edilmesi nedeniyle, programın yıllarca gerilediğini belirtti.

Bu açıklamalar, İran'ın Birleşmiş Milletler Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın İsrail ve ABD'nin bombardımanlarından zarar gören nükleer tesis ve malzemeleri denetleme talebini reddetmesinin ardından geldi.

 İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (Reuters)İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (Arşiv-Reuters)

Bu arada İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz, orduya İran'ın nükleer silah elde etme çabalarını engelleme talimatı verdiğini açıkladı. Katz, 7 Ekim 2023'te Hamas'ın Gazze'de savaşı başlatan saldırısının ardından İsrail'in düşmanlarının “dokunulmazlığının” sona erdiğini belirtti.

Katz, “X” sitesinde yaptığı paylaşımda, “İsrail ordusuna, İran'a karşı İsrail'in hava üstünlüğünü korumayı, nükleer ilerlemeyi ve füze üretimini engellemeyi ve İran'ın İsrail'e karşı terörist faaliyetlerini desteklemesine yanıt vermeyi içeren bir eylem planı hazırlaması talimatını verdim” ifadelerini kullandı.

İsrail ordusunun İran'a karşı 12 gün süren harekatında alınan önlemleri özetleyen Katz, “Bu tür tehditleri bertaraf etmek için düzenli olarak çalışacağız” dedi.

Katz, “Tahran'da kesik başlı yılanın başına şunu söylemek istiyorum: Esed'in yükselişi, İsrail'in yeni politikasının sadece bir başlangıcıydı ve 7 Ekim'den sonra dokunulmazlık sona erdi” dedi.

İsrail Dışişleri Bakanı Gidon Sa'ar ise İran'a saldırarak “İsrail, kendisine, bölgeye ve uluslararası topluma yönelik acil bir tehdide karşı son anda harekete geçti” ifadesini kullandı.

İran Dini Lideri Ali Hamaney, Tahran'da kalabalıkları selamlarken (Arşiv-EPA)İran Dini Lideri Ali Hamaney, Tahran'da kalabalıkları selamlarken (Arşiv-EPA)

İsrail ve İran, 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğuyla ateşkesle sona eren savaşta zafer ilan etti.

İsrail, 13 Haziran'da İran'a karşı ilk saldırıyı başlattı. İsrail'e göre İran'ın üst düzey askeri komutanlarına, nükleer bilim adamlarına, uranyum zenginleştirme tesislerine ve balistik füze programına yönelik kapsamlı saldırı, Tahran'ın Yahudi devletini yok etme planını gerçekleştirmekten alıkoymak için gerekliydi.

İran, İsrail'in saldırılarına 500'den fazla balistik füze ve yaklaşık bin 100 insansız hava aracı fırlatarak yanıt verdi. Şarku’l Avsat’ın Sağlık yetkilileri ve hastanelerden aktardığına göre İran'ın füze saldırıları İsrail'de 28 kişinin ölümüne ve binlerce kişinin yaralanmasına neden oldu. Bazı füzeler konut binalarını, iki üniversiteyi ve bir hastaneyi vurarak ağır hasara yol açtı.

İran, nükleer silah sahibi olma çabalarını yalanlasa da uranyumu barışçıl olmayan seviyelere kadar zenginleştirmiş, uluslararası müfettişlerin nükleer tesislerini denetlemesini engellemiş ve balistik füze kapasitesini artırmıştı.