İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan'dan ŞİÖ'ye tam üyelik açıklamasıhttps://turkish.aawsat.com/home/article/4012451/i%CC%87ran-d%C4%B1%C5%9Fi%C5%9Fleri-bakan%C4%B1-abdullahiyandan-%C5%9Fi%CC%87%C3%B6ye-tam-%C3%BCyelik-a%C3%A7%C4%B1klamas%C4%B1
İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan'dan ŞİÖ'ye tam üyelik açıklaması
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (AA)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, mecliste onaylanan Şanghay İşbirliği Örgütü'ne tam üyeliğe ilişkin tasarıyı İran’ın “kararlılığının ve ciddiyetinin bir göstergesi” olarak değerlendirdi.
Dışişleri Bakanı Abdullahiyan, kişisel Twitter hesabından, İran Meclisi’nin onayladığı Şanghay İşbirliği Örgütü'ne (ŞİÖ) tam üyeliğe ilişkin tasarı hakkında paylaşımda bulundu.
İran'ın Şanghay İş birliği Örgütü'ne üye olmasına ilişkin tasarının mecliste onaylanmasını değerlendiren Abdullahiyan, bunun “Tahran'ın bölgesel, uluslararası ve ekonomik iş birliğini geliştirme ve Asya'ya bakış açısını güçlendirme konusundaki kararlılığının ve ciddiyetinin bir göstergesi” olduğunu belirtti.
Abdullahiyan mesajının devamında, “Çok taraflılık yaklaşımı bu yüzyılın gerçeğidir" ifadesini kullandı.
Pazar günü İran Meclisi'nde yapılan açık oturumda ülkenin ŞİÖ’ye katılımına ilişkin tasarının ana başlıkları ve detayları görüşülerek oylamaya sunulmuştu.
Oylamada 237 milletvekilinin yer aldığı, İran’ın Şanghay İş birliği Örgütü’ne katılımına ilişkin tasarının 203 kabul, 3 ret ve 4 çekimser oyla onaylandığı belirtilmişti.
İran’ın ŞİÖ’ye üyelik süreci
2005 yılında ŞİÖ'ye gözlemci üye olarak katılan İran'ın tam üyelik süreci Eylül 2021'de başlatılmıştı.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, 14 Eylül’de Özbekistan'ın Semerkant kentinde, İran'ın ŞİÖ'ye tam üyeliğine dair taahhüt belgesini örgütün Genel Sekreteri Zhang Ming ile imzaladığını açıklamıştı.
Türkiye'nin "diyalog ortağı" olarak yer aldığı ŞİÖ, ilk olarak "Şanghay Beşlisi" adıyla 1996'da Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan temsilcilerinin Çin'in Şanghay kentinde bir araya gelerek Sınır Bölgelerinde Askeri Güvenin Derinleştirilmesi Anlaşması'nı imzalamasıyla kurulmuştu.
2001'de Özbekistan'ın da katılımıyla üye sayısı 6'ya çıkan Şanghay Beşlisi'nin adı "Şanghay İş birliği Örgütü" olarak değiştirilmişti. Pakistan ve Hindistan da daha sonra tam üye olarak örgüte kabul edilmişti.
Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyorhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5142836-trump%C4%B1n-e%C5%9F-%C5%9Fera-ile-g%C3%B6r%C3%BC%C5%9Fmesi-%C3%A7eyrek-as%C4%B1rd%C4%B1r-ger%C3%A7ekle%C5%9Fen-ilk-abd-suriye-zirvesi-olma
Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.
Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.
Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.
Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)
Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.
Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.
Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.
Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.
Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.
Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.
